2 SPIS TREŚCI ZAWARTYCH W EKSPERTYZIE GEOTECHNICZNEJ: I. TEKST...str. 10 1. Dane ogólne. 2. Lokalizacja i opis budynku Kordegardy. 3. Wyniki badań geotechnicznych. 4. Wnioski i zalecenia. 5. Uwagi końcowe. II. RYSUNKI...ark. 7 nr 1 - Rzut piwnic z usytuowaniem miejsc badawczych w skali 1:100. nr 2 nr 5 nr 6 i nr 7 - Profile z przekrojami odkrywek A D - Przekroje geotechniczne I I i II II. III. ZAŁĄCZNIKI... ark. 5 - Oznaczenia geotechniczne. - Dokumentacja fotograficzna str. 4.
3 Warszawa, grudzień 2015 r. EKSPERTYZA GEOTECHNICZNA DOTYCZĄCA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH Z OCENĄ STANU TECHNICZNEGO FUNDAMENTÓW BUDYNKU KORDEGARDY PRZY PAŁACU W WILANOWIE - WARSZAWA. 1. DANE OGÓLNE. 1.1. Ekspertyzę geotechniczną dotyczącą warunków gruntowo - wodnych i stanu fundamentów budynku Kordegardy przy Pałacu w Wilanowie opracowano na zlecenie Architekci Dawidczyk & Partnerzy, z siedzibą przy ul. Solec 81B/A51, 00-382 Warszawa,. 1.2. Niniejszą ekspertyzę opracowano zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. poz. 463 (Dz. U. R. P. z dnia 27.04.2012 r.). 1.3. Merytoryczne podstawy ekspertyzy: 1.3.1. Archiwalna Inwentaryzacja architektoniczna Kordegardy autorstwa Dephos z sierpnia 2008 r.. 1.3.2. Archiwalna Dokumentacja hydrogeologiczna określająca warunki hydrogeologiczne na terenie Muzeum Pałac w Warszawie Wilanowie autorstwa GEOSYSTEM Wiesław Opęchowaki z grudnia 2004 r. 1.3.3. Archiwalna Opinia budowlano konstrukcyjna o stanie technicznym. Zespół Pałacowo Parkowy w Wilanowie Kordegarda z lipca 2004 r. autorstwa Pracowni Projektowej Wandy i Andrzeja Gołębiewskich ARCHIKON. 1.3.4. Informacje na temat projektowanej modernizacji i rewitalizacji budynku Kordegardy przy Pałacu w Wilanowie, uzyskane od Projektantów. 1.3.5. Polskie normy: PN-B-02481:1998 Geotechnika. Terminologia podstawowa, symbole literowe i jednostki miar. PN-86-B-02480 - Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. PN B-04452:2002 Geotechnika. Badania polowe.
4 PN-EN 1997-2:2009 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne - Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoŝa gruntowego. PN-81/B-03020 Geotechnika. Grunty Budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. ObciąŜenia statyczne i projektowanie; PN-B-02479:1998 Geotechnika. Dokumentowanie geotechniczne. PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne - Część 1: Zasady ogólne. PN-EN 1997-2:2009 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne - Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoŝa gruntowego. PN-B-06050:1999 Roboty ziemne. Wymagania ogólne. Normy związane, literatura techniczna i wieloletnie doświadczenia zawodowe autorów ekspertyzy z zakresu geotechniki stosowanej przy posadawianiach budowli. 1.4. Cel i zakres ekspertyzy. Celem ekspertyzy geotechnicznej jest określenie warunków gruntowo - wodnych i stanu technicznego fundamentów budynku Kordegardy, w ramach projektowanej jego modernizacji i rewitalizacji. W zakres ekspertyzy wchodziły między innymi następujące czynności: - wykonanie w grudniu 2015 r. czterech odkrywek ścian fundamentowych z poziomu piwnic budynku Kordegardy, w miejscach wskazanych przez Konstruktora, - odwiercenie 6-ciu otworów badawczych podłoŝa gruntowego wokół budynku Kordegardy o głębokościach po 7,00 m p. p. t. w tym: trzech otworów w rowie fosie, przy zachodniej ścianie budynku, jednego otworu przy północno wschodnim naroŝu, jednego otworu przy południowo wschodnim naroŝu budynku oraz jednego otworu przy wschodniej ścianie budynku Kordegardy, - opracowanie wyników badań i rysunków, - wnioski i zalecenia do projektowanej rewitalizacji oraz modernizacji przedmiotowego budynku Kordegardy. 2. LOKALIZACJA i OPIS BUDYNKU KORDEGARDY. Kordegarda przy Pałacu w Wilanowie jest kamienicą wybudowaną w XVIII w. i usytuowaną w kompleksie budynków gospodarczych po południowo - zachodniej stronie reprezentacyjnego
5 dziedzińca Pałacu w Wilanowie. Jest to podpiwniczony dwukondygnacyjny budynek biurowo - gospodarczy na planie prostokąta z niewielkim, wewnętrznym dziedzińcem, otynkowany o konstrukcji murowanej. W południowo zachodnim naroŝu budynku stoi niewielka, parterowa przybudówka przy bramie wjazdowej na teren zespołu budynków gospodarczych. Przy budynku Kordegardy od zachodu przebiega rów fosa o głębokości około 2,00 m p. p. t. Od strony północno wschodniej budynku cztery pomieszczenia piwniczne przekryte są sklepieniami kolebkowymi, a pozostałe pomieszczenia przekryte są płaskimi stropami niepalnymi. Wysokości pomieszczeń piwnicznych są zróŝnicowane i wahają się od około 1,30 m do około 2,10 m. Stan techniczny stropów i ścian piwnicznych budynku jest dobry. Obecnie jest opracowywana ekspertyza konstrukcji budynku i będzie ona słuŝyć zaprojektowaniu jego rewitalizacji i modernizacji. 3. WYNIKI BADAŃ GEOTECHNICZNYCH. 3.1. OPIS BADAŃ. W grudniu 2015 r., z poziomu posadzek piwnicy wykonano 4 odkrywki ścian fundamentowych w tym: trzy odkrywki ścian zewnętrznych i jedna odkrywka ściany środkowej. Wokół budynku odwiercono teŝ sześć otworów badawczych podłoŝa gruntowego ręcznym sprzętem wiertniczym. Odwiercane próby gruntów zbadano makroskopowo, przy czym stany zagęszczenia gruntów w podłoŝu dodatkowo sprawdzano z oporu świdra okienkowego Ø 70 mm i z oporu sondy rowkowej Ø 20 mm (typu Kuntzla), wbijanej w dna drąŝonych otworów. Poziomy powierzchni posadzek przy odkrywkach w piwnicy przyjęto szacunkowo w nawiązaniu do poziomu powierzchni terenu obok budynku. Poziomy terenu przy otworach na zewnątrz budynku pomierzono niwelatorem w nawiązaniu do rzędnych pokazanych na planie. Usytuowanie wykonanych odkrywek i otworów badawczych gruntu pokazano na rzucie piwnic rys. nr 1, profile czterech odkrywek fundamentów przedstawiono na rys. nr 2, 3, 4 i 5, a dwa przekroje geotechniczne przez 6 otworów badawczych gruntu, odwierconych obok budynku przedstawiono na rys. nr 6 i nr 7.
6 Wykonano równieŝ fotografie odkrywek, które umieszczono w załącznikach do ekspertyzy. 3.2. WYNIKI BADAŃ I POMIARÓW W WYKONANYCH ODKRYWKACH ŚCIAN FUNDAMENTOWYCH. 3.2.1. ODKRYWKA A. Odkrywkę wykonano przy zewnętrznej, zachodniej ścianie podłuŝnej, z poziomu posadzki piwnicy zagłębionej około -2,15 m poniŝej poziomu powierzchni dziedzińca wewnętrznego, czyli na rzędnej około ~8,20 m n. p. ZW. Ściana jest murowana z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie wapiennej. W spodzie ściany zewnętrznej istnieją dwie odsadzki o grubościach ~60 cm i ~40 cm oraz o szerokościach odpowiednio ~9 cm i ~10 cm. Ścianę posadowiono na głębokości ~96 cm poniŝej betonowej posadzki piwnicy o grubości ~7 cm. Z archiwalnej inwentaryzacji wynika, Ŝe grubość ściany fundamentowej w tym miejscu wynosi około 87 cm. Szerokość ceglanej ławy fundamentowej w tym miejscu ocenia się na około 125 cm. Stan techniczny cegieł w ścianie fundamentowej w odkrywce A moŝna uznać za zadowalający cegły są lokalnie zawilgocone, brak jest jednak widocznych zmurszeń i ubytków w murze. Fundament opisany w odkrywce, posadowiono na mineralnych gruntach rodzimych, t. j. na średniozagęszczonych piaskach akumulacji rzecznej. Przekrój odkrywki A przedstawiono na rys. nr 2, a widok samej odkrywki przedstawiono na fot. nr 1. 3.2.2. ODKRYWKA B. Odkrywkę wykonano w środku budynku, w jego wschodniej części, przy wewnętrznej środkowej ścianie podłuŝnej z poziomu posadzki piwnicy zagłębionej około 1,70 m p. p. t. poniŝej poziomu powierzchni dziedzińca wewnętrznego, czyli na rzędnej około 8,65 m n. p. ZW. Przy ścianie nie ma odsadzek. Ściana posadowiona jest na głębokości ~120 cm poniŝej betonowej posadzki piwnicy grubości ~5. Ścianę wymurowano z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie wapiennej.
7 Stan techniczny cegieł ściany fundamentowej w odkrywce B moŝna uznać za zadowalający cegły nie są zawilgocone i brak jest widocznych zmurszeń muru. Fundament opisany w odkrywce, posadowiono na mineralnych gruntach rodzimych, t. j. na średniozagęszczonych piaskach akumulacji rzecznej. Przekrój odkrywki B przedstawiono na rys. nr 3, a widok samej odkrywki przedstawiono na fot. nr 2. 3.2.3. ODKRYWKA C. Odkrywkę wykonano przy zewnętrznej wschodniej ścianie podłuŝnej z poziomu posadzki piwnicy zagłębionej około 1,80 m p. p. t. poniŝej poziomu powierzchni dziedzińca wewnętrznego, czyli na rzędnej około 8,55 m n. p. ZW. Przy ścianie nie ma odsadzek. Ściana posadowiona jest na głębokości ~100 cm poniŝej betonowej posadzki piwnicy grubości ~5. Ścianę wymurowano z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie wapiennej. Z archiwalnej inwentaryzacji wynika, Ŝe grubość ściany fundamentowej w tym miejscu wynosi około 93 cm. Stan techniczny cegieł ściany fundamentowej w odkrywce C moŝna uznać za zadowalający cegły nie są zawilgocone i brak jest zmurszeń muru. Fundament opisany w odkrywce, posadowiono na mineralnych gruntach rodzimych, t. j. na średniozagęszczonych piaskach akumulacji rzecznej. Przekrój odkrywki C przedstawiono na rys. nr 4, a widok samej odkrywki przedstawiono na fot. nr 3. 3.2.4. ODKRYWKA D. Odkrywkę wykonano przy zewnętrznej południowej ścianie poprzecznej z poziomu posadzki piwnicy zagłębionej około 2,20 m p. p. t. poniŝej poziomu powierzchni dziedzińca wewnętrznego, czyli na rzędnej około 8,15 m n. p. ZW. Ściana nie posiada odsadzek. Ściana posadowiona jest na głębokości ~30 cm poniŝej cementowo - wapiennej posadzki piwnicy grubości ~3 cm, wylanej na betonowej szlichcie grubości ~6 cm. Ścianę wymurowano z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie
8 wapiennej. Z archiwalnej inwentaryzacji wynika, Ŝe grubość ściany fundamentowej w tym miejscu wynosi około 90 cm. Stan techniczny cegieł ściany fundamentowej w odkrywce D moŝna uznać za zadowalający cegły nie są zawilgocone i brak jest zmurszeń muru. Fundament opisany w odkrywce, posadowiono na mineralnych gruntach rodzimych, t. j. na średniozagęszczonych piaskach akumulacji rzecznej. Przekrój odkrywki D przedstawiono na rys. nr 5, a widok samej odkrywki przedstawiono na fot. nr 4. 3.4. WARUNKI GRUNTOWO - WODNE. Przypowierzchniową warstwę podłoŝa gruntowego wokół budynku Kordegardy tworzą nasypy ziemno gruzowe i piaskowe o miąŝszościach 1,70 m 2,90 m. Warstwy tej nie rozpatruje się pod względem geotechnicznym. PoniŜej nasypów zalegają mineralne grunty rodzime akumulacji rzecznej, t. j. piaski drobnoziarniste poprzewarstwiane piaskami średnioziarnistymi, a głębiej występują piaski róŝnoziarniste. Wszystkie piaski są w stanie średniozagęszczonym, o wartościach stopnia zagęszczenia I D 0,40 0,50. Do głębokości 7,00 m p. p. t. warstwy piasków nie przewiercono. W otworach nr 5 i nr 6 na głębokości 3,80 m p. p. t. odwiercono warstewkę mady, t. j. pyłów piaszczystych o miąŝszościach 0,30 m 0,40 m. Zestawienie uogólnionych, charakterystycznych wartości parametrów rodzaj gruntu geotechnicznych dla gruntów w strefie przypowierzchniowej I D I L Ø u (n) [o] ρ (n) [T/m 3] Cu (n) [kpa] Mo [kpa] N - - - 1,60 - - Pd, Ps, P 0,40 0,50-30 1,70-65000 p - 0,20 16 2,00 17 32000 Parametry określono metodą B (korelacyjną) wg PN-81/B-03020 wg badań własnych. Poziomy wód gruntowych o swobodnym zwierciadle stwierdzono na głębokościach 2,70 m 2,80 m p. p. t. w rejonie fosy i na głębokościach 4,60 m 4,70 m p. p. t. po zachodniej, wyŝszej stronie Kordegardy. W grudniu 2015 r. poziomy wody gruntowej występowały na rzędnej 5,55 m n. p. ZW.
9 4. WNIOSKI i ZALECENIA. 4.1. Na podstawie wykonanych czterech odkrywek ścian fundamentowych w piwnicach i odwierconych sześciu otworów badawczych gruntu wokół Kordegardy stwierdza się, Ŝe podpiwniczony, dwukondygnacyjny budynek Kordegardy przy Pałacu w Wilanowie posadowiono na mineralnych gruntach rodzimych, t. j. na średniozagęszczonych piaskach drobnoziarnistych, piaskach średnioziarnistych i piaskach róŝnoziarnistych. 4.2. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25.04.2012 r. poz. 463 podpiwniczony, dwukondygnacyjny budynek Kordegardy przy Pałacu w Wilanowie Warszawa, zalicza się do I-ej kategorii geotechnicznej, o prostej budowie geologicznej i optymalnych parametrach geotechnicznych. Poziomy wody gruntowej stwierdzono około 2,00 m poniŝej poziomu posadowienia fundamentów Kordegardy. Ogólnie murowane fundamenty budynku są wilgotne i małowilgotne. Ilość wykonanych badań geotechnicznych jest wystarczająca do ekspertyzy konstrukcji budynku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma potrzeby wykonywania dokumentacji geologiczno-inŝynierskiej, poniewaŝ budowa geologiczna podłoŝa gruntowego na przedmiotowej działce jest prosta i wystarczająco udokumentowana. 4.3. W budynku Kordegardy nie stwierdzono rys i pęknięć murów w poziomie piwnic. 4.4. W ścianach piwnic nie stwierdzono izolacji przeciwwilgociowej, przeciwdziałającej kapilarnemu podciąganiu wody. W piwnicach brak jest stałej wentylacji grawitacyjnej. 4.5. Cegły w ścianach, a szczególnie w ławach fundamentowych są lokalnie zawilgocone, nie stwierdzono jednak lokalnych ubytków i zmurszeń. Zaprawa jest częściowo wyługowana z ceramicznych ścian fundamentowych, co wskazuje na istnienie zmiennych warunków cieplno-wilgotnościowych podczas wieloletniego uŝytkowania fundamentów. 4.6. Po osuszeniu zalecane jest wykonanie izolacji przeciwwilgociowej fundamentów budynku Kordegardy, przeciwdziałającej kapilarnemu podciąganiu wody. 4.7. Po wykonaniu izolacji fundamentów, zasypki piaskowe naleŝy układać warstwami o grubościach przystosowanych do charakterystyki maszyn zagęszczających. Zagęszczenie nasypów naleŝy wykonywać wg PN - B-06050 do wskaźnika zagęszczenia I S o wartości określonej w projekcie, przy czym najmniejsza wartość wskaźnika zagęszczenia nie powinna być mniejsza niŝ I S 0,96 (I D 0,60).
10 Nowe nasypy piaskowe naleŝy zagęszczać przy optymalnej wilgotności około 10%. 4.8. NaleŜy dokonywać rutynowych przeglądów rynien i rur spustowych, wraz z ich oczyszczaniem z nagromadzonych śmieci oraz z kontrolą ich szczelności. 4.9. Roboty budowlane naleŝy prowadzić na podstawie dokumentacji projektowej, pod nadzorem uprawnionych i doświadczonych osób. 5. UWAGI KOŃCOWE. 5.1. Z niniejszą ekspertyzą naleŝy zapoznać: Projektanta, Wykonawcę Robót i Inspektora Nadzoru. 5.2. W przypadku wątpliwości przy projektowaniu lub przy realizacji robót budowlanych, związanych z niniejszym opracowaniem naleŝy porozumieć się z autorami ekspertyzy. Wilanow_Kordegarda