SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. IMMUNOLOGIA Kod modułu LK.3.C.001. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym lekarski



Podobne dokumenty
IMMUNOLOGIA DLA STUDENTÓW II ROKU WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM - PROGRAM 2015/2016

Wykład 1 Termin: Odpowiedź nieswoista komórkowa i humoralna. Wykład 2 Termin: Odpowiedź swoista komórkowa i humoralna

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Immunologia

Immunologia - opis przedmiotu

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Immunologia

Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny

Rok akademicki:2017/2018

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W. I nforma cje ogólne

S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne

Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia

Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy C. Nazwa modułu/przedmiotu

Spis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli Wprowadzenie... 18

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Immunologia. Nie dotyczy

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia.

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, Poznań

Immunologia SYLABUS A. Informacje ogólne

Wydział Lekarski Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 4. Kod przedmiotu/modułu

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Nazwa przedmiotu IMMUNOLOGIA OGÓLNA. 2. Numer kodowy IMM01c. 3. Język, w którym prowadzone są zajęcia polski

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW

SYLABUS. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. kierunek lekarski jednolite studia magisterskie

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna

Immunologia podstawowa. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. jednolite studia magisterskie

Kierunek i poziom studiów: Biotechnologia, poziom drugi Sylabus modułu: Immunologia (2BT_53)

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski

Immunopatologia. 1. Metryczka. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej

Uczelnia Łazarskiego Wydział Medyczny Kierunek Lekarski. Nazwa przedmiotu IMMUNOLOGIA. Status przedmiotu v podstawowy uzupełniający języki

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy Nazwa grupy

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Mikrobiologia i immunologia

KARTA PRZEDMIOTU/SYLABUS

Choroby zakaźne i pasożytnicze Kod przedmiotu

Sylabus IMMUNOLOGIA IMMUNOLOGY

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko-Stomatologiczny (WLS)

Sylabus IMMUNOLOGIA IMMUNOLOGY

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Mikrobiologia jamy ustnej

ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO

IMMUNOLOGIA IMMUNOLOGY

Rodzaj oznaczenia (wybierz) - C3 / C4 /C1q

Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5.

3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny;

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko-Stomatologiczny (WLS)

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia. obowiązkowy X fakultatywny kierunkowy X podstawowy polski X angielski inny

Szczegółowy program zajęć Immunologia, kierunek: Lekarski

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Mikrobiologia i immunologia

Odporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia Protetyka stomatologiczna 2. kierunkowy X podstawowy polski X angielski inny

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia Substancje toksyczne zawarte w preparatach kosmetycznych. ang. Toxic ingredients in cosmetics.

Załącznik nr 2 do Uchwały Senatu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu nr 1441 z dnia 24 września 2014 r. Sylabus

SYLABUS I II III IV X V VI X 8 X , w tym: 20 - wykłady, 10 - seminaria, 30 ćwiczenia, 15 fakultety

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski Lekarski I (licencjackie)

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

Leczenie biologiczne co to znaczy?

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia. Lekarsko-Stomatologiczny. Liczba godzin. Forma kształcenia. Ćwiczenia laboratoryjne (CL) Ćwiczenia w warunkach

Warszawski Uniwersytet Medyczny Dziekanat II Wydziału Lekarskiego

O PO P R O NOŚ O Ć Ś WR

Rodzaj oznaczenia (wybierz) - C3 / C4 /C1q

Sylabus z modułu. [27A] Alergologia. Poznanie znaczenia znajomości zagadnień związanych z chorobami alergicznymi w pracy kosmetologa.

II Wydział Lekarski III. V zimowy. kierunkowy. nie. dr n. med. Iwona Rudnicka

Poradnia Immunologiczna

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia. Nazwa modułu/przedmiotu Materiałoznawstwo stomatologiczne Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy C

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Choroby Zakaźne

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski. podstawowy X

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia. obowiązkowy X fakultatywny kierunkowy X podstawowy polski X angielski inny

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski

SYLABUS x 8 x

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Sylabus 2017/2018. Rehabilitacja. Lekarsko - Stomatologiczny Stomatologia

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia NOWOCZESNE TECHNIKI DIAGNOSTYCZNE. Ćwiczenia laboratoryjne (CL) Ćwiczenia w warunkach symulowanych (CS)

Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia II WYDZIAŁ LEKARSKI. Rok: IV.

Sylabus 2017/2018. Opis przedmiotu kształcenia. Nazwa modułu/przedmiotu Transplantologia kliniczna Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy E

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia PRAWO MEDYCZNE MEDICAL LAW. Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Biologia medyczna z elementami immunologii

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy cytofizjologii

S YLABUS MODUŁU. I nformacje ogólne

Wstęp i definicje podstawowe Wykaz używanych skrótów 1.Główne komponenty i zasadnicze cechy odpowiedzi immunologicznej (Marek Jakóbisiak)

Zajęcia fakultatywne Drobnoustroje a zdrowie człowieka wybrane zagadnienia

SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia.

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Diagnostyka mikrobiologiczna. Nie dotyczy. 13 Wykłady: 30 h, ćwiczenia 120h;

SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Endokrynologia Kod modułu LK.3.E.015. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Farmakologia. Nie dotyczy

Transkrypt:

SYLABUS Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Część A - Opis przedmiotu kształcenia. IMMUNOLOGIA Kod modułu LK.3.C.001 II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym lekarski Specjalności: Poziom studiów: I (licencjackie) Rodzaj studiów: stacjonarne niestacjonarne Rok studiów: I II III IV V VI Typ modułu/ przedmiotu: Rodzaj modułu/ przedmiotu: Język wykładowy: Forma kształcenia obowiązkowy kształcenia ogólnego polski Wykład 10 Seminarium wiczenia 45 Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe inne RAZEM 55 Semestr studiów: Godziny Cele kształcenia: Celem kształcenia jest zaznajomienie studentów z immunologią podstawową i kliniczną: zapoznanie z metodami diagnostyki, postępowaniem leczniczym i prewencyjnym schorzeń, będących przejawem dysfunkcji układu immunologicznego. Macierz efektów kształcenia dla modułu /przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych efektów kształcenia oraz formy realizacjizajęć. Numer efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł ( przedmiot) wie/umie/potrafi/ - symbol EKK: Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Forma zajęć dydaktycznych * wpisz symbol W01 zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu odpornościowego, w tym swoiste i nieswoiste mechanizmy odporności humoralnej i komórkowej - C.W20; W/ 1

W02 zna typy reakcji nadwrażliwości, rodzaje niedoborów odporności oraz podstawy immunomodulacji - C.W22; W/ W03 W04 określa genetyczne podstawy doboru dawcy i biorcy oraz podstawy immunologii transplantacyjnej - C.W24; opisuje główny układ zgodności tkankowej- C.W21 W/ W/ W05 W06 zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów - C.W23 zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową; oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób - B.W21 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych występujących: W/ W/ W07 chorób autoimmunologicznych w tym: chorób układowych tkanki łącznej - RZS, SLE, układowych zapaleń naczyń, zapaleń stawów z zajęciem kręgosłupa (ZZSK) chorób alergicznych, w tym: anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego oraz obrzęku naczynioruchowego, W08 W09 U01 U02 U03 K01 K02 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego oraz profilaktycznego w najczęstszych chorobach bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych i grzybicachw tym zakażeniach pneumokokowych, wirusowym zapaleniu wątroby, nabytym niedoborze odporności AIDS, sepsie i zakażeniach szpitalnych - E.W7. zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań - E.W37 planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i wyciąga wnioski - B.U14 posługuje się reakcją antygen - przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych - C.U8 analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze oraz zaburzenia regulacji wywoływane przez czynnik etiologiczny -C.U12 chętnie uczestniczy w części teoretycznej i praktycznej zajęć współpracuje w grupie W/ 2

K03 * W- wykład; - ćwiczenia; aktywnie uczestniczy w ćwiczeniach, zachowując się kulturalnie Proszę oznaczyć krzyżykami w skali 1-3 jak powyższe efekty lokują państwa zajęcia w działach: przekaz wiedzy, umiejętności czy kształtowanie postaw np.: Wiedza + + + Umiejętności + + Postawy + Nakład pracy (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.) 1. Godziny kontaktowe 55 2. Czas pracy własnej 60 Sumaryczne obciążenie pracy 115 Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 4 Uwagi Treść zajęć: WYKŁADY: WYKŁADY dla studentów II roku Wydziału Lekarskiego z zakresu IMMUNOLOGII Wykład 1 Odpowiedź nieswoista komórkowa i humoralna Wykład 2 Odpowiedź swoista komórkowa i humoralna Wykład 3 Rozwój układu immunologicznego. Zakażenia infekcyjne. Immunoprofilaktyka Wykład 4 Nadwrażliwość. Autoimmunizacja. Wykład 5 Niedobory odpornościowe. Transplantologia. Immunologia rozrodu i nowotworów. WICZENIA: WICZENIA dla studentów II roku Wydziału Lekarskiego z zakresu IMMUNOLOGII Obciążenie (h) wiczenie 1: Podstawowe elementy i zasady działania układu immunologicznego. Odporność nieswoista humoralna Odporność: wrodzona, nabyta; czynna, bierna; nieswoista, swoista; naturalna, sztuczna; komórkowa, humoralna. Układ limfatyczny: pierwotne (centralne) i wtórne (obwodowe) narządy limfatyczne, krążenie limfocytów. Komórki układu odpornościowego i ich podstawowe funkcje: stemcell, limfocyty B, T, NK, makrofagi, granulocyty, komórki dendrytyczne, komórki tuczne, płytki krwi. Mediatory rozpuszczalne: dopełniacz, przeciwciała, cytokiny (monokiny, limfokiny, interleukiny, chemokiny...), interferony, mediatory zapalne. Odporność nieswoista (wrodzona): drogi wnikania antygenu do ustroju, naturalne bariery anatomiczno-czynnościowe skóry i błon śluzowych, rola flory fizjologicznej, nieswoiste czynniki humoralne (dopełniacz, interferony, lizozym, laktoferyna, fibronektyna, białko C-reaktywne, białka szoku termicznego). Dopełniacz: aktywacja (droga klasyczna, alternatywna i lektynowa), biologiczne efekty układu dopełniacza (zwiększenie przepuszczalności naczyń, chemotaksja i aktywacja neutrofilów, adherencja i opsonizacja, przetwarzanie kompleksów, liza lub uszkodzenie komórki). Receptory dla fragmentów dopełniacza na komórkach. Współdziałanie układu dopełniacza z układem krzepnięcia i kinin. Część praktyczna: Wykonanie rozmazu krwi barwionego metodą Giemsy. Metody badania układu dopełniacza: oznaczanie stężenia składowych C3, C4, inhibitora C1, czynnika B oraz aktywności hemolitycznej. wiczenie 2: 3

Odporność nieswoista komórkowa Fagocytoza: migracja komórek fagocytujących, cząsteczki adhezyjne (integryny, selektyny), czynniki chemotaktyczne (składowe dopełniacza, chemokiny), receptory na komórkach fagocytujących, opsonizacja, pochłanianie, wewnątrzkomórkowe zabijanie drobnoustrojów mechanizmy zależne i niezależne od tlenu. Cytotoksyczność naturalna komórki NK (brak restrykcji MHC), mechanizm działania (perforyny). Rozpoznanie antygenu ( nieswoiste ) - cząsteczki PAMP, receptory PPR, Toll-podobne (TLR), receptory mannozy. Bariera patologiczna odczyn zapalny. Część praktyczna: Ocena rozmazu krwi barwionego metodą Giemsy identyfikacja komórek układu odpornościowego w mikroskopie świetlnym.ocena chemotaksji metoda agarozowa. Metody oceny funkcji komórek fagocytujących odsetek komórek fagocytujących, indeks fagocytarny, odsetek komórek zabitych, test NBT, test z oranżem akrydyny. wiczenie 3: Swoista odpowiedź immunologiczna komórkowa Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny; antygeny MHC (HLA), antygeny reagujące krzyżowo (heterofilne); alergen, tolerogen. Determinanty antygenowe (epitopy), immunogenność (antygenowość), swoistość, immunogenność a budowa chemiczna antygenu i wielkość cząsteczki; antygeny T-zależne i T-niezależne, superantygeny. Limfocyty: B T (subpopulacje: limfocyty pomocnicze - Th1, Th2 CD4 +, cytotoksyczne - Tc CD8 +, regulatorowe - Treg), NK; rozwój, markery/receptory powierzchniowe: antygeny różnicowania - CD, inne: B Ig, T TCR, HLA; krążenie limfocytów. Prezentacja antygenu: komórki prezentujące antygen (APC), przetworzenie antygenu. Główne etapy swoistej odpowiedzi immunologicznej: faza indukcyjna (rozpoznanie antygenu), faza centralna (aktywacja, proliferacja - selekcja klonalna i różnicowanie zaangażowanych komórek w limfocyty efektorowe), faza efektorowa (eliminacja antygenu przy współdziałaniu różnych mechanizmów i komórek). Pamięć i tolerancja immunologiczna. Swoista odpowiedź komórkowa: typu cytotoksycznego - rozpoznanie antygenu (T CD8 - restrykcja MHC kl. I), mechanizmy cytotoksyczności; typu późnego rozpoznanie antygenu (T CD4 MHC kl. II), faza efektorowa (aktywowany makrofag). Część praktyczna: Metody badania ilości i funkcji limfocytów T i B: izolacja limfocytów, ocena markerów powierzchniowych (testy rozetkowe, przy użyciu przeciwciał monoklonalnych metodą IF, cytometria przepływowa), ocena funkcji limfocytów (test transformacji blastycznej pod wpływem fitohemaglutyniny, test zahamowania migracji), ocena stężenia cytokin, testy cytotoksyczne. wiczenie 4: Swoista odpowiedź immunologiczna humoralna. Układ immunologiczny skóry i błon śluzowych. Regulacja odpowiedzi immunologicznej. Swoista odpowiedź humoralna: rozpoznanie antygenu przez limfocyty B, współdziałanie T i B, komórki plazmatyczne produkcja przeciwciał, pierwotna i wtórna odpowiedź typu humoralnego. Przeciwciała: budowa, rola Fab i Fc, izotyp, allotyp, idiotyp, paratop, właściwości biologiczne poszczególnych klas Ig, obecność receptorów Fc na komórkach i ich znaczenie biologiczne, przeciwciała monoklonalne, antyidiotypowe; swoistość i siła wiązania z antygenem (powinowactwo affinity, zachłanność avidity). Immunoglobuliny błonowe. Rodzina immunoglobulin. Reakcje antygen przeciwciało: in vivo - neutralizacja, kompleksy immunologiczne, opsonizacja, liza; in vitro odczyny serologiczne: aglutynacja, precypitacja, OWD. Korzystne (ochrona przed czynnikami infekcyjnymi, kontrola rozrostu przednowotworowego) i niekorzystne (alergia, autoimmunizacja, odrzucanie przeszczepu, erytroblastoza płodowa) konsekwencje odpowiedzi swoistej. Kooperacja odpowiedzi swoistej humoralnej i komórkowej: immunofagocytoza, ADCC odpowiedź komórkowa zależna od przeciwciał (NK CD16, makrofagi, neutrofile). Regulacja odpowiedzi immunologicznej: rola antygenu (charakter chemiczny, dawka, droga podania), dopełniacza, przeciwciał, limfocytów regulatorowych (supresyjnych i kontrasupresyjnych), sieć immunologiczna regulacja poprzez idiotypy. Udział cytokin (interleukiny, IFN- ). Interakcje neurohormonalne, pokarmowe i genetyczne. Układ immunologiczny skóry i błon śluzowych: SIS (SALT), MALT: GALT, NALT, BALT, podobieństwa i różnice, tolerancja pokarmowa, wpływ promieniowania UV. Częśćpraktyczna: Oznaczanie poziomów przeciwciał w surowicy w poszczególnych klasach (IgG, IgM, IgA) metodą immunodyfuzji radialnej. Obserwacja funkcji przeciwciał in vivo: odczyn lityczny na przykładzie krwinek czerwonych. wiczenie 5: Diagnostyka immunologiczna Podstawowe i złożone odczyny serologiczne rodzaje, zasada działania, odczyt, interpretacja, wady i zalety: aglutynacja, hemaglutynacja, precypitacja, OWD, odczyn Coombsa, immunofluorescencja, RIA, ELISA, immuno-blotting. Część praktyczna: Wykrycie antygenu lub przeciwciał swoistych w testach serologicznych in vitro prezentacja/ wykonanie testów: aglutynacja szkiełkowa i probówkowa, precypitacja pierścieniowa, podwójna dyfuzja w żelu, immunodyfuzja radialna, odczyn wiązania dopełniacza, immunofluorescencja bezpośrednia i pośrednia, ELISA, immuno-blotting. wiczenie 6: Rozwój immunologicznego. Immunologia infekcyjna Filogeneza i ontogeneza układu odpornościowego: rozwój układu immunologicznego w okresie płodowym, odporność u noworodków i dzieci, fizjologiczne starzenie się układu immunologicznego. Gatunkowe, indywidualne i inne nieswoiste czynniki wpływające na odporność. Rola flory fizjologicznej w odporności. Zakażenie wypadkowa pomiędzy właściwościami drobnoustroju do namnażania i wywołania choroby a zdolnością makroorganizmu do szybkiej mobilizacji nieswoistych i swoistych mechanizmów obronnych. Typy zakażeń: obligatoryjne pasożyty wewnątrzkomórkowe (wirusy, chlamydie, riketsje, Toxoplasmagondii), fakultatywne pasożyty wewnątrzkomórkowe (prątki, brucelle, listerie, niektóre grzyby), obligatoryjne pasożyty zewnątrzkomórkowe (większość bakterii gronkowce, paciorkowce, pałeczki Gram-ujemne). Odporność w zakażeniach bakteryjnych: zależność od budowy ściany komórkowej i chorobotwórczości (adherencja, toksyczność, 4

inwazyjność), rola poszczególnych mechanizmów nieswoistych i swoistych w różnych typach zakażeń bakteryjnych. Wstrząs septyczny, zjawisko Kocha. Odporność w zakażeniach wirusowych: zakażenia ostre, przewlekłe, latentne, powolne (priony), odporność wrodzona (interferony, NK, makrofag), udział przeciwciał, dopełniacza, DTH i mechanizmów cytotoksycznych. Odporność w zakażeniach grzybiczych i pasożytniczych znaczenie poszczególnych mechanizmów nieswoistych i swoistych. Sposoby unikania mechanizmów obronnych ustroju przez drobnoustroje. Część praktyczna: Analiza wyników odczynów serologicznych w wybranych zakażeniach: Helicobacterpylori, Borreliaburgdorferi, Mycoplasmapneumoniae, Chlamydophila pneumonia.. wiczenie 7: Nadwrażliwość Mechanizmy reakcji nadwrażliwości. Reakcje wczesne: typ I anafilaktyczny (charakter antygenu-alergenu, przeciwciała IgE i receptory Fc dla IgE, zaangażowane komórki, mediatory, postacie kliniczne); typ II cytotoksyczny lub cytolityczny (reakcje potransfuzyjne, polekowe, choroby autoimmunologiczne); typ III z udziałem kompleksów immunologicznych (odczyn Arthusa, choroba posurowicza, choroby autoimmunologiczne); reakcje późne: typ IV tuberkulinowy (alergie bakteryjne, np. prątki, alergia kontaktowa). Część praktyczna: Diagnostyka immunologiczna in vitro w schorzeń alergicznych. Omówienie zasad wykonania i interpretacji testów: oznaczanie całkowitego i swoistego IgE - testy RIST i RAST, uwalnianie histaminy z bazofili, test degranulacji bazofilów, test CAST-ELISA, oznaczanie trypazy w surowicy, oznaczanie eozynofilowgo białka katinowego ECP w surowicy, oznaczanie ilości eozynofili w preparacie z BALu. Omówienie odczynu tuberkulinowego Mantoux, testów skórnych (metoda skaryfikacyjna, śródskórna), testów prowokacji (próba nosowa, próba oskrzelowa) wiczenie 8: Autoimmunizacja Tolerancja immunologiczna, mechanizmy tolerancji. Autoimmunizacja.Autoantygeny, autoprzeciwciała, czynniki wpływające na zaburzenie stanu tolerancji na własne antygeny, mechanizmy powstawania chorób autoimmunizacyjnych (typ II, III, IV), uwarunkowania genetyczne i hormonalne, swoistość odpowiedzi autoimmunologicznej choroby narządowo-swoiste i układowe, przykłady. Mimikra antygenowa (gorączka reumatyczna). Najważniejsze choroby autoimmunologiczne patomechanizm i diagnostyka. Pozytywna rola IgE, autoimmunizacji i tolerancji. Część praktyczna: Zasady diagnostyki chorób autoimmunizacyjnych - wykrywanie autoprzeciwciał metodą IF i ELISA oraz kompleksów immunologicznych. Algorytmy postępowania. wiczenie 9: Niedobory odpornościowe Niedobory pierwotne: zależne od limfocytów B i T, defekty białek dopełniacza, defekty komórek fagocytujących. Niedobory wtórne. AIDS. Część praktyczna:referaty charakterystyka poszczególnych chorób niedoborowych (objawy kliniczne, patomechanizm, diagnostyka, leczenie) wiczenie 10: Immunologia transplantacyjna Immunologia transplantacyjna: budowa układu HLA, zasady doboru tkanek do przeszczepu, mechanizmy odrzucania przeszczepu allogenicznego; przeszczep szpiku, reakcja GvH. Wykorzystanie badania układu HLA w wykluczaniu ojcostwa. Związek HLA z chorobami. Część praktyczna:metody badania antygenów zgodności tkankowej: oznaczanie HLA kl. I i II metodami serologicznymi oraz metodami molekularnymi (PCR-SSP, PCR-SSO).Demonstracja testu limfocytotoksycznego.zasady doboru dawcy i biorcy. wiczenie 11: Immunoterapia - immunoprofilaktyka, immunomodulacja, immunosupresja. Uodpornienie czynne:szczepienia ochronne: typy szczepionek, szczepienia obowiązkowe, zalecane, szczepienia w grupach ryzyka, szczepionki wieloskładnikowe, cykle szczepień, odstępy pomiędzy szczepieniami, przeciwskazania, reakcje niekorzystne. Adiuwanty mechanizmy działania. Uodpornienie bierne. (Seroterapia). Surowice odpornościowe, gamma-globuliny rodzaje, wskazania i powikłania. Szczepionki nieswoiste typy szczepionek, wskazania i ogólne zasady podawania. Autoszczepionki wskazania, zasady podawania. Odczulanie szczepionki stosowane w chorobach atopowych. Nieswoista immunoterapia (preparaty roślinne, bakteryjne, cytokiny). Zastosowanie w praktyce klinicznej. Immusupresja efekty działania podstawowych grup leków immunosupresyjnych. Część praktyczna:demonstracja różnego typu szczepionek profilaktycznych i surowic odpornościowych. Demonstracja różnego typu szczepionek nieswoistych oraz innych preparatów immunomodulacyjnych. Autoszczepionki zasady doboru i prowadzenia chorych. wiczenie 12: Immunologia rozrodu i nowotworów. Immunologia rozrodu: immunologiczne podstawy niepłodności u mężczyzn i kobiet, immunoterapia nawracających poronień samoistnych. Ciąża jako przeszczep allogeniczny- mechanizmy immunologiczne w ciąży. Konflikt serologiczny mechanizm, diagnostyka i profilaktyka. Immunologia nowotworów: antygeny nowotworowe, reakcja układu immunologicznego na komorki nowotworowe, antygeny płodowonowotworowe (CEA, AFP), markery nowotworowe (PSA, Ca 125, Ca 19-9), wirusy kancerogenne. Mechanizmy ułatwiające rozwój nowotworu. Immunoterapia nowotworów. 5

Część praktyczna:wykonanie odczynu Coombsa bezpośredniego i pośredniego (wykrywanie przeciwciał niekompletnych). Immunoprofilaktyka kobiet Rh(-) zasady podania immunoglobuliny anty-d.wykrywanie przeciwciał antyplemnikowych metodą IF. Ocena morfologii komórek NK. Analiza wyników badań cytometrycznych w diagnostyce rozrostowych chorób krwi. wiczenie 13: Diagnostyka chorób o podłożu immunologicznym przypadki kliniczne. Postępowanie w konkretnych przypadkach chorób o podłożu immunologicznym.. Część praktyczna:analiza konkretnych przypadków klinicznych Literatura podstawowa i uzupełniająca, inne pomoce dydaktyczne: Literatura podstawowa i uzupełniająca, inne pomoce dydaktyczne: 1. Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T Immunologia wyd.6 zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2012 2. Male D., Brostoff J., Roth D.B., Roitt I. Immunologia 7 ed., Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2008 3. Podstawy immunologii W. Ptak 4. Immunologia kliniczna M. Kowalski Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych 1. Zestaw do prezentacji multimedialnych: laptop, projektor multimedialny 2. Laboratorium wyposażone w stoły laboratoryjne, Luminex, czytniki ELISA i ELISPOT, aparaty do PCR, wirówki laboratoryjne, pipety automatyczne, mikroskop świetlny i fluorescencyjny. Jednorazowy sprzęt laboratoryjny, odczynniki. Warunki uzyskania zaliczenia oraz system oceniania: 1. Zaliczenie wszystkich ćwiczeń w danym semestrze jest warunkiem dopuszczenia do końcowego testu zaliczeniowego. 2. Zaliczenie ćwiczeńoznaczaobecność/uzyskanie zaliczeń wszystkich ćwiczeń.nieobecności:nieobecności muszą być usprawiedliwione, zaliczone teoretycznie i odrobione praktycznie. Odrabianie ćwiczeń odbywa się: tylko po wcześniejszym zaliczeniu teoretycznym ćwiczenia; jeżeli istnieje możliwość z inną grupą ćwiczeniową, zgodnie z tematem ćwiczenia, w tym samym tygodniu; obligatoryjnie pod koniec semestru letniego w ramach 13 ćwiczenia. Nieobecność na więcej niż 50% (7) ćwiczeń w semestrze skutkuje otrzymaniem czerwonego warunku bez możliwości odrabiania. 3. System oceniania: Na każdym ćwiczeniu asystenci prowadzący mają obowiązek pisemnego sprawdzenia aktualnych wiadomości wszystkich studentów -10 minutowa wejściówka składającą się z 10 pytań testowych typu zamkniętego i\lub otwartego. Do zaliczenia wejściówki wymagane jest 60 % prawidłowych odpowiedzi. Kryteria oceny wejściówki: Za każdą poprawną odpowiedź na pytanie student uzyskuje 1 pkt (max. 10 pkt); < 6pkt niedostateczny, 6 pkt - dostateczny, 7 pkt. dość dobry, 8 pkt. dobry, 9 pkt. ponad dobry, 10 pkt. bardzo dobry. W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej z wejściówki, student ma prawo do dwukrotnego terminu poprawkowego pierwszy termin poprawkowy powinien odbyć się w przeciągu 2 tygodni od otrzymania wyników (po upływie 2 tygodni niewykorzystana szansa zaliczenia przepada), drugi termin po zakończeniu ćwiczeń. Niezaliczenie drugiego terminu poprawkowego skutkuje niedopuszczeniem do zaliczenia końcowego i otrzymaniem czerwonego warunku.zaliczenia poprawkowe wejściówki mają formę pisemną. 4. Aktywność : student jest zobowiązany do samodzielnego wykonania obowiązkowych zadań praktycznych i wypełnienia przyniesionego protokołu (do pobrania z naszej strony internetowej), który pod koniec zajęć jest oceniany przez asystenta prowadzącego. Ocena negatywna wymaga poprawy w trakcie kolejnych ćwiczeń bądź na ćwiczeniach odróbkowych. Ponadto zobowiązany jest do przygotowania i zaprezentowania referat na wskazany przez asystenta temat. 5. Forma zaliczenia semestrów test pisemny.do zaliczenia testu składającego się z 40 pytań testowych konieczne jest 60% prawidłowych odpowiedzi. Kryteria oceny testu końcowego: < 24 pkt niedostateczny, 24-27 pkt dostateczny, 29-31 pkt. - dość dobry, 32-34 pkt. - dobry, 35-37 pkt. ponad dobry, 38-40 pkt. - bardzo dobry. Studenci, którzy uzyskali z ćwiczeń średnią ocen co najmniej 4,4 oraz mieli maksymalnie jedną usprawiedliwioną nieobecność, a także mają pozytywną opinię asystenta prowadzącego uzyskują 2 dodatkowe punkty do wyników testu końcowego. Nazwa i adres jednostki prowadzącej moduł/przedmiot Katedra i Zakład Mikrobiologii i Immunologii PUM Koordynator zajęć: dr n.med. Iwona Wojciechowska-Koszko (tel. 91 466-16-52/ e-mail: IwonaKoszko@interia.pl) Nazwisko osoby prowadzącej/osób prowadzących zajęcia dr n.med. Iwona Wojciechowska-Koszko dr n.med. Paulina Roszkowska dr n.med. Barbara Krasnodębska-Szponder dr n.med. Magdalena Mnichowska-Polanowska dr n.med. B. Wójciuk Podpis Kierownik jednostki prowadzącej zajęcia..... Data sporządzenia sylabusa: 19.02.2015 6