Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsu RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE GDAŃSK I półrocze 2008 rou MIASTO GDAŃSK Gdańs, wrzesień 2008
SPIS TREŚCI WSTĘP... 3 I. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW)... 4. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW)... 6 I. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH... 9 WNIOSKI... 12 ANEKS STATYSTYCZNY... 13 I. Wybrane miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych... 13 Tabele... 15 Tabela 1 Raning zawodów i specjalności( od 6-cyfrowy) wg ilości osób zarejestrowanych z miasta Gdańsa na oniec czerwca 2008r... 15 Tabela 2 Zestawienie ofert pracy (wg zgłoszeń) zawodów i specjalności z miasta Gdańsa w pierwszym półroczu 2008 rou... 16 Tabela 3 Strutura ofert pracy wg secji PKD w mieście Gdańs w pierwszej połowie 2008 rou... 17 Tabela 4 Raning grup zawodów ( od 4- cyfrowy) zgłoszonych w ofertach pracy z terenu miasta Gdańs ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w pierwszej połowie 2008 rou... 18 Tabela 5 Zawody deficytowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2008r..19 Tabela 6 Zawody nadwyżowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2008r.. 20 2
WSTĘP Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych należy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów szolenia bezrobotnych i ształcenia zawodowego. Opracowywanie analiz rynu pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 wietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy zostało wpisane w zadania zarówno województwa ja i samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy. Zadanie to zostało również umieszczone w Krajowym Planie Działań na Rzecz Zatrudnienia na 2005 ro, albowiem odpowiednia oordynacja ierunów ształcenia, dostosowanie strutury podaży i popytu w uładzie lasyfiacji zawodowych jest ważnym problemem w obliczu zachodzących zmian na rynu pracy. Podstawą analizy strutury zawodowej bezrobotnych i ofert pracy jest Klasyfiacja Zawodów i Specjalności, wprowadzona do powszechnego stosowania Rozporządzeniem Ministra Gospodari i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynu pracy oraz zaresu jej stosowania (Dz. U. Nr 48, poz. 253). W rozporządzeniu tym zawód został zdefiniowany jao zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniu społecznego podziału pracy, wyonywanych stale lub z niewielimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich walifiacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniu ształcenia lub pratyi. Wyonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności, tóre są wyniiem podziału pracy w ramach zawodu i zawierają czynności o podobnym charaterze wymagające pogłębionej lub dodatowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniu dodatowego szolenia lub pratyi. Klasyfiacja obejmuje 30 dużych grup zawodowych (od 2 cyfrowy), 387 grup elementarnych (od 4 cyfrowy) oraz 1636 zawodów i specjalności (od 6 cyfrowy). Niniejszy Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych prowadzony jest dla obszaru miasta Gdańsa, a czas badania to ores od 1 stycznia do 30 czerwca 2007 rou i został opracowany w oparciu o ujednolicone dla całego raju Zalecenia metodyczne (Warszawa, 2003 ro) opracowane przez ówczesny Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej. Podstawowym źródłem informacji niniejszego opracowania są tablice wyniowe wygenerowane przy specjalnie do tego stworzonej apliacji, tóra umożliwiła oreślenie zawodów deficytowych oraz nadwyżowych, a taże interpretacje uzysanych wyniów. Do analizy, mającej na celu opisanie zawodów deficytowych i nadwyżowych posłużyły następujące narzędzia statystyczne: a) wsaźni intensywności nadwyżi ( deficytu ) zawodu, b) wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w danym zawodzie, c) wsaźni strutury, Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w mieście Gdańs za pierwsze półrocze 2008r. ma charater diagnostyczny. 3
I. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Obecnie w mieście Gdańs zamieszuje (wg stanu w dniu 31 grudnia 2007r.) 455 717 osób. Ponadto Gdańsu wg stanu na dzień 30 czerwca 2008r. liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wyniosła 4934 osoby (w tym 61%, czyli 3019 osób, stanowiły obiety), natomiast stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 2,5%. Na oniec czerwca 2008r. pozostawało w rejestrze bezrobocia tego powiatu 891 osób bezrobotnych dotychczas niepracujących, co stanowi 18,1% ogółu osób bezrobotnych. Absolwenci - osoby bezrobotne zarejestrowane w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia szoły, stanowili 0,2% wszystich zarejestrowanych, czyli 123 osoby. W tej ategorii obiety stanowiły 67,5%, czyli 83 osoby. Analizując bezrobocie wg zawodów w Gdańsu na dzień 30 czerwca 2008r., otrzymujemy następujący wyni: jedną z najwięszych grup bezrobotnych stanowią osoby bez zawodu (886 osób, tj. 18,0% ogółu bezrobotnych. W dalszej olejności są zawody: sprzedawca (363 osoby, tj. 7,4% ogółu bezrobotnych), pracowni biurowy (147 osób, tj. 3,0% ogółu bezrobotnych), asystent eonomiczny (114 osób, tj. 2,3% ogółu bezrobotnych), sprzątacza (109 osób, tj. 2,2% ogółu bezrobotnych), eonomista (83 osoby, tj. 1,7% ogółu bezrobotnych), robotni gospodarczy (74 osoby, tj. 1,5% ogółu bezrobotnych), ślusarz (65 osób, tj. 1,3% ogółu bezrobotnych), techni mechani (56 osób, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), magazynier (53 osoby, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), sięgowy [samodzielny] (52 osoby, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych). Wysoi poziom bezrobocia w tych profesjach może sugerować, iż są to zawody nadwyżowe. Należy tu wspomnieć, iż grupa bezrobotnych bez zawodu obejmuje osoby nie spełniające jednocześnie dwóch warunów nie posiadające udoumentowanej ciągłości pracy w oresie minimum jednego rou w tym samym zawodzie oraz walifiacji do wyonywania jaiegoolwie zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szoleniowej lub innym dyplomem uprawniającym do wyonywania zawodu. Zgodnie z wymienionymi ryteriami w grupie bez zawodu ujęte są osoby, tóre uończyły licea ogólnoształcące i licea profilowane. Analizując rejestr bezrobotnych ze względu na rodzaj działalności PKD (tj. według ostatniego pracy w danej branży, w jaiej pracowały osoby bezrobotne przed zarejestrowaniem się) stwierdza się, iż najwięcej osób pracowało w następujących rodzajach działalności (razem 5505 osób): USŁUGI: handel hurtowy i detaliczny; naprawy pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego (1209 osób, tj. 22,0% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała (1277 osób, tj. 23,2% ogółu osób poprzednio pracujących), obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (417 osób, tj. 7,6% ogółu osób poprzednio pracujących), ochrona zdrowia i pomoc społeczna (221 osób, tj. 4,0% ogółu osób poprzednio pracujących), eduacja (181 osób, tj. 3,3% ogółu osób poprzednio pracujących), hotele i restauracje (226 osób, tj. 4,1% ogółu osób poprzednio pracujących), 4
transport, gospodara magazynowa i łączność (223 osoby, tj. 4,0% ogółu osób poprzednio pracujących), administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne (286 osób, tj. 5,2% ogółu osób poprzednio pracujących), pośrednictwo finansowe (133 osoby, tj. 2,4% ogółu osób poprzednio pracujących), PRZEMYSŁ: przetwórstwo przemysłowe (820 osób, tj. 14,9% ogółu osób poprzednio pracujących), budownictwo (437 osób, tj. 7,9% ogółu osób poprzednio pracujących), rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo (37 osób, tj. 0,6% ogółu osób poprzednio pracujących), rybactwo (7 osób, tj. 0,1% ogółu osób poprzednio pracujących), górnictwo (6 osób, tj. 0,1% ogółu osób poprzednio pracujących). Nie ma natomiast w rejestrze bezrobotnych, tórych ostatnie miejsce pracy było związane z secją: Działalność niezidentyfiowana", Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów oraz Organizacje i zespoły esterytorialne". W badanym oresie w Gdańsu najwięszy napływ bezrobotnych (liczba osób, tóre zarejestrowały się w pierwszej połowie 2008 rou), odnotowano wśród osób bez zawodu (2087 osób, tj. 27,6% ogółu napływu bezrobotnych), a następnie w taich elementarnych zawodach ja (razem 7562 osoby): sprzedawca (439 osób, tj. 5,8% ogółu bezrobotnych), asystent eonomiczny (166 osób, tj. 2,2% ogółu bezrobotnych), techni mechani (119 osób, tj. 1,6% ogółu bezrobotnych), pracowni biurowy (115 osoby, tj. 1,5% ogółu bezrobotnych), sprzątacza (109 osób, tj. 1,4% ogółu bezrobotnych), eonomista (96 osoby tj. 1,3% ogółu bezrobotnych), ślusarz (89 osoby, tj. 1,2% ogółu bezrobotnych), ucharz (83 osoby tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), robotni gospodarczy (81 osób, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), handlowiec (81 osób, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), magazynier (63 osoby, tj. 0,8% ogółu bezrobotnych), mechani samochodów osobowych (57 osób, tj. 0,8% ogółu bezrobotnych), Na oniec badanego oresu z terenu miasta Gdańsa w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gdańsu zarejestrowanych było 4934 osoby. Stopa bezrobocia na oniec pierwszego półrocza wyniosła 2,5%. Najwięszą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (18,0% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej olejności wystąpiły następujące zawody: sprzedawca, pracowni biurowy, sprzątacza, asystent eonomiczny, robotni gospodarczy, ślusarz. Napływ bezrobotnych nie różnił się znacznie struturą zawodów przedstawionych powyżej wg liczby osób zarejestrowanych na oniec badanego oresu. W więszości osoby bezrobotne zarejestrowane do ońca czerwca 2008r. pracowały poprzednio (według secji PKD): przetwórstwo przemysłowe, handel, działalność usługowa oraz budownictwo. Powyższe wynii potwierdzają zarazem o przemysłowo - usługowym charaterze loalnej gospodari. Najwięszy udział w zbiorze bezrobotnych w dalszym ciągu 5
mają osoby posiadające nisie walifiacje zawodowe oraz wyształcenie na poziomie zasadniczym lub średnim.. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Pozysiwanie ofert pracy od pracodawców oraz dotowanie ze środów Funduszu Pracy zatrudnienia bezrobotnych w ramach atywnych programów przeciwdziałania bezrobociu to najistotniejsze czynnii gwarantujące poprawę sytuacji na loalnym rynu pracy. Na terenie tego powiatu grodziego funcjonuje wiele podmiotów gospodarczych, w tym m.in. 1269 spółe handlowych z udziałem apitału zagranicznego, stanowiących 34,3% tego typu spółe w województwie. Ogólnie w Gdańsu (wg stanu w dniu 30 czerwca 2007 r.) zarejestrowanych w systemie REGON (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) było 58692 podmioty gospodari narodowej, czyli jednoste prawnych, tj.: 19042 osoby prawne i jednosti organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym: o spółe handlowych - 7382, o spółe cywilnych - 4317, o spółdzielni - 319, o przedsiębiorstw państwowych - 8, 39650 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, w tym związanych z: o handlem i naprawami - 10334, o obsługą nieruchomości i firm - 7441, o przemysłem - 5481 (np. 5462 z przetwórstwem przemysłowym), o budownictwem - 4176, o transportem, gospodara magazynową i łącznością - 3668, o pośrednictwem finansowym - 2271, o działalnością usługową omunalną, społeczną i indywidualną, pozostałą - 1697, o branżą hotelarso-restauracyjną - 1110, o rolnictwem, łowiectwem i leśnictwem - 218. Głównymi setorami gospodari jest przemysł (np.: najwięszy w raju port morsi, rafineria, automatya przemysłowa, przetwórstwo spożywcze oraz przemysł chemiczny, drzewny, eletromaszynowy, metalowy, petrochemiczny i stoczniowy), budownictwo, obsługa nieruchomości i firm (m.in.: bani, instytucje ubezpieczeniowe, czy firmy onsultingowe), handel i usługi - miasto Gdańs jest jednym z najważniejszych ośrodów turystycznych w Polsce. W pierwszej połowie 2008r. rou wpłynęło do Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu 8263 ofert pracy, po sorygowaniu o liczbę ofert, tóre pracodawcy anulowali. Natomiast na oniec czerwca 2008r. w rejestrach tego urzędu pozostało 1354 oferty pracy. Najwięcej ofert pracy sierowano w tym oresie do bezrobotnych i poszuujących pracy w następujących zawodach: spawacz ręczny łuiem eletrycznym 938 ofert pracy, monter adłubów orętowych 894 oferty pracy, sprzedawca 383 oferty pracy, 6
pracowni biurowy 306 ofert pracy, murarz 254 oferty pracy, sprzątacza 165 ofert pracy, asjer handlowy 160 ofert pracy, Relacje dotyczące napływu bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz liczby ofert pracy w Gdańsu w I połowie 2008r. przedstawiono w Tabeli 3 dołączonej do anesu statystycznego. Z relacji przedstawionych tam danych wynia, że we wsazanym oresie: najwięsza liczba ofert pracy (2936 ofert) sierowana była do grupy osób związanych z secją PKD przetwórstwo przemysłowe, gdzie napływ osób bezrobotnych wyniósł 820 osób, zaś na oniec czerwca 2008r. liczba bezrobotnych w tej grupie utrzymywała się na niższym poziomie (596 osób), a w dyspozycji tutejszego urzędu były jeszcze 582 niezagospodarowane oferty pracy; pod oniec badanego oresu bra było dostatecznej liczby ofert pracy we wszystich wymienionych tam secjach PKD; duży niedobór ofert pracy miał miejsce w grupie związanej z secją: pośrednictwo finansowe (pracodawcy zgłosili w ciągu całego tego rou do urzędu pracy 118 ofert pracy, a zarejestrowało się 133 bezrobotnych, Na oniec czerwca 2008r. bez pracy pozostawało 120 osób, poprzednio pracującej z tej secji i 22 niezagospodarowane oferty pracy); z secji: budownictwo - liczba oferowanych miejsc pracy wyniosła 697, natomiast zarejestrowano 437 bezrobotnych, a na oniec badanego oresu w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu figurowało 253 osoby, dla tórych było 128 ofert pracy; z secji: Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne - pracodawcy zgłosili do tutejszego urzędu 540 ofert pracy, a zarejestrowało się 286 bezrobotnych. Na oniec czerwca 2008r. bez pracy w tej grupie zawodów pozostawało 174 osoby i 41 niezagospodarowanych ofert pracy; biorąc pod uwagę relacje napływu ofert pracy oraz napływu do bezrobocia w grupach zawodów o znacznej liczbie bezrobotnych, można przyjąć, że najwięsze problemy ze znalezieniem zatrudnienia miały osoby, tórych działalność ostatniego miejsca pracy była związana z secją PKD: o rybactwo nie zgłoszono żadnej oferty pracy, a zarejestrowano 7 bezrobotnych, na oniec czerwca 2008r., były 2 osoby bezrobotnych, o gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów- nie wpłynęła żadna oferta pracy, na oniec czerwca 2007r. również nie było żadnej oferty. Nie zarejestrowano w tym oresie żadnej osoby, natomiast na oniec badanego oresu nie było zarejestrowanych żadnych bezrobotnych, o działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała zgłoszono 326 ofert pracy, tymczasem zarejestrowanych było 1277 osób na oniec czerwca tego rou było 923 osoby bezrobotne, dla tórych pozostało 31 ofert pracy, o rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo zgłoszono 16 ofert pracy, a zarejestrowano 37 osób, a na oniec czerwca 2008 rou w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu figurowało 21 osób, dla tórych pozostały 3 oferty pracy. na ogół w grupach zawodowych, w tórych zarejestrowano najwięcej bezrobotnych, pozysiwano taże najwięcej ofert pracy; 7
Doonano również analizy porównawczej ofert pracy i bezrobotnych wg zawodów (zgodnie z tabelą 4 dołączoną do anesu statystycznego) pozwalającej ustalić wsaźni szansy uzysania pracy wśród zarejestrowanych bezrobotnych, co powinno stanowić sygnał dla osób stojących u progu wyboru przyszłego zawodu i instytucji odpowiedzialnych za polityę oświatową w regionie. Ta, więc wśród elementarnych grup zawodowych ( od: 4 - cyfrowy) charateryzujących się wysoim wsaźniiem szansy uzysania oferty (tj. taich, dla tórych relacja ilości zgłoszonych w ciągu pierwszego półrocza 2008r. ofert pracy w danym zawodzie do ilości zarejestrowanych bezrobotnych w tym zawodzie była więsza od wartości: 0,5) znaleźli się m.in.: spawacze i porewni, robotnicy przygotowujący i wznoszący onstrucje metalowe, cieśle, stolarze i porewni,, betoniarze, monterzy systemów rurociągowych specjaliści metod nauczania, owale, hartownicy i porewni, adwoaci, radcy prawni i prouratorzy,, tynarze i porewni, operatorzy maszyn do producji wyrobów z tworzyw sztucznych. W I połowie 2008 rou wpłynęły do tutejszego urzędu pracy 8263 oferty pracy. Ogólnorajowa emigracja pracowniów posiadających specjalistyczną wiedzę i walifiacje zawodowe powoduje, iż zgłaszana jest coraz więsza liczba ofert pracy. Z drugiej strony zgodnie z danymi GUS coraz więcej Polaów jest atywnych zawodowo za sprawą podmiotów gospodarczych zwięszających zatrudnienie. 8
I. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Tempo przemian eonomicznych i technologicznych w Polsce i na świecie sprawia, iż często walifiacje zawodowe zdobyte w procesie ształcenia nie odpowiadają zapotrzebowaniom zgłaszanym przez pracodawców. Kluczowym problemem jest oreślenie najbardziej pożądanych ierunów ształcenia i przygotowanie właściwej oferty eduacyjnej, co wymaga prognozowania, monitorowania rynu pracy, a następnie właściwego wyorzystania zdobytych w ten sposób informacji statystycznych. W przypadu dużej liczby uczniów ształcących się w zawodach nadwyżowych należałoby sformułować zalecenia ograniczenia naboru na te specjalności, zaś w przypadu zawodów deficytowych jest to sygnał na to, w jaich zawodach należałoby ształcić. W chwili obecnej należy również podreślić onieczność harmonizacji polsiego systemu ształcenia w Polsce z występującymi w Unii Europejsiej, dającą możliwość wzajemnego uznawania walifiacji. Poniższa analiza ma na celu ustalenie listy zawodów deficytowych i nadwyżowych, zaś niżej zamieszczona lista zawodów deficytowych stanowi źródło wiedzy odnośnie zapotrzebowania loalnego rynu pracy. Monitoring zawodów nadwyżowych i deficytowych przeprowadzono w oparciu o zgłoszone oferty pracy i liczbę zarejestrowanych bezrobotnych z terenu miasta Gdańsa w pierwszej połowie 2008 rou. Z danych statystycznych wyliczono wsaźnii intensywności nadwyżi lub deficytu zawodów, tóry jest mierzony jao stosune średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w badanym oresie. W analizie pominięte zostały zawody i specjalności mające w nazwie słowo: pozostałe. Niniejsze zestawienie zawodów ma charater wybiórczy. Oznacza to, iż odrzucono wartości omawianego wsaźnia dla średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy oraz średnio miesięcznej liczby zarejestrowanych osób mniejszych od wartości 1. Należy wspomnieć, iż: Zawód deficytowy to tai, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy to tai, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Poniżej - na podstawie liczby zarejestrowanych bezrobotnych i zgłoszonych ofert pracy wg zawodów oraz specjalności - oreślono atalog zawodów i specjalności (uszeregowany od najwyższej do najniższej wartości wsaźnia), jaie reprezentują osoby bezrobotne zarejestrowane z terenu powiatu grodziego oraz wsazano te zawody, na tóre istnieje zapotrzebowanie. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Dla zawodów ( wg odu 6-cyfrowego) w przypadu, gdy wsaźni ma wartość w przedziale < 0,9; 1,1> mamy następujące zawody: ślusarz, onserwator budynów, mechani samochodów ciężarowych, portier, robotni magazynowy, laborant chemiczny, robotni placowy. 9
ZAWODY DEFICYTOWE spawacz ręczny łuiem eletrycznym 52,1%, monter adłubów orętowych 47,0%, monter rurociągów przemysłowych 22,5%, malarz onstrucji i wyrobów metalowych 22,3%, cieśla 15,6%, stolarz budowlany 30,0%, zbrojarz 22,2 %, murarz 4,5%, asjer biletowy 18%, strażni miejsi 17%, asystent usług pocztowych 14,7%, robotni drogowy 12,5%, szlifierz metali 9,0%, betoniarz 15%, posadzarz 8,6%, Ponadto zaistniała taa sytuacja, że w wyżej wymienionych zawodach i specjalnościach w oresie objętym badaniem, zostały zgłoszone oferty pracy, zaś nie zarejestrowali się bezrobotni: instrutor naui jazdy, ierowca ciągnia siodłowego Zgodnie z przeprowadzoną analizą są to zawody deficytowe o najwięszej wartości współczynnia intensywności deficytu, tj. MAX. ZAWODY NADWYŻKOWE: Analiza zawodów nadwyżowych dla grupy zawodów wg zawodów i specjalności (od 6 cyfrowy) daje następujący obraz: inżynier eletry 0,13%, asystent eonomiczny 0,13%, biotechnolog 0,13%, history 0,14%, techni eletry 0,17%, architet 0,18%, osmetycza 0,2%, chemi 0,24%, specjalista banowości 0,23%, inżynier transportu [logisty] 0,25%, prawni legislator 0,19%, Zawodów masymalnie nadwyżowych było 105. Z analizowanego raportu wynia, iż najwięsze zapotrzebowanie istnieje w zawodach wymagających wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do uzysiwania i obróbi surowców, wytwarzania i naprawy towarów oraz budowy, onserwacji i naprawy dróg, onstrucji i maszyn. Główne zadania robotniów przemysłowych i rzemieślniczych wymagają znajomości i zrozumienia charateru pracy, stosowanych materiałów, maszyn i wytwarzania produtów. Natomiast najmniejsze zapotrzebowanie istnieje (z pominięciem zawodów bez walifiacji) w zawodach nie wymagających wysoiego poziomu wiedzy, umiejętności i 10
doświadczenia. W tej grupie znalazły się również zawody (np.: chemi), na tóre obecnie brauje popytu na rynu pracy. Analizując powyższe zawody deficytowe w ujęciu zawodów i specjalności, to najwięsze zapotrzebowanie istnieje na profesje zawarte w grupie specjalistów, techniów i inny średni personel oraz robotniów przemysłowych i rzemieślniczych. Grupa specjalistów obejmuje zawody wymagające posiadania wysoiego poziomu wiedzy zawodowej, umiejętności oraz doświadczenia w zaresie nau technicznych, przyrodniczych, społecznych, humanistycznych i porewnych. Ich głównymi zadaniami są: wdrożenie do pratyi oncepcji i teorii nauowych lub artystycznych, powięszanie dotychczasowego stanu wiedzy poprzez badania i twórczość oraz systematyczne nauczanie w tym zaresie. Z olei od techniów i innego średniego personelu wymaga się wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnego do wyonywania głównie prac technicznych i podobnych, związanych z badaniem i stosowaniem nauowych oraz artystycznych oncepcji i metod działania. 11
WNIOSKI Niniejsze opracowanie: Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w mieście Gdańs jest próbą zdiagnozowania rynu pracy na niniejszym obszarze w pierwszym półroczu 2008r. Na oniec badanego oresu z terenu miasta Gdańsa w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gdańsu zarejestrowanych było 4934 osoby. Stopa bezrobocia na oniec pierwszego półrocza wyniosła 2,5%. Najwięszą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (18% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej olejności wystąpiły następujące zawody: sprzedawca; pracowni biurowy, sprzątacza, asystent eonomiczny, robotni gospodarczy, sięgowy( samodzielny), eonomista, ucharz, magazynier. Napływ osób bezrobotnych struturą nie odbiegał znacząco od strutury przedstawionej powyżej - również w więszości przypadów najwięcej osób zarejestrowało się w tych zawodach, tóre miały najwięszą reprezentację w rejestrze na oniec badanego oresu. W więszości, osoby bezrobotne zarejestrowane do ońca czerwca 2008r. pracowały poprzednio w zawodach z następujących secji PKD: przetwórstwie przemysłowym, handlu, działalności usługowej oraz budownictwie. Nie zgłoszono natomiast żadnych ofert pracy z secji: działalność niezidentyfiowana; rybactwo oraz gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów. Powyższe wynii potwierdzają zarazem o przemysłowo- usługowym charaterze loalnej gospodari. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego (stan na 30 czerwca 2007r.) na terenie miasta Gdańsa funcjonowało ponad 58 tysięcy potencjalnych pracodawców, tórzy dostarczyli 8263 oferty pracy. Najwięcej ofert odnotowano w taich zawodach ja: monter adłubów orętowych, spawacz ręczny łuiem eletrycznym, sprzedawca, sprzątacza, pracowni biurowy, pracowni ochrony mienia i osób, murarz. Najwięcej ofert zatrudnienia (wg podziału na wielie grupy) przypadło na grupę 7 : Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Biorąc pod uwagę wsaźni szansy uzysania pracy najlepiej usytuowane są osoby, tóre posiadają walifiacje do wyonywania zawodów w przemyśle oraz budownictwie. Salę zagospodarowania ofert pracy oraz podaży osób bezrobotnych obrazuje analiza wg wsaźnia intensywności deficytu (nadwyżi) zawodów. Z danych przedstawionych w rozdziale I wynia, iż najbardziej deficytowymi zawodami (zgodnie z danymi za 6 m-cy 2008r) to te związane z szeroo pojętym przemysłem stoczniowym oraz budownictwem. W zbiorze zawodów nadwyżowych o najmniejszej wartości wsaźnia blisiej bądź równej 0 znalazły się zawody i specjalności przeważnie nie wymagające specjalistycznej wiedzy i walifiacji, tóre wypełniałyby zapotrzebowanie na loalnym rynu pracy w 2008 rou. Niniejszy Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych ma charater diagnostyczny. Przedstawiona została tutaj strutura zarówno osób bezrobotnych oraz ofert pracy, jaie wpłynęły, według istniejącej lasyfiacji zawodów. Przeprowadzona analiza potwierdza ogólnorajowe tendencje w ształtowaniu się rynu pracy. 12
ANEKS STATYSTYCZNY I. Wybrane miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych 1) Średnia miesięczna nadwyża (lub deficyt) podaży siły roboczej w danym zawodzie ( N ) oznacza różnicę pomiędzy średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w 2008 r. ( B ), a średnią miesięczną liczbą zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu, czyli: N = B O (1) gdzie: B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w 2008 r., O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w 2008 r., przy czym wielości te są obliczane wg wzorów: 6 Bi 1 B = i= 6 (2) 6 Oi 1 O = i= 6 (3) gdzie: B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w danym zawodzie, i O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w danym zawodzie. 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (lub deficytu) zawodów ( ) oznacza iloraz W n, średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w pierwszej połowie 2008 r. ( B ) i średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu ( O ), czyli: gdzie O, n O W n, = (4) B B są oreślone wzorami (2) i (3). Ponadto przyjęto, że zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyżowe, 0,9 W n, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), W, > 1,1 to zawody deficytowe. n 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w danym zawodzie ( W s, ) oznacza iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie w pierwszej połowie 2008 r., będącej w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu ( PO ) i średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w tym samym zawodzie i oresie czasu ( PB ), czyli: gdzie: PO W s, = (5) PB 13
PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w danym zawodzie w pierwszym półroczu 2008 r., będąca w dyspozycji PUP w Gdańsu, obliczana wg wzoru: POt 1+ OI PO = (6) 6 przy czym: POt 1 - liczba ofert pracy w danym zawodzie, będąca do dyspozycji urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1), O - liczba ofert pracy w danym zawodzie, zgłoszona do urzędu pracy pierwszym półroczu 2008 r, PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie w 2007 r. obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PBt 1+ PB PB = (7) 2 przy czym: PB PB 1 t - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec czerwca 2008 r, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec poprzedniego rou. 4) Wsaźni strutury - np.: bezrobotnych wg PKD, ofert pracy wg zawodów (grup zawodów), czy ofert pracy wg PKD - obliczono na podstawie definicji wsaźnia strutury (zwany również jao: częstość względna, liczebność względna, fracja, odsete, udział). Wielość ta informuje nas o tym, jai jest udział jednoste statystycznych posiadających i-ty wariant cechy w całej badanej zbiorowości, czyli: ni wi = n gdzie: ni - liczba jednoste statystycznych charateryzująca się i-tym wariantem danej cechy, n - liczba wszystich jednoste statystycznych objętych badaniem. Jeśli wsaźni strutury w przemnożymy przez 100, to otrzymamy udziały procentowe. i 14
Tabele Tabela 1 Raning zawodów i specjalności( od 6-cyfrowy) wg ilości osób zarejestrowanych z miasta Gdańsa na oniec czerwca 2008r. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem "522107" Sprzedawca 363 "419101" Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 147 "341902" Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] 114 "913207" Sprzątacza 109 "241102" Eonomista 83 "914103" Robotni gospodarczy 74 "722204" Ślusarz 65 "311502" Techni mechani 56 "413103" Magazynier 53 "343201" Księgowy [samodzielny] 52 "341501" Handlowiec [zawód szolny: Techni handlowiec] 50 "244104" Pedagog 47 "311204" Techni budownictwa 42 "241912" Specjalista do spraw maretingu i handlu [sprzedaży] 41 "343101" Pracowni administracyjny [zawód szolny: Techni administracji] 41 "131901" Kierowni małego przedsiębiorstwa gdzie indziej nieslasyfiowany 40 "241915" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, 39 hotelarsich i turystycznych "512201" Kucharz 39 "723105" Mechani samochodów osobowych 37 "743304" Krawiec 37 "512302" Kelner 36 "913204" Pomoc uchenna 36 "311302" Techni eletry 33 "832101" Kierowca samochodu osobowego 32 "915202" Dozorca 29 "312102" Techni informaty 28 "123901" Kierowni wewnętrznej jednosti organizacyjnej gdzie indziej 27 nieslasyfiowany "244204" Politolog 27 "247901" Specjalista administracji publicznej 26 "311401" Techni eletroni 26 Ogółem 1829* * Łącznie z terenu Gdańsa na oniec badanego oresu pozostawało w rejestrze bezrobocia 4934 osoby. 15
Tabela 2 Zestawienie ofert pracy( wg zgłoszeń) zawodów i specjalności z miasta Gdańsa w pierwszym półroczu 2008 rou. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu Oferty pracy zgłoszone w ońcu I- półrocza "721203" Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 938 99 "721401" Monter adłubów orętowych 894 130 "000000" Bez zawodu 558 92 "522107" Sprzedawca 383 66 "419101" Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 306 4 "712102" Murarz 254 16 "713802" Monter rurociągów orętowych 169 58 "913207" Sprzątacza 165 28 "421102" Kasjer handlowy 160 23 "721290" Pozostali spawacze i porewni 160 15 "714102" Malarz onstrucji i wyrobów metalowych 156 50 "247901" Specjalista administracji publicznej 151 19 "722204" Ślusarz 146 35 "712301" Cieśla 125 76 Pracowni ochrony mienia i osób [zawód szolny: Techni ochrony fizycznej osób i "515902" mienia] 122 48 "721403" Monter onstrucji stalowych 118 1 "712204" Zbrojarz 111 28 "413103" Magazynier 95 8 "721202" Spawacz ręczny gazowy 95 22 "931301" Robotni budowlany 88 25 "512201" Kucharz 76 17 Pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej "829190" nieslasyfiowani 75 6 "913204" Pomoc uchenna 74 22 "241102" Eonomista 73 5 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 65 16 Handlowiec [zawód szolny: Techni "341501" handlowiec] 64 2 "743604" Szwacza 64 10 "343201" Księgowy [samodzielny] 60 7 Pracowni administracyjny [zawód szolny: "343101" Techni administracji] 49 5 Ogółem X 5794** 933*** ** Łącznie w PUP Gdańs z terenu Gdańsa w I półroczu 2008 rou zgłoszono 8263 oferty pracy. *** Łącznie w PUP Gdańs z terenu Gdańsa na oniec I półrocza 2008 rou pozostało 1354 oferty pracy. 16
Tabela 3 Strutura ofert pracy wg secji PKD w mieście Gdańs w pierwszej połowie 2008 rou. Secja PKD Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu Bezrobotni stan w ońcu I- półrocza Oferty pracy zgłoszone w I- półroczu Oferty pracy stan w ońcu I- półrocza Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 37 21 16 3 Rybactwo 7 2 0 0 Górnictwo 6 1 6 0 Przetwórstwo przemysłowe 820 596 2936 582 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, wodę 25 24 16 2 Budownictwo 437 253 697 128 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego 1209 915 1575 215 Hotele i restauracje 226 164 254 54 Transport, gospodara magazynowa i łączność 223 157 242 46 Pośrednictwo finansowe 133 120 118 22 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 417 305 1112 195 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 286 174 540 41 Eduacja 181 205 227 19 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 221 183 198 16 Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 1277 923 326 31 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów 0 0 0 0 Organizacje i zespoły esterytorialne 0 0 0 0 Działalność nie zidentyfiowana 0 0 0 0 Ogółem 5505 4043 8263 1354 17
Tabela 4 Raning grup zawodów (od 4- cyfrowy) zgłoszonych w ofertach pracy z terenu miasta Gdańs ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w pierwszej połowie 2008 rou. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wsaźni szansy uzysania oferty "7212" Spawacze i porewni 12,80 "7214" Robotnicy przygotowujący i wznoszący onstrucje metalowe 12,71 "7221" Kowale, hartownicy i porewni 5 "9142" Myjący pojazdy i szyby 4,67 "7123" Cieśle, stolarze budowlani i porewni 4,05 "7122" Betoniarze 4 "7132" Posadzarze i porewni 4 "7138" Monterzy systemów rurociągowych* (zawód szolny: Monter systemów rurociągowych - obejmuje grupę elementarną 7138) 3,53 "8232" Operatorzy maszyn do producji wyrobów z tworzyw sztucznych 2,11 "8111" Operatorzy maszyn górniczych i porewni 2 "7124" Robotnicy budowy dróg i porewni 1,89 "7121" Murarze i porewni 1,74 "7141" Malarze budowlani i porewni 1,70 "2421" Adwoaci, radcy prawni i prouratorzy 1,67 "9312" Robotnicy pomocniczy w budownictwie drogowym, wodnym i porewni 1,11 "4211" Kasjerzy i sprzedawcy biletów 1,10 "5142" Osoby do towarzystwa 1 "7423" Ustawiacze-operatorzy maszyn do obróbi drewna i porewni 1 "4213" Asystenci usług pocztowych i teleomuniacyjnych* (zawód szolny: Techni usług pocztowych i teleomuniacyjnych - obejmuje grupę elementarną 4213) 0,96 "2479" Specjaliści administracji publicznej gdzie indziej nieslasyfiowani 0,94 "2413" Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzimi 0,92 "7223" Ustawiacze-operatorzy obrabiare srawających do metali* (zawód szolny: Operator obrabiare srawających - obejmuje grupę elementarną 7223) 0,84 "2234" Farmaceuci 0,83 "2139" Informatycy gdzie indziej nieslasyfiowani 0,82 "8334" Operatorzy wózów podnośniowych 0,76 "3461" Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej 0,75 "5159" Pracownicy usług ochrony gdzie indziej nieslasyfiowani 0,68 "9313" Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 0,68 "2233" Learze weterynarii 0,67 "7414" Robotnicy przetwórstwa surowców roślinnych 0,67 "7213" Blacharze* (zawód szolny: Blacharz - obejmuje grupę elementarną 7213) 0,64 18
Tabela 5 Zawody deficytowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2008r. Kod Nazwa zawodu Wsaźni deficytu zawodu "721203" Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 52,1111 "721401" Monter adłubów orętowych 47,0526 "721202" Spawacz ręczny gazowy 31,6667 "712302" Stolarz budowlany 30 "721403" Monter onstrucji stalowych 29,5 "712904" Monter rusztowań 26 "713803" Monter rurociągów przemysłowych 22,5 "714102" Malarz onstrucji i wyrobów metalowych 22,2857 "712204" Zbrojarz 22,2 "713802" Monter rurociągów orętowych 21,125 "421101" Kasjer biletowy 18 "515908" Strażni miejsi 17 "712301" Cieśla 15,625 "712401" Bruarz 15,5 "712201" Betoniarz 15 "421301" Asystent usług pocztowych 14,6667 "522104" Espedient w puncie usługowym 13 "931203" Robotni drogowy 12,5 "722303" Szlifierz metali 9 "712102" Murarz 8,7586 "713203" Posadzarz 8,6 "414102" Espedient pocztowy 8,5 "235908" Wychowawca w placówach oświatowych, wychowawczych i opieuńczych 8 "714202" Laierni wyrobów drzewnych 8 "933107" Sztauer-trymer 8 "421102" Kasjer handlowy 7,619 "722102" Kowal 7,5 "121103" Prezes 7 "346103" Opieuna środowisowa 7 "742207" Stolarz meblowy 6,8 19
Tabela 6 Zawody nadwyżowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2008r. Kod zawodu "214503" "241912" Nazwa zawodu Wsaźni nadwyżi Inżynier mechani maszyny i urządzenia przemysłowe 0,2222 Specjalista do spraw maretingu i handlu [sprzedaży] 0,2027 Kosmetycza [zawód szolny: Techni usług osmetycznych] 0,2 "514103" "242904" Prawni legislator 0,1923 "214101" Architet 0,1765 "311302" Techni eletry 0,1702 "932101" Konserwator części 0,1667 Kierowni wewnętrznej jednosti organizacyjnej gdzie indziej nieslasyfiowany 0,1538 "123901" "244202" History 0,1429 "311909" Techni poligraf 0,1429 "513102" Opieuna dziecięca 0,1429 "221201" Biotechnolog 0,1333 Asystent eonomiczny [zawód szolny: "341902" Techni eonomista] 0,1325 "214301" Inżynier eletry 0,125 Monter eletroni - ułady eletroniczne automatyi przemysłowej 0,125 "725108" "723105" Mechani samochodów osobowych 0,1228 "214906" Specjalista ontroli jaości 0,1111 "232106" Nauczyciel historii 0,1111 "347302" Muzy 0,1111 "315206" Kontroler jaości wyrobów - artyuły przemysłowe 0,1 Kierowni wewnętrznej jednosti działalności podstawowej gdzie indziej nieslasyfiowany 0,0909 "122901" "214401" Inżynier eletroni 0,0909 "241205" Specjalista do spraw rachunowości 0,0909 "223163" Learz zdrowie publiczne 0,0833 "724190" Pozostali eletromechanicy 0,0769 "122401" Kierowni wewnętrznej jednosti działalności podstawowej w handlu hurtowym i detalicznym 0,0667 Kierowni małego przedsiębiorstwa w handlu hurtowym i detalicznym 0,0667 "131401" "312102" Techni informaty 0,0652 "244105" Socjolog 0,0588 "244104" Pedagog 0,0506 20