(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180409 (13) B1

RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180409 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 317296 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 02.12.1996 Rzeczypospolitej Polskiej (51) IntCl7: E 02F 3/18 E02F 3/24 (54) Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe oraz urządzenie do odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe (43) Zgłoszenie ogłoszono: 08.06.1998 BUP 12/98 (73) Uprawniony z patentu: Kalisiak Witold, Warszawa, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.01.2001 WUP 01/01 (72) Twórca wynalazku: Witold Kalisiak, Warszawa, PL PL 180409 B1 ( 5 7 ) 1. Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe, znam ienny tym, że odspajanie ziemi odbywa się za pomocą kilku, najkorzystniej trzech, czerpaków zamontowanych na kole czerpakowym, przy czym odspajanie ziemi od calizny gruntu odbywa się przy ruchu czerpaków od góry do dołu, po czym czerpaki przesuw ają kolejno odspojone porcje urobku po lemieszu na wysokość umożliwiającą- dzięki sile grawitacji i sile odśrodkowej - zsyp kolejnych porcji na pochyły pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany razem z kołem czerpakowym na obrotowej części koparki, po czym urobek zostaje przesypywany z pierwszego przenośnika na drugi przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany niezależnie obrotowo na podwoziu koparki, a następnie ten drugi przenośnik transportuje urobek na dowolny środek transportu drogowego, kolejowego lub na inne niezależne od koparki przenośniki lub na stertę materiału 2 Urządzenie do odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe, składające się z podwozia z mechanizmem jazdy i obrotowej platformy na tym podwoziu, znam ienne tym, że na obrotowej platformie zamontow any jest przegubowo pochylany wysięgnik (4) z kołem czerpakowym (6) i lemieszem (11) oraz pochyły pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym (15), a poza tym na podwoziu (1) jest zamontowany niezależnie obrotowy drugi przenośnik załadowczy (20) o ruchu ciągłym, przy czym każdy czerpak (7) na kole czerpakowym (6) jest zaopatrzony w ostrza skrawające (8), dwie boczne ścianki (9) 1 usytuowaną od wewnętrznej strony koła czerpakowego płytę wewnętrzną (10), um ożliwiającą zsyp po niej urobku na pierwszy przenośnik (15), po przesunięciu tego urobku po lemieszu (11) na wysokość zsypu (14) Fig 1

Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe oraz urządzenie do odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe, znamienny tym, że odspajanie ziemi odbywa się za pomocą kilku, najkorzystniej trzech, czerpaków zamontowanych na kole czerpakowym, przy czym odspajanie ziemi od calizny gruntu odbywa się przy ruchu czerpaków od góry do dołu, po czym czerpaki przesuwają kolejno odspojone porcje urobku po lemieszu na wysokość umożliwiającą - dzięki sile grawitacji i sile odśrodkowej - zsyp kolejnych porcji na pochyły pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany razem z kołem czerpakowym na obrotowej części koparki, po czym urobek zostaje przesypywany z pierwszego przenośnika na drugi przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany niezależnie obrotowo na podwoziu koparki, a następnie ten drugi przenośnik transportuje urobek na dowolny środek transportu drogowego, kolejowego lub na inne niezależne od koparki przenośniki lub na stertę materiału. 2. Urządzenie do odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe, składające się z podwozia z mechanizmem jazdy i obrotowej platformy na tym podwoziu, znamienne tym, że na obrotowej platformie zamontowany jest przegubowo pochylany wysięgnik (4) z kołem czerpakowym (6) i lemieszem (11) oraz pochyły pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym (15), a poza tym na podwoziu (1) jest zamontowany niezależnie obrotowy drugi przenośnik załadowczy (20) o ruchu ciągłym, przy czym każdy czerpak (7) na kole czerpakowym (6) jest zaopatrzony w ostrza skrawające (8), dwie boczne ścianki (9) i usytuowaną od wewnętrznej strony koła czerpakowego płytę wewnętrzną (10), umożliwiającą zsyp po niej urobku na pierwszy przenośnik (15), po przesunięciu tego urobku po lemieszu (11) na wysokość zsypu (14). 3. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że wysięgnik (4), na którym zamontowane jest koło czerpakowe (6) ma zmienny wysięg dzięki siłownikowi (17) przesuwającemu przednią część wysięgnika z kołem czerpakowym w stosunku do tylnej części wysięgnika połączonej przegubowo z platformą obrotową (2). 4. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że zamiast lemiesza jest wyposażone w czerpaki (7), z których każdy ma ostrza skrawające (8), dwie ścianki boczne (9), płytę wewnętrzną (10) oraz uchylną ściankę zewnętrzną, otwieraną za pomocą krzywki lub zderzaka w momencie, gdy czerpak w ruchu do góry osiągnie poziom zsypu (14), w celu wysypania urobku na pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym (15). 5. Urządzenie do odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe przeznaczone do odspajania ziemi poniżej poziomu, po którym się ono porusza oraz do załadunku tej ziemi na środki transportowe, składające się z podwozia i platformy obrotowej, znamienne tym, że jest wyposażone w koło czerpakowe z kilkoma, najkorzystniej trzema, czerpakami, umieszczone na wysięgniku zamontowanym przegubowo do platformy obrotowej, przy czym skrawanie gruntu odbywa się odsiębiernie przy ruchu czerpaków od góry do dołu, wskutek czego urobek jest przesuwany w przeciwnym kierunku do kierunku jazdy urządzenia i po lemieszu do góry do wysokości zsypu, a następnie jest transportowany za pomocą przenośników na podstawione środki transportowe lub na stertę materiału. * * * Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe oraz urządzenie do stosowania tego sposobu mogą być wykorzystane w różnego rodzaju koparkach oraz w ładowarkach pobierających rozdrobniony materiał składowany na hałdach i przenoszących go na różnego rodzaju środki transportowe.

180 409 3 Znane koparki przedsiębierne odspajają urobek od calizny gruntu przy ruchu czerpaka od dołu do góry, dzięki czemu odspajane ostrzami lub zębami czerpaka części gruntu spadają do wnętrza czerpaka. Opróżniane czerpaka z urobku odbywa się w różny sposób. W koparkach jednoczerpakowych po napełnieniu czerpaka zostaje on uniesiony do góry, po czym następuje obrót nadwozia wraz z czerpakiem, tak żeby czerpak ustawić ponad docelowym środkiem transportowym. Po otwarciu dolnej klapy czerpaka urobek jest wysypywany zazwyczaj do skrzyni środka transportu drogowego. Po ponownym obrocie nadwozia koparki wraz z czerpakiem i po opuszczeniu czerpaka, ten ostatni zaczyna ponownie poruszać się do góry odspajając nową porcję gruntu. W koparkach wieloczerpakowych czerpaki zamontowane na kole czerpakowym lub na łańcuchu okrężnym, po odspojeniu odpowiednich części gruntu, podnoszą zawarty w nich urobek do góry na dość znaczną wysokość, dzięki czemu urobek zsypuje się na usytuowany obok przenośnik o ruchu ciągłym, który z kolei podaje urobek na inne środki transportowe lub na hałdę. Jednoczerpakowe koparki przedsiębierne zostały zastosowane głownie do urabiania gruntu poniżej poziomu, po którym porusza się koparka. Skrawają one w tym przypadku grunt również w kierunku od dołu do góry. Koparki te stosuje się również i do skrawania ziemi powyżej poziomu, na którym porusza się koparka. W przeciwieństwie do poprzednich przypadków skrawania odbywa się od góry do dołu, przy czym w ostatniej części tego cyklu czerpak wykonuje obrót zgarniający, dzięki czemu zostaje on napełniony urobkiem. Po podniesieniu czerpaka i obrocie nadwozia koparki, urobek zostaje wysypany na podstawiony środek transportowy, dzięki ponownemu obrotowi czerpaka względem wysięgnika. Wymienione koparki jednoczerpakowe mają dwie zasadnicze wady: - duże opory skrawania (koparki przedsiębierne), - małą wydajność w stosunku do masy własnej wskutek pracy cyklicznej zamiast pracy ciągłej. Natomiast do wad koparek wieloczerpakowych należą: - duże opory skrawania, - duża masa koła czerpakowego (lub ramy wysięgnika z łańcuchem czerpakowym) powodująca nadmierny wzrost masy całej koparki. Obowiązująca teoria skrawania stanowi, że opory skrawania zależą głównie od kategorii gruntu. W rzeczywistości, jak dowiodły tego badania przeprowadzone przez autora tego opracowania, opory te w znacznie większym stopniu zależą od sposobu odspajania, przy czym decydującą rolę odgrywa tutaj tarcie wewnętrzne odspajanego materiału. Tarcie wewnętrzne zaś zależy w ogromnej mierze od zagęszczenia tego materiału i od ciśnienia jakiemu poddana jest skrawana warstwa w czasie jej odspajania. I dlatego skrawanie od dołu do góry odbywa się pod dużym ciśnieniem materiału usytuowanego nad skrawaną warstwą, co powoduje nadmierne zużycie energii. Racjonalne odspajanie gruntu powinno odbywać się przy minimalnym obciążeniu skrawanej warstwy. Ma to miejsce jedynie przy ruchu czerpaka od góry do dołu. Powszechnie znany jest fakt, że przy wykonywaniu w ziemi wykopów ściany boczne wykopu muszą być zabezpieczone szalunkami i rozporami, przeciwstawiającymi się parciu poziomemu gruntu na zewnątrz, wywołanemu ciśnieniem wewnętrznym. Bez tych zabezpieczeń odbywa się obsuwanie ziemi, czyli samoczynne odspajanie gruntu. W przypadku urabiania w kierunku od góry do dołu gruntu o małej spoistości (np. suchego piasku) może dojść do tak znacznego zmniejszenia tarcia wewnętrznego, że spowoduje to upłynnienie tego materiału. Wystarczy wtedy nagarniać upłynniony materiał na odpowiedni przenośnik. Dodatkową wadą skrawania od dołu do góry jest nadawanie urabianej masie przyspieszenia w kierunku odwrotnym do kierunku siły grawitacji, co powoduje również nadmierne zużycie energii i praktycznie ogranicza stosowanie większych prędkości skrawania. Jeszcze inną wadą tego rodzaju urządzeń jest pogorszenie stateczności koparki. Momenty wywracające od ciężaru wysięgnika, czerpaka i urobku zostają bowiem zwiększone o moment wywracający, spowodowany reakcją skrawanego gruntu. Korzystniejsze warunki skrawania istnieją w jednoczerpakowych koparkach przedsiębiernych urabiających ziemię powyżej poziomu, po którym porusza się koparka. Ale i w tym przypadku koparka pracuje cyklicznie. Skrawanie

4 180 409 stanowi tylko część cyklu pracy, po czym następuje przerwa w skrawaniu konieczna do obrotu kolejno w dwóch kierunkach mas nadwozia, przewyższających wielokrotnie masę urobku i przerwa na załadunek urobku na podstawiony środek transportowy. Celem wynalazku jest opracowanie sposobu skrawania gruntu przy wielokrotnie mniejszym zużycie energii oraz innej technologii pracy. Sposób skrawania umożliwia również zwiększenie prędkości skrawania, co powoduje dodatkowo zwiększenie wydajności. Sposób odspajania ziemi i załadunku urobku na środki transportowe, polega na tym, że odspajanie ziemi odbywa się za pomocą kilku, najkorzystniej trzech, czerpaków zamontowanych na kole czerpakowym, przy czym odspajanie ziemi od calizny gruntu odbywa się przy ruchu czerpaków od góry do dołu, po czym czerpaki przesuwają kolejno odspojone porcje urobku po lemieszu na wysokość umożliwiającą - dzięki sile grawitacji i sile odśrodkowej - zsyp kolejnych porcji na pochyły pierwszy przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany razem z kołem czerpakowym na części obrotowej koparki, po czym urobek zostaje przesypywany z pierwszego przenośnika na drugi przenośnik o ruchu ciągłym, zamontowany niezależnie obrotowo na podwoziu koparki, po czym ten drugi przenośnik transportuje urobek na dowolny środek transportu drogowego, kolejowego lub na inne niezależne od koparki przenośniki o ruchu ciągłym lub na stertę materiału. Urządzenie do stosowania sposobu składa się z podwozia z mechanizmem jazdy i obrotowej platformy na tym podwoziu, na której zamontowany jest przegubowo pochylany wysięgnik z kołem czerpakowym i lemieszem oraz pochyły przenośnik o ruchu ciągłym, a poza tym na podwoziu jest zamontowany niezależnie obrotowy drugi przenośnik o działaniu ciągłym, przy czym każdy czerpak na kole czerpakowym jest zaopatrzony w ostrza skrawające, dwie boczne ścianki i odpowiednio usytuowaną od wewnętrznej strony koła czerpakowego płytę, umożliwiającą zsyp po niej urobku na pierwszy przenośnik, po przesunięciu tego urobku po lemieszu na odpowiednią wysokość. Poza tym wysięgnik, na którym jest zamontowane koło czerpakowe, ma zmienny wysięg dzięki siłownikowi przesuwającemu przednią część wysięgnika z kołem czerpakowym w stosunku do części tylnej wysięgnika połączonego przegubowo z platformą obrotową. Odmiana urządzenia jest wyposażona w czerpaki, z których każdy jest zaopatrzony w ostrza skrawające, dwie ścianki boczne, płytę wewnętrzną usytuowaną od środka koła czerpakowego i uchylną ściankę zewnętrzną, otwieraną krzywką lub zderzakiem w celu wysypu urobku na przenośnik po osiągnięciu przez czerpak odpowiedniej wysokości. Odmiana urządzenia do skrawania gruntu poniżej poziomu, po którym porusza się to urządzenie, jest wyposażona w koło czerpakowe z kilkoma, najkorzystniej z trzema czerpakami, umieszczone na wysięgniku, przy czym skrawanie gruntu odbywa się przy ruchu czerpaków od góry do dołu, po czym urobek jest przesuwany do góry po lemieszu do wysokości zsypu, a następnie transportowany za pomocą przenośników na podstawione środki transportowe lub na stertę materiału. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 pokazuje widok koparki z boku, fig. 2 - widok koparki z góry, fig. 3 przedstawia mechanizm obrotu platformy i mechanizm obrotu przenośnika załadowczego w przekroju pionowym, zaś fig. 4 - widok z góry obydwu wymienionych mechanizmów obrotu. Koparka składa się z podwozia 1, np. gąsienicowego z mechanizmem jazdy i obrotu, z platformy obrotowej 2 z konstrukcją wsporczą 3. Do przodu platformy obrotowej umocowany jest przegubowo wysięgnik 4, na którego przodzie znajdują się łożyska 5 koła czerpakowego 6 z kilkoma, najkorzystniej z trzema czerpakami 7. Każdy czerpak jest wyposażony w ostrza skrawające 8, dwie ścianki boczne 9 i płytę 10 umieszczona od środka koła czerpakowego. Natomiast czerpak jest pozbawiony ścianki od strony zewnętrznej. Na osi koła czerpakowego umocowany jest obrotowo lemiesz 11 za pomocą ramion 12. Lemiesz jest zabezpieczony przed obrotem za pomocą połączenia śrubowego z wysięgnikiem. Lemiesz składa się z blachy poślizgowej 13 usytuowanej na obwodzie koła czerpakowego i z dwóch blach bocznych. Wewnętrzna średnica blachy poślizgowej jest minimalnie większa od zewnętrznej średnicy koła czerpakowego. Blacha poślizgowa ma stały przekrój poprzeczny od dołu aż do zsypu 14, natomiast powyżej zsypu ma otwór o szerokości trochę większej od szerokości czerpaków. Poniżej zsypu zaczyna się przenośnik taśmowy I z taśmą

180 409 5 progową 15. Dolny koniec konstrukcji nośnej przenośnika jest umocowany przegubowo do lemiesza, natomiast górny jej koniec zamocowany jest przesuwnie (za pomocą rolek) do konstrukcji wsporczej 3. Wysięgnik 4 jest pochylany za pomocą siłownika 16, co umożliwia podnoszenie i opuszczanie koła czerpakowego. Poza tym wysięgnik ten ma przednią część umocowaną przesuwnie w części tylnej, co umożliwia z kolei ruch koła czerpakowego, w określonych granicach, do przodu i do tyłu. Ruch ten jest wymuszany przez siłownik 17, zamocowany przegubowo do części przedniej i tylnej wysięgnika 4. Jak wspomniano powyżej platforma obrotowa 2 jest umocowana do ramy podwozia 1 za pomocą łożyska tocznego 18 znajdującego się pod platformą. Natomiast powyżej platformy znajduje się drugie łożysko toczne 19 umożliwiające obrót przenośnika II załadowczego 20 w stosunku do podwozia. Przenośnik ten służy do załadunku urobku na dowolny środek transportowy. Przenośnik 20 jest umocowany przegubowo w dolnej części do ramy obrotowej tego przenośnika, zaś w środkowej części za pomocą cięgna i siłownika 21 do łożyska obrotowego, znajdującego się na wierzchołku konstrukcji wsporczej 3. Siłownik 21 umożliwia pochylanie przenośnika załadowczego w płaszczyźnie pionowej, w zależności od wysokości niezależnego od koparki dowolnego środka transportowego. Mechanizm obrotu przenośnika załadowczego pokazano na fig. 3 i fig. 4. Mechanizm ten składa się z siłownika 22, z pionowej tulei wewnętrznej 23, łączącej konstrukcję nośną podwozia z konstrukcją obrotową załadowczego przenośnika, ponad łożyskiem obrotowym 19, i z odpowiednich przegubów. Siłownik 22 jednym przegubem jest połączony z konstrukcją nośną podwozia, a drugim końcem z przegubem tulei wewnętrznej 23. Ruch tłoczyska siłownika powoduje obrót w jedną lub drugą stronę konstrukcji obrotowej przenośnika załadowczego 20 w określonych granicach. Podobnie, jak pokazano na fig. 3 i fig. 4, siłownik 24 jednym końcem jest przegubowo połączony z konstrukcją nośną podwozia 1, zaś drugim końcem jest połączony również przegubowo z platformą obrotową 2, co umożliwia w określonym zakresie obrót platformy 2 względem podwozia 1. W końcowej części platformy obrotowej jest zainstalowany silnik spalinowy napędzający za pomocą pompy olejowej wszystkie mechanizmy koparki. Silnik ten służy również jako dodatkowa przeciwwaga dla wysięgnika 4 i koła czerpakowego 6. Urządzenia sterownicze znajdują się w kabinie 25, nie uwzględnionej dla przejrzystości na fig. 1. Obsługa koparki składa się z dwóch osób. Pierwsza z nich steruje pracą koła czerpakowego i I przenośnika z taśmą progową, zaś druga steruje załadunkiem na niezależne środki transportowe. Działanie koparki, w której zastosowano sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe przedstawia się następująco. Po podjechaniu koparki do urabianej skarpy i po podstawieniu środka transportowego pod załadunek, operator urządzeń załadowczych ustawia w poziomie wylot przenośnika załadowczego 20 nad skrzynią środka transportowego za pomocą siłownika 22, zaś wysokość wylotu za pomocą siłownika 21, po czym uruchamia przenośnik załadowczy. Następnie drugi operator włącza mechanizm obrotowy koła czerpakowego 6 i w miarę potrzeby mechanizm naporu za pomocą siłownika 17. Rozpoczyna się odspajanie ziemi, która zsypując się do dołu wypełnia kolejny czerpak. Początek skrawania zaczyna się w zależności od wysokości skarpy w przybliżeniu od miejsca, w którym na fig. 1 znajduje się czerpak górny lewy. W położeniu, w którym na rysunku znajduje się czerpak dolny zaczyna się zamykanie przez lemiesz 11 zewnętrznej powierzchni czerpaka, przy czym płyta wewnętrzna 10 pcha przed sobą zawarty w czerpaku urobek. W czasie ruchu dolnego czerpaka do góry znajdujący się w czerpaku urobek ślizga się po blasze poślizgowej 13 do wysokości zsypu 14. Początek wysypu rozluźnionego urobku z czerpaka zaczyna się od położenia, w którym na fig. 1 znajduje się czerpak prawy górny. W tej sytuacji, wskutek odpowiedniego pochylenia płyty wewnętrznej 10 oraz wskutek siły odśrodkowej, urobek wysypuje się po zsypie i ponad nim na I przenośnik taśmowy 15 z taśmą progową, który z kolei podaje go na przenośnik załadowczy 20, a ten ostatni na dowolny środek transportowy. Odspajanie ziemi odbywa się w miarę ruchu obrotowego platformy 2 od jednego skrajnego położenia do drugiego, za pomocą siłownika 24. Operator ma tutaj do dyspozycji mechanizm naporu, którym reguluje grubość warstwy skrawanej. Koparka bez użycia me-

6 180 409 chanizmu jazdy skrawa kolejne warstwy ziemi aż do wyczerpania całego ruchu mechanizmu naporu, po czym następuje cofnięcie koła czerpakowego za pomocą siłownika 17 i przejazd koparki do przodu za pomocą mechanizmu jazdy podwozia. Sposób odspajania i załadunku ziemi na środki transportowe według wynalazku ma cały szereg wybitnych zalet w stosunku do sposobów powszechnie stosowanych. Przede wszystkim skrawanie ziemi odbywa się przy maksymalnie odciążonej warstwie skrawanej, a w związku z tym przy bardzo małym tarciu wewnętrznym urabianej ziemi i przy wykorzystaniu poziomego ciśnienia, działającego odpychająco na skrajne warstwy w pionowej strefie skarpy. W niektórych przypadkach, przy suchej sypkiej ziemi, może dojść do poważnego zaniku tarcia wewnętrznego. Następuje wtedy tzw. upłynnienie materiału rozdrobnionego. Materiał ten spływa po skarpie (znane samoczynne obsypywanie ścian wykopów) i wystarczy go wtedy bez ruchu koparki do przodu przetłaczać podobnie jak się przetłacza ciecz, przy nadzwyczaj małym zużyciu energii. Następną zaletą sposobu według wynalazku jest maksymalne wykorzystanie mocy silnika na skrawanie ziemi. Podczas bowiem, gdy jeden czerpak kończy proces skrawania, następny czerpak zaczyna ten proces, zaś trzeci czerpak w tym czasie wysypuje na przenośnik odspojoną porcję materiału. Nie traci się przy tym energii na przyspieszanie porcji materiału od spoczynku do prędkości roboczej, ponieważ masa materiału przyspiesza wskutek działania siły grawitacji. Pozwala to około dwukrotnie zwiększyć prędkość skrawania, a więc i zwiększyć wydajność koparki. Przy tym sposobie unika się również wprawiania w ruch obrotowy dużych mas platformy obrotowej, wysięgnika, czerpaka i zawartego w nim urobku, jak to ma miejsce w koparkach jednoczerpakowych. Wyeliminowanie pracy cyklicznej w tych koparkach, przy dodatkowych zaletach wymienionych powyżej, pozwala na tym samym podwoziu zamontować koparkę o około ośmiokrotnie większej wydajności. Polepsza się przy tym stateczność koparki, ponieważ moment wywracający do wysięgnika, czerpaków i urobku jest w poważnej części równoważony przez moment stabilizujący wywierany przez przenośnik załadowczy znajdujący się z drugiej strony podwozia. Dodatkowo znaczny moment od reakcji skrawania gruntu w koparkach jednoczerpakowych jest zastąpiony dużo mniejszym a zarazem stabilizującym momentem od reakcji skrawania (ze względu na odwrotny kierunek reakcji). W stosunku do koparek wieloczerpakowych system skrawania według wynalazku umożliwia wydatne zmniejszenie energii zużywanej do odspajania urobku, wydatne zmniejszenie masy koła czerpakowego, a w konsekwencji również i masy przeciwwagi oraz konstrukcji wsporczej. Dodatkową zaletą sposobu odspajania ziemi według wynalazku jest zastosowanie mechanizmu naporu, pozwalającego na pracę koparki przy skrawaniu gruntu niejednorodnego, zawierającego znaczną ilość kamieni, co uniemożliwia w praktyce pracę koparek wieloczerpakowych. Wyeliminowane pełnego obrotu koparek znacznie upraszcza mechanizm obrotu. Zbędna jest w tym przypadku wielostopniowa przekładnia mechaniczna napędzana prostym silnikiem hydraulicznym lub hydrauliczny silnik wolnoobrotowy. Zamiast tych urządzeń wystarczy zastosowania prosty siłownik hydrauliczny. Unika się również skomplikowanych obrotowych kolumn doprowadzających olej pod ciśnieniem do mechanizmów jazdy obydwu gąsienic podwozia, przy czym każda gąsienica musi mieć możliwość jazdy w obydwu kierunkach.

180 409 Fig. 3 Fig. 4

180 409 Fig. 1 Fig. 2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.