Warszawa, 29 grudnia 2017 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-VIII.431.1.21.2017.ASO Pani Jolanta Zduńczyk Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej ul. Szkolna 1, 05-340 Kołbiel Na podstawie art. 197b w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. 697 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, kontrolerzy Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Beata Trzcińska - starszy inspektor wojewódzki i Angelika Sosińska - starszy inspektor wojewódzki, przeprowadzili w dniach 17, 18 i 20 października 2017 r. kontrolę kompleksową w kierowanym przez panią Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Kołbieli z siedzibą przy ulicy Szkolnej 1, zwanym dalej Ośrodkiem. Zakres kontroli obejmował: zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych wsparcia i pomocy asystenta rodziny, w okresie od 1 stycznia 2016 r. do dnia kontroli. Wyniki kontroli zostały przedstawione w arkuszu ustaleń kontroli, podpisanym przez panią bez zastrzeżeń w dniu 22 grudnia 2017 r. Na podstawie art. 197d ww. ustawy oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzenia kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzenia kontroli (Dz. U. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Wojewoda Mazowiecki pozytywnie pomimo uchybień ocenił sposób organizacji i realizacji przez Ośrodek zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w tym: 1
1. zapewnienie warunków organizacyjno-kadrowych do realizacji zadania z zakresu wspierania rodziny, 2. rzetelność sporządzanej sprawozdawczości, 3. prawidłowość, adekwatność i skuteczność udzielanej pomocy i wsparcia rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez działania prowadzone w formie pracy z rodziną lub pomocy w opiece i wychowaniu dziecka. Stanowisko kierownika Ośrodka w Kołbieli objęła pani z dniem 30 listopada 1998 r. W trakcie kontroli okazała pani upoważnienie do prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji. 1 Uchwałą Nr VIII/36/2007 Rady Gminy Kołbiel z dnia 29 czerwca 2007 r. nadano statut Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Kołbieli, do którego wprowadzono zmiany uchwałą XX/119/2008 z dnia 29 grudnia 2008 r. oraz uchwałą XVI/91/2012 z dnia 20 kwietnia 2012 r. W 3 pkt 8 i 5 pkt 20 statutu wskazano na zadania realizowane przez Ośrodek na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Organizację i zasady funkcjonowania Ośrodka określał Regulamin organizacyjny przyjęty zarządzeniem nr GOPS.0161-/2/07 z dnia 12 grudnia 2007 r., do którego wprowadzono zmiany zarządzeniem nr GOPS.0161-3/08 z 31 grudnia 2008 r.; nr GOPS.0161-1/2012 z 23 kwietnia 2012 r.; nr GOPS.021.1.2013 z 25 stycznia 2013r; nr GOPS.021.1.2014 z 29 grudnia 2014 r.; nr GOPS.021.3.2016 z 9 marca 2016 r. kierownika Ośrodka. W 2 ust. 2 regulaminu Ośrodka wskazano, że przedmiotem działania Ośrodka jest wykonywanie zadań własnych i zleconych z zakresu ( ) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Należy zauważyć, że powołany statut i regulamin organizacyjny w sposób ogólny przewidywał realizację zadań, nie wskazano bowiem w treści ww. dokumentów, jakie konkretnie zadania z ustawy o wspieraniu rodziny wykonywał Ośrodek w Kołbieli. Zgodnie z art. 28a ustawy, wójt sprawuje kontrolę nad podmiotami organizującymi pracę z rodziną oraz placówkami wsparcia dziennego. W Ośrodku nie przeprowadzano kontroli w tym zakresie. Gmina Kołbiel wypełniła obowiązek wynikający z art. 176 pkt 1 ww. ustawy 2, opracowała Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Kołbiel na lata 2013-2016 przyjęty uchwałą 1 Art. 178.Wójt może upoważnić swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, do prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji. 2
Nr XXIII/148/2013 Rady Gminy Kołbiel z dnia 27 czerwca 2013 r., której wykonanie powierzono Wójtowi Gminy Kołbiel i Kierownikowi Ośrodka. Na dzień kontroli Gmina Kołbiel posiadała opracowany Program Wspierania Rodziny w Gminie Kołbiel na lata 2017-2019 przyjęty uchwałą Nr XXVI/193/2017 Rady Gminy Kołbiel z dnia 19 maja 2017 r. Wykonanie uchwały powierzono Wójtowi Gminy Kołbiel. Treść programu powinna wynikać z dokonanej diagnozy problemów rodzin zagrożonych występowaniem problemów opiekuńczo-wychowawczych w gminie Kołbiel i stanowić podstawę do określenia celów ukierunkowanych na wsparcie rodziny. Program nie zawierał takiej diagnozy. W obu programach w sposób ogólny odniesiono się do obowiązku zapewnienia rodzinie wsparcia oraz roli i zadań asystenta rodziny, nie opracowano harmonogramu realizacji działań, w tym nie określono zaplanowanych efektów. Należy podkreślić, że program powinien stanowić naturalną kontynuację wcześniej podjętych działań wynikających z oceny potrzeb gminy, mając na uwadze zasady i formy wspierania rodzin przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze, określone w art. 8, art. 9 i art. 10 ust. 3 ww. ustawy. 3 Program po upływie 3 lat powinien zostać oceniony w ramach ustalonych kryteriów ewaluacyjnych, a wynikiem podsumowania powinny być rekomendacje, które zostaną uwzględnione w następnym. Ponadto, art. 179 ww. ustawy nakłada obowiązek złożenia przez wójta sprawozdania do 31 marca każdego roku z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawienia potrzeb związanych z realizacją zadań. Następnie, rada gminy biorąc pod uwagę te potrzeby, uchwala gminne programy wspierania rodziny. Całość materiału przedkładanego radzie gminy przygotowywana była przez podmiot, który faktycznie odpowiada za realizację tego zadania w gminie, a zatem przez Ośrodek. Przedłożyła pani dokument pn: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny za 2016 rok, przedstawione podczas XXIV Sesji Rady Gminy Kołbiel z dnia 28.02.2017 r., które nie uwzględniło potrzeb związanych z realizacją zadań. 2 Art. 176 pkt 1. Do zadań własnych gminy należy: opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny. 3 Art. 8 ust. 1.Rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych wójt zapewnia wsparcie, które polega w szczególności na: 1) analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie; 2) wzmocnieniu roli i funkcji rodziny; 3) rozwijaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny; 4) podniesieniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny; 5) pomocy w integracji rodziny; 6) przeciwdziałaniu marginalizacji i degradacji społecznej rodziny; 7) dążeniu do reintegracji rodziny. 2. Wspieranie rodziny jest prowadzone w formie: 1) pracy z rodziną; 2) pomocy w opiece i wychowaniu dziecka. Art. 9. Rodzina może otrzymać wsparcie przez działania: 1) instytucji i podmiotów działających na rzecz dziecka i rodziny; 2) placówek wsparcia dziennego; 3) rodzin wspierających. Art. 10 ust. 3. Praca z rodziną jest prowadzona w formie: 1) konsultacji i poradnictwa specjalistycznego; 2) terapii i mediacji; 3) usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych; 4) pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego; 5) organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej grupami wsparcia lub grupami samopomocowymi. 3
Ustalenia: 1. Zapewnienie warunków organizacyjno-kadrowych do realizacji zadania z zakresu wspierania rodziny Zgodnie z 8 ust. 1 lit. a-d statutu, w Ośrodku zostały wyodrębnione stanowiska pracy: kierownik, główny księgowy, pracownicy socjalni, referenci. Stanowisko asystenta rodziny zostało przewidziane w 5 regulaminu Ośrodka, a zakres jego zadań w 11. Należałoby rozważyć rozwiązanie wzmacniające Ośrodek w realizacji zadań, które przewidział ustawodawca dopuszczając w art. 10 ust. 2 ustawy, utworzenie zespołu do spraw asysty rodzinnej. W latach 2016 2017 (do dnia kontroli) w Ośrodku utworzono jedno stanowisko asystenta rodziny w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie zadaniowego czasu pracy. Osoby zatrudnione na stanowisku asystenta rodziny posiadały indywidualne zakresy obowiązków, kwalifikacje określone w art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. i spełniały wymogi zawarte w art. 12 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 17 ust. 3 i 4 ww. ustawy. Zatrudniony na dzień kontroli asystent rodziny podnosił swoje kwalifikacje w zakresie pracy z rodziną. W okresie objętym kontrolą asystent rodziny prowadził dokumentację na okoliczność ewidencjonowania czasu pracy asystenta rodziny: roczny harmonogram pracy z rodzinami, określający daną rodzinę, dni tygodnia i godziny planowanych odwiedzin przez asystenta rodziny oraz miesięczne karty czasu pracy. Sposób prowadzenia kart pracy nie przedstawiał ile czasu asystent rodziny poświęcił na pracę bezpośrednią z rodziną, w tym z dzieckiem, ile i jakie działania podejmował na rzecz rodziny, a ile na pracę z dokumentami i organizację własnego warsztatu pracy. 2. Rzetelność sporządzanej sprawozdawczości Gmina wypełniła terminowo obowiązek wynikający z art. 176 pkt 6 ww. ustawy oraz 3 ust. 1 rozporządzenia 4 i przekazała sprawozdanie rzeczowo finansowe z wykonywanych zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2016 r.,1 lipca do dnia 31 grudnia 2016 r. oraz od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2017 r. Biorąc pod uwagę przedstawioną w trakcie kontroli dokumentację prowadzonych spraw w badanym okresie oraz przekazane sprawozdania rzeczowo-finansowe z wykonywanych zadań 4 rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 lutego 2016 r w sprawie sprawozdań rzeczowofinansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. (Dz. U. poz. 213). 4
z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w 2016 r., stwierdzono brak zgodności w danych dotyczących liczby rodzin zobowiązanych przez sąd do pracy z asystentem rodziny. 2. Prawidłowość, adekwatność i skuteczność udzielanej pomocy i wsparcia rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez działania prowadzone w formie pracy z rodziną lub pomocy w opiece i wychowaniu dziecka Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowanych działań, mających na celu przywrócenie rodzinom zdolności do wypełniania tych funkcji 5, dlatego w pierwszej kolejności konieczne jest rzetelne zdiagnozowanie problemu. Na gminie skupia się nie tylko udzielanie pomocy rodzinie przeżywającej trudności, ale też prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W celu realizacji tego zadania istotne jest dokonywanie analizy i oceny zjawisk mających wpływ na sytuację osób wymagających wsparcia w środowisku lokalnym, wskazanie aktywności przy identyfikowaniu i monitorowaniu osób i rodzin wymagających pomocy, w szczególności: ustalenie zasad postępowania odnośnie wymiany informacji dotyczącej rodzin z problemami, stosowanie procedur weryfikowania własnych informacji i ustalenia wspólnych działań, wykorzystanie innych możliwości, odnośnie dotarcia do wszystkich osób potrzebujących pomocy i wsparcia. W programach 6 wskazano podmioty realizujące działania na rzecz rodzin w Gminie Kołbiel. Nie określono jednak zasad współpracy i sprawnej wymiany informacji pomiędzy Ośrodkiem a poszczególnymi instytucjami i organizacjami zaangażowanymi w udzielanie wsparcia rodzinom, jak również mechanizmów służących zwiększeniu skuteczności prowadzonych oddziaływań w tym zakresie. Należy podkreślić, że współpraca asystenta rodziny z innymi jednostkami i organizacjami 5 Art. 2. ust.1. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. 6 Program Wspierania Rodziny w Gminie Kołbiel na lata 2013-2016 oraz na lata 2017-2019. 5
pozwala na lepsze wypełnianie obowiązków, jakie do niego należą i kierowanie poszczególnych członków rodziny do odpowiednich podmiotów. Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, 7 w celu wsparcia rodziny dziecko może zostać objęte opieką i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego. W trakcie kontroli udzieliła pani wyjaśnień, że na terenie Gminy Kołbiel nie funkcjonuje placówka wsparcia dziennego oraz, że gmina nie obejmowała rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych pomocą rodzin wspierających, o których mowa w art. 29 ww. ustawy. 8 Nie przedłożyła pani dokumentacji potwierdzającej dokonanie rozeznania potrzeb w tym zakresie. Praca z rodziną, zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, jest jedną z form wsparcia rodziny. Artykuł 10 ust. 3 ww. ustawy pkt 1-5 9 przewiduje jednak dodatkowy podział pracy z rodziną. Udzieliła pani wyjaśnień, że wszyscy mieszkańcy Gminy Kołbiel mogą korzystać z poradnictwa specjalistycznego w ramach psychologicznego punktu konsultacyjnego oraz nieodpłatnej pomocy prawnej. W dokumentacji rodzin objętych pomocą i wsparciem asystenta rodziny widniały pisma świadczące o korespondencji z sądem rodzinnym, powiatowym centrum pomocy rodzinie, szkołami. W trakcie kontroli nie przedłożono dokumentacji potwierdzającej: korzystanie z innych form pomocy przez rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, prowadzenie pracy z rodziną lub działań we współpracy z innymi instytucjami, które pozwoliłyby dokonać oceny oraz podsumowania wszystkich dotychczasowych działań a w szczególności ich wpływu na sytuację rodzin przeżywających problemy opiekuńczo-wychowawcze, organizowanie przez Ośrodek innych form pracy z rodziną. 7 Art. 18 ust. 1. W celu wsparcia rodziny dziecko może zostać objęte opieką i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego. 8 Art. 29 ust. 1 i 2. W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny wspierającej. 2. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w: 1) opiece i wychowaniu dziecka; 2) prowadzeniu gospodarstwa domowego; 3) kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych. 9 Art. 10 ust 3 pkt 1-5. Praca z rodziną jest prowadzona w szczególności w formie: 1) konsultacji i poradnictwa specjalistycznego; 2) terapii i mediacji; 3) usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych; 4) pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego; 5) organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej "grupami wsparcia" lub "grupami samopomocowymi". 6
Na dzień kontroli, w Ośrodku nie przyjęto procedur weryfikowania własnych informacji i ustalania wspólnych działań. W kontrolowanym okresie nie wystąpiły okoliczności przydzielenia asystenta rodziny w przypadkach, o których mowa w art. 11 ust. 1a ww. ustawy. W okresie od 1 stycznia 2016 r. do 20 października 2017 r. wsparciem asystenta rodziny objęto 10 rodzin (w tym 2 zobowiązane przez sąd do pracy z asystentem rodziny), w których wychowywało się 22 dzieci: 6 w wieku do 5 roku życia, 16 w wieku do 18 roku życia, ponadto 4 dzieci przebywało w rodzinnej pieczy zastępczej. Sprawdzono dokumentację 10 rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny. Dla każdej rodziny dokumentacja gromadzona była w indywidualnej teczce. Przydzielenie rodzinie asystenta rodziny następowało zgodnie z art. 11 ww. ustawy po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego. Kwestionariusz wywiadu środowiskowego w swej treści zawierał wniosek pracownika socjalnego o przydzielenie asystenta rodziny oraz akceptację kierownika Ośrodka. Należy zwrócić uwagę, że rolą pracownika socjalnego jest sporządzenie analizy i oceny sytuacji rodziny, w wyniku której zapada decyzja o przydzieleniu rodzinie asystenta rodziny. Ocena ta, ma istotne znaczenie dla prowadzenia sprawy danej rodziny przez asystenta rodziny. W przedłożonej dokumentacji nie było potwierdzenia na dokonanie szczegółowej analizy sytuacji rodziny obrazującej występujące problemy opiekuńczo-wychowawcze, ich rodzaj, skutki. We wszystkich prowadzonych sprawach, rodziny wyraziły zgodę na współpracę z asystentem rodziny w dokumencie pn.: zgoda na współpracę z asystentem rodziny. Pracę asystenta rodziny wspierało trzech pracowników socjalnych współpracujących z rodzinami. Asystent rodziny realizował zadania, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w tym: opracowywał plany pracy z rodziną, udzielał pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych, udzielał pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi, prowadził dokumentację dotyczącą pracy z rodziną, współpracował z instytucjami zaangażowanymi w pracę na rzecz dziecka i rodziny. Należy podkreślić, że praca asystenta rodziny polega na zindywidualizowanej pracy w rodzinie, z rodziną i dla rodziny. Zadanie to obejmuje dwa etapy działań podejmowanych przez asystenta wobec rodziny. Pierwszy etap związany jest z diagnozą środowiska rodzinnego i kończy się opracowaniem planu pracy z rodziną, natomiast drugi etap poświęcony jest realizacji przyjętego 7
planu pracy z rodziną (do tych działań w sposób aktywny muszą się włączyć członkowie rodziny). W szczególności plan pracy z rodziną powinien obejmować zakres realizowanych działań mających na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, ale również terminy ich realizacji i przewidywane efekty. Zamieszczenie terminów realizacji określonych działań służy osiągnięciu kilku celów: zmierza do zdyscyplinowania członków rodziny do podejmowania działań, obliguje asystentów rodziny do zachowania aktywnej postawy, mobilizuje oraz stanowi element weryfikacji aktywności rodziny w podejmowaniu działań zmierzających do przezwyciężenia występujących trudności. Narzędzia pracy asystenta rodziny powinny być jak najbardziej dostosowane do stopnia złożoności problemów danej rodziny oraz uwzględniać zindywidualizowany plan działań zmierzający do poprawy sytuacji rodziców i dzieci. Ustalono, że w 98% badanych przypadków asystent rodziny opracował plan pracy z rodziną, we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym, który uwzględniał w szczególności cele, działania i terminy ich realizacji, natomiast nie obejmował przewidywanych efektów, zgodnie ze wskazaniem zawartym w art. 15 ust. 3 ww. ustawy. W dwóch przypadkach stwierdzono, że z jedną rodziną plan pracy nie powstał (z uwagi na krótki czas, ok. 1 miesiąca, objęcia wsparciem i pomocą asystenta rodziny, zakończony z powodu zmiany miejsca zamieszkania przez rodzinę), natomiast w drugim przypadku nie został podpisany przez pracownika socjalnego, co wzbudziło wątpliwości w zakresie udziału pracownika socjalnego w jego sporządzeniu. Asystent rodziny dokonywał okresowej oceny sytuacji rodziny, co pół roku, i przekazywał tą ocenę podmiotowi, zgodnie z dyspozycją art. 15 ust 1 pkt 15 ww. ustawy. W okresie objętym kontrolą z trzema rodzinami zakończono współpracę. W dokumentacji rodzin objętych pomocą i wsparciem asystenta rodziny brak potwierdzenia na prowadzenie monitorowania funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną, stosownie do art. 15 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy. 10 Brak przyjęcia standardów pracy asystenta rodziny, uniemożliwia dokonanie rzetelnej i obiektywnej oceny podjętych przez asystenta rodziny działań, w szczególności w zakresie oceny stopnia podnoszenia lub wzmacniania danej umiejętności przez członków rodziny (np. prawidłowego realizowania obowiązków na rzecz domu i rodziny, pracy nad autorytetem 10 Art. 15 ust 1 pkt 16: do zadań asystenta rodziny należy w szczególności monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną. 8
rodziców, pracy nad umiejętnością gospodarowania budżetem domowym, pracy nad higieną, podnoszeniem umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego, zwiększania poczucia wartości, samodzielności, zaradności rodziców). Istotne będzie doprecyzowanie i ustalenie metod i narzędzi pozwalających na określenie poziomu umiejętności na początku objęcia wsparciem danej rodziny i późniejsze badanie jej postępów (przy dokonywaniu okresowej oceny sytuacji rodziny) w celu określenia zmian poziomu rozwoju danej umiejętności członka rodziny w jego samoocenie i ocenie asystenta rodziny. Istotne będzie również określenie sposobu podejmowania decyzji o zakończeniu pracy z rodziną i sprawowania dalszego monitoringu rodziny oraz określenie zasad postępowania w tym zakresie. Na podstawie art. 197d ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) i wobec stwierdzonych uchybień kieruję do pani Kierownik następujące zalecenia pokontrolne: podjąć działania w celu opracowania standardów pracy asystenta rodziny, które staną się podstawą udoskonalenia stosowanych metod i organizacji pracy oraz przyczynią się do podejmowania adekwatnych i zaplanowanych działań, a w efekcie sporządzania rzetelnej sprawozdawczości w tym zakresie, podjąć działania w celu ustalenia procedur monitorowania działań wykonywanych przez asystenta rodziny, w szczególności sporządzania planów pracy z rodziną zgodnie ze wskazaniami określonymi w art. 15 ust 1 pkt 1 i art. 15 ust. 3 ww. ustawy oraz prowadzenia monitorowania funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną, stosownie do art. 15 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy, realizować obowiązek wynikający z art. 179 ust 1 ww. ustawy w zakresie przedstawiania potrzeb związanych z realizacją zadań w sprawozdaniach z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny. 9
Uwagi i wnioski pokontrolne Ponadto zwracam uwagę na potrzebę: wypracowania mechanizmów identyfikowania wszystkich rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych w celu objęcia ich wsparciem w formie pracy z rodziną lub pomocy w opiece i wychowaniu dziecka, przyjęcia zasad współpracy i sprawnej wymiany informacji pomiędzy ośrodkiem a poszczególnymi instytucjami i podmiotami zaangażowanymi w udzielanie wsparcia rodzinom, podjęcie działań w celu nawiązania współpracy z rodzinami, które mogłyby stanowić rodzinę wspierającą dla rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi, rozważenia potrzeb gminy w zakresie objęcia rodzin opieka i wychowaniem poprzez prowadzenie przez gminę placówki wsparcia dziennego, zgodnie z art. 9 pkt 2 ww. ustawy, rozważenia podjęcia działań w zakresie zorganizowania zespołu zaangażowanego w monitorowanie stanu realizacji celów wyznaczonych w gminnym programie wspierania rodziny, podjęcia działań na rzecz przyjęcia jednolitego tekstu statutu oraz regulaminu organizacyjnego Ośrodka a także doprecyzowania ich treści w zakresie wskazania konkretnych zadań do realizacji wynikających z ww. ustawy. Pouczenie Zgodnie z art. 179d ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697z późn. zm.) kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Wydział Polityki Społecznej, Plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa. Zgodnie z art. 197 d ust. 3 Wojewoda w terminie 14 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń przedstawia stanowisko w sprawie uwzględnienia zgłoszonych zastrzeżeń. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń oraz w przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń do zaleceń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń i wniosków Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. 10
Jednocześnie przypominam, że w przypadku osób, które nie realizują zaleceń pokontrolnych mają zastosowanie przepisy art. 198 ww. ustawy o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Beata Trzcińska STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Angelika Sosińska z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wioletta Kucharska Dyrektor Wydział Polityki Społecznej 11