Sylabus z modułu [14] Histologia 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu HISTOLOGIA Kod modułu 14 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KOSMETOLOGIA, PIERWSZY STOPIEŃ STACJONARNE I NIESTACJONARNE PRAKTYCZNY I OBOWIĄZKOWY POLSKI 2. Cele przedmiotu: C1 C2 C3 C4 Nabycie przez studenta umiejętności opisu budowy i funkcji komórek budujących poszczególne tkanki ciała ludzkiego. Nabycie przez studenta umiejętności rozróżniania tkanek w preparatach mikroskopowych. Nabycie przez studenta wiedzy na temat zaburzeń w obrębie tkanek i narządów, ich przyczyn i objawów. Nabycie przez studenta umiejętności wykorzystywania wiedzy z zakresu histologii w innych przedmiotach np. kosmetologia pielęgnacyjna, lecznicza, onkologia itp. 3. Wymagania wstępne: Cytologia wiedza dotycząca struktury komórek, ich funkcji, podziału (mitoza, mejoza). Znajomość drobniejszych struktur komórkowych oraz kompartmentacji cytoplazmy. Wiedza na poziomie biologii szkoły średniej. 4. Efekty kształcenia: EK_01 Po zakończeniu modułu student Posługuje się wiedzą z zakresu prawidłowej budowy histologicznej. Odniesienie do efektów dla programu K_W10++ K_W11+++ K_W12+++ str. 88
EK_02 Opisuje poszczególne typy tkanek i podaje rolę jaką pełnią w organizmie ludzkim. K_W10++ K_W11+++ K_W12+++ EK_03 EK_04 Wymienia objawy i przyczyny zaburzeń mogących pojawić się w obrębie omawianych tkanek i układów przez nie tworzonych. Różnicuje komórki omawianych tkanek wykorzystując w tym celu mikroskop. K_W07++ K_W11+++ K_U02+++ K_U19+ EK_05 Wykorzystuje swoją wiedzę histologiczną w trakcie interdyscyplinarnych dyskusji z zakresu nauk przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem dyskusji dotyczących kosmetologii. K_K03++ 5. Treści programowe: WYKŁADY W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 Mianownictwo histologiczne, rodzaje tkanek i ich rola w organizmie. Budowa komórki eukariotycznej. Rodzaje tkanek i ich rola w organizmie. Ogólne cechy fizyczne i chemiczne tkanek. Histofizjologia tkanki nabłonkowej. Swoiste struktury komórkowe. Ultrastruktura komórki nabłonkowej. Rodzaje nabłonków i miejsce ich występowania. Komórki nabłonkowe gruczołowe; budowa a rodzaj wydzieliny, typy wydzielania. Tkanka łączna. Typy, budowa, funkcje. Skóra i jej wytwory. Włosy budowa i rozwój. Paznokcie budowa i wzrost. Histofizjologia tkanek mięśniowych. Klasyfikacje tkanek mięśniowych (morfologiczna, czynnościowa i histogenetyczna) tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca, tkanka mięśniowa gładka. Morfologiczno czynnościowe połączenia mięśniowo nerwowe. Regeneracja tkanek mięśniowych. Tkanka nerwowa i układ nerwowy. Cytofizjologia neuronu. Rodzaje i czynność komórek glejowych. Budowa i rodzaje zwojów. Bariera krew mózg. Gruczoły dokrewne. Embriogeneza gruczołów dokrewnych. Jądro jako gruczoł zewnątrz i wewnątrzwydzielniczy. Cytofizjologia plemnika. Histofizjologia najądrza, nasieniowodu i gruczołu krokowego. Histofizjologia części korowej i rdzennej jajnika. Poszczególne stadia rozwojowe pęcherzyków jajnikowych i ciałek żółtych. Histofizjologia jajowodu i macicy. Odmienność powłok w różnych częściach ciała. ĆWICZENIA Ć1 Ć2 Ć3 Techniki używane w histologii. Technika mikroskopowania. Utrwalanie materiału histologicznego. Przygotowywanie skrawków. Barwienie preparatów tkankowych. Obserwacja budowy komórek i tkanek pod mikroskopem. Wykazywanie różnic w budowie. Tkanka nabłonkowa nabłonek płaski, nabłonek wielowarstwowy płaski. Nabłonek urzęsiony. Nabłonek płaski z złuszczających się ust. str. 89
Ć4 Ć5 Ć6 Ć7 Ć8 Tkanka łączna luźna, tkanka kostna zbita, tkanka chrzęstna preparaty mikroskopowe. Analiza budowy skóry, włosa, paznokcia - tablice, preparaty mikroskopowe. Tkanka mięśniowa gładka, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana preparaty mikroskopowe. Obserwacja mikroskopowa rdzeń kręgowy, zakończenie komórek nerwowych królika. Gruczoły dokrewne obserwacje mikroskopowe, przekrój przez trzustkę, wątrobę, ścianę żołądka. Obserwacje mikroskopowe: przekrój przez jajnik, pęcherzyk Graafa, przekrój poprzeczny przez jądro, kanaliki nasienne, przekrój poprzeczny przez jajowód. 6. Metody dydaktyczne: M1 M2 M3 M4 Wykład informacyjny Zadania praktyczne technika mikroskopowania Dyskusja Pokaz 7. Narzędzia dydaktyczne: N1 N2 N3 N4 Plansze dydaktyczne Preparaty mikroskopowe Mikroskop Prezentacje multimedialne 8. Weryfikacja efektów kształcenia Efekt kształcenia Cele modułu Treści programowe Metody dydaktyczne Sposób oceny EK_01 C1 W1-W7, Ć1-Ć8 M1-M4 kolokwium pisemne EK_02 C1 W1-W7, Ć1- Ć8 M1-M4 kolokwium pisemne EK_03 C3 W1-W7, Ć1- Ć8 M1-M4 kolokwium pisemne EK_04 C2 Ć1- Ć8 M2, M4 kolokwium pisemne i praktyczne EK_05 C4 W1-W7, Ć1- Ć8 M1, M3, M4 dyskusja str. 90
9. Forma i warunki zaliczenia Moduł kończy się zaliczeniem z oceną. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z kolokwium praktycznego oraz oceny otrzymanej z zaliczenia tematyki wykładów (kolokwia pisemne). Na ocenę z kolokwium praktycznego ma wpływ: skompletowanie materiałów, organizacja stanowiska pracy, posługiwanie się narzędziami, stopień wykonania zadania, stopień odpowiedzi na zadane pytanie. 10. Formy oceny - szczegóły efekt/ocena EK_01 Student nie potrafi wymienić elementów budowy komórki eukariotycznej. Student prawidłowo wymienia elementy komórki eukariotycznej, ale nie podaje zależności pomiędzy poszczególnymi organellami komórkowymi. 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. Student prawidłowo wymienia elementy komórki eukariotycznej oraz zależności pomiędzy poszczególnymi organellami komórkowymi. Student prawidłowo wymienia elementy komórki eukariotycznej, podaje ich funkcje i zależności pomiędzy poszczególnymi organellami. 93-100 % BDB. EK_02 Student nie potrafi wymienić tkanek budujących organizm ludzki. Student prawidłowo wymienia tkanki budujące organizm ludzki i podaje ich funkcje. 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. Student prawidłowo wymienia tkanki budujące organizm ludzki, podaje budowę ich komórek oraz funkcje jakie pełnią te tkanki w organizmie ludzkim. Student prawidłowo wymienia tkanki budujące organizm ludzki, podaje budowę ich komórek, ich umiejscowienie w organizmie, funkcje oraz zależności pomiędzy poszczególnymi tkankami. 93-100% BDB. EK_03 Student nie potrafi podać zaburzeń jakie mogą mieć miejsce w obrębie komórek omawianych na ćwiczeniach i wykładach tkanek. Student potrafi wymienić zaburzenia jakie mogą wystąpić w obrębie komórek omawianych tkanek. 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. Student potrafi wymienić zaburzenia jakie mogą wystąpić w obrębie komórek omawianych tkanek i scharakteryzować te zaburzenia. str. 91
Student potrafi wymienić zaburzenia jakie mogą wystąpić w obrębie komórek omawianych tkanek, scharakteryzować je, podać przyczyny i metody leczenia. 93-100 % BDB. EK_04 Student nie zna budowy mikroskopu i nie potrafi pracować z wykorzystaniem mikroskopu, student nie potrafi rozróżnić pod mikroskopem komórek omawianych tkanek. Student zna budowę mikroskopu i z pomocą prowadzącego ćwiczenia potrafi znaleźć preparat pod mikroskopem, student potrafi rozróżnić pod mikroskopem różne typy komórek konkretnej (pojedynczej) tkanki. 60-70% pkt DST, 71-75% DST+ Student zna budowę mikroskopu i samodzielnie potrafi znaleźć preparat pod mikroskopem bez zastosowania imersji, student potrafi rozróżnić na preparacie mikroskopowym komórki różnych tkanek. Student zna budowę mikroskopu, samodzielnie znajduje preparat mikroskopowy z wykorzystaniem imersji, student potrafi rozróżnić na preparacie mikroskopowym komórki różnych tkanek i podać miejsce w organizmie ludzkim, z którego najprawdopodobniej został pobrany materiał obserwowany pod mikroskopem. 93-100 % BDB. EK_05 Student nie potrafi podjąć dyskusji na zadany temat wykorzystując swoją wiedzę histologiczną. Student potrafi podjąć dyskusję na zadany temat, nie potrafi jednak prawidłowo precyzować swoich myśli wykorzystując do tego celu terminologię histologiczną. W wypowiedzi 60-70% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. 71-75% DST+. Student potrafi podjąć dyskusję na zadany temat, prawidłowo precyzuje swoje myśli z wykorzystaniem terminologii histologicznej. W wypowiedzi 76-86% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. 87-92% DB+. Student potrafi podjąć dyskusję na zadany temat, prawidłowo wykorzystuje terminologię histologiczną, zadaje pytania, definiuje problem i stara się znaleźć rozwiązanie podanego problemu. W wypowiedzi 93-100% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. str. 92
11. Literatura zalecana Literatura podstawowa Zabel M. Histologia Elsevier Wrocław 2017 Kuryszko J., Zarzycki J.: Histologia zwierząt. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, cop. 2000. Sawicki W.: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop. 2008. Literatura uzupełniająca Cichocki T., Litwin J.A., Mirecka J.: Kompendium histologii. Podręcznik dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, cop. 2009. Young B. [et al.]: Wheater histologia. Podręcznik i atlas. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, cop. 2010. 12. Bilans pracy studenta: RODZAJ PRACY STUDENTA FORMA FORMA STACJONARNA NIESTACJONARNA wykład 20 12 ćwiczenia/zajęcia praktyczne 15 10 ćwiczenia seminaryjne 0 0 przygotowanie do zajęć 15 28 w tym do ćwiczeń 10 15 studiowanie literatury 10 10 przygotowanie projektu/referatu/sprawozdania z zadań 0 0 konsultacje 5 5 przygotowanie do zaliczenia/egzaminu 10 10 zaliczenie końcowe/egzamin 0 0 ŁĄCZNY NAKŁAD PRACY STUDENTA W GODZINACH 75 75 - W TYM GODZINY KONTAKTOWE 40 27 LICZBA PUNKTÓW ECTS MODUŁU 3 3 W TYM ECTS KONTAKTOWE 1,6 1,1 str. 93