Jak założyć działalność gospodarczą i jak prowadzić ją i w dodatku nie zwariować
FIRMA RODZINNA
Przedsiębiorstwo rodzinne to przede wszystkim przedsiębiorstwa mikro. Zdarza się również tak, że firmy powstają w garażach czy warsztatach, a poprzez odpowiednie kierownictwo rozrosła się do firm kilkupokoleniowych, w których działalność kontynuują kolejni członkowie rodziny. Wśród wielkich światowych firm rodzinnych znajduje się m.in. Tchibo, BMW, McDonald. W Polsce również znajdziemy wiele przykładów bardzo dobrze prosperujących firm rodzinnych z pewnością jest to jedna z najstarszych firm Blikle (cukiernia), która przygotowuje się do przejęcia władzy przez kolejne pokolenie. Firmą rodzinną założoną w Polsce i dobrze prosperującą jest jubiler W. Kruk
Firmy rodzinne charakteryzują się wieloma zmiennymi jakimi są m. in: zdolność przystosowania do zmiennych warunków rynkowych przedsiębiorstwo stanowi dla przedsiębiorcy zasadniczą (lub jedyną) postawę egzystencji oraz źródło dochodów osobiste stosunki między właścicielem a pracownikiem wytwarzają wspólnotę pracy nacechowaną ścisłymi wzajemnymi kontaktami na rzecz przedsiębiorstwa oprócz właściciela pracują także żona, dzieci oraz członkowie rodziny właściciel ponosi odpowiedzialność i całe ryzyko w finansowaniu firmy przeważają środki własne i rodzinne osobista samodzielność przedsiębiorcy przeważającą formą prawną jest własność jednoosobowa lub spółka osobowa
Konkretny cel: pomysł, identyfikacja potrzeb, zakładanie i prowadzenie działalności Odpowiedzialność: finanse, rachunkowość i źródła finansowania Świadomość: prawo Umiejętności: przygotowanie menedżerskie, marketing, zasady współpracy, wizerunek firmy, sprzedaż Determinacja: biznes plan
Poważna przeszkodą w rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw jest niedostateczny know-how. Potencjalni przedsiębiorcy często nie decydują się na rozpoczęcie działalności gospodarczej, ponieważ nie posiadają odpowiedniej wiedzy, jak tego dokonać oraz co będzie niezbędne w prowadzeniu firmy
Struktura podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w woj. opolskim w/g PKD Administracja publiczna, obowiązkowe ubezpieczniea, opieka społeczna, pozostała działalność; 16% Przemysł; 9% Budownictwo; 11% Obsługa nieruchomości i firm; 21% Pośrednictwo finansowe; 4% Handel i naprawy; 30% Transport, gospodarka magazynowa i łączność; 6% Hotele i restauracje; 3%
Przeciętnie w kraju prawie 10% ludności posiada własna firmę. Zdecydowanie cała większość zakładanych Zdecydowanie cała większość zakładanych podmiotów należy do sektora MŚP
Główny cel to: danie podstawy wiedzy w obszarze przedsiębiorczości, który wydaje się być studnią bez dna. Chcę abyśmy oswoili się z pomysłem, że otwieranie firmy może być krokiem każdego, kto znajdzie w sobie motywację i siłę działania.
Kiedy zdecydujesz się na otwarcie własnej firmy, czeka cię ogromna przygoda i codzienne zapasy z kolejami losu oraz własnymi słabościami. Droga do celu na początku wydaje się zagmatwana, pamiętaj jednak, że WSZYSTKO JEST TRUDNE, ZANIM STANIE SIĘ ŁATWE
Kontroluj swoje myśli 40% naszych zmartwień nigdy się nie urzeczywistnia 30% dotyczy przeszłości, której nie da się zmienić 12% to sprawy innych ludzi, które nie powinny nas obchodzić 10% wywołują choroby prawdziwe czy urojone a naprawdę warto niepokoić się o 8%
Im wcześniej zaczniesz myśleć jak potoczą się Twoje losy, tym lepszą i bardziej przemyślaną decyzję podejmiesz
Co wybrać niezależność czy pewność? Decyzja jest trudna i musisz ją podjąć sam. Spróbujemy podpowiedzieć Ci na co zwrócić uwagę wybierając kierunek rozwoju swojej przyszłości.
Niemal wszyscy zachęcają do zakładania własnej działalności gospodarczej. Jednak niewielu zachęcających wspomina o tym, że tylko 20% ludzi ma predyspozycje do prowadzenia własnej działalności.
Warsztat własnej osobowości Cechy ludzi, którzy odnoszą sukces: wiedzą, czego chcą wierzą, że swój cel osiągną i potrafią sobie ten cel jasno wyobrazić działają energicznie, aby realizować swoje zamierzenia
Co pomaga w osiąganiu celów? wiara w siebie, akceptacja siebie, szacunek do siebie i innych odpowiedzialność za swoje czyny, uczucia i słowa działania z wizją końca, ustanawianie realnych celów, przewidywanie skutków swoich działań umiejętność głębokiego komunikowania się z ludźmi, pozytywne myślenie, harmonia wewnętrzna wytrwałość, samodyscyplina, asertywność umiejętność radzenia sobie ze stresem
Nigdy nie graj w cudzą grę, graj we własną 1. Swoje plany zacznij od zamierzeń ogólnych i długofalowych. 2. Odległe cele rozbij na mniejsze cele cząstkowe i określ ich czas realizacji. 3. Im bliższe są Twoje cele, tym bardziej szczegółowo powinieneś je zaplanować. 4. Im precyzyjniejszy plan, tym większa szansa jego realizacji. 5. Realizację zacznij od najbliższych planów. 6. Przeanalizuj, jakie przeszkody mogą pojawić się w trakcie realizacji planów i jak sobie z nimi poradzisz. 7. Zastanów się, jakie korzyści odniesiesz z realizacji planów. Wyobrażaj je sobie często. To dobry sposób na motywowanie siebie. 8. Planuj na piśmie konkretyzacja i precyzja da Ci możliwość lepszego rozeznania się w planach, pozwoli też lepiej kontrolować Twoje życie. 9. Unikaj odwlekania
Co wiesz o sobie? Wartości Co jest dla mnie najważniejsze? Jakimi zasadami kieruję się w życiu? Z czego nie mógłbym/mogłabym zrezygnować, a z czego tak? Umiejętności Jakie umiejętności posiadam? Jak pracuję w zespole? Czy umiem rozwiązywać problemy? Czy komunikuję się efektywnie z moimi znajomymi? Czy mam zdolności przywódcze? Czy jestem twórczy i pomysłowy?
Zainteresowania Jakie są moje zainteresowania i ulubione zajęcia? Dlaczego mnie pasjonują? Jakie sytuacje i zadania motywują mnie do działania? W jakim środowisku, w jakim towarzystwie czuję się najlepiej? W jakim zawodzie chcę pracować? Co daje mi największą satysfakcję?
Jakie są moje zalety? W czym jestem najlepszy(a)? Jakie talenty i umiejętności dostrzegają we mnie inni? Jakie są moje słabe strony? Czego najbardziej nie lubię robić? Jakie zajęcia są dla mnie trudne? Za co najczęściej jestem krytykowany/ dlaczego?
Zanim zdecydujesz Zanim zdecydujesz się zarejestrować działalność gospodarczą, musisz zastanowić się nad kilkoma rzeczami. Co jest najważniejsze? Konkretne cele. Zastanów się - jaki jest cel przedsięwzięcia, którym będziesz się zajmować. Cel musi być jasno określony i konsekwentnie realizowany. Istotnym jest zaplanowanie realizacji tego celu lub celów. Dobrze było by zaplanować osiągnięcie celu w określonym czasie (np. 2 lata lub 1 miesiąc). Pamiętaj, że tylko duża determinacja pozwoli Ci odnieść sukces. Odpowiedzialność. Musisz zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności jaką na siebie weźmiesz rozpoczynając działalność. Jeśli zatrudnisz pracowników odpowiadasz za nich.
Umiejętności. Rozwijaj się poprzez doskonalenie swoich umiejętności. Pamiętaj, konkurencja się szkoli. Zwracaj uwagę na szczegóły, one mogą być bardzo istotne. Determinacja. Daj z siebie wszystko. Dużo ludzi przegapia swoją szansę. Pracuj dwa razy więcej i ciężej. Zanim zdecydujesz
Dlaczego miałbyś kupić właśnie te usługi, czy produkty? Co Cię do tego skłania? Czy Twój produkt/usługa ma dodatkową przewagę na rynku nad konkurencją? I najważniejsze Jakie potrzeby klienta zaspokaja Twój produkt/usługa?
Potrzeby klienta mogą mieć dwojaki charakter: emocjonalny: przyjemność, sentyment do kogoś lub czegoś, lęk, satysfakcja, racjonalny: chęć zaoszczędzenia pieniędzy, potrzeba zwiększenia bezpieczeństwa, chęć poprawy funkcjonowania czegoś, chęć zaoszczędzenia czasu. Jakie potrzeby Twoich klientów mogą decydować o dokonaniu przez nich zakupu?
Kim są Twoi klienci czyli komu będziesz sprzedawał? Wielu przedsiębiorców, których pyta się o grupę docelową ich produktów lub usług dziwi się nie wiedząc co ma się na myśli. Niestety tego rodzaju wiedza stanowi absolutną podstawę. Wielu z tych przedsiębiorców twierdzi, że ich produkt jest dla wszystkich. Dla wszystkich, czyli dla nikogo.
Jak będziesz sprzedawał i reklamował, to co chcesz sprzedawać? Nawet najlepsza usługa lub najlepszy produkt musi zostać sprzedany klientowi. Zanim jednak to nastąpi klient musi wiedzieć, że może to kupić. A co więcej, powinien uzmysłowić sobie, że jest mu to potrzebne. Nikt nie kupuje bez przyczyny. Nawet osoba, która kupuje wszystko, co jej wpadnie w ręce ma swoje motywy, nawet jeżeli powodem jest zaspokojenie potrzeby robienia zakupów.
Ustalam pomysł na biznes wprowadzam całkowicie nowy produkt, którego jeszcze nikt nie produkował lub usługę, której jeszcze nikt nie wykonywał, zrobię coś lepiej, ulepszę istniejący produkt, lepiej wykonam dotychczas świadczone usługi, wykorzystam lukę na rynku - ilościową, jakościową, asortymentową, skopiuję pomysł, który sprawdził się na innym terenie, w innym środowisku.
Ryzyko w działalności na własny rachunek Tworząc nową firmę zakładamy jej sukces inaczej nie miałoby to sensu. Musimy jednak przewidzieć, że nie wszystko musi się udać. Należy zatem ocenić poziom ryzyka i przygotować plany alternatywne
Wybór lokalizacji wybierać miejsce przy dużym natężeniu ruchu ludności, przy traktach pieszych lub zmotoryzowanych, na lokalizację firmy wybierać miejsca koncentracji ludności, w sąsiedztwie podobnych branżowo firm współpracujących lub konkurencyjnych, w miejscach masowo odwiedzanych przez ludzi, unikać osamotnienia w lokalizacji, wybierać na siedzibę firmy lub jej placówki miejsca gospodarcze z łatwym dojazdem i pełną infrastrukturą techniczną
Podstawowe zagrożenia dla nowych firm ograniczony popyt na danym obszarze, gąszcz przepisów, utrudnienia biurokratyczne, wysoki koszt kredytu, silna, zorganizowana konkurencja, brak rezerw kapitałowych, trudności w uzyskaniu kredytu, niesolidni lub niewypłacalni odbiorcy.
Plusy i minusy pracy na własny rachunek PLUSY sam jesteś dla siebie szefem czerpiesz satysfakcję z pracy zarabiasz pieniądze masz satysfakcję z własnych dokonań uzyskujesz niezależność z własnych pomysłów masz elastyczny czas pracy samorealizujesz się twoje wynagrodzenie zależy od własnego wkładu pracy masz możliwość sprawdzenia się poszerzasz własne doświadczenie i wiedzę masz duże możliwości kontaktu z ludźmi możesz zatrudniać własną rodzinę MINUSY brak gwarantowanego dochodu ryzyko finansowe strach przed niepowodzeniem stresy, napięcie mniej czasu dla rodziny i na prywatne życie nielimitowany czas pracy niegwarantowany urlop możliwość izolacji od otoczenia konieczność realizacji nie zawsze przyjemnych spraw bezpośrednie uzależnienie standardu życia od kondycji firmy odpowiedzialność za innych zazdrość innych w sukcesie a ironia w niepowodzeniu
8 przyczyn dlaczego upadają firmy: Źle wybrana lokalizacja, Utrata płynności wydanie zbyt dużych środków własnych. Niewłaściwe obliczenie kosztów uruchomienia firmy i spodziewanych dochodów, Brak funduszy brak umiejętności pozyskiwania funduszy na otwarcie i rozwój naszej firmy, Brak doświadczenia i fachowej wiedzy. Niechęć do uczenia się przez całe życie rozwijanie wiedzy i umiejętności,
8 przyczyn dlaczego upadają firmy cd.: Brak dyscypliny finansowej, Zbyt duże inwestycje w wyposażenie, Zła gospodarka zapasami niedobór lub nadmiar towarów na magazynie i straty z tego płynące, Nadwyrężenie relacji: życie prywatne a zawodowe. Niewłaściwe planowanie czasu pracy.
Źródłem informacji o biznesie jest: ANALIZY RYNKU jakie potrzeby ludzi nie są zaspokojone TY sam odpowiedz co chciałbyś zmienić ISTNIEJĄCE FIRMY obserwacja, wizyty, informacje prasowe, współpraca ULOTKI, BROSZURY, PORADNIKI POMYSŁ MEDIA, INTERNET ogłoszenia, artykuły, opracowania, analizy REKLAMA WIZUALNA, plakaty, bilboardy, tablice PISMA SPECJALISTYCZNE I ZAWODOWE IMPREZY HANDLOWE targi, giełdy, jarmarki
STARE PRZYSŁOWIE CHIŃSKIE MÓWI: COKOLWIEK WYBIERZESZ I TAK BĘDZIESZ ŻAŁOWAŁ
Formy prowadzenia działalności gospodarczej
Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej. osoba fizyczna inne jednostki organizacyjne - prowadząca samodzielnie 1) spółdzielnie (w tym socjalne) działalność gospodarczą 2) grupy producentów rolnych - w formie spółki cywilnej Spółki prawa handlowego spółki osobowe spółki mieszane spółki kapitałowe - jawna, - komandytowa - z ograniczoną odpowiedzialnością - partnerska - komandytowo-akcyjna - akcyjna
OSOBA FIZYCZNA Indywidualna działalność gospodarcza czyli prowadzisz własny interes samodzielnie. czyli prowadzisz własny interes samodzielnie. Nie tworzysz zatem żadnej zorganizowanej struktury. Jesteś całkowicie samodzielny i samorządny
Zalety Prosty podział praw i obowiązków Nikt tobą nie zarządza, nikt nie narzuca ci czasu pracy, wszystkie decyzje podejmujesz sam. Elastyczne zarządzanie Prosto i tanio można rozpocząć działalność Proste zasady księgowości W przypadku działalności indywidualnej dominuje nieskomplikowana podatkowa księga przychodów i rozchodów Wady Pełna odpowiedzialność majątkiem przedsiębiorcy za zobowiązania firmy
Spółka cywilna jeśli nie zamierzasz działać samodzielnie, ale z kimś, najprostszym rozwiązaniem jest założenie spółki cywilnej w oparciu o Kodeks cywilny
Zalety Łatwo założyć i łatwo prowadzić W prosty sposób można zrealizować coś razem z innymi Często spółkę cywilną zakładają przyjaciele lub rodzeństwo, czyli osoby które mają do siebie duże zaufanie i dobrze czują się ze sobą. Wszyscy pracują po równo W spółce cywilnej każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzić jej sprawy. Czyli za spółkę odpowiadają wszyscy równo. Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności, proste zasady księgowości, Wady Pełna i solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki czyli jeden za wszystkich, wszyscy za jednego Niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw,
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka kapitałowa. Ma zastosowanie do spółka kapitałowa. Ma zastosowanie do prowadzenia przedsiębiorstwa o dużym rozmiarze. W tej spółce żaden ze wspólników nie ponosi odpowiedzialności osobistej.
Zalety Ograniczona odpowiedzialność wspólników Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki do wartości ich udziałów. Spółka posiada osobowość prawną. Możliwość zaangażowania znacznego kapitału i prowadzenia przedsiębiorstw o dużych rozmiarach. Wady Koszty założenia spółki: akt notarialny, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym Duża odpowiedzialność zarządu. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale odpowiedzialność członków zarządu może być duża. Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i badania sprawozdań Niemożność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, podwójne opodatkowanie dochodów - spółka jako osoba prawna rozlicza się CIT-em
Możliwości wyboru formy opodatkowania
Karta podatkowa Karta podatkowa jest adresowana do podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Może to być forma korzystna dla tych, którym zależy na tym, aby ich rozliczenie było jak najprostsze i spodziewają się jednocześnie, że koszty związane z działalnością będą stosunkowo niewielkie. Jednak formy te mają również swoje ujemne strony. W przypadku karty podatkowej podatek trzeba płacić również wtedy, gdy działalność nie przyniesie żadnych przychodów w danym miesiącu.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych płaci się od przychodu - podatnik nie może odliczyć kosztów uzyskania przychodu. Zatem ta forma opodatkowania jest korzystna dla osób, które ponoszą stosunkowo niewysokie koszty prowadzonej działalności. Podatnicy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych są zwolnieni z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Skala podatkowa ( zasady ogólne) książka przychodów i rozchodów Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych (według skali podatkowej lub podatkiem liniowym) jest obowiązany prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz karty przychodów pracowników
Podatek liniowy Podatek liniowy (19%) to forma opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, która pozwala uniknąć progresywnej skali podatkowej. Od 2009 r. obowiązują jednak tylko dwie stawki skali podatkowej (18% i 32%). W tym jedna niższa niż stawka stosowana w podatku liniowym.
Podatek VAT Zwolnienie od podatku od towarów i usług przysługuje podatnikom, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł, przy czym do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W przypadku, gdy podatnik przekroczy tą kwotę, zwolnienie to traci moc z chwilą przekroczenia. Podatek VAT muszą opłacać: Dostawcy wyrobów z metali szlachetnych, Dostawcy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, Dostawcy nowych środków transportu, Prawnicy, Przedsiębiorcy świadczący usługi w zakresie doradztwa, Przedsiębiorcy świadczący usługi jubilerskie, Przedsiębiorcy niemający siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju.
Kasy fiskalne W 2013 r. powinni stosować kasy fiskalne podatnicy VAT, których obrót przekroczył w 2012 roku 20 tys. zł, a nie są zwolnieni z tego obowiązku. Przy czym w przypadku podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku podatkowego limit ten określany będzie w proporcji do okresu jej prowadzenia. Wysokość obrotów nie zawsze decyduje o zwolnieniu 1)dokonujący dostawy m.in.: -części do silników, -przyczep i naczep, -sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego 2) świadczący m.in. usługi: -przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami, -gdy dostawa sprzedanych towarów odbywa się w systemie wysyłkowym ostrzeżenie dla sklepów internetowych (można uniknąć kasy)
Cyp r Wę gry Wielka Brytania Włoch y 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Stawki podatku dochodowe go dla firm w krajach Unii Europe jskie j Cze chy Dania Estonia Finlandia Fra ncja Grecja Hiszp ania Holandia Irland ia Litwa Luksem burg Łotwa Malta Nie mcy Polska Portuga lia Słowacja Słowenia Szwecja k raj Belgia Austria stawka podstawow a podatku
30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Stawki podatku VAT w krajach Unii Europejskiej kraj stawka podstawowa podatku
Przychód sprzedaż towaru/usługi Nasz Zysk Podatek Urząd skarbowy Podstawa * stawka KAPITAŁ NA INWESTYCJE oszczędności pożyczka Kredyt wsparcie unijne itp Koszty uzyskania przychodu bezpośrednie (zakup towaru/usługi) pośrednie (koszty stałe) DOCHÓD Przychód - koszty Podstawa opodatkowania Odliczenia od dochodu
Czy podatki to wszystko?? A co z resztą obowiązków? - składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) - składki na ubezpieczenie zdrowotne (ZUS) - opłaty za korzystanie ze środowiska (emisja zanieczyszczeń, wycinka drzew i krzewów) - opłata produktowa - opłaty za odtwarzanie muzyki - e-podpis (m.in. ZUS) - prawa pracownicze - koncesje i zezwolenia
Skąd wziąć wiedzę o obowiązkach ciążących na przedsiębiorcy - interpretacje Min. Fin. - orzecznictwo sądowo-administracyjne - internet (www.mf.gov.pl, www.gofin.pl, www.infor.pl itd.) - gazety (np. Gazeta Prawna, Rzeczpospolita) - inne wydawnictwa - biuro rachunkowe
dr inż. Piotr Bębenek 602 173 104 p.bebenek1@gmail.com