Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W WARSZAWIE

Transkrypt

1 Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W WARSZAWIE ul. Filtrowa 57, Warszawa tel , fax P/07/099 LWA Pani Wiesława Zackiewicz Dyrektor Domu Dziecka Integracyjnego Centrum Opieki i Wychowania 13 w Otwocku WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Warszawie w ramach kontroli funkcjonowania wybranych placówek opiekuńczo wychowawczych przeprowadziła kontrolę Domu Dziecka Integracyjnego Centrum Opieki i Wychowania 13 w Otwocku (zwanego dalej Placówką) w okresie od 2006 r. - I półrocze 2007 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 9 listopada 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenia funkcjonowanie Placówki w objętym kontrolą okresie. 1. Analiza dokumentacji 17 dzieci skierowanych do Placówki w badanym okresie wykazała, iŝ zawierała ona wszystkie dokumenty wymagane przepisami 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra

2 2 Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz. 331). 2. Liczba wychowanków Placówki na dzień 1 stycznia 2006 r. wynosiła 60, a na dzień 30 czerwca 2007 r. 55 dzieci i przekraczała odpowiednio o 30 i 25 liczbę dzieci określoną w 24 ust. 3 cyt. rozporządzenia. Stan taki spowodowany był brakiem moŝliwości natychmiastowej reorganizacji Placówki, która przed wprowadzeniem w Ŝycie cyt. rozporządzenia zapewniała opiekę ok. 100 dzieciom. 3. Stosownie do 24 ust. 5 cytowanego rozporządzenia Placówka mieściła się w budynku posiadającym odpowiednio wyposaŝone pokoje 1-5 osobowe, posiadała m.in. łazienki i toalety w liczbie umoŝliwiającej korzystanie z nich w sposób intymny i zgodny z zasadami higieny, 3 pomieszczenia do wypoczynku, kuchnię i jadalnię dla wszystkich dzieci, 3 aneksy kuchenne, gabinet terapeutyczny i salę do ćwiczeń siłowych, gabinet pielęgniarski i pokój dla dzieci chorych. Uwagi NIK dotyczą liczby aneksów kuchennych i liczby pomieszczeń do wypoczynku. W objętym kontrolą okresie w Placówce przebywało od 55 do 60 dzieci, a zgodnie z 24 ust. 5 pkt 3 i 7 ww. rozporządzenia w placówce winno znajdować się nie mniej niŝ jedno takie pomieszczenie na 10 dzieci. Ponadto funkcję pokoju gościnnego i pokoju do spotkań z osobami odwiedzającymi spełniało jedno pomieszczenie, co było niezgodne z 24 ust. 5 pkt 9 i 10 cytowanego rozporządzenia. Powodem powyŝszego, wg wyjaśnień Dyrektor Placówki, były ograniczone warunki lokalowe. Uwagi NIK dotyczą równieŝ braku odpowiedniej, określonej w 24 ust. 5 pkt 1 lit. b, liczby szafek i lampek nocnych (szafka i lampka nocna dla kaŝdego dziecka). 4. W badanym okresie Placówka zapewniała dzieciom podstawowe standardy pobytu określone w 24 ust. 1 pkt 1-12 cytowanego rozporządzeniu, a w szczególności zapewniała: dostęp do nauki i opieki zdrowotnej, uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych i rekreacyjno-sportowych, wyposaŝenie w odzieŝ, środki higieny osobistej, podręczniki szkolne oraz kieszonkowe do własnego dysponowania. Kontrola dekadowego jadłospisu Placówki przeprowadzona w miesiącu sierpniu 2007 r. przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Otwocku wykazała cztery przypadki niewłaściwego komponowania posiłków (brak owoców lub warzyw w posiłkach, uŝywanie syropów owocowych zamiast owoców na kompot). Wychowawcy Placówki zapewniali dzieciom pomoc przy odrabianiu zadań domowych, w tygodniowym planie pracy placówki wyodrębniono równieŝ zajęcia wyrównawcze. Placówka pokrywała opłaty za pobyt wychowanków w internatach i koszty przejazdu wychowanków do i z miejsca uzasadnionego pobytu.

3 3 5. W placówce funkcjonowały 3 koedukacyjne grupy wychowawcze, liczące w okresie objętym kontrolą do 20 dzieci. Niezgodnie z postanowieniami 22 ust 2 cyt. rozporządzenia w czasie zajęć odbywających się na terenie Placówki opiekę nad wychowankami pełniło 9 wychowawców pracujących na 3 zmiany, tj. jeden wychowawca na kaŝdą grupę. Wg wyjaśnień Dyrektor Placówki, stan taki spowodowany był brakiem etatów. 6. Analiza dokumentacji Placówki i jej wychowanków oraz badania przeprowadzone przez powołanego specjalistę z zakresu psychologii (badaniami objęto 20 wychowanków Placówki w wieku od 9-19 lat) wykazały, iŝ Placówka zapewnia standardy opieki i wychowania określone w 26 rozporządzenia, w tym stwarza warunki do: fizycznego, psychicznego i poznawczego rozwoju dziecka, poszanowania jego podmiotowości, zapewnia poczucie bezpieczeństwa, dba o podtrzymywanie więzi emocjonalnych z rodzicami, rodzeństwem i innymi bliskimi, zapewnia realizację potrzeb religijnych, kształtuje nawyki i zachowania prozdrowotne, uczy ponoszenia odpowiedzialności za swoje zachowania, prowadzi działania zmierzające do wyrównywania deficytów rozwojowych u dzieci. Wszystkie badane dzieci podkreślały, iŝ w Placówce czują się dobrze, w niektórych przypadkach lepiej niŝ w domu rodzinnym. Wychowankowie Placówki uczestniczyli w zajęciach wyrównawczych i reedukacyjnych prowadzonych przez pedagoga oraz w zajęciach terapeutycznych prowadzonych przez psychologa. W związku z brakiem zatrudnienia pracowników specjalności rewalidacyjnej i logopedycznej dzieci korzystały z takich zajęć w szkole. 7. Kontrola stanu sanitarnego Placówki, przeprowadzona w latem 2007 r. przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Otwocku, stwierdziła uchybienia polegające m.in. na niewłaściwym stanie pomieszczenia pralni (brudne sufity i podłogi), braku opracowanego ryzyka zawodowego dla pracowników. Kontrola przeprowadzona w lipcu 2007 r. przez Komendę Powiatowej Państwowej StraŜy PoŜarnej w Otwocku wykazała m.in. brak obowiązujących przeglądów hydrantów oraz wyłoŝenie ścian klatek schodowych palnymi panelami. 8. Zatrudnienie w Placówce wg stanu na 30 czerwca 2007 r. wynosiło 27 osób, w tym: 11 wychowawców, pedagog, psycholog, pracownik socjalny, pielęgniarka oraz pracownicy administracji i gospodarczy. Dyrektor Placówki, wychowawcy, pedagog, pracownik socjalny oraz pielęgniarka posiadali kwalifikacje zgodne z określonymi w 30 ust. 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dyrektor) i 31 ust. 1 pkt 1,2,4,5 i 7 (pozostała kadra opiekuńczo-wychowawcza).

4 4 9. W objętym kontrolą okresie 9 wychowawców kierowało procesem wychowawczym od 55 do 60 wychowanków Placówki. Wskaźnik liczby wychowanków przypadający na 1 wychowawcę wynosił zatem od 6,11 do 6,66 wychowanków, co było zgodne z 8 ust 4 rozporządzenia. 10. W wyniku analizy 30 indywidualnych planów pracy z wychowankami, sporządzonych stosownie do 11 rozporządzenia, stwierdzono, Ŝe jedynie w 13 przypadkach plany prowadzone były na bieŝąco i zawierały wpisy dotyczące zdiagnozowanych problemów wychowanka oraz informację o realizacji tych zamierzeń. W pozostałych przypadkach plany nie były kompletne. Jak wyjaśniła Dyrektor Placówki wpisy dotyczące sytuacji dzieci zamieszczane były we wnioskach stałego zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. 11. Stosownie do 23 ust. 2 pkt 2, 3 i 4 rozporządzenia prowadzono karty pobytu wszystkich wychowanków, prowadzono i uzupełniano karty udziału w zajęciach specjalistycznych oraz arkusze badań i obserwacji psychologicznych i pedagogicznych wychowanków. 12. W badanym okresie stały zespół ds. okresowej oceny sytuacji, którego skład był zgodny z określonym w 9 ust. 4 cyt. rozporządzenia, w celu dokonania oceny wszystkich wychowanków odbył posiedzenie w czerwcu 2006 r. a następne w lutym 2007 r., tj. z uchybieniem terminu o jakim mowa w 9 ust. 3 cyt. rozporządzenia. W związku z powyŝszym w 2006 r. w przypadku 20 wychowanków (na 30 zbadanych) stały zespół dokonał okresowej oceny ich sytuacji tylko raz w roku. 13. W przypadku 3 z 10 ucieczek wychowanków, które miały miejsce w okresie objętym kontrolą, nie zrealizowano określonego w 20 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia obowiązku powiadomienia powiatowego centrum pomocy rodzinie, a w dwóch przypadkach takŝe sądu rodzinnego. 14. W badanym okresie mimo działań podejmowanych przez Placówkę na rzecz powrotu wychowanków do rodziny naturalnej, umieszczenia w rodzinie zastępczej lub skierowania do adopcji wg stanu na dzień 30 czerwca 2007 r. tylko 3 wychowanków powróciło do rodziny biologicznej, a 2 umieszczono w rodzinie zastępczej. 15. Nie odnotowano, w objętym kontrolą okresie, na terenie Placówki przypadków stosowania przemocy wychowawców wobec wychowanków i między wychowankami. 16. W 2006 r. Placówka wydatkowała środki w wys ,8 tys. zł, z czego 50 tyś. zł przeznaczono na realizacje programu naprawczego (doposaŝenie placówki w sprzęt), a w I-ej połowie 2007 r. 678,8 tys. zł. Jak wynika z wyjaśnień Dyrektor Placówki środki finansowe przekazywane były Placówce w wysokości i w terminach zapewniających ich prawidłową realizację.

5 5 NajwyŜsza Izba Kontroli nie stwierdziła nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych przez Placówkę. Placówka posiadała program naprawczy opracowany w 2001 r., który nie został w pełni zrealizowany z powodu braku środków. W związku z przekształceniem Placówki z opiekuńczowychowawczej na wielofunkcyjną Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego zobowiązał Dyrektor Placówki do opracowania nowego programu naprawczego do końca 2007 r. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Opracowanie nowego programu naprawczego dla Placówki zapewniającego osiągnięcie wymaganych w rozporządzeniu w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych standardów w zakresie liczby wychowanków placówki, poziomu zatrudnienia oraz wyposaŝenia. 2. Prowadzenie na bieŝąco indywidualnych planów pracy wychowanków. 3. Dokonywanie okresowej oceny sytuacji wychowanków przez stały zespół ds. okresowej oceny dziecka w terminach określonych w 9 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. 4. Powiadamianie właściwych instytucji o samowolnym opuszczeniu Placówki przez wychowanków, stosownie do postanowień 20 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. 5. Usunięcie nieprawidłowości stwierdzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną i Komendę Powiatowej Państwowej StraŜy PoŜarnej w Otwocku. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Warszawie, na podstawie art. 62 ust.1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Warszawie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.

6 6