Rynek nieruchomości biurowych w Warszawie
Rynek biurowy w Polsce Istniejąca podaż: Katowice 5% Poznań 5% Łódź 4% Lublin 2% Szczecin 1% W trakcie realizacji: Poznań 7% Łódź 7% Szczecin Katowice 2% 3% Lublin 1% Trójmiasto 8% Wrocław 10% 10,2 miliona m 2 Trójmiasto Warszawa 1,66 miliona m 2 53% Wrocław 13% Warszawa 44% Kraków 12% Kraków 15% Źródło: JLL, III kw. 2018 r. 2
Lokalizacja istniejących i realizowanych biur w Warszawie Istniejące W budowie 6% 4% 4% 4% 26% 8% 4% 3%3% 13% 16% 23% 21% 58% Mokotów COB Żwirki i Wigury Zachód Ursynów, Wilanów Centrum Jerozolimskie Wschód Puławska Północ Centrum COB Mokotów Jerozolimskie Zachód Północ Wschód Żwirki i Wigury Źródło: JLL, III kw. 2018 r. 3
Oddane do użytku, planowane i współczynnik pustostanów Warszawa, 2006 2020P 500 000 450 000 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018P 2019P 2020P Oddane do użytku (m²) Przyszła podaż (m²) Poziom pustostanów (%) 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Źródło: JLL, III kw. 2018, *poziom pustostanów III kw. 2018 r. 2018 Jones Lang LaSalle IP, Inc. All rights reserved. 4
Świetny 2017 oraz 2018 pod kątem popytu na biura m² 900 000 800 000 700 000 600 000 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000 - Popyt brutto, 2005 III kw. 2018 r. 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 I-III kw. 2018 Nowe - istniejące budynki Nowe - Pre-let Ekspansje Na potrzeby własne Odnowienia Udział odnowień w popycie brutto 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Źródło: JLL, III kw. 2018 r. 5
Mapa koncentracji nowe umowy najmu I-III kw. 2018 Obszary centralne Źródło: JLL, III kw. 2018 r. Mokotów 6
Mapa koncentracji wszystkie umowy najmu I-III kw. 2018 Obszary centralne Źródło: JLL, III kw. 2018 r. Mokotów 7
Popyt ze strony operatorów FLEX w Centrum m 2 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0 2013 2014 2015 2016 2017 I-III kw. 2018 Popyt (m²) Udział w popycie (%) 32% 28% 24% 20% 16% 12% 8% 4% 0% Sources: JLL Research, Septmeber 2018 2017 Jones Lang LaSalle IP, Inc. All rights reserved. 8
Absorpcja netto w Warszawie 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 COB+Centrum Oddane do użytku: 64 600 m² Absorpcja netto: 175,400 m² 0-50 000 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 COB Centrum Poza centrum Źródło: JLL, 2017 9
Wolna powierzchnia i wskaźnik pustostanów, III kw. 2018 250 000 200 000 150 000 15.8% 20% 18% 17.2% 16% 14% 12% 100 000 6.5% 6.7% 9.5% 9.0% 7.8% 9.3% 10% 8% 6% 50 000 2.4% 3.8% 4% 2% 0 COB Centrum Wschód Jerozolimskie Mokotów Północ Puławska Ursynów, Wilanów Zachód Żwirki i Wigury Dostępna powierzchnia (m²) Średni poziom pustostanów w Warszawie Poziom pustostanów (%) 0% Źródło: JLL, III kw. 2018 r. 10
Najwyższe czynsze transakcyjne w Warszawie 35 30 25 20 15 10 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 III kw. 2018 Obszary centralne Poza centrum Źródło: JLL, 2018 11
Trendy rynkowe Bardzo wysoka aktywność najemców, szczególnie w szerokim centrum Warszawy 740 000 m² w budowie przede wszystkim w rejonach centralnych (79% wolumenu realizowanej podaży znajduje się właśnie w centrum), głównie w dużych projektach przewidzianych do ukończenia do 2021 r. Obniżający się wskaźnik powierzchni niewynajętej trend spadkowy utrzyma się przynajmniej do końca 2019 ze względu na niższą nową podaż niż w latach ubiegłych i wysoką absorpcję powierzchni Relokacje, konsolidacje i nowe wejścia Szybki wzrost sektora nowoczesnych usług biznesowych (SSC/BPO) w Warszawie ze względu na nasycenie rynków pracy w innych głównych aglomeracjach w Polsce Wzrost zainteresowania elastycznymi biurami i rozwój przestrzeni coworkingowych Rosnąca rola i znaczenie PropTechu (innowacyjnych rozwiązań technologicznych w nieruchomościach) 12
Dziękuję Head of Research & Consultancy Associate Director mateusz.polkowski@eu.jll.com