Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym wybrane zagadnienia 5 Katowice, 23 lutego 2011
Tytułprezentacji: Umowa o parterstwie publiczno-prywatnym; wybrane zagadnienia przykłady Prelegent: Witold Grzybowski Zarządzanie Projektami X Edycja 2
Zagadnienia: 1. Zapisy kontraktowe przykłady; 2. Wymagania instytucji finansowej - przykład; 3
Zapis 1: Przekazanie uprawnień Na warunkach określonych w niniejszej umowie zamawiający upoważnia i przekazuje wykonawcy obowiązki polegające na: wykonaniu badań, studiów, opracowań inżynieryjnych, projektu, pozyskania usług i materiałów, wybudowania, utrzymania i konserwacji składników majątkowych przedsięwzięcia o nazwie port lotniczy w oraz do egzekwowania swoich praw wynikających z pobierania pożytków, zarządzania i innych przywilejów określonych warunkami niniejszej umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. 4
Zapis 2: Definicje -Pożyczkodawcy Pożyczkodawcy - Oznacza instytucje finansowe, banki, fundusze kapitałowe, fundusze celowe, trusty, które użyczają pożyczki, lub refinansują cześć dłużną projektu (z włączeniem gwarancji, uczestnictwa w ryzyku, oraz innych form wspomagania i ulepszania kredytowania) z włączeniem udziałowców, uczestników trustów i funduszy, właścicieli obligacji lub listów zastawnych emitowanych przez koncesjonariusza, w celu finansowania kosztów przedsiewzięcia. 5
Zapis 3: Zamknięcie Finansowe Zamknięcie finansowe oznacza datę, kiedy dokumenty finansowe oraz dokumenty udziałowe staja się efektywne i wykonawca ma dostęp do funduszy i pomocy finansowej gwarantowanej w tych dokumentach. 6
Zapis 4: Zorganizowanie finansowania Wykonawca powinien na koszt własny i własne ryzyko zorganizować finansowanie przedsięwzięcia w taki sposób aby zapewniało ono pokrycie kosztów i wymagań przedsięwzięcia oraz innych obowiązków wchodzących w skład umowy PFI, w czasie przewidzianym umową. Wykonawca doprowadzi do zamknięcia finansowego przedsięwzięcia przed datą rozpoczęcia przedsięwzięcia i w ciągu 15 dni od daty zamknięcia finansowego przedstawi Ministerstwu Lotnictwa komplet dokumentów finansowych i udziałowych (equity documents). 7
Zapis 5: Sposób płatności Wykonawca upoważnia zamawiającego do wypłaty następujących płatności: - rata roczna (annuity payment); - bonus; - kompensacji na wypadek rozwiązania umowy; - inne tytuły zapłat, które są przedmiotem uzgodnień w ramach niniejszej umowy; I które zostaną wypłacone przez zamawiającego bezpośrednio do banku wskazanego przez wykonawcę i potwierdzonego przez instytucje finansujące (pożyczkodawców) wraz z pisemną informacją zawierającą tytuł płatności, datę, sumę, okres jaki pokrywa płatność. 8
Zapis 6: oprocentowanie pożyczki ADS PLR oznacza bazową stawkę roczną dla kalkulacji pożyczek z karencją spłaty 1 rok jak ustalana okresowo przez Bank Narodowy, a w wypadku braku takiej stawki bazowej, oznacza stawkę bazową dla pożyczek z karencją spłaty 1 rok ogłaszaną przez Bank., a w wypadku braku takiej stawki bazowej zastosowana będzie wspólnie uzgodniona między stronami stawka bazowa. 9
Zapis 6: Zabezpieczenie płatności dla kredytorów w wypadku rozwiązania umowy Zamawiający i wykonawca bezwarunkowo zgadzają się i potwierdzają, że tak długo jak obowiązki wykonawcy nie zostają wypełnione zgodnie z ustaleniami niniejszej umowy, ale są należne zgodnie z zapisami w dokumentach finansowych, płatność należna z tytułu przedterminowego rozwiązania umowy i inne płatności należne wykonawcy i płatne przez zamawiającego będą płacone bezpośrednio na konto bankowe wskazane przez pożyczkodawcę lub upoważnionego reprezentanta pożyczkodawcy. Pożyczkodawca otrzyma sume płatności nie pomniejszoną, o czasie i bez zgody wykonawcy. Informacja pisemna o takich płatnościach oraz podaniem przyczyny postąpi na wskazane adresy stron. 10
Zapis 7: Ryzyko dla instytucji finansującej Relief Events: Do tzw : Relief Events: należą zdarzenia, które mogą mieć miejsce na każdym etapie projektu i które są najlepiej zarządzane przez podmiot prywatny (aczkolwiek nie koniecznie będące w gestii podmiotu prywatnego) i za które podmiot prywatny jest odpowiedzialny finansowo, ale w stosunku do których nie maja zastosowania sankcje odszkodowawcze lub prawo przedterminowego rozwiązania umowy. 11
Zapis 8: Ryzyko dla instytucji finansującej Compensation Events: Do tzw: Compensation Events należą wydarzenia, które stanowią ryzyko zamawiającego (podmiotu publicznego) w stosunku do których podmiot prywatny jest uprawniony do kompensacji przez podmiot publiczny. 12
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 1 Zgodnie z ustaleniami jakie miały miejsce w trakcie spotkania w dniu 19.04.2007r. przesyłamy poniżej najistotniejsze na dzień dzisiejszy, informacje o ewentualnej transakcji tj. dane wstępne o cenie i zabezpieczeniu kredytu inwestycyjnego w wysokości 29 mln EURO, przeznaczonego na budowę.w.. 13
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 2 Zabezpieczenie: Hipoteka ustanowiona na nieruchomościach Kredytobiorcy, na których zlokalizowany będzie Projekt wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej obiektów posadowionych na tych nieruchomościach. Zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych Kredytobiorcy stanowiących zorganizowaną całość gospodarczą, które powstaną w wyniku realizacji Przedmiotu Finansowania wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej. Zastaw rejestrowy na 100% udziałów spółki celowej wykonującej zadanie publiczne. 14
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 3 Zabezpieczenie: Przelew wierzytelności z umów ubezpieczenia kontraktów budowlanych w okresie realizacji Przedmiotu Finansowania, cesje praw z kontraktów na realizację w tym z gwarancji dobrego wykonania i zwrotu zaliczek; Pełnomocnictwa do rachunków prowadzonych w BANKU., w tym Rachunku Rozliczeniowego, na którym Kredytobiorca zostanie zobligowany do utrzymywania 3-krotnosci raty kapitałowo-odsetkowej; Oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji przez Kredytobiorcę w trybie art. 97 ustawy Prawo bankowe. Umowa dotycząca cesji na rzecz Kredytodawcy wierzytelności będących źródłem przychodów Kredytobiorcy w wysokości i treści zaakceptowanej przez Kredytodawcę (do negocjacji). Poręczenie wszystkich udziałowców. 15
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 4 Cena: Prowizja Przygotowawcza: 0,72 % naliczana od kwoty Kredytu Prowizja od zaangażowania: 25% odpowiedniej marży naliczana codziennie od postawionej a niewykorzystanej kwoty Kredytu w Okresie Wykorzystania począwszy od dnia spełnienia Warunków Wykorzystania Kredytu i płatna za okresy zgodne z poszczególnymi Okresami Odsetkowymi w Dniach Płatności Odsetek. Prowizja od Przedterminowej Spłaty: 1,00% kwoty Przedterminowej Spłaty Kredytu z zastrzeżeniem że brak prowizji w przypadku przedpłaty Kredytu dokonywanej po poinformowaniu banku na 30 dni przed planowaną przedterminową spłatą. 16
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 5 Oprocentowanie: 1) EURIBOR 1M/3M + w okresie realizacji 2,5% p.a. 2) EURIBOR 1M/3M + w okresie eksploatacji 2,0 % p.a. Dostarczenie następującej dokumentacji: 1) pozwolenia na budowę oraz innych wymaganych dokumentów niezbędnych, zgodnie z przepisami prawa, do prowadzenia inwestycji i działalności gospodarczej, 2) niezależnej ekspertyzy dotyczącej oddziaływania inwestycji na środowisko oraz niezależnej opinii odnośnie wybranej technologii i możliwości jej zastosowania w warunkach PL, 3) szczegółowego harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji (przekazany kosztorys musi uwzględniać terminy realizacji poszczególnych zadań), 4) projekcji finansowych w formie elektronicznej z formułami (w dostarczonych projekcjach nie mogą być one usunięte) 17
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 6 5) zawartych umów z głównym wykonawcą inwestycji, firmą zarządzającą projektem, dostawcami surowców i mediów, odbiorcami usług itp., 6) posiadanych gwarancji, umów ubezpieczenia, 7) posiadanych referencji kontrahentów, 8) szczegółowych informacji odnośnie sytuacji majątkowej i finansowej Sponsorów projektu (udziałowców Spółki), głównego wykonawcy inwestycji oraz głównych kontrahentów, w szczególności firmy.(dokładne informacje o działalności, strukturze właścicielskiej, posiadanym majątku i zobowiązaniach, sprawozdania finansowe za lata 2005 i 2006), 18
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 7 5) Informacje i oświadczenia: 1) czy przyjęte założenia techniczno-ekonomiczne przedsięwzięcia i jego budżetu zostały zweryfikowane przez niezależnych ekspertów, 2) czy założenia projektu uwzględniają udzielenie przez wykonawców gwarancji dobrego wykonania kontraktu oraz gwarancji zwrotu zaliczek, 3) czy zakłada się udzielenie przez sponsorów projektu gwarancji ukończenia przedsięwzięcia na własny koszt wraz z zapewnieniem źródeł finansowania na wypadek wzrostu kosztów realizacji, 4) czy zostały zagwarantowane dostawy mediów i kanałów łączności w wystarczającej ilości, 19
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 8 Informacje i oświadczenia: 5) czy przy negocjacji i przygotowywaniu kontraktów, spółka korzystała (będzie korzystała) z profesjonalnej obsługi prawnej, 6) czy założenia projektu uwzględniają ubezpieczenie typu zakłócenia w prowadzeniu działalności oraz zabezpieczenia w umowach stosownych kar i opłat z tytułu niedotrzymania przez kontrahentów istotnych dla przedsięwzięcia parametrów, 7) czy wybór technologii był poprzedzony analizą porównawczą z innymi wykorzystywanymi w branży technologiami i czy na tej podstawie były opracowywane alternatywne biznesplany, a jeżeli tak, to czy są dostępne wyniki takich analiz, 8) analiza rynku, ze szczególnym uwzględnieniem konkurencji, porównaniem stosowanych technologii i warunków sprzedaży, w tym cen usług, możliwości pozyskania przez spółkę celową innych odbiorców i dostawców. 20
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 9 Informacje i oświadczenia: 9) dotyczące aktualności ujętych w dokumentacji, w szczególności prognozach finansowych, harmonogramów i wielkości dotyczących nakładów inwestycyjnych, wykorzystania i spłaty kredytu, a także przychodów i kosztów, 10) o trybie wyboru generalnego wykonawcy i dostawcy technologii (czy był przetarg?), a także wyjaśnienie przyczyny zaangażowania kapitałowego dostawcy.., 11)jakiego rodzaju ryzyka (główne) występują zdaniem inwestorów w przypadku realizowanego przedsięwzięcia i jakie są sposoby ich ograniczania. 21
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 10 Informacje i oświadczenia: Ponadto zwracamy uwagę na następujące kwestie: 1) Realizacja inwestycji będzie musiała być nadzorowana przez niezależnego doradcę technicznego banku działającego na koszt spółki celowej. 2) Zdaniem Banku obecne uregulowania prawne w Polsce sprawiają, że finansowanie tego typu projektów, w których usługi i produkty przeznaczone są na rynek polski, jest zbyt ryzykowne. Stąd też bezwzględnym wymogiem jest zapewnienie częściowej gwarancji odbiorcy na wieloletni odbiór usług i płatności. 3) Licencja musi stanowić część projektu w ramach udziału własnego i stanowić jednocześnie zabezpieczenie spłaty kredytu, 22
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 11 Informacje i oświadczenia: Całość finansowania powinna być zapewniona przez jednego kredytodawcę głównie z punktu widzenia kontroli przepływów finansowych firmy. Jeżeli spółka zakłada zaciągnięcie dodatkowego finansowania obrotowego w Banku Y.. to będzie to możliwe pod warunkiem, że Bank Y. będzie uczestniczył również w ryzyku finansowania inwestycyjnego. 23
Zapis 9: wymogi polskiej instytucji finansującej 11 Niniejszej propozycji Warunków Finansowania nie należy uważać za kompletną (nie wyczerpuje wszystkich warunków, jakie zostaną umieszczone w dokumentacji kredytowej), ani za nieodwołalne zobowiązanie ze strony Pożyczkodawcy do udzielenia lub zorganizowania jakiegokolwiek finansowania, o którym mowa w niniejszym zestawieniu, do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub transakcji. Warunkiem przedstawienia oferty w oparciu o niniejszą propozycję jest przeprowadzenie ostatecznych analiz finansowych, technicznych i prawnych Pożyczkodawcę z wynikami satysfakcjonującymi Pożyczkodawcy, jak również uzyskanie akceptacji ze strony odpowiednich wewnętrznych komitetów kredytowych Kredytodawców i sporządzenie oraz dostarczenie stosownej i zgodnej z wymogami dokumentacji prawnej. Niniejsza propozycja Warunków Finansowania nie stanowi również oferty w rozumieniu art. 66 k.c 24
Dalsze pytania proszę kierować do: E-mail: witold@partnerstwopublicznoprywatne.info Dziękuję Państwu za udział w prezentacji Witold Grzybowski Telefon: 607 292 585 http://www. partnerstwopublicznoprywatne.info 25