Jedzenie i napoje w szpitalu Informacja dla pacjentów, rodziny i opiekunów Posiłki na oddziale podawane są w następujących porach: (do uzupełnienia przez pracowników oddziału) Oddział Śniadanie Lunch Kolacja
Spis treści Strona Dlaczego jedzenie i napoje są ważne? 3 Jakie potrawy są podawane? 4 Jak zamawiać jedzenie? 4 Co oznaczają kody na menu? 4 Czy mogę zamawiać przekąski? 5 Czy mogę zamówić inny porcję w innym rozmiarze? 5 Co jeśli jestem na specjalnej diecie lub mam alergię pokarmową? 5 Co jeśli będę poza oddziałem w momencie podawania posiłków? 6 Co jeśli potrzebuję specjalnych przyrządów pomagających mi w jedzeniu i piciu? 6 Co jeśli jestem osobą niedowidzącą? 7 Czy mogę przynieść własne jedzenie do szpitala? 7 Ile płynów należy przyjmować w ciągu doby? 8 Co jeszcze można pić? 8 Jak zadbać o to, aby przyjmować odpowiednią ilość płynów? 9 Czym są chronione czasy posiłków (ang. protected mealtimes)? 9 Dlaczego chronione czasy posiłków są takie ważne? 9 Jak mogą pomóc goście pacjenta? 9 Jak personel przygotowuje oddział? 10 System kolorowych tac 10 Czy mogę dzielić się moimi opiniami z personelem? 10 Strona 2 z 11
Dlaczego jedzenie i napoje są ważne? Smaczne i pożywne jedzenie oraz napoje odgrywają ważną rolę w szpitalnej rekonwalescencji. NHS Tayside stosuje politykę dotyczącą jedzenia, płynów i opieki żywieniowej. Oznacza to, że będziemy robić, co w naszej mocy, aby sprawić, żeby otrzymywali Państwo najwyższej jakości jedzenie i napoje w ramach wszystkich posiłków i przekąsek. Naszym celem jest również zagwarantowanie najwyższego standardu opieki żywieniowej. Niniejsza ulotka zawiera informacje na temat tego, co robimy, aby oferować odpowiednie jedzenie i napoje. Wyjaśnia ona, czego należy się spodziewać po przyjęciu do szpitala oraz zawiera informacje na temat tego, jak zadbać o to, aby zastosowana została odpowiednia dieta, a Państwo mogli cieszyć się smacznym jedzeniem i napojami. Wyjaśnia ona również, jak zgłaszać obawy dotyczące podawanego jedzenia i napojów lub dzielić się opiniami podczas posiłków. Po przyjęciu do szpitala personel: dokona oceny, aby ustalić Państwa potrzeby żywieniowe i dietetyczne oraz sprawdzi Państwa wagę i wzrost, zaoferuje dietę terapeutyczną oraz dostęp do porad dietetyka i/lub logopedy, jeśli istnieje taka potrzeba, zaoferuje pomoc podczas jedzenia i picia, jeśli istnieje taka potrzeba, zapewni dostęp do świeżej wody pitnej, zadba o to, aby wiedzieli Państwo z kim będą mogli podzielić się opiniami na temat jedzenia i picia. Nasi dietetycy i zespół cateringowy: przygotują i sprawdzą nasze przepisy, zadbają o to, aby posiłki przyrządzane były zgodnie z surowymi standardami, zaplanują i skorygują menu na podstawie Państwa opinii. Strona 3 z 11
Jakie potrawy będą podawane? Śniadanie: Na śniadanie podawana jest owsianka lub płatki śniadaniowe, chleb lub bułki, masło lub margaryna, dżem lub marmolada, sok owocowy i owoc. Tosty dostępne są jedynie na wybranych oddziałach. Lunch/kolacja: Na lunch i kolację można wybrać trzy dania z pośród różnych potraw podawanych na ciepło i na zimno. Istnieje również możliwość wyboru lżejszego posiłku. Jak zamawiać jedzenie? Na niektórych oddziałach pacjenci otrzymują kartę menu, z której wybierają posiłki podawane następnego dnia na przeznaczonej dla nich tacy. Jeśli potrzebują Państwo pomocy z wypełnieniem tej karty, prosimy o skorzystanie z pomocy pielęgniarki, asystentki lub Państwa gościa. Na innych oddziałach posiłki wwożone są na wózku i podawane na oddziale, gdzie można wybrać potrawę. Dostępne są sól, pieprz i kilka sosów, o które można poprosić członków personelu. Co oznaczają kody na menu? Menu zawiera wiele skrótów, których celem jest pomoc pacjentom w wyborze potraw spełniających ich wymogi dietetyczne. W menu wykorzystano następujące skróty: HE zdrowsza żywność: Skrót ten oznacza, że dana potrawa może stanowić część zdrowej diety liczba kalorii, ilość tłuszczu, cukru i soli spełnia wymagania ustalone przez Rząd Szkocji. Posiłki te są odpowiednim rozwiązaniem dla tych pacjentów, którzy chcą schudnąć, są ogólnie w dobrym stanie zdrowia lub są chorzy na cukrzycę, gdyż ilość dodanego cukru jest ograniczona. HC Zwiększona wartość kaloryczna: Są to posiłki o wyższej wartości kalorycznej w porównaniu ze zdrowszą żywnością, ale również spełniają Strona 4 z 11
wymagania ustalone przez Rząd Szkocji odnośnie ilości kalorii, tłuszczu, cukru i soli. Potrawy te są odpowiednim rozwiązaniem dla pacjentów cierpiących na brak apetytu, którzy stracili na wadze mimo woli lub są szczupli, a zalecono im utrzymanie obecnej wagi lub przybranie na wadze. V Wegetariańskie Skrót ten oznacza, że dany posiłek nadaje się do spożycia przez wegetarian. FF bez sztućców Jedzenie, które można spożywać rękami. Są to potrawy szczególnie wygodne dla pacjentów cierpiących na demencję, którzy nie są w stanie jeść przy stole i preferują jedzenie podczas przechadzek po oddziale. Czy mogę zamawiać przekąski? Istnieje możliwość zamawiania przekąsek takich jak ciastka, ciasto lub owoc w godzinach popołudniowych oraz wieczornych. Przekąski zamawiane są z karty menu lub serwowane przez pracowników oddziału wraz z wybranym ciepłym lub zimnym napojem. Czy mogę zamówić inny porcję w innym rozmiarze? Istnieje możliwość wyboru porcji małej lub standardowej z karty menu lub należy poprosić osobę wydającą posiłki o odpowiedni rozmiar. Co jeśli jestem na specjalnej diecie lub mam alergię pokarmową? Jeśli są Państwo uczuleni (np. na orzeszki ziemne) lub jeśli wymagają Państwo diety terapeutycznej w ramach leczenia schorzenia jak np. celiakia, prosimy powiadomić o tym fakcie pielęgniarkę, abyśmy mogli się o to zatroszczyć. Od stycznia 2015 r. NHS Tayside wprowadziło menu bezglutenowe. Oznacza to, że wszystkie objęte nim posiłki zostały przyrządzone z produktów niezawierających glutenu, a w kuchni stosuje się procedury zapobiegające zanieczyszczaniu potraw bezglutenowych śladowymi ilościami glutenu z innych potraw. W grudniu 2014 r. w życie weszło Rozporządzenie UE o informacjach żywieniowych dla konsumentów. Oznacza to, że obowiązkiem szpitali jest powiadomienie pacjentów o występowaniu jednego z 14 alergenów w potrawie. Po przyjęciu do szpitala zostaną Państwo zapytani o ewentualne alergie pokarmowe, a dział cateringu zorganizuje wyżywienie uwzględniające te alergie. Aby dowiedzieć się więcej na temat zawartości alergenów w posiłkach, prosimy spytać o to pielęgniarkę, która skontaktuje się z działem cateringu. Niniejsza broszura może nie dotyczyć pacjentów wymagających specjalistycznych diet, np. cierpiących na chorobę nerek / cukrzycę. W razie Strona 5 z 11
obaw lub pytań dotyczących tego tematu prosimy o kontakt z przedstawicielami personelu pielęgniarskiego lub oddziałowym dietetykiem. Jeśli mają Państwo problemy z przełykaniem i przyjmują Państwo jedynie rozdrobnione posiłki, możemy zorganizować dla Państwa spotkanie z logopedą. Spotkanie takie może się odbyć w trakcie posiłku. Podczas każdego posiłku oferujemy opcje wegetariańskie oraz Halal. Aby z nich skorzystać, prosimy o kontakt z personelem. Jeśli wymagają Państwo specjalnej diety z powodów światopoglądowych lub religijnych np. diety koszernej, postaramy się w tym Państwu pomóc. Prosimy poinformować o tym fakcie personel. Co jeśli będę poza oddziałem w momencie podawania posiłków? Jeśli podczas podawania posiłków znajdować się będą Państwo poza oddziałem z powodu badania lub zabiegu, np. fizjoterapii, w zależności od godziny Państwa powrotu na oddział zaoferujemy gorący posiłek lub przekąskę na zimno. W miarę możliwości zrobimy, co w naszej mocy, aby nie musieli Państwo opuszczać oddziału w porach posiłków. Jeśli nie zaproponowano Państwu posiłku, prosimy powiadomić nas o tym fakcie, abyśmy mogli naprawić ten błąd. Co jeśli potrzebuję specjalnych przyrządów pomagających mi w jedzeniu i piciu? Jeśli korzystają Państwo w domu ze specjalistycznych naczyń do picia i jedzenia lub sztućców, zaleca się przyniesienie ich ze sobą do szpitala. Wiemy, że są to trudno dostępne przedmioty, dlatego za Państwa zgodą zostaną one oznaczone Państwa imieniem, aby nie doszło do ich zgubienia. Jeśli nie posiadają jeszcze Państwo tych przyrządów lub jeśli uważają Państwo, że będą ich potrzebować podczas pobytu w szpitalu, możemy je dla Państwa zdobyć. Strona 6 z 11
Co jeśli jestem osobą niedowidzącą? Pacjentom niewidzącym możemy dostarczyć menu w innym bardziej czytelnym formacie. Pacjenci niedowidzący podczas wspólnej rozmowy zaproponowali, by oddzielić menu przy pomocy czarnych linii tak, aby 3-daniowe posiłki były lepiej widoczne. Jeśli chcą Państwo skorzystać z tego menu lub menu z innymi ułatwieniami pomagającymi w wyborze posiłku, prosimy powiadomić o tym członka personelu, który omówi to z oddziałem cateringu. Czy mogę przynieść własne jedzenie do szpitala? Aby zmniejszyć ryzyko zatruć pokarmowych na terenie szpitala, prosimy pacjentów, aby unikali przynoszenia pewnych rodzajów produktów. W zależności od wymogów dietetycznych dopuszcza się wnoszenie następujących rodzajów żywności: Paczkowane ciastka Świeże i suszone owoce Napoje w butelkach i puszkach (bezalkoholowe) Pojedyncze kartony świeżego soku owocowego Słodycze i czekolady Czipsy, orzechy i krakersy Batony śniadaniowe Paczkowane ciasta, np. muffiny (bez śmietany) Nie przewidujemy możliwości odgrzewania jedzenia lub przechowywania jedzenia w lodówce dla pacjentów. Prosimy o powiadomienie personelu pielęgniarskiego o jedzeniu lub napojach, jakie Państwu przyniesiono. Jedzenie przyniesione przez Państwa lub Państwa bliskich musi zostać natychmiastowo zjedzone poza obszarem łóżek pacjentów. W przypadku problemów z przełykaniem, niektóre typy pożywienia lub napojów mogą być dla Państwa niestosowne prosimy dowiedzieć się od członka personelu, czy dany produkt jest dla Państwa odpowiedni przed przyniesieniem go do szpitala. Strona 7 z 11
Wszystkie inne rodzaje żywności należy przechowywać w szafce przy łóżku. Zabrania się pacjentom lub gościom pacjentów wnoszenia do szpitala następujących rodzajów żywności, gdyż mogą one stanowić zagrożenie dla zdrowia Państwa i innych osób. Gotowanego mięsa i produktów mięsnych Pasty rybnej i produktów rybnych Świeżej lub sztucznej śmietany albo produktów ze śmietaną Nieugotowanych jajek Potraw na wynos Jogurtów / produktów z nabiałem (z wyjątkiem UHT) Żywności zawierającej orzechy, zwłaszcza orzeszki ziemne Ile płynów należy przyjmować w ciągu doby? Przyjmowanie płynów potrzebne jest do zdrowego funkcjonowania organizmu. Zbyt mała ilość przyjmowanych płynów powoduje odwodnienie, które może prowadzić do obniżenia poziomu energii i osłabienia. Zaleca się przyjmowanie 1,2 l płynów każdego dnia (6 8 szklanek wody). W przypadku niektórych pacjentów stosuje się karty spożycia płynów (ang. hydration cards). Służą one do monitorowania ilości spożytych płynów. Kartę tą wypełniać będzie pielęgniarka, albo Państwo lub Państwa krewni zostaną poinstruowani, jak ją wypełniać (jeśli istnieje taka możliwość). W przypadku problemów z przełykaniem istnieje możliwość zastosowania zagęszczonych płynów. Za ich przygotowanie ich dla Państwa odpowiedzialny będzie personel. Co jeszcze można pić? Płyny i napoje bezalkoholowe składają się głównie z wody, co oznacza, że mleko, sok owocowy, kawa i herbata zaliczają się do dziennego spożycia płynu. Należy uważać, gdyż napoje o dużej zawartości cukru mogą w rzeczywistości prowadzić do odwodnienia lub sprawiać, że będą Państwo musieli częściej korzystać z toalety, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest picie zwykłej wody lub wody z zagęszczonym sokiem owocowym. Strona 8 z 11
W ciągu dnia dostępne są napoje gorące i zimne. Konieczne jest, aby zawsze mieli Państwo obok łóżka dzbanek ze świeżą, zimną wodą lub dostęp do wodotrysku. Jeśli dzbanek wymaga uzupełnienia, prosimy poinformować o tym członka personelu. Jak zadbać o to, aby przyjmować odpowiednią ilość płynów? Należy wypić szklankę wody po przebudzeniu. Następną szklankę wody wraz z posiłkiem. Sprawdzać regularnie ilość szklanek wody lub kubków herbaty/kawy wypijanych każdego dnia. Należy sprawdzać kolor moczu. Jeśli Państwa mocz jest przejrzysty i jasny, oznacza to, że przyjmują Państwo odpowiednią ilość płynów. Ciemnożółty i mętny mocz może oznaczać przyjmowanie niedostatecznej ilości płynów. W razie braku pewności, prosimy spytać opiekującą się Państwem pielęgniarkę. Czym są chronione czasy posiłków? Podczas podawania posiłków, wykonywanie wszystkich nieistotnych czynności jest przerywane, aby umożliwić podawanie jedzenia. Pielęgniarki, asystenci oddziałowi oraz ochotnicy służą pomocą pacjentom, potrzebującym wsparcia podczas jedzenia i picia. Dlaczego chronione czasy posiłków są takie ważne? Chronione czasy posiłków umożliwiają członkom personelu pełne poświęcenie swojego czasu na podawanie jedzenia i skupienie się na Państwu i innych pacjentach bez zbędnych przerw. Dzięki temu będą Państwo mogli zjeść w spokoju bez nieplanowanych wizyt personelu, przyjmowania leków lub robienia przerw na rutynowe testy. Jednak w przypadku skierowania Państwa na badanie przełykania z logopedą, specjalista ten może przeprowadzić badanie w trakcie posiłku. Zaleca się poinformowanie krewnych i opiekunów, aby nie dzwonili do Państwa w porze posiłku. Jak mogą pomóc goście pacjenta? Promujemy opiekę nastawioną na pacjenta, zdając sobie sprawę, że pacjenci cenią sobie spędzanie czasu w gronie bliskich i korzystanie z ich wsparcia podczas pobytu w szpitalu oraz że ma to na nich pozytywny wpływ. Niektórzy pacjenci mogą czuć się skrępowani z uwagi na problemy z jedzeniem i piciem. Strona 9 z 11
Dlatego prosimy uprzejmie, aby w miarę możliwości goście unikali przebywania na oddziale w trakcie posiłków, aby zapewnić innym poczucie prywatności. Niemniej jednak zachęcamy, by poprosić bliskich, którzy pomagają Państwu w domu z jedzeniem i piciem, aby wspierali Państwa podczas posiłku w szpitalu. Jak personel przygotowuje oddział? Na niektórych oddziałach konieczne może okazać się jedzenie przy łóżku, a na innych będzie możliwe spożycie posiłku przy stole z innymi pacjentami. Przed podaniem posiłku personel wykonuje następujące czynności: - czyszczenie i przygotowywanie obszaru jadalnianego oraz stolików przy łóżkach - nalewanie napojów i/lub uzupełnianie dzbanków z wodą - pytanie pacjentów, czy potrzebują skorzystać z toalety - umożliwianie pacjentom umycie rąk lub rozdawanie chusteczek antybakteryjnych. - wsparcie pacjentów potrzebujących pomocy przy jedzeniu System kolorowych tac W niektórych szpitalach wybrani pacjenci mogą otrzymać jedzenie na tacy w kolorze brzoskwiniowym. Ma to na celu poinformowanie członków personelu o tym, że dany pacjent może potrzebować pomocy podczas jedzenia i picia. Personel pielęgniarski oceni, czy będą potrzebować Państwo takiej pomocy podczas przyjęcia Państwa do szpitala. Czy mogę dzielić się moimi opiniami z personelem? Jeśli chcieliby Państwo podzielić się swoją opinią na temat jakichkolwiek potraw z menu, na karcie menu przewidziano miejsce na Państwa komentarz. Dzięki temu zespół cateringowy będzie mógł poznać Państwa opinię, aby dowiedzieć się, czy podawane Państwu jedzenie reprezentuje odpowiedni standard. Strona 10 z 11
Jeśli mają Państwo więcej do powiedzenia na temat naszego jedzenia i napojów, należy poprosić członka personelu pielęgniarskiego o udostępnienie specjalnego kwestionariusza. Pacjenci, opiekunowie, rodziny i osoby postronne mogą podzielić się swoją opinią na temat wszystkich usług świadczonych przez NHS Tayside w następujący sposób: Strona NHS Tayside badająca zaangażowanie pacjentów: www.yournhstayside.scot.nhs.uk Aby zapoznać się z naszą Polityką dotyczącą żywności, płynów oraz opieki żywnościowej, zapraszamy do ściągnięcia jej z naszej strony: Strona korporacyjna NHS Tayside www.nhstayside.scot.nhs.uk W przypadku dalszych pytań, aby podzielić się opinią lub w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji, prosimy o kontakt z personelem lub z opiekującą się Państwem pielęgniarką. Niniejsza broszura może zostać na Państwa żądanie udostępniona w innym języku lub formacie. Jeśli chcieliby Państwo ją otrzymać, prosimy o poinformowanie o tym pielęgniarki, która się Państwem opiekuje. Opracowano przez Tayside Nutrition Managed Clinical Network (MCN), Kings Cross, Clepington Road, Dundee, DD3 8EA we współpracy z personelem, pacjentami i partnerami publicznymi. Sprawdzono: 07/2015 Ocena: 07/2017 LN1110 Strona 11 z 11