Wypadki przy pracy: przyczyny, skutki, zapobieganie. Rada Ochrony Pracy listopad 2004 r.

Transkrypt

1 Wypadki przy pracy: przyczyny, skutki, zapobieganie Rada Ochrony Pracy listopad 2004 r. 1

2 2 Treść prezentacji wypadki w Polsce w 2003 roku społeczne koszty wypadków wypadki w Polsce i nowych krajach członkowskich UE działania w celu zwiększenia skuteczności prewencji wypadkowej podsumowanie i wnioski

3 3 Wypadki w 2003 roku wypadków przy pracy, (6,2% więcej niż w 2002 r.) osób poszkodowanych w wypadkach (6,1% więcej niż w 2002 r.) osób uległo wypadkom ciężkim, (1,4% mniej niż w 2002 r.) osób poniosło śmierć.

4 4 Wskaźnik częstości wypadków przy pracy na 1000 pracujących 12 10,33 9, ,42 8,37 7,84 7,6 8,

5 0,06 0,05 Wskaźnik wypadków śmiertelnych 0,057 0,06 na pracujących 0,055 0,053 0,051 0,049 0,049 0,045 0,04 0,03 0,02 0, ,2 0,18 Wskaźnik wypadków ciężkich na pracujących 0,17 0,16 0,16 0,12 0,12 0,12 0,1 0,1 0,1 0,08 0,

6 Wypadki według rodzajów działalności Najwyższy wskaźniki wypadkowości (mierzony liczbą poszkodowanych na pracujących) odnotowano w: górnictwie i kopalnictwie 16,35 przetwórstwie przemysłowym 13,24 rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie 11,96 budownictwie 11,30 ochronie zdrowia i opiece społecznej 10,26 6

7 Wskaźnik wypadków (z absencja ponad 3 dni) na zatrudnionych według rodzajów działalności Ogółem Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Rybołówstwo i rybactwo Górnictwo i kopalnictwo Działalność produkcyjna Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości Administracja publiczna i obrona narodowa Edukacja Ochrona zdrowia i opieka socjalna Pozostała działalność

8 8 Społeczne koszty 1 wypadku przy pracy Wypadek śmiertelny zł. Wypadek rentowy zł. Wypadek powodujący absencję pow. 28 dni zł. Wypadek powodujący absencję do 28 dni zł.

9 9 Społeczne koszty ogółu wypadków przy pracy w 2002 roku Wypadki śmiertelne tys. zł. Wypadki rentowe tys. zł. Wypadki z absencją pow. 28 dni tys. zł. Wypadki z absencją do 28 dni tys. zł. Wypadki ogółem tys. zł.

10 Wypadki przy pracy (z absencja ponad 3 dni) zgłaszane i oszacowane przez ILO Czechy Estonia Węgry Łotwa Litwa Malta Polska S łowacja Liczba wypadków oszacowana przez ILO Liczba wypadków zgłoszona do ILO S łowenia

11 Wskaźnik wypadków (z absencja ponad 3 dni) na zatrudnionych w Polsce i pozostałych nowych krajach członkowskich Cypr Czechy Estonia Wę gry Łotwa Litwa Ma lta Polska S łowacja S łowenia

12 Zapobieganie wypadkom 12 Wyniki projektów: Wykorzystanie danych statystycznych dotyczących wypadków przy pracy do celów prewencji - realizowanego w latach przez CIOP-PIB we współpracy z duńskim Ministerstwem Pracy System analizy wydarzeń wypadkowych w środowisku pracy dla potrzeb profilaktyki, PCZ wskazują na potrzebę doskonalenia polskich statystyk w zakresie wypadków przy pracy i ich lepszego wykorzystania do celów prewencji.

13 Zapobieganie wypadkom 13 DZIAŁANIA W CELU ZWIĘKSZENIA SKUTECZNOŚCI PREWENCJI WYPADKOWEJ Stworzenie podstaw do pogłębionych analiz wypadków przy pracy narzędzia wspomagające analizy wypadków baza danych oprogramowanie Badania naukowe na rzecz rozwoju rozwiązań technicznych służących prewencji wypadkowej Szkolenia w zakresie prewencji wypadkowej Opracowywanie i rozpowszechnianie informacji o zasadach prewencji wypadkowej

14 Narzędzia wspomagające analizy wypadków przy pracy w przedsiębiorstwach 14 Wytyczne i listy kontrolne, wspomagające badanie wydarzeń wypadkowych i identyfikację ich przyczyn źródłowych Wypadek Wydarzenie wypadkowe bezurazowe Czynniki przyczynowe I ich źródła, dzialanie człowieka, otoczenie Odchylenie Dysfunkcja systemu Oddziaływanie czynnika lub przepływ energii SKUTEK Uraz lub strata Braki w kontroli systuacji Faza inicjacyjna (narastanie wydarzenia wypadkowego Utrata kontroli sytuacji Faza realizacji Faza skutku Ekspozycja Prawdopodobieństwo zdarzenia Możliwość uniknięcia lub ograniczenia skutków Przewidywane skutki

15 Baza danych o wypadkach przy pracy 15 KLASYFIKACJA i KODOWANIE DANYCH O WYPADKACH PRZY PRACY STATYSTYCZNA KARTA WYPADKU Dane o wypadkach przy pracy zakres podstawowy M O D U L I KLASYFIKACJA i KODOWANIE DANYCH O WYDARZENIACH WYPADKOWYCH BEZURAZOWYCH KARTA WYDARZENIA WYPADKOWEGO BEZURAZOWEGO Dane o wydarzeniach wypadkowych bezurazowych M O D U L II KLASYFIKACJA i KODOWANIE DANYCH O ZRÓDLOWYCH PRZYCZYNACH WYDARZEN WYPADKOWYCH BEZURAZOWYCH / WYPADKÓW PRZY PRACY REJESTR ZRÓDLOWYCH PRZYCZYN WYPADKU/ WYDARZENIA WYPADKOWEGO BEZURAZOWEGO Dane o zródlowych przyczynach wypadków przy pracy Dane o zródlowych przyczynach wydarzen wypadkowych bezurazowych M O D U L III

16 16

17 Oprogramowanie do analizy danych o wypadkach przy pracy 17 Wyniki przykładowej analizy w formie wykresu i tabeli Liczba wypadków przy pracy wedlug czynnosci wykonywanych przez poszkodowanego w chwili wypadku Czynnosci wykonywane przez liczba poszkodowanego w chwili wypadku [60] Poruszanie sie ogólem [10] Obslugiwanie maszyn ogólem [20] Praca narzedziami recznymi ogólem [40] Operowanie przedmiotami ogólem [30] Kierowanie/jazda srodkami transportu /obsluga ruchomych (mobilnych) maszyn i innych urzadzen [50] Transport reczny blizej nie okreslony [99] Inna, nie wymieniona wyzej, czynnosc [70] Obecnosc ogólem [00] Brak Informacji

18 18 Przykładowe rozwiązania techniczne służące prewencji wypadkowej Modele amortyzatorów współpracujących z wybranymi, reprezentatywnymi rodzajami poziomych lin kotwiczących Hełm o podwyższonym stopniu ochrony przed uderzeniem bocznym Masy kotwiczące dla sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości

19 Szkolenia w zakresie prewencji wypadkowej 19 Materiały edukacyjne Badanie i rejestrowanie wydarzeń wypadkowych Profilaktyka wydarzeń wypadkowych przy obsłudze maszyn Wpływ czynników środowiska pracy na powstawanie wydarzeń wypadkowych Czynniki psychospołeczne w prewencji wypadkowej Płyty CD zawierają: teksty źródłowe, ilustracje i animacje, zbiór klipów filmowych zestawy slajdów dla każdego modułu materiały pomocnicze do przeprowadzenia zajęć, ćwiczenia dla słuchaczy wraz z formularzami, zestawy pytań testowych z odpowiedziami, wskazówki metodyczne, wykazy stosowanych materiałów dydaktycznych narzędzie do tworzenia własnej prezentacji

20 Opracowywanie i rozpowszechnianie informacji o zasadach prewencji wypadkowej Poradniki oraz wytyczne doboru i stosowania technicznych środków ochrony, w tym środków ochrony indywidualnej w prewencji wypadkowej Uruchomienie i rozbudowa serwisu internetowego dotyczącego wypadków przy pracy i prewencji Poradniki i wytyczne dotyczące miedzy innymi: rozwiązań konstrukcyjnych maszyn, systemów sterowania maszynami, systemów ochronnych wykorzystujących elektroniczne urządzenia ochronne, doboru i stosowania osłon do maszyn, zagrożeń inicjowanych polami elektromagnetycznymi i elektrostatycznymi, technicznych środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, dźwiękowych sygnałów bezpieczeństwa, oświetlenia stanowisk pracy. 20

21 21 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Centrum Analiz Wypadkowych Główny Urząd Statystyczny Dane statystyczne ZUS Dane statystyczne GUS Wyniki kontroli PIP oraz innych badań Dane dotyczące przyczyn wypadków przy pracy UE Baza danych o wypadkach przy pracy Centrum Analiz Wypadkowych CIOP-PIB Badania naukowe i prace rozowojowe na rzecz prewencji wypadkowej Analiza przyczyn i skutków wypadków przy pracy Kierunki działań prewencyjnych

22 22 Podsumowanie i wnioski W celu zwiększenia skuteczności prewencji wypadkowej wskazane jest: doskonalenie statystyk w zakresie wypadków przy pracy, prowadzenie pogłębionych analiz danych o wypadkach przy pracy, planowanie działań prewencyjnych na podstawie wyników pogłębionych analiz danych o wypadkach przy pracy, ukierunkowanie działań prewencyjnych na obszary rzeczywistych zagrożeń.

23 23 Podsumowanie i wnioski W celu stworzenie podstaw do przeprowadzania pogłębionych analiz wypadków przy pracy oraz planowania skutecznych działań prewencyjnych wskazane jest: utworzenie i rozwijanie Centrum Analiz Wypadkowych, prowadzenie badań naukowych w zakresie opracowywania rozwiązań technicznych służących zapobieganiu wypadkom, rozwijanie edukacji w zakresie prewencji wypadkowej, skuteczne rozpowszechnianie informacji o zasadach prewencji wypadkowej.