Projekt instalacji sanitarnych

ul. Młodzieżowa 2, 83-000 Pruszcz Gdański NIP: 849-150-69-24 fax. 58 727 92 96, tel. kom. 608 358 635, biuro@instalsanit.com.pl Inwestor: Inwestycja: Stadium: Gmina Subkowy Ul. Wybickiego 19A, 83-120 Subkowy PRZEBUDOWA ORAZ ZMIANA SPOSOBU UŻYTKOWANIA CZĘŚCI POMIESZCZEŃ BYŁEJ SZKOŁY NA CELE USŁUG KULTURY ORAZ TURYSTYKI I REKREACJI, GORZĘDZIEJ, GM. SUBKOWY, DZ. NR 22/8, 45 Projekt budowlano wykonawczy Projekt instalacji sanitarnych Wyszczególnienie Imię i nazwisko Podpis Projektowała inż. Monika Butkiewicz upr. nr POM/0041/PWOS/12 Sprawdzał inż. Sebastian Widomski upr. nr POM/0034/PWOS/09 Opracował Opracowała mgr inż. Rafał Malinowski mgr inż. Agata Mikołajczyk Gdańsk, sierpień 2012

II. SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA I. Strona tytułowa II. Spis zawartości opracowania III. Opis techniczny 1. Przedmiot opracowania...3 2. Podstawa opracowania...3 3. Cel opracowania...3 4. Zakres opracowania...3 5. Instalacja centralnego ogrzewania...4 5.1 Instalacja c.o. charakterystyka ogólna...4 5.2 Wykonanie instalacji c.o...4 5.2.1 Układanie przewodów i materiały...4 5.2.2 Przejścia przez przegrody budowlane...5 5.2.3 Izolacja cieplna przewodów...5 5.3 Obliczenia strat ciepła...5 6. Instalacja wody...6 6.1.1 Układanie przewodów...6 6.2 Próba szczelności...7 6.3 Izolacja rur...7 7. Instalacja kanalizacji...7 7.1 Instalacja kanalizacji sanitarnej...7 8. Instalacja wentylacji...8 8.1 Systemy wentylacyjne...8 8.1.1 Wentylacja pomieszczenia sali głównej...8 8.1.2 Wentylacja pomieszczenia kuchni...8 8.1.3 Wentylacja pomieszczeń toalet...8 8.2 Sterowanie, automatyczna regulacja...8 8.3 Posadowienie urządzeń...8 8.4 Wytyczne branżowe...8 9. Uwagi końcowe...9 IV. Część rysunkowa S-01 RZUT PIWNICY. INSTALACJE WOD-KAN SKALA 1:100 S-02 RZUT PARTERU. INSTALACJE WOD-KAN SKALA 1:100 S-03 RZUT PIWNICY. INSTALACJA C.O. SKALA 1:100 S-04 RZUT PARTERU. INSTALACJA C.O. SKALA 1:100 S-05 ROZWINIĘCIE INSTALACJI CO. SKALA 1:100 S-06 RZUT PARTERU. INSTALACA WENTYLACJI SKALA 1:100 2

III. Opis techniczny 1. Przedmiot opracowania Niniejszy projekt budowlany dotyczy instalacji sanitarnych: c.o., wody, kanalizacji sanitarnej, wentylacji dla przebudowywanego budynku byłej szkoły na cele usług kultury oraz turystyki i rekreacji. Budynek położony jest przy ul. Tczewskiej 21, na działce 22/8, m. Gorzędziej. W ramach zmiany sposobu użytkowania parter budynku zostanie zaadoptowany na potrzeby obsługi usług kultury, turystyki i rekreacji oraz ochotniczej straży pożarnej. 2. Podstawa opracowania Projekt architektoniczno budowlany mapa sytuacyjno wysokościowa do celów projektowych Obowiązujące normy i przepisy Ustalenia z Inwestorem 3. Cel opracowania Celem niniejszego opracowania jest wykonanie projektu budowlanego instalacji sanitarnych: c.o., wody, kanalizacji sanitarnej, wentylacji dla potrzeb przebudowywanego budynku byłej szkoły, Gorzędziej, gm. Subkowy, dz. nr 22/8. Instalacje sanitarne na kondygnacjach 1 piętra oraz poddasza pozostawia się bez zmian. Zakresem niniejszego opracowania są objęte: Instalacja centralnego ogrzewania 4. Zakres opracowania Określenie strat ciepła dla poszczególnych pomieszczeń Rozmieszczenie grzejników oraz rur c.o. Dobór grzejników oraz średnic rur c.o. Instalacja wody użytkowej Zaprojektowanie tras i średnic rur wodociągowych z włączeniem w istniejące przyłącze Instalacja kanalizacji sanitarnej Zaprojektowanie tras oraz średnic rur kan. sanitarnej z włączeniem do ist. pionów Instalacja wentylacji Zaprojektowanie tras i średnic kanałów wentylacyjnych Dobór centrali dla kondygnacji parteru 3

5. Instalacja centralnego ogrzewania 5.1 Instalacja c.o. charakterystyka ogólna Źródłem ciepła dla instalacji c.o. będzie istniejący kocioł na paliwo stałe, zlokalizowany w piwnicy, w pomieszczeniu P.9. Grzejniki oraz średnice rur dobrano na parametry 70/50 o C. Projektuje się wymianę poziomów w kondygnacji piwnicy oraz gałązek w kondygnacji piwnicy i parteru. Pozostawia się istniejące piony c.o. Projektuje się trzy nowe piony c.o. (c4, c8, c9), zasilające grzejniki w kondygnacji parteru. Grzejniki w kondygnacji piwnicy i parteru wymienione zostaną na nowe (oprócz pom. 0.2). Ciepło do poszczególnych pomieszczeń będą dostarczać grzejniki stalowe płytowe kompaktowe VNH typu KV. Sterowanie i regulacja temperatury pracy grzejników (płytowych, konwektorowych i łazienkowych) odbywać się będzie za pomocą zaworów termostatycznych dostarczanych razem z grzejnikami oraz za pomocą istniejącej automatyki kotłowni. Istniejący na poziomie piwnicy nieczynny kocioł olejowy wraz ze zbiornikami oleju należy zdemontować oraz poddać utylizacji. Przy przejściach przewodów przez wszystkie przegrody p-poż należy stosować zabezpieczenia p-poż zgodne z technologią np. firmy Hilti. 5.2 Wykonanie instalacji c.o. 5.2.1 Układanie przewodów i materiały Wewnątrz projektowanego budynku projektuje się głównie przewody wykonane ze stali czarnej, łączonej przez spawanie oraz przewody prowadzone w posadzkach np. wg technologii PEX/AL.PEX firmy Uponor. Instalacja prowadzenia orurowania zgodnie z częścią rysunkową. Przewody poziome powinny być prowadzone ze spadkiem tak, żeby w najniższych miejscach załamań przewodów zapewnić możliwość odwadniania instalacji, a w najwyższych miejscach załamań przewodów możliwość odpowietrzania instalacji. Przewody poziome pod stropami itp. powinny spoczywać na podporach stałych (w uchwytach) i ruchomych (w uchwytach, na wspornikach, zawieszeniach itp.) usytuowanych w odstępach nie mniejszych niż wynika to z wymagań dla materiału, z którego wykonane są rury. Należy stosować atestowane zawiesia wg technologii np. firmy Hilti. Przewody należy prowadzić w sposób zapewniający właściwą kompensację wydłużeń cieplnych (z maksymalnym wykorzystaniem możliwości samokompensacji). Przewody należy prowadzić w sposób umożliwiający wykonanie izolacji antykorozyjnej (przewody ze stali węglowej zwykłej) i cieplnej. Nie dopuszcza się prowadzenia przewodów bez stosowania kompensacji wydłużeń cieplnych. Przewody zasilający i powrotny, prowadzone obok siebie, powinny być ułożone równolegle. Przewody pionowe należy prowadzić tak, aby maksymalne odchylenie od pionu nie przekroczyło 1 cm na kondygnację. 4

5.2.2 Przejścia przez przegrody budowlane Przy przejściach rurą przez przegrodę budowlaną (np. przewodem poziomym przez ścianę, a przewodem pionowym przez strop), należy stosować tuleje ochronne. W tulei ochronnej nie może się znajdować żadne połączenie rury. Tuleja ochronna powinna być rurą o średnicy wewnętrznej większej od izolowanej średnicy zewnętrznej rury przewodu: co najmniej o 2 cm przy przejściu przez przegrodą pionową, co najmniej o 1 cm przy przejściu przez strop. Tuleja ochronna powinna być dłuższa niż grubość przegrody pionowej o około 2 cm z każdej strony, a przy przejściu przez strop powinna wystawać około 2 cm powyżej posadzki i około 1 cm poniżej tynku na stropie. Nie dotyczy to tulei ochronnych na rurach przyłączy grzejnikowych, których wylot ze ściany powinien być osłonięty tarczką ochronną. 5.2.3 Izolacja cieplna przewodów Minimalne grubości warstw izolacji cieplnych przewodów prowadzonych wewnątrz budynków, zgodnie z Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami, odniesione do współczynnika przewodzenia ciepła λ=0,035[w/mk] to: L.p. Średnica wewnętrzna przewodu Minimalna grubość izolacji cieplnej 1 Średnica do 22mm 20mm 2 Średnica 22mm do 35mm 30mm 3 Średnica 35mm do 100mm Równa średnicy wewnętrznej rury Piony, przewody stalowe oraz przewody prowadzone pod stropem piwnicy budynku należy zaizolować otuliną np. Flexorock wg technologii Rockwool. Wykonywanie izolacji cieplnej należy rozpocząć po uprzednim przeprowadzeniu wymaganych prób szczelności, wykonaniu wymaganego zabezpieczenia antykorozyjnego powierzchni przeznaczonych do zaizolowania oraz po potwierdzeniu prawidłowości wykonania powyższych robót protokółem odbioru. Materiały przeznaczone do wykonywania izolacji cieplnej powinny być suche, czyste i nieuszkodzone, a sposób składowania materiałów na stanowisku pracy powinien wykluczać możliwość ich zawilgocenia lub uszkodzenia. Powierzchnia, na której jest wykonywana izolacja cieplna powinna być czysta i sucha. Nie dopuszcza się wykonywania izolacji cieplnych na powierzchniach zanieczyszczonych ziemią, cementem, smarami itp. oraz na powierzchniach z niecałkowicie wyschnięta lub uszkodzoną powłoką antykorozyjną. Zakończenia izolacji cieplnej powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zawilgoceniem. 5.3 Obliczenia strat ciepła Założenia do obliczenia strat ciepła: Parametry powietrza zewnętrznego dla II Strefy Klimatycznej. -zima - zewnętrzna temperatura obliczeniowa -18 C 5

Parametry powietrza wewnątrz pomieszczeń - Łazienki z natryskiem 24 C - Pomieszczenia użytkowe 20 C - Klatka schodowa 8 C Wartości obciążenia cieplnego dla poszczególnym pomieszczeń zestawiono w Bilansie cieplnym oraz podano na rzutach. 6. Instalacja wody Obiekt posiada jedno przyłącze wody z miejskiej sieci o średnicy 50, pobieranie wody poprzez zespół pomiarowo-odcinający zlokalizowany w piwnicy, w pomieszczeniu nr P.5. Pozostawia się istniejący zestaw wodomierzowy. Projektuje się wymianę poziomów w kondygnacji piwnicy oraz podejść do przyborów w kondygnacji piwnicy i parteru. Pozostawia się istniejące piony wody. Projektuje się dwa nowe piony Pw3 i Pw4 zasilające przybory w pomieszczeniach parteru. Ciepła woda w będzie przygotowywana miejscowo w elektrycznych przepływowych i pojemnościowych podgrzewaczach wody. Podejścia do armatury czerpalnej i przyborów, powinny być umieszczone w zakrytych bruzdach lub w obudowie. Dla umożliwienia odcięcia przepływu wody przewiduje się zamontowanie kurków kulowych gwintowanych. Przebieg przewodów oraz średnice i lokalizację armatury czerpalnej pokazano na rzutach. 6.1.1 Układanie przewodów Stosować następujące zasady przy prowadzeniu instalacji: Nie wolno prowadzić przewodów wodociągowych i ciepłej wody powyżej przewodów elektrycznych. Minimalne odległości przewodów wody zimnej i ciepłej od przewodów elektrycznych powinny wynosić 10cm. Przewody należy mocować do elementów konstrukcji budynków za pomocą uchwytów lub wsporników. Podejścia wody zimnej i ciepłej mają być dodatkowo mocowane przy punktach poboru wody. W miejscach przejść rurociągów przez przegrody budowlane stosować tuleje ochronne, przy czym w miejscach tych nie może być połączeń rur Przewody instalacji wody przechodzące przez przegrodę będącą oddzieleniem p. poż., należy przeprowadzić w przepustach instalacyjnych dla ścian i stropów wg technologii HILTI Przewody c.w.u. należy prowadzić w sposób zapewniający właściwą kompensację wydłużeń cieplnych (z maksymalnym wykorzystaniem możliwości samokompensacji). 6

Przewody należy prowadzić w sposób umożliwiający wykonanie izolacji cieplnej na przewodach wody cieplej i cyrkulacji. Nie dopuszcza się prowadzenia przewodów bez stosowania kompensacji wydłużeń cieplnych. 6.2 Próba szczelności Parametry pracy: Temperatura wody zimnej 10 ºC. Temperatura wody ciepłej max. 55 ºC. Ciśnienie robocze 5,0 bar. 6.3 Izolacja rur Do izolacji rur wodociągowych, zastosować materiały posiadające cechę nierozprzestrzeniana ognia, potwierdzoną stosownym dokumentem. Do izolacji cieplnej armatury i połączeń kołnierzowych stosować dwu lub wieloczęściowe kształtki izolacyjne wykonane z porowatych tworzyw sztucznych. Dla rurociągów wody ciepłej należy stosować izolację o współczynniku przewodności nie mniejszym niż 0,035 W/mK i grubość spełniającą wymogi zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690) wraz ze zmianami: Średnica wewnętrzna do 22mm grubość izolacji min 20mm Średnica wewnętrzna od 22mm do 35mm grubość izolacji 30mm 7. Instalacja kanalizacji 7.1 Instalacja kanalizacji sanitarnej Ścieki z urządzeń sanitarnych będą odprowadzane instalacją umieszczoną w posadzce lub prowadzonej wzdłuż ścian, do istniejących pionów kanalizacyjnych. Istniejące piony schodzą pod posadzkę piwnicy i następnie odprowadzane są z budynku do przyłącza. Wszystkie urządzenia sanitarne podłączyć do pinoów kanalizacji sanitarnej przez zasyfonowanie. Odprowadzenie ścieków z poszczególnych przyborów, przy pomocy rur i kształtek kielichowych o średnicach 50-110 m PCV łączonych na uszczelki gumowe. Przewody kanalizacyjne montować do ścian i stropu w poziomie piwnic obejmami systemowymi. Zamontowaną instalacje poddać próbie ciśnieniowej. Przy przejściach przewodów przez wszystkie przegrody p-poż należy stosować zabezpieczenia p-poż zgodne z technologią np. firmy Hilti. 7

8.1 Systemy wentylacyjne 8. Instalacja wentylacji 8.1.1 Wentylacja pomieszczenia sali głównej Świeże powietrze jest nawiewane za pomocą centrali wentylacyjnej wyposażonej w nagrzewnicę elektryczną. Centrala podwieszone będzie do sufitu w pomieszczeniu garażu straży pożarnej 0.10. Świeże powietrze pobierane jest przez centrale za pomocą czerpni ściennej 500x315mm zlokalizowanej w elewacji południowej. Wyrzutnia powietrza 500x315mm zlokalizowana będzie także na elewacji południowej. 8.1.2 Wentylacja pomieszczenia kuchni W kuchni (pomieszczenie 0.8) zamontowany zostanie okap kuchenny z wbudowanym wentylatorem o Vmax=500m 3 /h. Włączenie do istniejącego komina. Przewód kominowy należy uszczelnić za pomocą alu-fol. 8.1.3 Wentylacja pomieszczeń toalet Wentylacja w pomieszczeniach toalet i WC wspomagana będzie wentylatorami ściennymi i kanałowymi. W pomieszczeniu P/3 oraz 0.12 zamontować wentylatory ścienne o wydajności 50m 3 /h. Wentylacja pomieszczeń 0.5 i 0.6 wspomagana będzie przez wentylator kanałowy o wydajności 130m 3 /h. 8.2 Sterowanie, automatyczna regulacja Aplikacje automatyki wentylatorów kanałowych i innych urządzeń jest dostarczana przez producenta. Rozdzielnica zasilająco-sterownicza powinna zostać zlokalizowana w lub wyznaczonym przez użytkownika pomieszczeniu odpowiadającym wymaganiom określonym w dokumentacji technicznoruchowej urządzeń. Pomieszczenia z rozdzielnicami nie powinny być ogólnodostępne. 8.3 Posadowienie urządzeń Dla urządzeń powinny zostać przygotowane właściwe elementy nośne (cokoły, fundamenty, konstrukcje itp.). Również dla kanałów wentylacyjnych powinny zostać przygotowane odpowiednie konstrukcje nośne. Do wszystkich urządzeń powinien zostać zapewniony dostęp serwisowy. Dla wszystkich kanałów powinny zostać wykonane otwory w elementach budowlanych (dach, ściany, stropy). Lokalizacja urządzeń powinna zostać skoordynowana z dokumentacja techniczno-ruchową. Wszelkie przekucia w konstrukcyjnych przegrodach budowlanych należy uzgodnić z konstruktorem (ekspertyza). Należy także przewidzieć odpowiednie uszczelnienie po zakończonym montażu. 8.4 Wytyczne branżowe Branża budowlana: uwzględnić przejścia instalacji przez przegrody budowlane zgodnie z rysunkami. 8

zabezpieczyć p-poż przejścia przez wszystkie przegrody zgodnie z wydzieleniami operatu pożarowego Branża elektryczna: zasilić wentylatory wykazane w projekcie i zapewnić ich sterowanie zgodnie z powyższym opisem. wykonać system detekcji tlenków węgla pracą układu wentylatorów garażowych i sygnalizacją przekroczenia stężeń. 9. Uwagi końcowe Wszystkie instalacje wykonać należy zgodnie z polskimi normami, przepisami ogólnymi i BHP oraz Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych cz.ii. Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia winny mieć dopuszczenia do stosowania w budownictwie oraz wymagane prawem atesty. Dopuszcza się zastosowanie urządzeń i materiałów innych producentów niż podano w projekcie o ile zachowane będą podane wyżej warunki oraz parametry urządzeń i elementów instalacji. Odbiór wykonanej instalacji wg PN-78/B-10440 Wentylacja mechaniczna - Urządzenia wentylacyjne-wymagania i badania przy odbiorze. Zabrania się zasłaniania nawiewnych otworów wentylacyjnych. Podwieszenia kanałów należy wykonywać do elementów konstrukcyjnych budynku przy użyciu standardowych mocowań (należy stosować elementy dobrej jakości np. Hilti) Instalacje prowadzone w obrębie jednej strefy pożarowej, w przejściach przez przegrody budowlane montować w tulejach o średnicy uwzględniających grubość izolacji rur. Na granicach podziału budynku na strefy pożarowe stosować przepusty instalacyjne o klasie odporności ogniowej elementów oddzielenia przeciwpożarowego. Do wykonania zabezpieczeń przepustów rur niepalnych należy zastosować masy pęczniejące, w wymaganej klasie, z wykonaniem wskazanym w instrukcji producenta tych mas. Do wykonania przepustów rur palnych należy zastosować opaski pęczniejące, w wymaganej klasie, z wykonaniem wskazanym w instrukcji producenta tych zabezpieczeń 9

Nazwa opracowania INORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres obiektu budowlanego Nazwa opracowania, którego dotyczy informacja BIOZ Projekt budowlano-wykonawczy przebudowy oraz zmiany sposobu użytkowania części pomieszczeń byłej szkoły na cele usług kultury oraz turystyki i rekreacji, Gorzędziej, gm. Subkowy, dz. nr 22/8,45 Projekt instalacji sanitarnych Inwestor Gmina Subkowy Adres Ul. Wybickiego 19A, 83-120 Subkowy Zawartość opracowania INFORMACJA BIOZ Strona tytułowa Część opisowa: 1.0 Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego. 2.0 Wykaz istniejących obiektów budowlanych. 3.0 Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. 4.0 Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia. 5.0 Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych. 6.0 Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń. Projektowała inż. Monika Butkiewicz upr. nr POM/0041/PWOS/12 CZĘŚĆ OPISOWA BIOZ: 10

1.0 Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego Wykonanie robót zgodnie z częścią rysunkową Wykonanie robót instalacji sanitarnych: centralnego ogrzewania, wody, kanalizacji sanitarnej, wentylacji mechanicznej Wykonanie prób na ciśnienie, montaż urządzeń, Wykonanie zabezpieczeń antykorozyjnych. Prace ogólnobudowlane związane przejściami przez przegrody budowlane. 2.0 Wykaz istniejących obiektów budowlanych Budynek, dla którego wykonywane będą instalacje to budynek istniejący, ulegający termomodernizacji i przebudowie. 3.0 Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Nie przewiduje się dodatkowych elementów zagospodarowania terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. 4.0 Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia. Zagrożenia występujące przy wykonywaniu robót budowlanych: Upadek pracownika z wysokości prace wykonywane na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1m. nad poziomem podłogi, lub ziemi (podczas pracy na rusztowaniach lub drabinach) Porażenie prądem (przy uszkodzeniu mechanicznym przewodów, lub postępowaniu pracownika niezgodnym z zasadami BHP) Uderzenie postronnej osoby spadającym przedmiotem (podczas prac na wysokości) Teren budowy lub robót powinien być skutecznie zabezpieczony przed osobami postronnymi. 5.0 Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych NADZÓR Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy sprawują odpowiednio kierownik budowy oraz mistrz budowlany. PRACOWNICY Pracownicy powinni posiadać aktualne badania lekarskie. Wszyscy pracownicy powinni mieć kwalifikacje, przeszkolenie i uprawnienia stosownie do charakteru wykonywanej pracy. Na miejscu budowy powinny być udostępnione pracownikom do stałego korzystania aktualne instrukcje BHP. Pracownicy powinni przejść przeszkolenie ogólne przeszkolenie z zakresu BHP. w szczególności w zakresu Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych oraz z zakresu Obwieszczenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracownicy powinni być przeszkoleni stanowiskowo w zakresie BHP, w tym ze znajomości obsługi urządzeń, z których korzystają, w zakresie postępowania w wypadku powstania zagrożenia, w zakresie stosowania środków ochrony indywidualnej oraz w zakresie wykonywania robót szczególnie niebezpiecznych. 11

WYKONAWCA Wykonawca przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych jest obowiązany opracować instrukcję bezpiecznego ich wykonania i zaznajomić z nią pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót. Instruktaż pracowników powinien obejmować w szczególności imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań, wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach. W przypadku zaistnienia zagrożenia należy niezwłocznie zaprzestać wykonywania robót i usnąć przyczynę zagrożenia.! 6.0 Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń. Wszystkie roboty należy prowadzić pod nadzorem i miedzy innymi zgodnie z: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych Obwieszczeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Ustawą z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks Pracy ze zmianami w szczególności: Miejsce budowy powinno być wyposażone w sprzęt przeciwpożarowy, zgodnie z przepisami. Składowanie urządzeń i materiałów powinno odbywać się w sposób nieutrudniający ewakuacji w przypadku wystąpienia zagrożenia. Należy wydzielić, oznaczyć i zabezpieczyć strefy niebezpieczne, miejsca niebezpieczne, w których występuje zagrożenie dla pracowników, powinny być oznakowane widocznymi barwami lub znakami bezpieczeństwa zgodnie z wymaganiami. Na terenie budowy należy przewidzieć miejsce do przechowywania apteczki i sprzętu medycznego pierwszej pomocy. Na terenie budowy powinna znajdować się dokumentacja projektowa. ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ I ZBIOROWEJ Przy wykonywaniu robót tego wymagających pracownicy powinni korzystać z specjalistycznych środków ochrony indywidualnej. Stosowanie niezbędnych środków ochrony indywidualnej obowiązuje wszystkie osoby przebywające na terenie budowy. Szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej, omówione są min. W obwieszczeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Środki ochrony zbiorowej należy stosować zgodnie z przepisami, min. do zabezpieczeń stanowisk na wysokości przed upadkiem z wysokości, w szczególności balustrady, siatki ochronne i siatki bezpieczeństwa. PRZYGOTOWANIE TERENU BUDOWY. Należy wykonać przed rozpoczęciem robót w zakresie: 1. Ogrodzenie terenu i wyznaczenia stref niebezpiecznych 2. Wykonania wyjść i przejść dla pieszych 3. Doprowadzenie energii elektrycznej. 4. Urządzenia pomieszczeń sanitarno higienicznych 5. Zapewnienia oświetlenia naturalnego i sztucznego 12

6. Zapewnienia właściwej wentylacji 7. Zapewnienia łączności telefonicznej 8. Urządzenia składowisk materiałów i wyrobów Teren budowy należy zabezpieczyć przed dostępem osób postronnych. Wszystkie prace instalacyjne należy wykonać zgodnie z projektem w razie niejasności należy skontaktować się z projektantem. Wszystkie roboty instalacji gazowej należy wykonywać pod nadzorem osoby uprawnionej z zachowaniem przepisów BHP i warunków technicznych wykonywania i odbioru robót budowlano-montażowych. 13

Gdańsk, sierpień 2012r. OŚWIADCZENIE Zgodnie z wymogami art. 20 pkt. 4 Prawa Budowlanego wymaganiami ustawy (Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414 z późniejszymi zmianami), niniejszym oświadczam, że Projekt instalacji sanitarnych dla potrzeb przebudowy oraz zmiany sposobu użytkowania części pomieszczeń byłej szkoły na cele usług kultury oraz turystyki i rekreacji, Gorzędziej, gm. Subkowy, dz. nr 22/8, 45 został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Monika Butkiewicz upr. nr POM/0041/PWOS/12 Sebastian Widomski upr. nr POM/0034/PWOS/09 14