Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 31.05.2013 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.46.2013 DECYZJA Nr 44 / ŻG / 2013 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy JAMIR Sobieraj i Wspólnicy Sp. j. z siedzibą w miejscowości Bechcice Parcela 21 karę pieniężną w kwocie 4.000,00 zł (słownie: cztery tysiące złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego czterech partii zafałszowanych, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) przetworów mięsnych wartości 129,43 zł z uwagi na zastosowanie nazw nieadekwatnych do składu, co narusza art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) przywołany w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.). Ponadto dla 1 partii przetworu mięsnego ( pieczeń o smaku indyka ) na dołączonych etykietach w wykazie składników podano: niepełną nazwę użytego aromatu co narusza art. 3 ust. 2 lit. f w związku z art. 29 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE (Dz. U. L 354 z 31.12.2008) nazwę aromaty identyczne z naturalnymi co narusza art. 3 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach 1
aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE (Dz. U. L 354 z 31.12.2008). Uzasadnienie W dniach od 12 do 18 lutego 2013 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.46.2013 z dnia 12.02.2013r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w sklepie mięsno-wędliniarskim, zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Małej 2, należącym do Jamir Sobieraj i Wspólnicy Sp. j. z siedzibą w miejscowości Bechcice Parcela 21. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w dniu 12 lutego 2013 r. w obecności osoby czynnej ( ), zaś w dniach 13, 14 i 18 lutego 2013 r. w obecności osoby upoważnionej ( ). W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że do sprzedaży oferowano 4 partie przetworów mięsnych bez opakowań łącznej wartości 129,43 zł pod nazwami: pieczeń kaczka - 1,10 kg w cenie 9,50 zł za 1 kilogram, gęś ze śliwką - 3,80 kg w cenie 12,40 zł za 1 kilogram, pieczeń indyk - 2,40 kg w cenie 14,80 zł za 1 kilogram, pieczeń zajączek - 2,30 kg w cenie 15,80 zł za 1 kilogram. Przedmiotowe wyroby zostały wyłożone do sprzedaży w ladzie chłodniczej i opatrzone wywieszkami, na których podano wyżej wymienione nazwy. Ponadto nazwy pieczeń kaczka, pieczeń indyk, gęś ze śliwką zostały podane również na paragonach fiskalnych wydanych inspektorom za dokonane zakupy (numer 085278 i 085279 z dnia 12.02.2013 r.) oraz w wykazach towarów dostarczonych do kontrolowanej jednostki w dniach 06 i 12 lutego 2013 r. W przypadku pieczeni zajączek taką nazwę stosował również producent zamieszczając ją na etykiecie dołączonej do produktu. W prowadzonym postępowaniu kontrolnym ustalono, że przedmiotowe wyroby zostały wyprodukowane przez Jamir Sobieraj i Wspólnicy Sp. j., Bechcice Parcela 21, 95-083 Lutomiersk i wprowadzone do obrotu pod nazwami (zamieszczonymi na dołączonej etykiecie) odpowiednio: pieczeń o smaku kaczki wyroby garmażeryjne z mięsa rozdrobnionego, parzona, opiekana ; pieczeń ze śliwką wyrób garmażeryjny z surowców drobiowych, wieprzowiny, parzony, opiekany ; pieczeń o smaku indyka wyrób garmażeryjny wieprzowy z mięsa rozdrobnionego, parzony i opiekany ; pieczeń zajączek wyrób garmażeryjny z mięsa rozdrobnionego wieprzowego, 2
parzona. Zamieszczone nazwy rodzajowe wyrobów oraz składy podane na etykietach, dołączonych do tych produktów przez producenta, jednoznacznie wskazywały, iż do produkcji przedmiotowych pieczeni nie użyto mięsa lub surowców mięsnych z kaczki, gęsi, indyka, zająca. Dla pieczeni kaczka użyto w fazie produkcji wątrobę wieprzową, mięso wieprzowe i tłuszcz wieprzowy; gęsi ze śliwką - mięso drobiowe odkostnione mechanicznie z kurczaka, wątrobę wieprzową, mięso wieprzowe, tłuszcz drobiowy i mięso drobiowe z kurczaka; pieczeni indyk mięso wieprzowe; pieczeni zajączek mięso wieprzowe, tłuszcz wieprzowy. W związku z powyższym zastosowanie w miejscu sprzedaży dla tych produktów nazw pieczeń kaczka, pieczeń indyk, gęś ze śliwką i pieczeń zajączek wprowadzało konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, składu i stanowiło naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia, przywołanego w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości. Ujawniona nieprawidłowość w zakresie oznakowania przetworów mięsnych, polegająca na podaniu w oznakowaniu w miejscu sprzedaży nazw niezgodnych z prawdą świadczyła o ich zafałszowaniu w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy o jakości. Ponadto dla pieczeni o smaku indyka na dołączonych etykietach w wykazie składników podano: niepełną nazwę użytego aromatu tj. aromat dymu, zamiast zgodnie z art. 3 ust. 2 lit. f w związku z art. 29 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE (Dz. U. L 354 z 31.12.2008) zwanego dalej rozporządzeniem 1334/2008 aromat dymu wędzarniczego, nazwę aromaty identyczne z naturalnymi, wbrew postanowieniom art. 3 ust. 2 rozporządzenia 1334/2008. Nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli z dnia 12 lutego 2013 r. (numer akt ŻG.8361.46.2013), zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli. W związku z powyższym w dniu 02 maja 2013 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu zafałszowanych przetworów mięsnych. Strona została poinformowana o wszczęciu 3
postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2012. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 06 maja 2013 r. W dniu 14 maja 2013 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona poinformowała o wysokości przychodów uzyskanych ze sprzedaży w 2012 roku. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1 ustawy o jakości są oznakowane, co oznacza, że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa. Do znakowania środków spożywczych stosuje się w szczególności rozdział 11 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, 4
właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Art. 3 ust. 2 rozporządzenia 1334/2008 nie wskazuje środka aromatyzującego pod nazwą aromaty identyczne z naturalnymi, zaś art. 29 ust. 1 załącznik III do rozporządzenia 1334/2008 wskazuje, że dla środków aromatyzujących dymu wędzarniczego ( art. 3 ust. 2 lit. f) stosuje się nazwę aromaty dymu wędzarniczego lub aromaty dymu wędzarniczego produkowane ze środka spożywczego (np. aromaty dymu wędzarniczego uzyskiwane z buku). Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) zafałszowanych środków spożywczych. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej, a ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. najwyższy stopień szkodliwości czynu, gdyż podanie w miejscu sprzedaży nazw pieczeń kaczka, gęś ze śliwką, pieczeń indyk i pieczeń zajączek dla wyrobów, które w swoim składzie nie zawierały mięsa, ani surowców mięsnych pochodzących odpowiednio z kaczki, gęsi, indyka, zająca wprowadzało konsumentów w błąd co do nazwy i charakterystyki tych środków spożywczych i w istotnym stopniu naruszało ich interesy. Konsument otrzymywał produkty niezgodne z jego oczekiwaniami - nazwy sugerowały, iż są to produkty wytworzone z innych surowców, niż faktycznie zostały użyte w fazie produkcji; 2. najwyższy stopień zawinienia, ponieważ wina za niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. Przedmiotowe przetwory mięsne zostały 5
wyprodukowane w zakładzie należącym do strony i wprowadzone do obrotu handlowego w jej sklepie firmowym, zatem to ona ponosi pełną odpowiedzialność za ich jakość handlową również na etapie handlu detalicznego. Zastosowane przez stronę nazwy wyrobów (na wywieszkach w miejscu sprzedaży, paragonach, dokumentach przychodowych) sugerowały lepsze walory jakościowe tych produktów, a tym samym stanowiły zachętę do ich zakupu; 3. najwyższy zakres naruszenia, bowiem informacja o nazwie środka spożywczego stanowi jeden z najważniejszych elementów jakości handlowej, zatem wprowadzenie do obrotu zafałszowanych co do nazwy przetworów mięsnych stanowi istotne z punktu widzenia ich właściwości naruszenie wymagań. Podanie w oznakowaniu w miejscu sprzedaży nieprawdziwej informacji co do nazwy narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. średnią wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, dotyczące kar za produkty zafałszowane łączna wysokość kary w tym przypadku nie może być niższa niż 1000,00 zł i wyższa niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (w tym przypadku zł), a także w oparciu o treść art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 4.000,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 4.000,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach 6
urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. JAMIR Sobieraj i Wspólnicy Sp. j. Bechcice Parcela 21 95-083 Lutomiersk 2. a/a 7