Raport NTL XII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Mierki r. NTL XII PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Podobne dokumenty
Raport NTL Badania Biegłości z Akustyki. Mierki r. BBA NTL Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Raport z r.

Raport NTL XI Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XI PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport NTL XIV Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XIV PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Raport NTL XVIII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL bis XVIII PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport NTL XVII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XVII PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport. VIII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL Nidzica r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, grudzień 2011

Raport. VI Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL Nidzica r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, styczeń 2011

Raport NTL XVI Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XVI PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Raport NTL X Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Nidzica r. X PMzA NTL Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport NTL XIII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL bis XIII PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport NTL XV Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XV PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport NTL XIX Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. NTL XIX PMzA. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Raport. VI Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL Nidzica r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, styczeń 2011

Raport NTL IX Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki. Jarocin r. IX PMzA NTL Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne I PBBA NTL-CTO Cel Organizator Wymagania dla uczestników

Raport. VII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL Jarocin r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, maj 2011

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

XIII PMzA NTL Wyniki wstępne ed w yniki bez kw alifikacji 0,34

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

Program Badania Biegłości. 1. Informacje ogólne. PMzA NTL Cel Organizator Wymagania dla uczestników. Formularz PT/ILC-F-01

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIX BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 9-10 października 2014r.

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXVII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa września 2013r.

ZAKŁAD AKUSTYKI ŚRODOWISKA ENVIRONMENTAL ACOUSTICS DIVISION

S P R A W O Z D A N I E

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIV BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Zaborek 8-12 październik 2012r.

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa września 2012r.

Raport. V Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL B1. Bronisławów r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, lipiec 2010

BADANIA BIEGŁOŚCI Z ZAKRESU HAŁASU W ŚRODOWISKU ZGODNIE Z NORMĄ PN-EN ISO/IEC 17043:2011

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXVIII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa kwietnia 2014

SPRAWOZDANIE Z XXV BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU październik 2009

Raport. V Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL B2. Bronisławów r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, maj 2010

Monitoring hałasu w Porcie Lotniczym Wrocław S.A. Wrocław, 28 września 2011 r.

SPRAWOZDANIE Z XXIII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU kwietnia 2009

Raport. IV Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL Nidzica r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, listopad 2009

Raport. III Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL r. w CKS Magellan (Bronisławów) Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk

BADANIA BIEGŁOŚCI Z ZAKRESU HAŁASU W ŚRODOWISKU ORGANIZOWANE ZGODNIE Z ZASADAMI OKREŚLONYMI W NORMIE PN-EN ISO/IEC 17043:2011

Szkolenie i badania organizuje firma NTL-M.Kirpluk ( Warszawa, ul.belwederska 3 m.6,

Szkolenie i badania organizuje firma NTL-M.Kirpluk ( Warszawa, ul.belwederska 3 m.6,

Załącznik 12_1. Wyniki pomiarów równoważnego poziomu dźwięku A przeprowadzonych na terenach wzdłuż planowanej drogi ekspresowej S-19

Wyznaczenie wskaźników poziomów mocy akustycznych dla pojazdów poruszających się po rampie garażu podziemnego

Raport. II Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL Łask r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk. Warszawa, listopad 2008

równoważny poziom dźwięku A ekspozycyjny poziom dźwięku A (pojedynczych zdarzeń akustycznych)

Raport. I Porównania Midzylaboratoryjne z Akustyki NTL-2008 Nidzica r. (pełny raport - tylko dla NTL-M.Kirpluk) Opracował:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

Międzylaboratoryjne badania porównawcze wyznaczania skłonności powierzchni płaskiego wyrobu do mechacenia i pillingu wg PN-EN ISO 12945:2002

Szkolenie i badania organizuje firma NTL-M.Kirpluk ( Warszawa, ul.belwederska 3 m.6,

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

Wyznaczenie wskaźników poziomów mocy akustycznych dla pojazdów poruszających się po parkingu centrum handlowego

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

ROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI W ZAKRESIE POMIARU CZYNNIKÓW ŚRODOWISKA PRACY SANITATION INO NA ROK

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

2. Koordynator Funkcję Koordynatora pełni Kierownik Techniczny: dr Sławomir Piliszek.

GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA

SANITATION INO NA ROK 2019

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

PROGRAM BADAN BIEGŁOŚCI PT-HS-01 HAŁAS. WYZNACZANIE EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA HAŁAS.

2. Koordynator Funkcję Koordynatora pełni Kierownik Techniczny: dr Sławomir Piliszek.

EKKOM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Laboratorium Badawcze

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1115

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1115

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

Doświadczenia Jednostki ds. Porównań Międzylaboratoryjnych Instytutu Łączności PIB w prowadzeniu badań biegłości/porównań międzylaboratoryjnych

2. Koordynator Funkcję Koordynatora pełni Kierownik Techniczny: dr Sławomir Piliszek.

Lokalizacja na planie:

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

PROGRAM BADAN BIEGŁOŚCI PT-HE-01 HAŁAS W ŚRODOWISKU. POMIARY HAŁASU POCHODZĄCEGO Z INSTALACJI LUB URZĄDZEŃ

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

EQM SYSTEM I ŚRODOWISKO Ewa Nicgórska-Dzierko Kraków, Zamkowa 6/19 tel ; ; mail: NIP:

2. Koordynator Funkcję Koordynatora pełni Kierownik Techniczny: dr Sławomir Piliszek.

PROGRAM PORÓWNAŃ MIĘDZYLABORATORYJNYCH

P O O L W A T E R PROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI. Edycja nr 1 z dnia 11 lipca 2016 r. Imię i Nazwisko Kamila Krzepkowska Krzysztof Wołowiec

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1115

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

Sprawozdanie z badań nr 85/15 Hałas przemysłowy

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 stycznia 2003 r.

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU DLA PORTU LOTNICZEGO IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

SPIS TREŚCI FPS-PT/09/01 REW 05

2. Koordynator Funkcję Koordynatora pełni Kierownik Techniczny: dr Sławomir Piliszek.

Lokalizacja na planie:

PROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI W ZAKRESIE POBIERANIA PRÓBEK ENVIROMENTAL SC-8-19 NA ROK 2019

WYNIKI CIĄGŁYCH POMIARÓW HAŁASU LOTNICZEGO W ŚRODOWISKU DLA LOTNISKA BABICE W WARSZAWIE

Transkrypt:

Raport XII PMzA NTL-2013-2 XII Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL-2013-2 Mierki 21.10.2013 r. Raport z 12.12.2013 r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk Warszawa, grudzień 2013

Spis treści: str. 1. Informacje ogólne... 3 2. Dokumenty odniesienia... 3 3. Badania biegłości... 4 4. Kryteria oceny... 4 4.1 Badanie biegłości... 4 4.2 Porównanie międzylaboratoryjne... 5 4.2.1 Reszta standaryzowana Z (ang. z -score)... 5 4.2.2 Liczba E n i wskaźnik E n ref... 7 5. Programy badań... 8 5.1 Program B1 - stanowisko pracy... 8 5.2 Program B2 - środowisko - hałas przemysłowy... 9 5.3 Program B3 - środowisko - hałas komunikacyjny - nie był realizowany w tej rundzie... 10 5.4 Program B4 - pomieszczenia do przebywania ludzi... 11 6. Wyniki badań międzylaboratoryjnych... 12 7. Komentarze do wyników... 13 7.1 Program B1... 13 7.2 Program B2... 13 7.3 Program B3... 13 7.4 Program B4... 13 8. Podsumowanie... 14 Załącznik B1... 15 Załącznik B2... 18 Załącznik B4... 19 Rysunki... 20 Indywidualne osiągnięcia każdego laboratorium są przesyłane listownie do każdego uczestniczącego laboratorium oddzielnie! opracował: Mikołaj Kirpluk str.2 z 22

1. Informacje ogólne Organizowane badania biegłości mają na celu weryfikację i podnoszenie umiejętności uczestników badań oraz spełnienie wymagań jednostki akredytującej w zakresie uczestnictwa w badaniach biegłości i porównaniach międzylaboratoryjnych. Wyniki programu mogą być wykorzystane dla określania wskaźników statystycznych związanych z niepewnością wyników badań oraz w celu doskonalenia warsztatu i metod badawczych. Porównania międzylaboratoryjne zorganizowała firma NTL-M.Kirpluk, posiadająca laboratorium akredytowane przez Polskiego Centrum Akredytacji numer AB 838 w zakresie badań akustycznych (szczegółowy zakres jest określony w dokumencie dostępnym na stronie internetowej PCA: www.pca.gov.pl). Zakres dotychczas udzielonej akredytacji nie obejmuje organizowania porównań międzylaboratoryjnych jako działalności akredytowanej. W porównaniach wzięło udział łącznie 8 laboratoriów - 6 laboratoriów uczestniczących (ozn.kodami) oraz laboratorium firmy NTL-M.Kirpluk jako Laboratorium Odniesienia (ozn. REF ) i laboratorium obserwarota (ozn. R1). Uczestnicy badań przyjechali z własnym sprzętem pomiarowym. Koordynatorem Badań (i też obserwatorem) jest Kierownik Laboratorium Badawczego firmy NTL-M.Kirpluk i zarazem jej właściciel - mgr Mikołaj Kirpluk (tel.k. 502216620). Ocenę biegłości prowadziła zaproszona obserwator-ekspert techniczny - mgr inż. Katarzyna Król. Wszyscy organizatorzy badań w osobach: Koordynatora, obserwatorów i ekspertów technicznych, zostali zobowiązani do zachowania poufności tożsamości i wyników badań poszczególnych uczestników, oraz do bezstronności w ocenie działań uczestników i wyników ich badań. Każdy uczestnik badań został zobowiązany do zachowania poufności uzyskanych przez siebie wyników pomiarów względem pozostałych uczestników porównań międzylaboratoryjnych. Reklamacje są przyjmowane przez sześć miesięcy od daty przekazania raportu z wynikami badania. Reklamacje należy złożyć do laboratorium badawczego na piśmie. 2. Dokumenty odniesienia W badaniach oparto się na następujących dokumentrach: Polska Norma PN-EN ISO/IEC 17043:2011 Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości. mgr Mikołaj Kirpluk "Statystyka w pomiarach akustycznych - podstawy" - referat opublikowany w Materiałach XXXIV Zimowej Szkoły Zagrożeń Wibroakustycz-nych (luty 2006). opracował: Mikołaj Kirpluk str.3 z 22

3. Badania biegłości Badania biegłości w ramach XI Porównań Międzylaboratoryjnych z Akustyki NTL-2013-2 odbyły się w dniu 21 października 2013 r. w Mierkach (woj. warmińsko-mazurskie). Badania biegłości polegały na wykonaniu pomiarów hałasu w ramach programów porównań międzylaboratoryjnych opracowanych przez Laboratorium Odniesienia firmy NTL-M.Kirpluk. W czasie realizacji zadań laboratoria wypełniały protokoły z pomiarów na przekazanych przez Organizatora formularzach, które po zakończeniu pomiarów były podpisywane przez obserwatora, a następnie po wykonaniu niezbędnych obliczeń i określeniu wyników końcowych wraz z niepewnościami - przekazywane Koordynatorowi Badań. 4. Kryteria oceny 4.1 Badanie biegłości W czasie wykonywania pomiarów była prowadzona przez obserwatora-eksperta technicznego biegłości na osobnym formularzu wg ustalonych kryteriów oceny biegłości dla poszczególnych zadań - poprzez przyznawanie punktów w skali od 0 do 2 wg zasady: 2 - poprawnie, 1 - akceptowalnie, 0 - niepoprawnie lub brak. Ocena sprawności wykonania pomiaru (gdzie T ref = czas pomiaru przez laboratorium odniesienia): 2 - czas <1,5xT ref, 1 - czas pomiędzy 1,5xT ref a 2xT ref, 0 - czas powyżej 2x T ref. Ocenie - jako ocenie biegłości - podlega też prawidłowe określenie wyników badania na podstawie pomiarów wykonanych przez dane laboratorium. Wynik będzie podany jako wartość procentowa Bb maksymalnej liczby punktów: Bb = uzyskana liczba punktów liczba prawidlowych wyników 100% maks. liczba punktów liczba wynikow w zadaniu Kryteria punktacji są utajnione względem uczestników programu. Ocenie - jako ocenie biegłości - podlega też prawidłowe określenie wyników badania na podstawie pomiarów wykonanych przez dane laboratorium. W przypadku, gdy uzyskany przez uczestnika wynik nie odpowiada prawidłowemu wynikowi, jaki powinien być określony na podstawie uzyskanych i przekazanych na protokole danych pomiarowych uczestnika oraz postawionych wymagań w programie badań, to taki wynik jest uznany za nieprawidłowy. Ocena ta ma za zadanie selekcjonowanie laboratoriów, których wyniki będą uwzględniane w średniej odniesienia dla wskaźnika oceny Z (patrz dalej) - jako wyniki kwalifikowane, informacja w raporcie (kody uczestników). Kryteria oceny: wskaźnik Bb Bbł75% Bb<75% zadowalająca niezadowalająca opracował: Mikołaj Kirpluk str.4 z 22

4.2 Porównanie międzylaboratoryjne 4.2.1 Reszta standaryzowana Z (ang. z -score) Wskaźnik Z dla i-tego laboratorium jest określony wzorem: Z i = X i - X s ref ref gdzie: X i - wynik i-tego laboratorium - przeliczony na ekspozycje względną* lub ciśnienie względne** X ref - średnia arytmetyczna z uzyskanych wyników kwalifikowanych (jako ekspozycje względne) (wynik umownie dokładny ) s ref - estymata odchylenia standardowego populacji wyników kwalifikowanych Powyższy wskaźnik powinno się stosować dla liczby uczestników nie mniejszej niż 10. W przypadku mniejszej liczby uczestniczących laboratoriów należy interpretować ten wskaźnik ze stosowną ostrożnością. Ten wskaźnik ocenianono wg dwóch kryteriów - patrz następna strona. *ekspozycja względna - dla wyników określanych pomiarem wartości skutecznej (RMS) poziomu dźwięku, rozumiana jako wielkość proporcjonalna do energii wyrażona wzorem: E = 10 L p RMS 10 **ciśnienie względne - dla wyników określanych pomiarem wartości szczytowej (Peak) poziomu dźwięku, rozumiane jako wielkość proporcjonalna do amplitudy ciśnienia wyrażona wzorem: P = 10 L p Peak 20 opracował: Mikołaj Kirpluk str.5 z 22

4.2.1.1 Kryteria oceny standardowe parametr z z Ł 2 2 < z < 3 3 Ł z zadowalająca wątpliwa niezadowalająca 4.2.1.2 Kryteria oceny zaostrzone Jednak w przypadku badań akustycznych, gdzie wyniki odchyleń statystycznych zwyczajowo podaje się w decybelach, jako odpowiednik wymiaru uzyskiwanych wyników badań, natomiast same rachunki są prowadzone na wielkościach fizycznych (energetycznych) to odchylenia wyniku od średniej kwalifikowanej powyżej jednej wartości estymaty odchylenia standardowego w uzyskanej próbie kwalifikowanej kwalifikują się już jako wątpliwe w praktyce pomiarowej - odpowiadają z reguły odchyleniom powyżej 1 db - stąd zaproponowano też ocenę według kryteriów zaostrzonych : parametr z z Ł 1 1 < z < 2 2 Ł z zadowalająca wątpliwa niezadowalająca Komentarz nt wyniku umownie dokładnego : Osobnym problemem jest wiarygodne przypisanie wartości wyniku umownie dokładnego - o ile w przypadku pomiarów hałasów o poziomach stałych w czasie energetyczna średnia z wyników kwalifikowanych wydaje się akceptowalnym sposobem ustalenia poziomu wartości odniesienia, to w przypadku pomiarów hałasów zmiennych w czasie często dochodzi do sytuacji, że wartość średnia odbiega (i to znacznie!) od wartości dokładnej - ustalonej innymi metodami (np. pomiarem w znacznie dłuższym czasie). W przypadku reszty standaryzowanej właściwe przyjęcie wartości odniesienia ma istotny wpływ na ocenę indywidualnych osiągnięć. Powyższe aspekty należy brać pod uwagę przy analizie wyników porównań międzylaboratoryjnych. opracował: Mikołaj Kirpluk str.6 z 22

4.2.2 Liczba E n i wskaźnik E n ref 1 Ocena na podstawie liczby E 1 n oraz wskaźnika E 1 n ref (zostrzonego) stosowanego do oceny wyników ILC z laboratorium odniesienia*. Wskaźniki są określone wzorami: E n = X U lab 2 lab - X + U ref 2 ref oraz E n ref = X lab U - X ref ref gdzie: X lab - wynik laboratorium - przeliczony na ekspozycje względną X - wynik laboratorium odniesienia - przeliczony na ekspozycje względną ref U - niepewność wyniku laboratorium** lab U - niepewność wyniku laboratorium odniesienia** ref Kryteria oceny: liczba E n lub wskaźnik E n ref wartość Ł1 wartość >1 zadowalająca niezadowalająca *) laboratorium odniesienia jest laboratorium badawcze firmy NTL-M.Kirpluk, akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji, nr akredytacji AB 838. **) uwzględniane te zakresy niepewności wyrażonych w ekspozycji względnej, które posiadają niepusty zbiór części wspólnej danego przedziału niepewności (powyżej lub poniżej wartości średniej) i przedziału wyznaczonego przez wyniki X lab i X ref. Komentarz dot. stosowanych wskaźników ocen: Oceny wyników porównań międzylaboratoryjnych są kwestią umowną - norma 17043 wymienia m.in.wskaźniki Z oraz E n oraz sposób ich oceny - tu określone jako standardowe. Niemniej jednak, w toku uzyskanych doświadczeń, wskaźnika Z według kryteriii zaostrzonych zdecydowanie lepiej pokazuje pozycję wyniku przy pomiarach akustycznych (pomijając w tej chwili kwestię wiarygodności określenia wyniku umownie dokładnego ). Natomiast zaostrzona wg wskaźnika E n ref pozwala z jednej strony na ocenę laboratoriów niezależnie od praktycznej realizacji rachunków niepewności w danym laboratorium (lub ich braku), z drugiej strony jest weryfikacją poprawności wyniku uzyskanego przez laboratorium referencyjne. 1 W przypadku określania wskaźnika dla amplitud ciśnień szczytowych (przy analizie wyników pomiarów L CPeak ) oznacza się odpowiednio P n i P n ref w celu odróżnienia sposobu odlogarytmowania opracował: Mikołaj Kirpluk str.7 z 22

5. Programy badań 5.1 Program B1 - stanowisko pracy Metodyka pomiarowa: Polska Norma PN-EN ISO 9612:2011 pt.: Akustyka. Wyznaczanie zawodowej ekspozycji na hałas. Metoda techniczna - według Strategii 1 - metoda zadaniowa, Poligon pomiarowy: punkt pomiarowy: stanowisko pracy (fantom), źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe sygnał akustyczny: 2 sygnały o różnym poziomie Dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego praca przy Zadaniu 1 (sygnał 1): od 1 do 2 godzin praca przy Zadaniu 2 (sygnał 2): od 4 do 6 godzin reszta czasu przeznaczona na prace pomocnicze i przerwy Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A, maksymalny poziom dźwięku A, szczytowy poziom dźwięku C. Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), wybór punktu pomiarowego (ucho lewe lub prawe - bardziej narażone), położenie mikrofonu względem ucha (odległość od 10cm do 40cm), ukierunkowanie mikrofonu (w kierunku zrócenia twarzy pracownika), sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B1 w załączniku. opracował: Mikołaj Kirpluk str.8 z 22

5.2 Program B2 - środowisko - hałas przemysłowy Metodyka pomiarowa: Metodyka referencyjna oraz częstotliwość prowadzenia okresowych pomiarów hałasu (z wyjątkiem hałasu impulsowego) w środowisku, pochodzącego od instalacji lub urządzeń - załącznik nr 6 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291), UWAGA1: wysokośc punktu jest ustalona na 1,5m! UWAGA2: czas pomiaru elementarnego jest ustalony na 30s! Poligon pomiarowy: punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy - źródło hałasu przy obecności istotnego tła akustycznego, źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe sygnał akustyczny: hałas zmienny, okresowy, powtarzalny przy obecności tła akustycznego + sygnał samego tła akustycznego Dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego źródło hałasu pracuje tylko w porze dziennej przez 3 godziny 30 minut. niedokładność określenia czasu pracy źródła maksymalnie ±30 minut. Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A emitowanego hałasu Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 20 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), ustawienie miernika/mikrofonu na statywie (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,5m), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar hałasu - na źródło hałasu), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar tła - na wyłączone źródło hałasu), sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B2 w załączniku. opracował: Mikołaj Kirpluk str.9 z 22

5.3 Program B3 - środowisko - hałas komunikacyjny - nie był realizowany w tej rundzie Metodyka pomiarowa: Referencyjna metodyka wykonywania okresowych pomiarów poziomów hałasu wprowadzanego do środowiska w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych i linii tramwajowych oraz kryteria lokalizacji punktów pomiarowych - Załącznik Nr 3 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz.824) - metoda pomiarów pojedynczych zdarzeń akustycznych. UWAGA1: wysokośc punktu jest ustalona na 1,5m! Poligon pomiarowy: punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy - źródło hałasu drogowego bez obecności istotnego tła akustycznego, źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe i rzutnik video sygnał akustyczny: zarejestrowany hałas drogowy, powtarzalny (pojazdy lekkie i ciężkie w obu kierunkach) Dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego Natężenie ruchu: 275 poj./dobę - przy podziale ruchu: 80% dzień / 20% noc Udział pojazdów ciężkich: w porze dziennej 15%, w porze nocnej 90,9% Badana wielkość: ekspozycyjny poziom dźwięku A L AE (SEL) badanego hałasu Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 30 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), ustawienie miernika/mikrofonu na statywie (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,5m), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar hałasu - na źródło hałasu), uwzględnienie osobnych kierunków ruchu (nie było oceniane), sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) weryfikowano zapewnienie możliwości sprzętowych do nagrywania sygnału Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B3 w załączniku. opracował: Mikołaj Kirpluk str.10 z 22

5.4 Program B4 - pomieszczenia do przebywania ludzi Metodyka pomiarowa: Polska Norma PN-B-02156:1987 (d.ozn.pn-87/b-02156) "Akustyka budowlana. Metody pomiaru poziomu dźwięku A w budynkach." - pomiar hałasu instalacyjnego. UWAGA1: czas pomiaru elementarnego jest ustalony na 30s! Poligon pomiarowy: sytuacja akustyczna: hałasu umownej instalacji przy obecności tła akustycznego punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe sygnał akustyczny: hałas ustalony + tło akustyczne Dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego źródło hałasu pracuje tylko w porze dziennej przez 3 godziny 45 minut. niedokładność określenia czasu pracy źródła maksymalnie ±15 minut. Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A hałasu emitowanego przez umowną instalację Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), ustawienie miernika/mikrofonu na statywie (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,2m), ukierunkowanie mikrofonu (mikrofon w górę!), eliminowanie zakłóceń zewnętrznych podczas pomiarów (!!!), sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B4 w załączniku. opracował: Mikołaj Kirpluk str.11 z 22

6. Wyniki badań międzylaboratoryjnych Wyniki badań są zestawione w następujących załącznikach stanowiących integralną część niniejszego raportu: Załącznik B1 Wyniki porównań międzylaboratoryjnych - Program B1 - stanowisko pracy Załącznik B2 Wyniki porównań międzylaboratoryjnych - Program B2 - środowisko - hałas przemysłowy Załącznik B3 Wyniki porównań międzylaboratoryjnych - Program B3 - środowisko - hałas komunikacyjny Załącznik B4 Wyniki porównań międzylaboratoryjnych - Program B4 - pomieszczenia przeznaczone do przebywania ludzi Niniejszy raport nie zawiera danych identyfikujących laboratoria uczestniczące w badaniach biegłości (poza laboratorium odniesienia i ew. laboratoriami zaproszonymi). Indywidualne osiągnięcia każdego laboratorium uczestniczącego są oddzielnie przesyłane listownie do każdego laboratorium indywidualnie! Uwaga: uzyskane wyniki dotyczą wyłącznie zakresu prowadzonych porównań międzylaboratoryjnych. ľľľľľľľľľľľľľľľľ koniec raportu z badania ľľľľľľľľľľľľľľľľľ opracował: Mikołaj Kirpluk str.12 z 22

7. Komentarze do wyników 7.1 Program B1 Pomiar poziomu ekspozycji na hałas L AEx8h (L Aeq ): Pomiar poziomu maksymalnego L ASmax : Pomiar poziomu szczytowego L C peak : - komentarz łączny: uzyskane wyniki są zadowalające we wskaźnikach E n i E n ref (wskaźnik Z jest niewiarygodny dla tej liczby uczestników!); jedno uczestniczące laboratoria stosują wyłącznie metodę załącznika C normy PN-EN ISO 9612:2009 - przypominam, ze jest to quasistatystyka na decybelach, a nie rzetelne obliczenia statystyczne!; poza tym jest to przedział niepewności jednostronny - niezgodny z dokumentem EA-04/16 i nieodpowiedni do podawania niepewności wyniku badania w porównaniach międzylaboratoryjnych - laboratoria tak podające niepewność wyniku mogą w zasadzie interpretować liczbę E n tylko pod warunkiem, że uzyskały wynik badania niższy od wyniku laboratorium referencyjnego (w tym przypadku akurat tak było). 7.2 Program B2 uzyskane wyniki są zadowalające - wszystkie we wskaźnikach E n, natomiast jeden wynik we wskaźniku E n ref jest niezadowalający (o 1,5 db wyższy niż uzyskany przez laboratorium referencyjne); niepewności badania - wszystkie uczestniczące laboratoria wykonują poprawnie obliczenia statystyczne! 7.3 Program B3 nie był realizowany w tej rundzie! 7.4 Program B4 udiał brało tylko 1 laboratorium i uzyskało wyniki zadowalające we wskaźnikach E n i E n ref ; opracował: Mikołaj Kirpluk str.13 z 22

8. Podsumowanie W badaniach porównawczych rundy XII Porónan Międzylaboratoryjnych z Akustyki NTL-2013-2 uczestniczyło łącznie 8 laboratoriów: w Programie B1: 3 laboratoriów (2 + REF) w Programie B2: 7 laboratoriów (6 + REF) w Programie B3: program nie był realizowany w tej rundzie w Programie B4: 2 laboratoria (1 + REF) Wyniki uczestników porównań międzylaboratoryjnych były ogólnie dobre, przy zastrzeżeniach wymienionych w rozdziale poprzednim. Występują jeszcze szacowania niepewności na podstawie rachunków na decybelach, nie ma to jednak wpływu na biegłość laboratoriów w wykonywaniu samych badań. Z uwagi na bardzo małą liczbę uczestników nie należy interpretować oceny według wskaźnika Z. Występowanie w raporcie różnych wskaźników do oceny wyników oraz różnych zakresów, co powoduje często pozorne rozbieżności w ch tych samych wyników, jest działaniem zamierzonym w celu wskazania stopnia poprawności uzyskanego wyniku. Dla kwestii formalnych dotyczących oceny i wymagań stawianych przez PCA, proszę ograniczyć się do wskaźnika Z według standardowych kryteriów oceny lub do liczby E n. Wszystkie laboratoria, które uzyskały wyniki wątpliwe lub niezadowalające powinny samodzielnie zanalizować przyczyny takich rezultatów. Uwaga: zgodnie z dokumentem PCA nr DA-05, wyd.5 (aktualne od 17.05.2012r.) pkt.3.14 akredytowane laboratorium powinno niezwłocznie powiadomić PCA o fakcie uzyskania negatywnych wyników i o podjętych działaniach oraz o ich skuteczności. Z wymaganiem niezwłoczności trochę się kłóci wcześniejsze zdanie w tym dokumencie: Skuteczność przeprowadzonych działań powinna być sprawdzona poprzez powtórny udział laboratorium w PT obejmującym tę samą poddystyplinę., niemniej jednak - po dokonaniu zgłoszenia o negatywnym wyniku - proszę pamiętać o wymaganym nie dłużej niż 6-miesięcznym terminie ponownego udziału w badaniach PT (ryzyko zawieszenia przez PCA akredytacji!) Warszawa, 2013-12-12 podpis Koordynatora Badań (mgr Mikołaj Kirpluk) opracował: Mikołaj Kirpluk str.14 z 22

Program B1 L EX, 8h Załącznik B1 wynik kwalifikowany w yniki bez kwalifikacji n 3 n 3 +s pop. 0,37 +s pop. 0,06 +s pop. 0,37 -s pop. -0,41 -s pop. -0,06 -s pop. -0,41 D pop. 0,7 D pop. 0,1 D pop. 0,7 L śr. 72,5 L p.dod. 94,1 średnia 72,5 +s 0,22 +s 0,03 +s 0,22 -s -0,23 -s -0,03 -s -0,23 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L EX, 8h +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia D standardowa ref E n E n ref zaostrzona REF 72,3 +2,2-3,6 94,1 1 0,55 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 783 72,9 +1,3-1,6 94,1 1 1,40 wątpliwa zadowalająca 0,6 0,20 zadowalająca 0,22 zadowalająca 502 72,2 +2,0-2,0 94,0 1 0,85 zadowalająca zadowalająca -0,1-0,03 zadowalająca -0,04 zadowalająca 75,0 L EX, 8h 74,0 73,0 72,0 71,0 70,0 wynik LB 69,0 REF średnia kwalif. 68,0 REF 783 502 '+ sigma pop. '- sigma pop. opracował: Mikołaj Kirpluk str.15 z 22

Program B1 L ASmax wynik kwalifikowany wyniki bez kwalifikacji n 3 n 3 +s pop. 0,65 +s pop. 0,06 +s pop. 0,65 -s pop. -0,77 -s pop. -0,06 -s pop. -0,77 D pop. 1,4 D pop. 0,1 D pop. 1,4 L śr. 74,5 L p.dod. 94,1 średnia 74,5 +s 0,39 +s 0,03 +s 0,52 -s -0,43 -s -0,03 -s -0,43 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L AS max +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie res zta s tandaryzowana Z kwalifikowana Zkwal. oc ena zaos trzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa Dref E n E n ref zaostrzona REF 75,0 +2,2-6,3 94,1 1 0,97 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 783 74,7 +1,5-3,5 94,1 1 0,40 zadowalająca zadowalająca -0,3-0,08 zadowalaj ąca -0,09 zadowalająca 502 73,6 +2,2-2,2 94,0 1 1,38 wątpliwa zadowalająca -1,4-0,31 zadowalaj ąca -0,36 zadowalająca 78,0 L ASmax 77,0 76,0 75,0 74,0 73,0 72,0 71,0 70,0 wynik LB REF średnia kwalif. 69,0 '+ sigma pop. '- sigma pop. 68,0 REF 783 502 opracował: Mikołaj Kirpluk str.16 z 22

Program B1 L Cpeak UWAGA: obliczenia na ciśnieniach szczytowych względnych! wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 3 n 3 +s pop. 0,58 +s pop. 0,11 +s pop. 0,58 -s pop. -0,67 -s pop. -0,12 -s pop. -0,67 D pop. 1,2 D pop. 0,2 D pop. 1,2 L ś r. 90,3 L p.dod. 98,7 L Cpeak av. 90,3 +s 0,35 +s 0,07 +s 0,35 -s -0,38 -s -0,07 -s -0,38 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja reszta standaryzowana Z kwalifikowana wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia 1-tak / L Cpeak +U R,95+ -U R,95- L p.dod. Z 0-nie kwal. D zaostrzona standardowa ref E n E n ref zaostrzona REF 90,2 +2,1-3,8 98,8 1 0,29 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 783 91,0 +1,9-3,7 98,6 1 1,34 wątpliwa zadowalająca 0,8 0,21 zadowalająca 0,35 zadowalająca 502 89,8 +2,2-2,2 98,6 1 1,06 wątpliwa zadowalająca -0,4-0,10 zadowalająca -0,13 zadowalająca 94,0 L Cpeak 93,0 92,0 91,0 90,0 89,0 88,0 87,0 86,0 85,0 REF 783 502 wynik LB REF średnia kwalif. '+ sigma pop. '- sigma pop. opracował: Mikołaj Kirpluk str.17 z 22

Program B2 L A eq D Załącznik B2 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 4 n 7 +s pop. 0,77 +s pop. 0,08 +s pop. 0,71 -s pop. -0,93 -s pop. -0,08 -s pop. -0,85 D pop. 1,8 D pop. 0,2 D pop. 2,2 L ś r. 66,8 L p.dod. 94,0 średnia 66,8 +s 0,40 +s 0,04 +s 0,28 -s -0,44 -s -0,04 -s -0,30 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 66,4 +1,2-1,6 94,1 1 0,57 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF R1 66,7 +1,2-1,7 94,0 1 0,18 zadowalająca zadowalająca 0,3 0,15 zadowalająca 0,22 zadowalająca 658 67,4 +1,0-1,2 94,1 0 0,84 zadowalająca zadowalająca 1,0 0,59 zadowalająca 0,81 zadowalająca 934 67,0 +1,1-1,5 94,2 0 0,24 zadowalająca zadowalająca 0,6 0,32 zadowalająca 0,47 zadowalająca 897 66,1 +1,5-2,0 93,9 1 0,93 zadowalająca zadowalająca -0,3-0,14 zadowalająca -0,22 zadowalająca 783 67,9 +1,1-1,5 94,0 1 1,67 wątpliwa zadowalająca 1,5 0,79 zadowalająca 1,30 NIEzadowal. 675 65,7 +1,0-1,2 94,2 0 1,37 wątpliwa zadowalająca -0,7-0,39 zadowalająca -0,48 zadowalająca REF3 0,0 wynik dokładny z pomiarów 5 minutowych z uwzględnieniem tła i poprawki na czas (poziom Leq) 70,0 L A eq D 69,0 68,0 67,0 66,0 65,0 wynik LB REF 64,0 średnia kwalif. '+ sigma pop. '- sigma pop. wartość dokładna 63,0 REF R1 658 934 897 783 675 opracował: Mikołaj Kirpluk str.18 z 22

Program B4 L Aeq - hałas instalacyjny Załącznik B4 n 2 n 2 +s pop. 0,14 +s pop. 0,07 +s pop. 0,14 -s pop. -0,14 -s pop. -0,07 -s pop. -0,14 D pop. 0,2 D pop. 0,1 D pop. 0,2 L ś r. 56,6 L p.dod. 94,1 średnia 56,6 +s 0,10 +s 0,05 +s 0,10 -s -0,10 -s -0,05 -s -0,10 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 kod laboratorium wynik kwalifikowany poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R, 95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie res zta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. w yniki bez kwalifikacji zaost rzona ws kaźnik D i En względem laboratorium odnies ienia standardowa D ref E n E n ref zaostr zona REF 56,7 +0,9-1,0 94,1 1 1,00 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 783 56,5 +0,5-0,5 94,0 1 1,00 zadowalająca zadowalająca -0,2-0,19 zadowalająca 0,22 zadowalająca 58,0 L Aeq - hałas instalacyjny 57,0 56,0 wynik LB REF średnia kwalif. '+ sigma pop. '- sigma pop. wartość dokładna 55,0 REF 783 opracował: Mikołaj Kirpluk str.19 z 22

Rysunki opracował: Mikołaj Kirpluk str.20 z 22

opracował: Mikołaj Kirpluk str.21 z 22

opracował: Mikołaj Kirpluk str.22 z 22