WOJEWODA ŁÓDZKI PNK-IV.431.27.2013 Łódź, 31 grudnia 2013 r. Pan Piotr Wincenty Niedźwiecki Prezydent Miasta Zduńska Wola WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092) w związku z art. 26 ust. 6 i art. 76 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej 1 (j.t. Dz. U. z 2013, poz. 672) oraz w związku z art. 18 ust. 1 i art. 18 1 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 2 (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.) w dniach 21 25 października 2013 r. w Urzędzie Miasta Zduńska Wola, ul. Stefana Złotnickiego 12, 98-220 Zduńska Wola, przeprowadzona została, w trybie zwykłym, kontrola w zakresie oceny prawidłowości i legalności wykonywania przez Prezydenta Miasta Zduńska Wola zadania zleconego z zakresu administracji rządowej, polegającego na wydawaniu, odmowie wydania, zmianie zakresu i cofaniu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przekazywania ww. danych i informacji do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej 3 w okresie od 1 stycznia 2013 r. do 20 września 2013 r. Kontrolę, zgodnie z upoważnieniami Wojewody Łódzkiego z 14 października 2013 r., 4 wydanymi na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 16 ust. 2 ustawy o kontroli w administracji rządowej w związku z art. 26 ust. 6 i art. 76 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. USDG oraz w związku 1 dalej zwana: "USDG" 2 dalej zwana: " UWTPA 3 dalej zwana: " CEIDG 4 akta kontroli, str. 46-48 1
z art. 18 ust. 1 i art. 18 1 ust. 1 UWTPA przeprowadzili pracownicy Oddziału Kontroli i Skarg w Wydziale Prawnym Nadzoru i Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: 1) Piotr Pietrzak Inspektor Wojewódzki kierownik zespołu kontrolerów, nr upoważnienia 73/2013; 2) Anna Czajeczna Specjalista członek zespołu kontrolerów, nr upoważnienia 72/2013. Prezydentem Miasta Zduńska Wola 5 jest Pan Piotr Wincenty Niedźwiecki wybrany na urząd 5 grudnia 2010 r. 6 W czynnościach kontrolnych uczestniczyły i udzielały wyjaśnień: Pani Elżbieta Śpikowska Dyrektor Biura Programów Zdrowotnych i Spraw Społecznych UMZW i Pani Marzena Nowińska Podinspektor w ww. Biurze. Mając na uwadze poniżej wskazane ustalenia i oceny cząstkowe kontrolowaną działalność należy ocenić: pozytywnie z nieprawidłowościami w zakresie wydawania, odmowy wydania, zmiany zakresu, cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, pozytywnie w zakresie przekazywania ww. danych i informacji do CEIDG. I. Przygotowanie organizacyjne do wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przekazywania danych i informacji do CEIDG. 1. Komórką organizacyjną Urzędu Miasta Zduńska Wola 7 wykonującą kontrolowaną działalność, zgodnie z 47 ust. 1 pkt 2 i 4 Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta Zduńska Wola 8, jest Biuro Programów Zdrowotnych i Spraw Społecznych 9. Za prawidłową realizację zadań przez PZiSS odpowiada, zgodnie z częścią II, ust. 1 pkt 1, 2 i 10 Zakresu Obowiązków Służbowych, Uprawnień i Odpowiedzialności Pracownika Zatrudnionego w Urzędzie Miasta Zduńska Wola z 29 kwietnia 2011 r. jego Dyrektor. 2. Dyrektor PZiSS jest upoważniony do podpisywania będących przedmiotem kontroli decyzji administracyjnych na podstawie udzielonego przez Prezydenta Miasta Zduńska Wola w dniu 11 kwietnia 2011 r. Upoważnienia Nr 0052.34.2011. 3. Zakres Obowiązków Służbowych, Uprawnień i Odpowiedzialności Pracownika 5 dalej zwany,,organem zezwalającym" 6 akta kontroli, str. 250 7 dalej zwany UMZW 8 Załącznik do Zarządzenia Nr 2/13 Prezydenta Miasta Zduńska Wola z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta Zduńska Wola ze zm. 9 dalej zwane PZiSS 2
Zatrudnionego w Urzędzie Miasta Zduńska Wola Podinspektora PZiSS obejmuje m.in.: - wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży, poza miejscem sprzedaży, zezwoleń na jednorazową sprzedaż napojów alkoholowych (...), wygaszanie i cofanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, opracowywanie materiałów dotyczących opiniowania wniosków przedsiębiorców o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, tj. weryfikacja złożonego wniosku pod względem kompletności i prawidłowości załączonych dokumentów, dokonywanie wpisów do rejestru działalności regulowanej prowadzonego przez CEIDG. 4. Podinspektor PZiSS uczestniczył w I kwartale br. w 2 szkoleniach 10, zorganizowanych przez podmioty zewnętrzne, których tematyka związana była z kontrolowaną działalnością. 5. W ramach przygotowania organizacyjnego w UMZW opracowano dla przedsiębiorców wzór wniosku o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu/poza miejscem sprzedaży i wzór wniosku o wydanie jednorazowego zezwolenia na detaliczną sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Wzór wniosku o wydanie zezwolenia jednorazowego, oprócz danych i informacji wynikających z art. 18 1 ust. 1 UWTPA, dodatkowo wymaga wskazania m.in. miejsca planowanej sprzedaży napojów alkoholowych, co ma istotne znaczenie dla wydanego rozstrzygnięcia, bowiem usytuowanie punktu sprzedaży napojów alkoholowych musi być zgodne z aktem prawa miejscowego. Przyjęte wzory przyczyniają się do formalnej poprawności i kompletności składanych wniosków dotyczących udzielenia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, zatem ich opracowanie należy uznać za przykład dobrej praktyki. Wobec powyższego przygotowanie UMZW do wykonywania kontrolowanych zadań należy ocenić pozytywnie. II. Postępowania administracyjne i kompletność dokumentacji. W okresie objętym kontrolą, w wyniku 67 postępowań wydano 158 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych (w tym 9 na sprzedaż jednorazową) i 1 decyzję administracyjną o stwierdzeniu wygaśnięcia 3 zezwoleń udzielonych 1 przedsiębiorcy. W tabeli przedstawiono szczegółowy podział udzielonych zezwoleń, liczbę postępowań i ilość postępowań zbadanych w toku kontroli: 10 akta kontroli, str.: 460-462 3
Zezwolenia według form sprzedaży w miejscu sprzedaży poza miejscem sprzedaży sprzedaż jednorazowa Zawartość alkoholu do 4,5% oraz piwo Zawartość alkoholu powyżej 4,5% do 18% (z wyjątkiem piwa) Zawartość alkoholu powyżej 18% Łącznie liczba zezwoleń według formy sprzedaży Liczba przeprowadzonyc h postępowań Liczba zbadanych postępowań 6 5 6 17 6 3, tj. 50% 47 45 40 132 51 14, tj. 27,45% 9 0 0 9 9 3, tj. 33% Łącznie 62 50 46 158 66 20, tj. 34,84% Ponadto badaniu poddano 1 (100%) postępowanie zakończone wydaniem decyzji w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia zezwoleń. Łącznie zbadano 21 spraw z okresu objętego kontrolą, tj. 31,34% wszystkich postępowań zakończonych wydaniem decyzji administracyjnej. Badanie prowadzono mając na względzie kryteria legalności i rzetelności. Ustalenia opisano w dalszej części dokumentu. A. Przebieg postępowania administracyjnego. 1. Postępowania administracyjne z zakresu objętego kontrolą odnotowywane są w Rejestrach wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych 11 prowadzonych odrębnie dla: - sklepów, - barów, - organizacji przyjęć i jednorazowych. Dokumentacja dotycząca zezwoleń cofniętych/wygaszonych gromadzona jest w odrębnym segregatorze pod nazwą: Wykaz zezwoleń cofniętych. 2. Wszystkie postępowania w sprawie wydania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych zostały wszczęte na skutek wpływu wniosków, które w każdym przypadku zawierały informacje wymagane na podstawie art. 18 ust. 5 pkt 1-6 UWTPA i załączniki wymagane na podstawie art. 18 ust. 6 UWTPA. Postępowanie w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych zostało wszczęte z urzędu, w wyniku wystąpienia okoliczności, o której mowa w art. 18 ust. 12 pkt 5 UWTPA, tj. niedokonania przez przedsiębiorcę opłaty za korzystanie z zezwoleń w terminie ustawowym. 3. We wszystkich zbadanych sprawach strona została zawiadomiona o wszczęciu 11 akta kontroli, str: 1635-1706 4
postępowania administracyjnego. 4. Zezwolenia były wydawane po pozytywnym zaopiniowaniu wniosków przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zduńskiej Woli, co jest zgodne z art. 18 ust. 3a UWTPA, przy czym niektóre zezwolenia wydane zostały przed upływem terminu na wniesienie zażalenia na postanowienie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W tym miejscu należy zauważyć, iż zrzeczenie prawa do odwołania jest czynnością prawną strony, którą strona może cofnąć przez złożenie odwołania. Tak zatem jak prawo odwołania, tak i zrzeczenie prawa odwołania oparte jest na pełnej zasadzie rozporządzalności. Od woli strony, w terminie ustawowym do złożenia odwołania zależy cofnięcie czynności zrzeczenia prawa odwołania 12. Stanowisko to znalazło także potwierdzenie w wyroku WSA w Warszawie z 26 kwietnia 2002 r. 13 Podkreślić więc należy, że w przypadku wydania zezwolenia przed upływem terminu na wniesienie zażalenia na postanowienie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, istnieje ryzyko skorzystania przez stronę z przysługującego jej uprawnienia, o którym mowa wyżej. W badanych sprawach ryzyko to należało ocenić jednak jako znikome, gdyż zarówno przedmiotowe postanowienia jak i wydane przez organ decyzje były pozytywne dla strony. 5. W każdym przypadku pracownik komórki odpowiedzialnej za wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych prowadził czynności w celu ustalenia zgodności położenia miejsca planowanej sprzedaży napojów alkoholowych z aktami prawa miejscowego. Powyższe miało pozytywny wpływ na prawidłowość i szybkość wydawanych przez Komisję rozstrzygnięć. 6. Wszystkie zbadane zezwolenia zostały udzielone po wniesieniu wymaganej opłaty, tj. zgodnie z art. 11 1 ust. 2 UWTPA. 7. Termin na wydanie decyzji administracyjnej, określony w art. 35 Kpa, został dochowany w 19 skontrolowanych postępowaniach. W 2 pozostałych sprawach 14 decyzje wydane zostały po upływie miesięcznego terminu, wynikającego z ww. przepisu, co spowodowane było oczekiwaniem na wniesienie opłaty za wydanie zezwoleń 15. W takiej sytuacji organ zezwalający winien wydać decyzję o odmowie udzielenia zezwolenia lub skierować do wnioskodawcy wezwanie do wniesienia opłaty wraz ze wskazaniem nowego terminu załatwienia sprawy. W obu przypadkach nie skierowano do stron powyższego zawiadomienia, co narusza art. 36 1 i 2 Kpa i stanowi nieprawidłowość. 8. Zezwolenia zostały doręczone stronom bądź ich prawidłowo umocowanym przedstawicielom, za wyjątkiem 1 sprawy 16. Jak wyjaśniono, zezwolenie odebrała osoba 12 Patrz: B. Adamiak Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011, teza VI.2 o art. 127 Kpa 13 sygnatura sprawy IV SA 2710/02 14 sprawa 42 i 51 z rejestru sklepów 15 wynika z wyjaśnień z 25 października br., akta kontroli, str.468 16 sprawa 32 z rejestru sklepów 5
reprezentująca spółkę (główna księgowa, która dostarczyła pełnomocnictwo do reprezentowania Spółki przy poprzednim odbiorze zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych) 17. Mając na uwadze treść art. 33 3 Kpa powyższe naruszenie należy uznać za nieprawidłowość. Doręczenie decyzji w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia zezwoleń dokonane zostało w trybie art. 44 1 Kpa. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż strona odebrała kierowaną wcześniej, pod ten sam adres, korespondencję informującą o zakończeniu postępowania i prawie zapoznania się z aktami sprawy. B. Zgodność wydanych decyzji z wymogami Kpa i UWTPA 1. Wydane decyzje administracyjne w przedmiocie udzielenia zezwolenia, albo stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia podpisane zostały przez upoważnioną osobę, tj. przez Prezydenta Miasta Zduńska Wola, albo działającego z jego upoważnienia, Dyrektora PZiSS. 2. W podstawach prawnych wydanych decyzji powołane zostały właściwe przepisy Kpa, UWTPA i akty prawa miejscowego. 3. Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zawierają elementy wymagane na podstawie art. 107 1 Kpa za wyjątkiem uzasadnienia rozstrzygnięcia i pouczenia o prawie złożenia odwołania od decyzji. Jak wynika z wyjaśnień: ponieważ zostało spełnione w całości żądanie wnioskodawcy zezwolenia nie zawierają uzasadnienia Z tego samego powodu brak jest w decyzjach pouczenia o prawie wniesienia odwołania. Wobec złożonych wyjaśnień stwierdzić należy, że o ile 4 art. 107 Kpa określa warunki, w jakich można odstąpić od uzasadnienia rozstrzygnięcia, o tyle żaden z przepisów Kpa nie zwalnia organu z obowiązku pouczenia strony o prawie złożenia odwołania. Brak pouczenia narusza art. 107 1 Kpa i stanowi nieprawidłowość. Należy jednak zaznaczyć, iż w dniu 25 października br. kontrolerom przedłożono ramowy wzór zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych uzupełniony o ww. elementy. 4. Wskazane w zezwoleniach okresy ich obowiązywania są zgodne z określonymi, odpowiednio w art. 18 ust. 9 i art. 18 1 ust. 2 UWTPA. 5. Skontrolowane zezwolenia jednorazowe udzielane były każdorazowo na wniosek przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie na detaliczną sprzedaż napojów alkoholowych (art. 18 1 ust. 1 UWTPA). Mając na względzie opisane ustalenia działalność organu zezwalającego w opisanych wyżej zakresach należy ocenić pozytywnie z nieprawidłowościami. III. Przekazywanie danych i informacji do CEIDG 17 akta kontroli, str. 468 6
Pod względem poprawności i rzetelności przekazanych do systemu danych zbadano 18 postępowań opisanych w części II, zakończonych wydaniem łącznie 46 zezwoleń, których przekazanie było obowiązkowe, natomiast w zakresie terminowości przekazania danych zbadano wszystkie zezwolenia i informacje o stwierdzeniu wygaśnięcia zezwoleń. 1. Informacje i dane do CEIDG przekazał upoważniony pracownik UMKŁ, tj. Podinspektor PZiSS. 2. Do CEIDG wprowadzono informacje o wszystkich udzielonych zezwoleniach i o wygaśnięciu zezwoleń. Nie wprowadzono informacji o zezwoleniach jednorazowych, co jest zgodne ze wskazówkami ogłoszonymi w komunikacie Ministerstwa Gospodarki z dnia 10 października 2012 r. 3. Przekazane dane są kompletne i rzetelne. W 1 sprawie 18 stwierdzono, że do bazy CEIDG wprowadzono błędną sygnaturę zezwolenia, jednak w toku kontroli powyższa niezgodność została usunięta. 4. Zgodnie z art. 37 ust. 5 USDG przekazanie informacji do CEIDG powinno nastąpić niezwłocznie nie później niż następnego dnia roboczego po uzyskaniu informacji o prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy. W przypadku 135 zezwoleń i 3 decyzji o stwierdzeniu wygaśnięcia zezwoleń przekazanie nastąpiło niezwłocznie, tj. w dniu doręczenia decyzji administracyjnej lub w dniu następnym. W przypadku 23 19 zezwoleń informacje wprowadzono do bazy CEIDG w czasie od 2 do 4 dni roboczych od doręczenia decyzji stronie. Wskazane w wyjaśnieniach problemy techniczne powodujące brak dostępu do CEIDG 20 znajdują także potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, zatem należy uznać je za zasadne, a tym samym stwierdzić, iż informacje zostały przekazane niezwłocznie. Wobec opisanych wyżej ustaleń działalność organu zezwalającego w omawianym zakresie należy ocenić pozytywnie. Przedstawiając powyższe uwagi i oceny, Wojewoda Łódzki wnosi o: 1) przestrzeganie obowiązku wynikającego z art. 36 Kpa; 2) sporządzanie decyzji administracyjnych zgodnie z wymogami określonymi w art. 107 1 Kpa; 3) w przypadku udziału w postępowaniu administracyjnym pełnomocnika strony, włączanie do akt sprawy, zgodnie z art. 33 3 Kpa, oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa. 18 sprawa 31 z rejestru sklepów 19 akta kontroli, str.: 405-426 20 akta kontroli, str. 468-467 7
Na podstawie art. 49 ustawy o kontroli w administracji rządowej, proszę o udzielenie informacji o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Od przedmiotowego wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze (art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej). Z up. Wojewody Łódzkiego /-/ Elżbieta Stępczyńska-Gortat Z-ca Dyrektora Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli 8