Informacja o wynikach kontroli bezpieczeństwa artykułów i mebli przeznaczonych dla dzieci W IV kwartale 2009r. przeprowadzono kontrole 11 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż artykułów i mebli przeznaczonych dla dzieci, w tym: 2 producentów: ADBOR Borowieccy w Kamyku, Zakład Produkcyjno - Handlowy TOMI w Kamyku, 4 hurtownie: ADRIA CARAVAN POLSKA w Katowicach POLTRADE Waletko w Chorzowie IKS 2 Mucha, Witek w Mikołowie, G&G w Żywcu, 1 placówkę detaliczną wielkopowierzchniową należącą do odbiorcy dostaw wewnątrzwspólnotowych: Sklep IKEA w Katowicach, 4 placówki detaliczne: Firma Handlowo-Usługowa KOBO" w Sosnowcu, sklep firmowy KOLORINO w Rudzie Śląskiej, Dziecięce Centrum Handlowe DUDUŚ w Bielsku-Białej, sklep "Mama, tata i ja" w Bielsku-Białej. Ogółem kontrolą w zakresie bezpieczeństwa objęto 50 artykułów i mebli przeznaczonych dla dzieci, w tym: wózki dziecięce, leżaczki, kojce, wysokie krzesełka, nosidełka, szelki, smoczki, barierkę bezpieczeństwa. Wszystkie objęte kontrolą wyroby poddano ocenie bezpieczeństwa, w wyniku której ze względu na niespełnienie ogólnych wymagań bezpieczeństwa zakwestionowano 13 partii, co stanowi 26%, w tym: - 2 partie wózków dziecięcych z Holandii, - 4 partie leżaczków (2 partie z Włoch i 2 partie import z Chin), - 3 partie nosidełek z Holandii, - 2 partie szelek (1 partia produkcji krajowej i 1 partia import z Chin), - 2 partie wyrobów do mocowania smoczka (1 partia import z Chin oraz 1 partia z Niemiec). W przypadku 1 partii leżaczków importowanych z Chin, stwierdzono, że z uwagi na cechy konstrukcyjne oraz ich wykonanie istnieje znaczne prawdopodobieństwo, iż produkt nie jest bezpieczny w związku, z czym sprawę przekazano do organu nadzoru - Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Powyższy wyrób był również jedynym wyrobem poddanym badaniom laboratoryjnym. W pozostałych 12 wyrobach kwestionowano niespełnienie wymagań bezpieczeństwa w zakresie oznakowania. Ponadto w przypadku 6 partii wyrobów ujawniono nieprawidłowości dotyczące oznakowania i dołączanych informacji wynikające z innych przepisów niedotyczących bezpośrednio bezpieczeństwa produktów oraz w przypadku 7 partii zakwestionowano dokumenty gwarancyjne. Ocena bezpieczeństwa Wszystkie objęte kontrolą wyroby poddano ocenie bezpieczeństwa, uwzględniając wymagania określone w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12.12.2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktu (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 z późn. zm.). Ocenę bezpieczeństwa obejmującą zarówno badania organoleptyczne oraz w jednym przypadku badania laboratoryjne jak i ocenę oznakowania, przeprowadzono zgodnie z treścią art. 6 ust. 2 oraz ust. 3 pkt. 1 ww. ustawy z uwzględnieniem wymagań określonych w krajowych normach będących transpozycją norm europejskich dotyczących badanych wyrobów. Wózki dziecięce 1
Ogółem kontrolą objęto 15 partii wózków dziecięcych, w tym: 6 spacerowych, 3 uniwersalne, 6 o zmiennej funkcji. Ocenę bezpieczeństwa wózków przeprowadzono z uwzględnieniem wymagań określonych w normie PN-EN 1888:2004 + A1, A2, i A3:2006 Artykuły dla dzieci. Wózki dziecięce. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. Zgodność wózków z tą normą deklarowali również ich producenci. Badania organoleptyczne W trakcie badań sprawdzano czy wyroby nie posiadają cech mogących stwarzać zagrożenie podczas ich prawidłowego użycia przez ewentualnych nabywców stwierdzając, że pod względem wyglądu zewnętrznego, budowy, wykonania i cech funkcjonalnych spełniają one wymagania w zakresie bezpieczeństwa i nie posiadają cech mogących stwarzać zagrożenie. Ocena oznakowania Prawidłowość oznakowania badanych wyrobów zbadano sprawdzając ich zgodność z wymaganiami określonymi w deklarowanej przez producentów normie. Sprawdzeniem objęto zarówno oznakowanie umieszczone bezpośrednio na wyrobach jak i dołączane do wyrobów instrukcje. W wyniku powyższego w zakresie oznakowania zakwestionowano ogółem 2 partie, tj. wózki spacerowe i wózki uniwersalne Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły braku na wyrobach ostrzeżeń o treści: OSTRZEŻENIE. Pozostawienie dziecka bez opieki może grozić niebezpieczeństwem" OSTRZEŻENIE. Siedzisko nie jest odpowiednie dla dzieci poniżej 6 miesiąca życia". W wyniku podjętych działań naprawczych powyższe nieprawidłowości zostały usunięte przez kontrolowanego dystrybutora bezpośrednio w trakcie kontroli. Leżaczki Oceną bezpieczeństwa objęto 5 partii leżaczków bujanych, tj.: Ocenę bezpieczeństwa ww. wyrobów przeprowadzono z uwzględnieniem wymagań określonych w normie PN-EN 12790:2004 Artykuły dla dzieci. Leżaczki niemowlęce. Badania organoleptyczne W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 1 partię. W trakcie badań ww. leżaczka stwierdzono, że uchwyty do przenoszenia to swobodnie zwisające taśmy tekstylne o długości 80 cm, stwarzające ryzyko zaplątania się dziecka lub uwięzienia jego kończyny. Próba podniesienia leżaczka za zamontowany pałąk ochronny powodowała nierównomierne wypięcie uchwytu, doprowadzające do utraty stabilności wyrobu. Podczas przenoszenia za uchwyty, przy obciążeniu leżaczka następowało jego złożenie poprzez zmianę położenia siedziska i oparcia stwarzające ryzyko urazu znajdującego się w nim dziecka. Na wyrobie i w instrukcji nie było ostrzeżeń o zakazie używania pałąka przy przenoszeniu dziecka jak również informacji, że nie należy przenosić leżaczka wraz z dzieckiem. W związku z tym, że kontrolowany przedsiębiorca posiadał na stanie jedynie 2 egzemplarze przedmiotowych leżaczków, po zakończeniu badań organoleptycznych potwierdzających istnienie znacznego prawdopodobieństwa, że produkt nie jest bezpieczny i zwolnieniu pobranych próbek produktów dokonał ich niezwłocznego zwrotu do dostawcy. Dalsze postępowanie kontrolne przeprowadzono u dostawcy. Badania laboratoryjne Badania laboratoryjne leżaczków niemowlęcych wykazały, że leżaczek nie spełnia wymagań art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 ze zm.), ze względu na brak odpowiedniej wytrzymałości zamontowanego systemu zabezpieczeń dziecka. W trakcie procedury badawczej na zgodność z postanowieniami normy PN-EN 12790:2004 Artykuły dla dzieci. Leżaczki niemowlęce nastąpiło wyrwanie 2
paska biodrowego z siedziska. Brak zabezpieczenia dziecka wskutek niewłaściwego mocowania pasów może spowodować wystąpienie ryzyka wypadnięcia dziecka z leżaczka. Ponadto w trakcie badania wytrzymałości uchwytów do przenoszenia, nastąpiło pod obciążeniem, złożenie oparcia i siedziska do siebie, skutkujące niemożnością przeprowadzenia próby zgodnie z postanowieniami normy. System regulacji oparcia i siedziska w postaci zębatek dociskanych sprężynami nie zapewniał należytego zabezpieczenia i zwalnia blokady w chwili podniesienia za uchwyty. Kontrolowany przedsiębiorca po zapoznaniu się z wynikami badań oraz poinformowaniu o konsekwencjach wynikających z faktu dostarczania wyrobów co do których istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że nie są bezpieczne podjął decyzję o niezwłocznym wycofaniu leżaczków z oferty handlowej. W związku z powyższym na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów dokumentację przekazano do Prezesa UOKiK. Ocena oznakowania Kontrola oznakowania wykazała nieprawidłowości w przypadku 3 partii leżaczków dziecięcych.w przypadku wszystkich ww. leżaczków stwierdzono brak w oznakowaniu umieszczonym bezpośrednio na wyrobach ostrzeżeń o treści: OSTRZEŻENIE. Nigdy nie pozostawiaj dziecka bez opieki" OSTRZEŻENIE. Stawianie leżaczka na podwyższeniu grozi niebezpieczeństwem". W przypadku wyrobów znajdujących się u kontrolowanego przedsiębiorcy powyższe nieprawidłowości zostały usunięte w trakcie kontroli. Do wprowadzających wyroby na rynek polski skierowano wystąpienia pokontrolne. Łóżeczka dziecięce Kontrolą objęto ogółem 10 partii łóżeczek. Ocenę bezpieczeństwa przeprowadzono z uwzględnieniem wymagań określonych w normach: PN-EN 716:1:2008 Meble. Łóżka dziecięce i łóżka dziecięce składane mieszkaniowe. Część 1: wymagania bezpieczeństwa w przypadku łóżeczek Moonlight i Silver Dream oraz Radek II i Radek IV (łóżeczka o długości wewnętrznej od 900 do 1400mm), PN-EN 1130-1:2001 Łóżeczka i kołyski mieszkaniowe w przypadku łóżeczek TOMI I, TOMI II, TOMI III, TOMI IV, TOMI X, TOMI X z szufladą (łóżeczka o długości wewnętrznej do 900mm). Badania organoleptyczne i ocena oznakowania Podczas przeprowadzonych badań organoleptycznych w trakcie, których sprawdzono również oznakowanie produktów nie stwierdzono występowania w nich cech mogących stwarzać zagrożenie podczas ich prawidłowego użycia przez konsumentów jak również nieprawidłowości w oznakowaniu umieszczonym bezpośrednio na wyrobach jak i dołączonych instrukcjach. Kojce mieszkaniowe Ogółem oceną objęto 2 partie kojców mieszkaniowych. Ocenę przeprowadzono z uwzględnieniem wymagań określonych w normie PN-EN 12227-1:2004 Kojce mieszkaniowe. Część 1: Wymagania bezpieczeństwa. W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych i oceny oznakowania nie stwierdzono nieprawidłowości w przypadku badanych wyrobów. Wysokie krzesełka Ocenę przeprowadzono z uwzględnieniem wymagań określonych w normie PN-EN 14988-1:2007 Wysokie krzesełka dla dzieci. Część 1: Wymagania bezpieczeństwa. Powyższa norma była deklarowana przez producenta w oznakowaniu wszystkich badanych wyrobów. Badania organoleptyczne objętych kontrolą wyrobów nie wykazały niezgodności z wymaganiami normy pod względem cech fizycznych oraz oznakowania, które zawierało wszystkie informacje pozwalające zmniejszyć ewentualne konsekwencje przewidywanych zagrożeń związanych z użytkowaniem wyrobów. Nosidełka 3
Kontrolą objęto 3 partie nosidełek Ocena uwzględniała wymagania normy PN-EN 13209-2:2006 Artykuły dla dzieci. Nosidełka plecakowe dla dzieci. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. Część 2: Nosidełko miękkie. Nie stwierdzono występowania w badanych wyrobach cech mogących stwarzać zagrożenie z uwagi na ich nieprawidłową konstrukcję lub wykonanie. Nieprawidłowości w zakresie oznakowania stwierdzono w przypadku wszystkich 3 partii i dotyczyły braku polskojęzycznych instrukcji użytkowania tych wyrobów. W toku trwania czynności kontrolnych przedsiębiorca podjął działania naprawcze i przedstawił polską wersję językową instrukcji. Analiza przedstawionego dokumentu wykazała, że brak było wymaganych normą ostrzeżeń. Powyższe nieprawidłowości również wyeliminowano przez dystrybutora w toku kontroli. Szelki dla dzieci Badania organoleptyczne nie wykazały niezgodności z wymaganiami deklarowanej normy. W przypadku badanych wyrobów stwierdzono niewielkie niezgodności w dołączonych instrukcjach użytkowania. W instrukcjach tych wyrobów tytułowy zwrot Ważne zachować w celu powołania się w przyszłości" posiadał litery o wysokości mniejszej niż wymagane normą 5mm. W odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne przedsiębiorcy wprowadzających te wyroby na rynek poinformowali o podjęciu działań naprawczych przesyłając równocześnie wzory poprawionych instrukcji. Barierki bezpieczeństwa Sprawdzeniem objęto 1 partię Ocenę przeprowadzono na zgodność z wymaganiami deklarowanej normy PN-EN 1930:2002 Artykuły dla dzieci. Barierki bezpieczeństwa. Wymagania bezpieczeństwa i metody działań. Przeprowadzone badania nie wykazały niezgodności z wymaganiami bezpieczeństwa dotyczącymi budowy i oznakowania wyrobu Smoczki do uspokajania Oceną objęto 6 partii wyrobów. Ocenę przeprowadzono uwzględniając wymagania normy PN-EN 1400-1:2004 Artykuły dla dzieci. Smoczki do uspokajania dla niemowląt i małych dzieci. Część 1: Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz informacji o wyrobie. W trakcie badań organoleptycznych i oceny oznakowania nie stwierdzono nieprawidłowości. Wyroby do mocowania smoczka Kontrolą objęto 2 partie wyrobów. W oznakowaniu wyrobu deklarowano spełnianie wymagań normy PN-EN 12586:2009 Artykuły dla dzieci. Wyrób do mocowania smoczka. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. W przypadku objętych kontrolą wyrobów nie stwierdzono nieprawidłowości w badaniach organoleptycznych. W zakresie oznakowania zakwestionowano instrukcje użytkowania tych wyrobów z uwagi na brak informacji o nie stosowaniu wyrobu jako zabawki lub gryzaka. W wyniku wystąpień skierowanych do dystrybutorów poinformowali oni o usunięciu nieprawidłowości przesyłając wzory nowych instrukcji, w których zawarto powyższą informację. Sprawdzenie zgodności oznakowania Wszystkie badane wyroby objęto sprawdzeniem prawidłowości oznakowania na zgodność z wymaganiami określonymi w przepisach: 4
art. 20 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.), art. 7 i 7a ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. Nr 90, poz. 999 ze zm.), W wyniku powyższego sprawdzenia, nieprawidłowości stwierdzono w przypadku 6 partii wyrobów i dotyczyły one naruszenia wymagań określonych w: art. 20 ww. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z uwagi na brak w oznakowaniu wyrobu nazwy i adresu przedsiębiorcy wprowadzającego wyrób na terenie Polski. art. 7 i 7a ww. ustawy o języku polskim z uwagi na brak na wyrobach ostrzeżeń sporządzonych w języku polskim. Przedsiębiorców, którzy oferowali kwestionowane wyroby do sprzedaży ukarano mandatami karnymi w kwocie łącznej 400,00 zł za popełnienie wykroczeń z art. 136 2 KW i art. 15 ust. 1 ww. ustawy o języku polskim. Przedsiębiorcy dokonali poprawy oznaczeń bezpośrednio w trakcie przeprowadzonych kontroli. Dołączania do wyrobów kart gwarancyjnych Karty gwarancyjne dołączono do 22 partii wyrobów. Dokumenty gwarancyjne sprawdzono pod kątem zgodności zawartych w nich zapisów z wymaganiami art. 13 oraz art. 3 ust.1 ustawy z dnia 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz.1176 ze zm.). Nieprawidłowości stwierdzono w przypadku kart gwarancyjnych wystawionych dla 7 wyrobów i dotyczyły naruszenia wymagań określonych w art. 13 ust. 4 ww. ustawy z uwagi na brak: - określenia terytorialnego zasięgu ochrony gwarancyjnej oraz stwierdzenia, że: gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową" w przypadku: - zapisu, że gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową". W przypadku pozostałych objętych sprawdzeniem kart gwarancyjnych powyższe informacje zostały zawarte. Wszystkie badane karty precyzowały obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w tym oświadczeniu oraz czas jej obowiązywania. Podsumowanie Podsumowując wyniki kontroli należy zwrócić uwagę na fakt, że chociaż ogólny wskaźnik nieprawidłowości znajdował się na średnim poziomie wynoszącym 26% to w przypadku niektórych grup wyrobów takich jak nosidełka, szelki czy wyroby do mocowania smoczka wyniósł on 100% tj. zakwestionowano wszystkie wyroby poddane ocenie. Niemniej jednak z uwagi na małą ilość wyrobów należących do poszczególnych grup towarowych prawdopodobnie wskaźniki te nie odzwierciedlają w pełni ogólnego obrazu bezpieczeństwa tych wyrobów. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w dalszym ciągu często występują nieprawidłowości dotyczące oznakowania wyrobów. Stwierdzono również jeden wyrób, który mógł stwarzać bezpośrednie zagrożenie dla konsumentów ze względu na swoje cechy fizyczne. 5