PROGRAM PORÓWNAŃ MIĘDZYLABORATORYJNYCH

Transkrypt

1 GDDKiA Oddział w Olsztynie Olsztyn, al. Warszawska 89 Wydział Technologii - Laboratorium Drogowe Olsztyn, ul. Sokola 4b tel.: (89) , fax: (89) sekretariat_ols_ld@gddkia.gov.pl PROGRAM PORÓWNAŃ MIĘDZYLABORATORYJNYCH Nr programu: GDDKiA-O/OL-T-2-am /14 Data wydania: 9 września 2014 r. Badania wybranych właściwości gruntów Spis treści 1. Informacje podstawowe 2. Cel badań 3. Dokumenty odniesienia 4. Uczestnicy 5. Klauzula poufności i bezstronności 6. Rodzaj materiału do badań 7. Zakres badań 8. Data realizacji 9. Dokumenty przekazywane uczestnikom 10. Metoda oceny wyników Uczestników badania 11. Kryteria oceny 12. Sprawozdanie z porównań 13. Załączniki Opracował / data Sprawdził / data Zatwierdził / data strona 1 z 5

2 1. Informacje podstawowe Organizator programu: GDDKiA Oddział w Olsztynie Wydział Technologii Laboratorium Drogowe ul. Sokola 4b Olsztyn Osoba odpowiedzialna za koordynowanie oraz nadzór nad sporządzeniem programu i sprawozdania z porównań: Adam Jaszczuk GDDKiA Oddział w Olsztynie tel , ajaszczuk@gddkia.gov.pl Osoba odpowiedzialna za sporządzenie programu i sprawozdania z porównań: Agata Misztal GDDKiA Oddział w Olsztynie tel , amisztal@gddkia.gov.pl 2. Cel badań Badania mają charakter porównań międzylaboratoryjnych. Celem badań międzylaboratoryjnych jest: umożliwienie laboratoriom sprawdzenie możliwości technicznych i jakości wykonywanych badań w tym: potwierdzenie zgodności wykonywanych badań z przypisaną normą, sprawdzenie jakości sprzętu używanego do badań, uzyskanie ogólnej informacji o jakości wykonywanych badań w laboratoriach biorących udział w programie, dostarczenie dowodów umożliwiających potwierdzenie kompetencji technicznych, uzyskanie informacji o konieczności wprowadzenia działań korygujących lub zapobiegawczych, pomoc laboratoriom w doskonaleniu przeprowadzanych badań. 3. Dokumenty odniesienia PN-EN ISO/IEC 17025:2005 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących, PN-EN ISO/IEC 17043:2011 Ocena zgodności - Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości, DA-05 Polityka dotycząca uczestnictwa w badaniach biegłości, DA-06 Polityka dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej, PN-88/B Grunty budowlane. Badania próbek gruntu BN-77/ Oznaczanie wskaźnika zagęszczenia gruntu. strona 2 z 5

3 4. Uczestnicy W badaniach porównawczych mogą uczestniczyć wszystkie laboratoria. Jedynym ograniczeniem jest ilość prób przygotowanych do badania uziarnienia gruntu. Lista Uczestników, którzy wyrazili chęć wzięcia udziału w porównaniach: SKANSKA S.A. Oddział PUDIZ w Gutkowie AB 741 (akredytowana metoda oznaczenia składu ziarnowego gruntu) WT-LD GDDKiA Oddział w Bydgoszczy WT-LD GDDKiA Oddział w Kielcach AB 1482 (zakres nie obejmuje metody) WT-LD GDDKiA Oddział w Olsztynie AB 1483 (zakres nie obejmuje metody) WT-LD GDDKiA Oddział w Poznaniu AB 1484 (zakres nie obejmuje metody) WT-LD GDDKiA Oddział w Rzeszowie AB 1485 (zakres nie obejmuje metody) WT-LD GDDKiA Oddział w Warszawie WT-LD GDDKiA Oddział we Wrocławiu 5. Klauzula poufności i bezstronności Organizator zobowiązuje się do zachowania poufności wyników badań i tożsamości poszczególnych Uczestników, bezstronności w ocenie działań Uczestników i wyników ich badań. Każdy Uczestnik badań jest zobowiązany do zachowania poufności uzyskanych przez siebie wyników pomiarów względem pozostałych Uczestników. Uczestnicy programu porównań międzylaboratoryjnych nr GDDKiA-O/OL-T-2-am /14 są zobowiązani do odesłania deklaracji poufności i bezstronności zawartej w załączniku nr 1 na adres Organizatora podany w pkt 1. Informacje na temat wyników uzyskiwanych przez konkretne laboratoria badawcze są zakodowane i będą znane tylko Koordynatorowi. Wskazane jest aby każdy z Uczestników zachowywał poufność przydzielonego kodu Uczestnika. 6. Rodzaj materiału do badań Badanie uziarnienia gruntu wg normy PN-88/B zostanie przeprowadzone na próbce kruszywa naturalnego przygotowanej z jednej, możliwie jednorodnej partii materiału. Próbki zostaną ujednorodnione i pomniejszone metodą kwartowania, a następnie zapakowane w szczelne worki w ilości umożliwiającej przeprowadzenie zaplanowanego badania. Każdy uczestnik z dostarczonych próbek sam przygotowuje próbkę analityczną. Każdy obiekt zostanie oznaczony indywidualnym kodem przypisanym do danego Uczestnika biorącego udział w porównaniach i będzie on znany tylko i wyłącznie Koordynatorowi. Wszystkie próbki zabezpieczone będą przed uszkodzeniem. Uczestnik potwierdzi otrzymanie nieuszkodzonej próbki na protokole przekazania próby (Załącznik nr 2). Próbki zostaną przekazane Uczestnikom podczas badań wskaźnika zagęszczenia. strona 3 z 5

4 Badanie oznaczenia wskaźnika zagęszczenia gruntu zostanie przeprowadzone na budowie drogi znajdującej się na terenie administrowania GDDKiA Oddziału w Warszawie. Odpowiedzialność za wyznaczenie i przygotowanie stanowiska badawczego spoczywa na Organizatorze współpracującym w tym celu z WT-LD GDDKiA Oddział w Warszawie. 7. Zakres badań Program badań przewiduje wykonanie: analizy sitowej (z przemyciem przez sito 0,063 mm) na zestawie sit o wymiarach boków oczek kwadratowych [mm]: 40; 25; 10; 2,0; 1,0; 0,5; 0,25; 0,10; 0,063 wg PN-88/B p.4.1 Grunty budowlane. Badania próbek gruntu, oznaczenia wskaźnika zagęszczenia gruntu wg BN-77/ p.4, dopuszcza się możliwość wykonania oznaczenia wg p.2 oraz p.3. Uczestnicy mogą wykonać oznaczenie wskaźnika zagęszczenia kilkoma metodami jednocześnie. Zakładając, że stanowisko badawcze wykonane będzie z jednorodnego materiału Organizator pobierze próbę gruntu i wykona oznaczenie wilgotności optymalnej i maksymalnej gęstości objętościowej szkieletu gruntowego wg PN-88/B Wyniki oznaczenia zostaną rozesłane do Uczestników drogą elektroniczną celem przyjęcia wartości jednakowej dla danego materiału do obliczenia wskaźnika zagęszczenia. Wilgotność naturalną materiału pobranego z dołków wyznaczają Uczestnicy. Organizator nie narzuca Uczestnikom formy ani wzoru sprawozdania z wykonanych badań. Sprawozdanie powinno zawierać co najmniej informacje wymagane p normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005 w tym: - identyfikację próbek nadaną przez Organizatora, - datę przyjęcia próbek do badania i wykonania badania. 8. Data realizacji Planowany termin rozpoczęcia badań wrzesień 2014 r. Planowany termin zakończenia badań październik 2014 r. Harmonogram szczegółowy: Badanie wskaźnika zagęszczenia wraz z przekazaniem próbek do oznaczenia składu ziarnowego: do dnia r. (ze względu na konieczność przeprowadzenia badań terenowych w odpowiednich warunkach atmosferycznych o dokładnym terminie Uczestnicy zostaną poinformowani em oraz telefonicznie). nadesłanie wyników z badań do Koordynatora: do dnia r. wysłanie sprawozdania z badań: do dnia r. 9. Dokumenty przekazywane uczestnikom Program porównań międzylaboratoryjnych, Deklaracja poufności i bezstronności zał. 1, Protokół przekazania próby zał. 2 (przekazywany razem z próbką) Sprawozdanie z porównań międzylaboratoryjnych (przekazywane po zakończeniu porównań). strona 4 z 5

5 10. Metoda oceny wyników Ocena wyników badań poszczególnych laboratoriów będzie oparta na podstawie wskaźnika z-score (z). Wskaźnik z-score zostanie wyznaczony z wykorzystaniem odchylenia standardowego: z x x s gdzie: x pojedynczy wynik uzyskany przez laboratorium x średnia arytmetyczna, s odchylenie standardowe 11. Kryteria oceny W oparciu o uzyskane wartości wskaźnika z, wyniki podzielone zostaną na trzy grupy: z 2 wynik zadowalający 2 < z < 3 wynik wątpliwy z 3 wynik niezadowalający 12. Sprawozdanie z porównań Po otrzymaniu wszystkich wyników zostanie sporządzone sprawozdanie z porównań międzylaboratoryjnych, które będzie zawierać: dane o Uczestnikach programu, informacje o badanym materiale, zestawienie uzyskanych wyników, zestawienie obliczeń statystycznych, ocenę wykonanych badań. Informacje na temat wyników uzyskiwanych przez konkretne laboratoria badawcze zostaną zakodowane i będą znane tylko Koordynatorowi. Wraz ze sprawozdaniem z wynikami porównania laboratoryjnego uczestnik indywidualnie otrzyma informację który kod został przypisany do jego laboratorium. 13. Załączniki do programu porównań międzylaboratoryjnych nr GDDKiA-O/OL-T-2-am /14 Załącznik nr 1 Deklaracja poufności i bezstronności do programu porównań międzylaboratoryjnych Załącznik nr 2 Protokół przekazania próby - KONIEC - strona 5 z 5