Przenoszenie i podnoszenie dzieci i doros³ych (wybór) D. La Vonne Jaeger, M.A., PT Joan Hewitt Gertz, M.S., PT Sandra Zanni, B.S., PT Elisa Bishop Dilly, M.S., PT Rose Dues, B.S., PT Frank DeSanto, B.S., PT Ilustracje: Janis Atlee i Richard Penhell Opracowanie polskiej wersji: Anna Olasiñska Pawe³ Szczawiñski Therapy Skill Builders A division of Communication Skill Builders 3830 E. Bellevue/P.O. Box 42050 Tucson, Arizona 85733/(602) 323-7500
Spis treci Podnoszenie Podnoszenie i noszenie dobrze i le... 3 6 Przenoszenie z siedzenia przez jedn¹ osobê Podnoszenie... 7 Posadzenie na miejsce... 8 Przenoszenie z wózka na ³ó ko przez dwie osoby Przygotowanie wózka... 9 Podnoszenie... 10 Przenoszenie z ³ó ka na wózek przez dwie osoby... 11 Noszenie Noszenie starszego dziecka... 12 Wstawanie Wstawanie z asyst¹ Przygotowanie wózka... 13 Przygotowanie dziecka... 14 Przygotowanie dziecka inna metoda... 15 Przejcie do stania... 16 Przejcie do stania inna metoda... 17 Sadzanie... 18 Sadzanie inna metoda. Wózek naprzeciwko... 19 Sadzanie inna metoda. Wózek prostopadle, z uchwytem... 20 Przesuwanie do ty³u... 21 Podnoszenie i k³adzenie na pod³ogê Przejcie z siedzenia na pod³odze do stania pomoc jednej osoby... 22 Przenoszenie z wózka na pod³ogê przez dwie osoby Przygotowanie... 23 Podnoszenie... 24 Przenoszenie z pod³ogi na wózek przez dwie osoby... 25 Toaleta ci¹ganie i podci¹ganie spodni w siadzie na wózku... 26 ci¹ganie i podci¹ganie spodni w staniu... 27 Podtrzymanie w staniu podczas korzystania z toalety... 28 Pomoc w rozlunieniu podczas korzystania z toalety... 29 Poruszanie siê wózkiem Pchanie wózka w górê i w dó³ pochylni... 30 Wci¹ganie wózka ty³em na stopieñ... 31 Zjazd wózkiem ty³em ze stopnia... 32 Wjazd przodem na stopieñ... 33 Zjazd wózkiem po schodach... 34 Wjazd wózkiem po schodach... 35 Przewo enie dziecka w samochodzie Przenoszenie dziecka z wózka do samochodu za pomoc¹ ³aweczki... 36 Przenoszenie dziecka z samochodu na wózek za pomoc¹ ³aweczki... 37
Podnoszenie i noszenie dobrze i le Miejsce, na które przenosisz dziecko musi byæ stabilne. Nie mo e na nim nic le eæ.
Podnoszenie i noszenie dobrze i le (cd.) Zawsze blokuj ko³a wózka, gdy kogo podnosisz lub sadzasz na nim. Zawsze mów co zamierzasz robiæ. Zawsze nocie nielizgaj¹ce siê buty z zakrytymi piêtami ty i dziecko. Zawsze miej szeroko rozstawione stopy powiêkszasz podstawê podparcia. Pamiêtaj, aby rozpi¹æ wszystkie przytrzymuj¹ce dziecko paski i tamy. Zginaj nogi w biodrach i kolanach. Nie pochylaj siê maj¹c wyprostowane kolana.
Podnoszenie i noszenie dobrze i le (cd.) Miej proste plecy. Nie rozluniaj pleców. Nie pozwól siê im zaokr¹gliæ. Podno dziecko trzymaj¹c je w pasie lub za skrzy owane rêce. Nie podno dziecka za ramiona.
Podnoszenie i noszenie dobrze i le (cd.) Trzymaj dziecko tak blisko siebie, jak to mo liwe. Nie trzymaj dziecka daleko od siebie. Nie skrêcaj cia³a w czasie podnoszenia. Dokoñcz podnoszenie zanim siê obrócisz.
Przenoszenie z siedzenia przez jedn¹ osobê Podnoszenie Uwaga! Podno sam tylko wtedy, gdy jeste pewien, e zrobisz to bezpiecznie. Zablokuj wózek i usuñ boczne oparcie od strony, od której bêdziesz podnosi³ dziecko. Jeli podnó ki s¹ zbyt nisko musisz je te usun¹æ, by mieæ miejsce na swoje stopy. Po³ó jedn¹ rêkê pod kolana, a drug¹ obejmij plecy. Podno dziecko trzymaj¹c je tak blisko siebie, jak to mo liwe. Dokoñcz podnoszenie zanim siê obrócisz.
Przenoszenie z siedzenia przez jedn¹ osobê Posadzenie na miejsce Ustaw siê blisko wózka. Powoli opuszczaj dziecko na miejsce, zginaj¹c nogi w kolanach i trzymaj¹c plecy prosto.
Przenoszenie z wózka na ³ó ko przez dwie osoby Przygotowanie wózka Usuñ podnó ki. Usuñ boczne oparcia. Ustaw wózek równolegle do ³ó ka tak blisko jak to mo liwe.
Przenoszenie z wózka na ³ó ko przez dwie osoby Podnoszenie Wózek przygotowany jak na stronie poprzedniej. Wy sza osoba stoi za wózkiem. Siêga pod ramionami dziecka i trzyma je za skrzy owane na klatce piersiowej przedramiona. Druga osoba przyklêka blisko dziecka i k³adzie jedn¹ rêkê pod uda, a drug¹ pod ³ydki. Na trzy obie osoby powoli podnosz¹ dziecko prosto do góry. Obie osoby przenosz¹ dziecko nad ³ó ko i powoli je opuszczaj¹.
Przenoszenie z ³ó ka na wózek przez dwie osoby Ustaw wózek równolegle do ³ó ka tak blisko jak to mo liwe. Zablokuj wózek. Wy sza osoba podnosi g³owê i barki dziecka. Siêga pod jego ramionami i trzyma je za skrzy owane na klatce piersiowej przedramiona. Druga osoba podtrzymuje nogi jedn¹ rêkê pod udami, a drug¹ pod ³ydki. Na trzy obie osoby powoli podnosz¹ dziecko prosto do góry. Obie osoby przenosz¹ dziecko nad wózek i powoli je opuszczaj¹.
Noszenie starszego dziecka Po³ó jedn¹ rêkê pod udami, a drug¹ obejmij tu³ów dziecka. Pamiêtaj! 1. Trzymaj dziecko blisko siebie. 2. Miej proste plecy i nie pochylaj siê.
Wstawanie z asyst¹ Przygotowanie wózka Usuñ podnó ki. Ustaw wózek prostopadle do krzes³a, tak blisko, jak to mo liwe. Zablokuj wózek lub ka to zrobiæ dziecku.
Wstawanie z asyst¹ Przygotowanie dziecka Przygotuj wózek jak na stronie poprzedniej. Odepnij pasy przytrzymuj¹ce dziecko. Uwaga: Na poni szych ilustracjach nie zaznaczono bocznych oparæ w celu janiejszego pokazania samej czynnoci. Kiedy pomagasz dziecku przy wstawaniu nie usuwaj bocznych oparæ. Przesuñ dziecko do przodu trzymaj¹c je pod barkami i pomagaj¹c mu przenieæ ciê ar cia³a na jedn¹ stronê, a przeciwn¹ nogê przesun¹æ do przodu. Powtarzaj te ruchy naprzemiennie, dopóki dziecko nie bêdzie siedzia³o na krawêdzi wózka. Uwaga! Dziecko nie powinno zacz¹æ wstawaæ dopóki nie bêdzie siedzia³o na krawêdzi wózka, ze stopami opartymi o pod³ogê.
Wstawanie z asyst¹ Przygotowanie dziecka inna metoda Przygotuj wózek jak na stronie poprzedniej. Odepnij pasy przytrzymuj¹ce dziecko. Uwaga: Na poni szych ilustracjach nie zaznaczono bocznych oparæ w celu janiejszego pokazania samej czynnoci. Kiedy pomagasz dziecku przy wstawaniu nie usuwaj bocznych oparæ. Przesuñ dziecko do przodu trzymaj¹c je pod biodra i pomagaj¹c mu przenieæ ciê ar cia³a na jedn¹ stronê, a przeciwne biodro przesun¹æ do przodu. Powtarzaj naprzemiennie te ruchy dopóki dziecko nie siedzi na krawêdzi wózka. Uwaga! Dziecko nie powinno zacz¹æ wstawaæ dopóki nie bêdzie siedzia³o na krawêdzi wózka, ze stopami opartymi o pod³ogê.
Przygotuj wózek i dziecko jak poprzednio. Wstawanie z asyst¹ Przejcie do stania Ustaw nogi dziecka tak, aby przynajmniej jedno kolano by³o ugiête pod k¹tem mniejszym ni 90, a stopy p³asko oparte o pod³ogê. Obejmij swoimi stopami stopê dziecka. Po³ó swoje rêce na plecach dziecka. Zegnij kolana. Ka dziecku pochyliæ siê, po³o yæ rêce na bocznych oparciach i odepchn¹æ siê w górê do stania. Pomó dziecku jeli to konieczne.
Wstawanie z asyst¹ Przejcie do stania inna metoda Dziecko, które nie jest w stanie u ywaæ swoich r¹k nie bêdzie mog³o oprzeæ ich na oparciach bocznych i odepchn¹æ siê w górê. Jeli dziecko jest tak du e jak ty, trzymaj je w pasie. Jeli dziecko jest wy sze od ciebie, trzymaj je pod poladki. Uwaga! Upewnij siê, e dziecko jest pochylone, zanim zacznie siê podnosiæ. Rêce dziecka powinny byæ oparte na twoich barkach,
Wstawanie z asyst¹ Sadzanie Przygotuj wózek, dziecko i pomó mu wstaæ jak poprzednio. Obróæ siebie i dziecko tak, aby sta³o ty³em do ³ó ka. Ka dziecku pochyliæ siê do przodu i oprzeæ siê z ty³u rêkami o ³ó ko. Powoli opuszczaj dziecko.
Wstawanie z asyst¹ Sadzanie inna metoda Wózek naprzeciwko Ustaw wózek naprzeciwko miejsca, na które chcesz przesadziæ dziecko, w pomieszczeniu mog¹cym pomieciæ dwie stoj¹ce osoby. Przygotuj wózek, dziecko i pomó mu wstaæ jak poprzednio. Zaczynaj¹c zewnêtrzn¹ nog¹ zrób ma³y krok do pó³obrotu, Uwaga! Obracaj siê powoli, aby nie zapl¹taæ nóg. Ka dziecku pochyliæ siê do przodu i powoli je opuszczaj.
Wstawanie z asyst¹ Sadzanie inna metoda Wózek prostopadle, z uchwytem za porêcz Ustaw wózek prostopadle do miejsca, na które chcesz przesadziæ dziecko. Zablokuj wózek, usuñ podnó ki. Przygotuj dziecko jak poprzednio. Po³o rêce na plecach dziecka. Ka dziecku pochyliæ siê do przodu i chwyciæ jedn¹ rêk¹ porêcz, a drug¹ odepchn¹æ siê w górê. Ka dziecku wstaæ. Pomó mu w razie potrzeby. Zaczynaj¹c swoj¹ zewnêtrzn¹ stop¹ zrób ma³y krok do æwieræobrotu.
Wstawanie z asyst¹ Przesuwanie do ty³u Przygotuj wózek, przygotuj dziecko, pomó mu wstaæ i posad je jak poprzednio. Po³ó swoj¹ praw¹ rêkê na lewym biodrze dziecka, a swoj¹ lew¹ rêkê pod jego prawy poladek. Podnie poladek i przesuñ dziecko do ty³u. Powtórz te same ruchy z przeciwnym biodrem i poladkiem. Gdy dziecko siedzi bezpiecznie usi¹d za jego plecami. Podtrzymuj¹c tu³ów podnie poladki i przesuñ dziecko do ty³u.
Przejcie z siedzenia na pod³odze do stania pomoc jednej osoby Dziecko siedzi na pod³odze ze zgiêtymi kolanami. Przykucnij za dzieckiem, siêgnij pod jego ramionami i trzymaj je w pasie. Poinformuj dziecko, e kiedy policzysz do trzech podniesiesz je. Pomó dziecku wstaæ przenosz¹c ciê ar cia³a na jego stopy. Jeli dziecko jest wysokie, bêdzie ci ³atwiej trzymaæ je za skrzy owane przedramiona.
Przenoszenie z wózka na pod³ogê przez dwie osoby. Przygotowanie Zablokuj wózek. Usuñ podnó ki. Odepnij wszystkie zapiêcia i inne zabezpieczenia. Wy sza osoba stoi za wózkiem. Siêga pod ramionami dziecka i trzyma je za skrzy owane na klatce piersiowej przedramiona. Druga osoba wk³ada obydwie rêce pod uda dziecka.
Przenoszenie z wózka na pod³ogê przez dwie osoby. Podnoszenie Przygotowanie wózka i ustawienie dwóch osób jak poprzednio. Dwie osoby podnosz¹ dziecko do góry, dopóki nie stan¹ prosto. Osoba, która trzyma nogi przesuwa jedn¹ rêkê pod ³ydki dziecka. Obie osoby robi¹ krok w bok, nastêpnie powoli opuszczaj¹ dziecko.
Przenoszenie z pod³ogi na wózek przez dwie osoby Dziecko siedzi na pod³odze. Wózek stoi równolegle do dziecka. Wózek zablokowany, podnó ki usuniête. Tamy i zapiêcia wisz¹ na bocznych oparciach, a nie le ¹ na siedzeniu. Wy sza osoba kuca za dzieckiem. Siêga pod ramionami dziecka i trzyma je za skrzy owane na klatce piersiowej przedramiona. Druga osoba kuca obok dziecka i podtrzymuje jego nogi, wk³adaj¹c jedn¹ rêkê pod uda, a drug¹ pod ³ydki. Powoli podnosz¹ dziecko, dopóki nie stan¹ prosto. Osoba podtrzymuj¹ca nogi dziecka przesuwa obydwie rêce pod jego uda. Przenosz¹ dziecko do wózka, trzymaj¹ je nad wózkiem i powoli opuszczaj¹. Uk³adaj¹ w³aciwie dziecko na wózku i zabezpieczaj¹
ci¹ganie i podci¹ganie spodni w siadzie na wózku Uwaga: Na poni szych ilustracjach nie zaznaczono bocznych oparæ w celu janiejszego pokazania samej czynnoci. Kiedy u ywasz tej techniki nie usuwaj bocznych oparæ. W³ó swoje prawe ramie pod lewe ramiê dziecka i po³ó rêkê na jego plecach. Chwyæ prawe ramiê dziecka swoj¹ lew¹ rêk¹ i pochyl je na lewe boczne oparcie. ci¹gnij czêciowo spodnie z uniesionego prawego biodra. Powróæ z dzieckiem do linii rodkowej. Zrób to samo z drugiej strony i powtarzaj na przemian, dopóki nie ci¹gniesz ca³kiem spodni. Rób to samo, aby podci¹gn¹æ spodnie.
ci¹ganie i podci¹ganie spodni w staniu Przygotuj dziecko do stania jak opisano poprzednio. Dziecko obejmuje ciê w pasie. Obejmij swoimi kolanami kolana dziecka, aby daæ mu oparcie. Rozepnij i opuæ spodnie dziecka. Przyjmij tê sam¹ pozycjê przy podci¹ganiu spodni.
Podtrzymanie w staniu podczas korzystania z toalety Starszy ch³opiec, który chce staæ podczas korzystania z toalety mo e potrzebowaæ dodatkowej pomocy. Ta metoda mo e byæ u ywana tylko jeli dziecko jest rozlunione w pozycji stoj¹cej. Jeli jest napiête mo e nie byæ w stanie oddaæ moczu. Uwaga! Stañ z szeroko rozstawionymi nogami dla zwiêkszenia podstawy podparcia. Stañ za dzieckiem i trzymaj je za tu³ów. LUB Trzymaj dziecko za biodra.
Pomoc w rozlunieniu podczas korzystania z toalety Sedes albo krzese³ko toaletowe bêdzie lepszym podparciem, jeli jest wyposa one w porêcze i podnó ki. Jeli dziecko ma s³ab¹ kontrolê g³owy, konieczne jest jej podparcie. Jeli dziecko ma tendencjê do krzy owania nóg, mo emy Dziecko mo e równie siedzieæ okrakiem na sedesie obejmuj¹c rezerwuar (z pomoc¹ lub bez). Stolik mo e tak e stanowiæ dobre podparcie.
Pchanie wózka w górê i w dó³ pochylni Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. W górê Pchaj wózek w górê pochylni trzymaj¹c go za r¹czki. W dó³ Ustaw wózek ty³em do pochylni. Powoli ci¹gnij go w dó³.
Wci¹ganie wózka ty³em na stopieñ Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. Ci¹gn¹c wózek i równoczenie popychaj¹c stop¹ tylne nó ki pochyl go do ty³u. Ustaw wózek jak najbli ej stopnia. Jedn¹ nogê z ugiêtym kolanem wysuñ do przodu. Wci¹gnij wózek na stopieñ. Przesuñ wózek w ty³ i powoli postaw go na czterech
Zjazd wózkiem ty³em ze stopnia Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. Ustaw wózek ty³em do stopnia. Zjed tylnymi ko³ami ze stopnia. Trzymaj wózek pochylony i powoli ci¹gnij go do siebie, dopóki podnó ki nie bêd¹ poza stopniem.
Wjazd przodem na stopieñ Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. Ci¹gn¹c wózek i równoczenie popychaj¹c stop¹ tylne nó ki pochyl go do ty³u. Popchnij wózek do przodu i postaw ma³e kó³ka na stopniu. Podnie wózek do góry, popchnij go i postaw tylne ko³a
Zjazd wózkiem po schodach Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. Jedna osoba staje za wózkiem. Ci¹gn¹c wózek i równoczenie popychaj¹c stop¹ tylne nó ki pochyl go do ty³u. Druga osoba chwyta za ramy wózka i powoli ci¹gnie go do przodu, dopóki tylne ko³a nie znajd¹ siê na krawêdzi stopnia. Obie osoby, zginaj¹c nogi w kolanach, powoli spuszczaj¹ wózek po schodach. Jedna osoba trzyma wózek, podczas gdy druga staje na nastêpnym stopniu.
Wjazd wózkiem po schodach Uwaga! Upewnij siê, e wszystkie tamy zosta³y zapiête. Rêce dziecka powinny spoczywaæ na kolanach, z dala od kó³. Stopy dziecka powinny spoczywaæ na podnó kach. Jedna osoba staje za wózkiem. Ci¹gn¹c wózek i równoczenie popychaj¹c stop¹ tylne nó ki pochyl go do ty³u. Ta osoba ustawia wózek ty³em jak najbli ej stopnia, podczas gdy druga chwyta za ramy. Stawiaj¹c do przodu jedn¹ nogê ugiêt¹ w kolanie, powoli wci¹gaj¹ wózek na stopieñ. Jedna osoba trzyma wózek, podczas gdy druga staje na nastêpnym stopniu. W ten sposób wci¹gaj¹ wózek po schodach.
Przenoszenie dziecka z wózka do samochodu za pomoc¹ ³aweczki Usuñ oparcia boczne i podnó ki znajduj¹ce siê od strony samochodu. Ustaw wózek równolegle do siedzenia. Zablokuj wózek. Podnie biodro dziecka znajduj¹ce siê bli ej samochodu. Po³ó ³aweczkê jednym koñcem pod biodro dziecka, a drugim na siedzeniu samochodu. Trzymaj¹c dziecko za pasek powoli przesuñ je na siedzenie. Upewnij siê, e dziecko nie trzyma palców pod krawêdzi¹ ³awki. Usuñ ³aweczkê. W³ó nogi dziecka do samochodu. Przypnij dziecko pasem bezpieczeñstwa.
Przenoszenie dziecka z samochodu na wózek za pomoc¹ ³aweczki Ustaw wózek równolegle do siedzenia. Zablokuj go. Usuñ oparcie boczne i podnó ek od strony samochodu. Wyci¹gnij nogi dziecka z samochodu. Unie biodro dziecka. Po³ó ³aweczkê jednym koñcem pod biodro dziecka, a drugim na wózku. Trzymaj¹c dziecko za pasek powoli przesuñ je na wózek. Upewnij siê, e dziecko nie trzyma palców pod krawêdzi¹ ³awki. Usuñ ³aweczkê. Popraw pozycjê dziecka na wózku. Za³ó oparcie boczne i podnó ek, zapnij wszystkie zabezpieczenia.