Kaaryna Śledewska, erene handlu wewnąrgałęowego erene handlu wewnąrgałęowego Problemy merenem ele eoreycnych sposobów merena (handel wewnąrgałęowy cyl nra-ndusry rade było proponowanych w leraure predmou. ęksość nch opera sę na podsawowym ndekse Grubela- Lloyda : ( ( gde ( sanową warość eksporu warość mporu krau grupy produków. Zauważamy, że wskaźnk en może pryberać warośc od 0 do. Jes równy eden, kedy handel wsyskm produkam es wewnąrgałęowy, równy ero, kedy handel es wyłącne mędygałęowy. Powsechne wysępuące problemy merenem handlu wewnąrgałęowego wynkaą merena na by agregowanym poome arówno w wymare produkowym (na prykład na poome grup produków CN2 ak geografcnym (handel bada sę dla całe grupy pańsw na prykład dla kraów UE. Ne uwględna sę równeż różne geney ego handlu charakeru/akośc produków. Cęso w badanach emprycnych bere sę pod uwagę handel danego pańswa resą śwaa. ynk mogą być całkowce różne, eśl badane są blaeralne obroy handlowe poscególnym pańswam. eźmy prykładowo pańswo A, kóre handlue blokem pańsw B C. ynk emprycne preprowadonego badana dla handlu blokem pańsw wskauą na handel wewnąrgałęowy np. równy 00. Jeśl naomas badamy blaeralny handel, o może okaać sę, że prepływy handlowe są ednokerunkowe, gdyż A mporue B, a eksporue do C. Z ych powodów w badanu ksałowana sę handlu wewnąrgałęowego Un Europeske Polską ne należy agregować danych dla całe UE lec preprowadać badana podałem na poscególne krae. Znacącym problemem es odpowedn wybór nomenklaury handlowe ora sopeń deagregac. anala na podsawe Greenaway D., Torsensson J. (997 op. c., Fonagne L., Freudenberg. (997 Inra-Indusry Trade: ehodologcal Issues econsdered, CEPII, documen do raval n. 97-0; Perucc A. Quner B. (998 ll Ialy Survve Globalaon? w Arnd S. Kerkowsk. (998 op. c.
Kaaryna Śledewska, erene handlu wewnąrgałęowego Tradycyny mędynarodowy podał pracy odpowada klasycne eor handlu, wyaśnaące prepływy mędygałęowe. ym wypadku ne ma nacena, cy ak roumany pre nas handel analowany es na poome premysłu (eksylnego cy samochodowego cy eż na poome produku (wymana skarpeek na samochody osobowe; wymana es ednokerunkowa w obydwu prypadkach. andel w ramach e same gałę premysłu (np. samochodowego, ale dla różnych produków (mpor slnków ekspor samochodów, swara pewne problemy, gdyż dae sposobność do różnych nerpreac. Anala na poome gałę wskaue na nakładane sę handlu będemy mogl mówć o powsanu handlu wewnąrgałęowego. Jednakże badane prepływów handlowych na poome produków wykażą, że wymana es ednokerunkowa: produky pośredne osaą w ym wypadku wymenone na produky fnalne w ramach ednego premysłu. Dlaego ednocesny mpor ekspor produków e same gałę premysłu, ale na różnym poome preworena, ne może być rakowany ako handel wewnąrgałęowy. pownen być aem analowany na poome produku. Jedyne waemny ekspor mpor produków o blżonych paramerach echncnych może być rakowany ako handel dwukerunkowy. ymana slnków na nne slnk repreenue handel dwukerunkowy dobram pośrednm (w ramach premysłu samochodowego, podobne wymana samochodów na nne samochody może być rakowana ako dwukerunkowy handel dobram fnalnym w ramach e same gałę premysłu. Dość scegółowe dane handlowe są nalepsym gwaranem na unknęce emprycnych problemów wąanych agregacą sekorową. Jednak by duża deagregaca może ne odwercedlać różncowana produków. Na poome 8-cyfrowym kodów CN produky można roróżnć według ch bardo scegółowych charakerysyk echncnych do edne grupy mogą należeć produky prakycne ne różnące sę. Sąd, aby uchwycć różncowane produków, na kórym opera sę eorą handlu wewnąrgałęowego, nalepe baować na danych na poome 6-cyfrowym kodów S. Nawe w ramach edne poyc CN produky mogą sę różnć mędy sobą akoścą. ożna aem pryąć ałożene, że różnca w cene (w. warość ednosk odwercedla różncę w akośc. en sposób produky, kórych w danym roku warość ednoskowa es blżona, mogą być rakowane ako podobne. Produky, kóre są predmoem wymany, są uważne a podobne (cy różncowane poomo wedy, gdy warość ednoskowa ch mporu eksporu mena sę mne nż o 5%, nace eśl spełnaą nasępuący warunek: Aby rowąać problem predsawony powyże nalepe sosować meodę, kóra: mnmalue neścsłośc wynkaące agregac sekorowe popre użyce możlwe deagregowanych danych, kóre ednoceśne odwercedlaą różncowane produków, mnmalue neścsłośc geografcne popre analę handlu blaeralnego, roróżna poomy ponowy handel wewnąrgałęowy. 2
Kaaryna Śledewska, erene handlu wewnąrgałęowego eodologa oblceń predsawone ponże meodolog badana handlu wewnąrgałęowego uwględna sę arówno deagregacę sekorową, geografcną ak akość produków. Prepływy handlowe maą 4 wymary: kra nace reporera (, parnera ( produk (, kóry należy do sekc, produk na poome S6 rok (. Sąd średn wskaźnk Grubela Lloyda ma posać:,, (2 ( Dla roróżnena akośc produków należy polcyć warość ednosk danego produku - (un value Q (3 Q (4 Gde Q Q o lośc eksporu mporu danego produku. Korysaąc polconych dla warośc ednosek badanych produków można dokonać podału na produky różncowane poomo ponowo. Jeśl ponżsy warunek es spełnony o onaca, że produky są różncowane poomo. 2 α α (5 Naomas eśl ne spełnone są powyżse warunk, produky uważane są a różncowane ponowo. 2 Fonagne L., Freudenberg. (997 op. c. sr.29; Perucc A. Quner B. (998 op. c. sr. 22-23 3
Kaaryna Śledewska, erene handlu wewnąrgałęowego Dale eśl sosunek ednoskowe warośc eksporu do mporu es mnesy od α. Gdy obowąue wówcas mówmy o handlu ponowym produkam nżse akośc. > α (6 Naomas eśl sosunek warośc ednoskowe eksporu do mporu es węksy od handlu mówmy, że es handlem ponowym produkam o wyżse akośc. α o na en roda > α (7 arość wymany dwukerunkowe produkam różncowanym poomo horyonalne wynos: warś ( (8 Udał wymany dwukerunkowe produkam podobnym oblcony es w nasępuący sposób: udal P ( ( (9 gde: - edna rech kaegor ależna od odpowednego ypu wymany (handel dwukerunkowy produkam różncowanym poomo (horyonalne, handel dwukerunkowy produkam nske akośc różncowanym ponowo (werykalne L, handel dwukerunkowy produkam wysoke akośc różncowanym ponowo (werykalne. Analogcne można polcyć warość wymany udału dla arykułów różncowanych ponowo (wysoke nske warośc. Dale można polcyć dla ych produków wskaźnk handlu wewnąrgałęowego. Greenaway, ne lner (994 adapuą wskaźnk Glubela Lloyda roróżnaąc pomędy poomym ponowym wprowadaąc ogólny aps dla sekc 3 : ( (0 Deląc dodakowo produky różncowane na nske akośc wysoke orymuemy: 3 Greenaway D. ne. lner C. Counry-Specfc Facors and he Paern of oronal and Vercal Inra-ndusry Trade n he UK elwrschaflches-archv; vol. 30, sr. 77-00 4
Kaaryna Śledewska, erene handlu wewnąrgałęowego L,,,,,,,, ( Gde: ( P P P ( (2 ( L P L P L P ( (3 ( P P P ( (4 dla dane sekc można węc podelć na handel horyonalny werykalny.,, L ( Naomas dla całkowego handlu wynos:, P L P P ( P 5