Kraków, dnia sierpnia 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w KRAKOWIE 30-038 KRAKÓW, ul. Łobzowska 67 (0-12) 633 77 22, 633 77 24, 633 37 09 Fax (0-12) 633 74 55 P/07/099 LKR-41017-5/07 Pani Anna Smęda Dyrektor Domu Dziecka Nr 2 ul. Chyszowska 3 33-100 Tarnów Wystąpienie pokontrolne NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie przeprowadziła na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (jednolity tekst w Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.) kontrolę Domu Dziecka Nr 2 w Tarnowie (zwanego dalej Domem Dziecka lub DD) w zakresie realizacji przez DD zadań nałoŝonych ustawą o pomocy społecznej dotyczących funkcjonowania placówek opiekuńczo-wychowawczych w okresie od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 30 czerwca 2007 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole podpisanym przez Panią Dyrektor w dniu 19 lipca 2007r., NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przesyła niniejsze wystąpienie pokontrolne. NIK pozytywnie ocenia, mino stwierdzonych uchybień, które nie powodowały jednak negatywnych następstw dla kontrolowanej działalności, realizację przez DD zadań nałoŝonych ustawą o pomocy społecznej dotyczących funkcjonowania placówek opiekuńczowychowawczych w okresie od dnia 1 stycznia 2006 r. do 30 czerwca 2007 r. PowyŜszą ocenę ogólną uzasadniają następujące ustalenia i oceny szczegółowe: 1. NIK pozytywnie ocenia przestrzeganie Regulaminu organizacyjnego. Zawarte w jego treści zapisy były zgodne z zasadami określonymi w rozporządzeniu wykonawczym
2 Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz. 331), a takŝe z uwarunkowaniami DD. Stosownie do 12 ww. rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych w DD utworzono samorząd wychowanków. 2. NIK stwierdza, Ŝe dzieci przyjmowane były do DD zgodnie z 17 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. 3. DD nie przestrzegał obowiązujących standardów usług bytowych, opieki i wychowania. Kontrola wykazała, Ŝe nie spełnione zostały wszystkie warunki dotyczące standardów usług bytowych zawarte w 24 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, m.in. brak było pomieszczeń do cichej nauki, do zajęć terapeutycznych i sportowych, do spotkań z odwiedzającymi i pokoju gościnnego. NaleŜy jednak stwierdzić, Ŝe przeprowadzone rozmowy z wychowankami DD przez specjalistę z zakresu psychologii wykazały, Ŝe placówka stwarzała zadawalające warunki niezbędne dla prawidłowego rozwoju dzieci zarówno fizycznego, psychicznego jak i poznawczego a kadra wychowawców traktuje kaŝde dziecko w sposób indywidualny, zapewnia poczucie bezpieczeństwa, przy poszanowaniu ich uczuć i odczuć, co było zgodne z 26 ww. rozporządzenia MPS. 4. Pozytywnie naleŝy ocenić stan sanitarny DD. Kontrola przeprowadzona przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Tarnowie (PSSE) na zlecenie NIK nie wniosła zastrzeŝeń do stanu sanitarnego placówki. Surowce do sporządzania posiłków przywoŝone były na bieŝąco przez dostawców a wszyscy pracownicy DD posiadali aktualną dokumentację zdrowotną. Stwierdzono jednakŝe nieprawidłowości, które dotyczyły m. in. braku wentylacji w sypialni 4 i 6 osobowej, nieosłonięte grzejniki centralnego ogrzewania w w/w. sypialni, w szatni personelu podłoga wyłoŝona była wykładziną dywanową, w korytarzu szatni znajdowały się zacieki na ścianach. Za stwierdzone nieprawidłowości PSSE nie ukarało Ŝadnego pracownika DD grzywną. Komenda Miejska Państwowej StraŜy PoŜarnej w Tarnowie w wyniku przeprowadzonej na zlecenie NIK kontroli stwierdziła następujące uchybienia: oświetlenie awaryjne-ewakuacyjne zastosowane w części DD nie zwierało dokumentów potwierdzających dokonanie przeglądu i konserwacji oświetlenia potwierdzających jego sprawność. instrukcja bezpieczeństwa poŝarowego dla DD nie uwzględniała sposobów przeglądu urządzeń przeciwpoŝarowych.
3 przeciwpoŝarowy wyłącznik prądu nie oznakowany znakiem bezpieczeństwa zgodnie z PN. główny korek gazu nie oznakowany znakiem bezpieczeństwa zgodnie z PN. 5. NIK stwierdza, Ŝe DD nie zrealizuje do końca 2007 r. programu naprawczego, a co za tym idzie placówka nie osiągnie wymaganych standardów, w tym lokalowych. Zgodnie z art. 154 ust. 7 i 7a ustawy o pomocy społecznej, placówki będące w takiej sytuacji są zobowiązane do opracowania programu naprawczego do końca 2007 r. a do realizacji tego programu do 31 grudnia 2010 r. 6. NIK nie stwierdza nieprawidłowości dotyczących obsady personalnej w DD, gdyŝ wskaźnik zatrudnienia spełniał wymogi określone w 25 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Osoby zatrudnione, w tym dyrektor placówki, posiadały odpowiednie kwalifikacje. Nie stwierdzono przypadków zatrudniania w DD wychowawców oskarŝonych o popełnienie przestępstwa z uŝyciem przemocy. Przestrzegano standardu, iŝ wychowawca kieruje procesem wychowawczym nie więcej niŝ ośmioro dzieci. Placówka wspomagana była pracą dwóch wolontariuszy, z którymi podpisane były umowy. 7. NIK po analizie indywidualnych planów pracy (IPP) stwierdza, Ŝe były one opracowywane niezwłocznie po przyjęciu dziecka do placówki w porozumieniu z psychologiem, pedagogiem i pracownikiem socjalnym. Były one modyfikowane w zaleŝności od potrzeb nie rzadziej niŝ co pół roku. W szczególności modyfikowane były zamierzenia pracownika socjalnego dotyczące pracy socjalnej z rodzicami biologicznymi wychowanków. IPP spełniał wymogi określone w 11 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. NIK stwierdza równieŝ, Ŝe karty pobytu wychowanka, były uzupełniane na bieŝąco. Podobnie, tzn. na bieŝąco, prowadzone i uzupełniane były karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu, arkusze badań i obserwacji psychologicznych i pedagogicznych wychowanków oraz dzienniki zajęć. W zakresie prowadzenia kart pobytu wychowanków spełnione zostały wymogi określone w 23 ust.2 pkt 2, 3, 4 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. 8. W placówce działał stały zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, który dokonywał oceny raz na pół roku (w czerwcu i grudniu). Po dokonaniu oceny formułowane były na piśmie wnioski dotyczące dalszych losów dziecka. Spełnione zostały zatem wymogi określone w 9 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych.
4 9. Pozytywnie naleŝy ocenić podejmowane przez dyrekcje DD działania na rzecz stałego powrotu dziecka do rodziny naturalnej. NIK stwierdza, Ŝe w badanym okresie DD podejmował takie działania, a w przypadku gdy było to niemoŝliwe, podejmował starania o umieszczenie dziecka w rodzinnych formach opieki zastępczej (adopcja). W 2005 r. dotyczyło to 10, w 2006 r. a w I półroczu 2007 r. trzech wychowanków. 10. Analiza dokumentów wszystkich wychowanków DD oraz informacji pisemnych uzyskanych z Komisariatu Policji w Tarnowie, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz MOPS w Tarnowie wykazała, Ŝe w placówce nie dochodziło do występowania zjawisk przemocy fizycznej, psychicznej jak i molestowania seksualnego wychowanków ze strony pracowników DD. 11. NIK nie wnosi zastrzeŝeń do wykonania planu finansowego DD, który za 2006 r. został zrealizowany ogółem w 99,4% a w podstawowym rozdziale tj. 85201 (placówki opiekuńczo-wychowawcze ) realizacja kształtowała się na poziomie 99,7%, natomiast wykonanie za I półrocze 2007 r. wyniosło ogółem 53%, a w rozdziale 85201 53,4%. Otrzymana dotacja z Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w 2006 r. w porównaniu do środków wydatkowanych przez DD ogółem stanowiła 3,9%, a w I półroczu 2007 1,1% i nie była przeznaczona na istotne wydatki placówki. NIK nie stwierdził zadłuŝenia DD brak zobowiązań wymagalnych. 12. Analiza wydatków poniesionych na utrzymanie DD wykazała, Ŝe kwoty wydatkowane na wskazane cele dokonywane były w wysokości ustalonej w planie finansowym placówki w sposób celowy i oszczędny, umoŝliwiający terminową realizację zadań zgodnie z art. 35 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. KaŜda faktura wpływająca do DD poddawana była wstępnej kontroli przez dyrektora DD a pod względem merytorycznym przez specjalistę pracy socjalnej, natomiast pod względem formalnym i rachunkowym przez głównego księgowego DD. 13. Analizując dokumenty dotyczące przeprowadzonych w DD kontroli NIK stwierdza, Ŝe w 2006 roku zostały przeprowadzone cztery kontrole przez: MOPS, Państwową Powiatową Inspekcję Sanitarną, Miejską Państwową StraŜ PoŜarną oraz Urząd Miasta Tarnowa wydając w dwóch przypadkach zalecenia pokontrolne. Zalecenia te zostały zrealizowane. W 2007 roku przeprowadzono w I półroczu cztery kontrole w tym dwie na wniosek NIK zakończone zaleceniami, z ustalonymi terminami w tym przez SANEPID do końca lipca i sierpnia 2007 r. i przez PPSP do 15 stycznia 2008 r. i 31 grudnia 2010 r.
5 Przedstawiając powyŝsze uwagi i oceny NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o : 1. Opracowanie oraz zrealizowanie programu naprawczego, w szczególności dotyczącego adaptacji 1/3 budynku DD, w celu zapewnienia standardów usług bytowych wychowanków DD. 2. Zrealizowanie zaleceń pokontrolnych wynikających z przeprowadzonych w czerwcu 2007 r. kontroli DD przez Państwową StraŜ PoŜarną i Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Tarnowie. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie, na podstawie art.61 ust.1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania i wykonania wniosków lub przyczynach nie podjęcia takich działań.. Zgodnie z treścią art.61 ust.1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Krakowie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszeń zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o których mowa wyŝej, liczy się od dnia ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. Otrzymują: 1. Adresat, 2. NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Pracy, Spraw Społecznych i Zdrowia, 3. Akta kontroli.