Rynek stopy procentowej Na rynku stopy procentowej doszło podczas czwartkowej sesji do silnego wzrostu rentowności, krzywe dochodowości dla papierów skarbowych i instrumentów pochodnych wzrosły o około 5 pb. Powodem przeceny były zarówno czynniki lokalne (publikacja danych makroekonomicznych) jak i globalne (dalszy wzrost rentowności obligacji w USA). W kraju potwierdziły się oczekiwania odnośnie negatywnego wpływu na rynek długu danych makroekonomicznych publikowanych przez GUS. Najpierw rano urząd statystyczny opublikował drugi odczyt PKB. Wskaźnik wzrósł w III kw. 2017 r. o 4,9% r/r wobec wstępnego odczytu na poziomie 4,7%. Mimo, że inwestycje rosły w tempie 3,3% r/r, to jednak cały odczyt wzmacnia ogólną pozytywną ocenę polskiej gospodarki nie tylko w II połowie roku, ale również w perspektywie najbliższych kwartałów (kiedy to zapewne włączą się jeszcze inwestycje). W dalszej części sesji GUS podał jeszcze wstępny odczyt inflacji w listopadzie, która wyniosła % r/r. To oznacza, że po raz pierwszy od listopada 2012 r. inflacja powróciła do celu inflacyjnego NBP. Co więcej, inflacja okazała się wyraźnie wyższa od oczekiwań rynkowych, kształtujących się na poziomie 2,3%. Tak wysoki wzrost cen konsumpcyjnych nawet, jeśli był on w dużej mierze determinowany rosnącymi cenami paliw, będzie jednak miał istotne znaczenie tworząc dodatkową presję na RPP. Chociaż przejściowo inflacja w grudniu spadnie w okolice % r/r, to jednak przy coraz silniejszej presji płacowej zwiększa się prawdopodobieństwo trwalszego przekroczenia celu inflacyjnego NBP w 2018 r. Dlatego spodziewać się można, że przedstawiciele RPP będą coraz głośniej mówić o podwyżkach stóp procentowych w przyszłym roku. Gdyby nawet dotychczasowa retoryka RPP została jednak podtrzymana, to i tak rynek powinien zacząć wyceniać perspektywę wcześniejszych podwyżek w Polsce. Aktualnie na rynku kontraktów FRA uwzględniony jest scenariusz pełnej podwyżki o 25 pb. w IV kw. 2018 r. Spodziewać się można, że w kolejnych tygodniach notowania będą przesuwać się w kierunku wyceny zaostrzenia polityki pieniężnej w III kw. przyszłego roku, a nie wykluczone też, że w większej skali. Dodatkowo, zgodnie z oczekiwaniami, Ministerstwo Finansów podało, że w grudniu odbędzie się jeden przetarg zamiany. Szacować można, że sprzedaż papierów wyniesie około 6-7 mld PLN, co przy obecnym wysokim popycie na papiery skarbowe powinno być wartością neutralną. Oferowane będą OK0720, WZ1122, PS0123, DS0727 oraz WZ0528, natomiast odkupywane: WZ0118, PS0418, PS0718 i OK1018. Biorąc pod uwagę fakt, że w ostatnich dniach inwestorzy sygnalizowali możliwe przewartościowanie krótkoterminowych obligacji skarbowych, to opublikowane dane mogą stać się w najbliższych dniach katalizatorem mocniejszej przeceny. Obecne poziomy rentowności cały czas wydają się bardzo niskie i wśród inwestorów może pojawić się pokusa, aby zrealizować przynamniej część zysków. W dalszym ciągu aktualna pozostaje prognoza na poziomie 1,90% w sektorze 2 lat na koniec 2017 r. wobec obecnych 1,60%. W przypadku 10-letnich papierów spodziewać się można wzrostu w okolice 3,50% wobec obecnych 3,35%. Oznaczałoby to równocześnie wypłaszczenie krzywej dochodowości, przede wszystkim dla obligacji skarbowych. Wykres dnia: W kolejnych kwartałach wzrost rentowności obligacji skarbowych w Polsce powinien być kontynuowany. 4,0 3,5 3,0 1,0 gru 15 cze 16 gru 16 cze 17 gru 17 cze 18 gru 18 Mirosław Budzicki miroslaw.budzicki@pkobp.pl + 48 22 521 87 94 Na rynkach bazowych powinniśmy obserwować powolne zawężanie się spreadu pomiędzy rentownościami obligacji amerykańskich a niemieckich (pkt. proc., sektor 10 lat). 3,0 1,0 - gru 15 gru 16 gru 17 gru 18 UST 10Y Stopa procentowa Bund 10Y Polska Δ1d Δ5d 2Y 1,61 4 7 5Y 2,76 4 22 10Y 3,35 1 3 PL 10Y-2Y 174-4 -4 PL-Bund 10Y 298 3 1 PL ASW 10Y 32-5 -7 Rynki bazowe Δ1d Δ5d UST 10Y 2,41 2 9 Bund 10Y 0,37-2 2 UST-Bund 10Y 204 4 7, stan na 30.11, prognoza - PKO Bank Polski 1
lis-12 maj-13 lis-13 maj-14 lis-14 maj-15 lis-15 maj-16 lis-16 maj-17 lis-17 Rynek walutowy W czwartek na krajowym rynku walutowym najważniejszym wydarzeniem były publikacje danych dot. PKB za III kw. (dane po rewizji) oraz nt. listopadowej inflacji konsumenckiej (dane wstępne), istotnych z punktu widzenia polityki monetarnej NBP. GUS zrewidował w górę wyniki dla wzrostu gospodarczego do 4,9% r/r co stanowiło sporą niespodziankę. Blask danych przyćmiewała jednak struktura PKB. Rozczarowały inwestycje, które wzrosły o 3,3% (poniżej oczekiwań), co znaczy, że firmy wciąż wstrzymują się z wydatkowaniem środków unijnych. Największe przyspieszenie inwestycji nastąpiło w sektorze publicznym, co pokazały wyniki dla wydatków inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego, natomiast sektor prywatny nadal nie spieszy się z inwestycjami. Nieco wyhamowała też konsumpcja, która dalej jednak pozostaje motorem wzrostu gospodarczego Polski. Dynamika spożycia gospodarstw domowych spowolniła do 4,8% z 4,9% w II kw. 2017, zaś spożycia ogółem do 4,1% z 4,2%. Od zeszłego roku jest ona wspierana rządowym programem 500+ a w ostatnich miesiącach dodatkowo wyraźnie poprawiającą się z punktu widzenia pracownika sytuacją na rynku pracy. Ogólnie patrząc, trzy kwartały 2017 roku były dla polskiej gospodarki bardzo solidne i na razie nic nie wskazuje, aby w końcówce bieżącego roku sytuacja ta miała ulec większym zmianom. Niemniej dane te raczej nie zmienią podejścia RPP do polityki monetarnej NBP w najbliższych kwartałach, co nie będzie wsparciem dla złotego. Nie zmienia to faktu, że przy blisko 5% wzroście gospodarczym i rosnącej inflacji konsumenckiej w RPP mogą zacząć pojawiać się coraz silniejsze jastrzębie akcenty. GUS podał bowiem, że w listopadzie (wg szybkiego odczytu) indeks CPI wzrósł do % r/r z 2,1% zanotowanych miesiąc wcześniej. Wyższe od oczekiwanych dane wsparły złotego, niemniej kurs EURPLN nie zdołał pogłębić tygodniowego dołka wyznaczonego w środę na poziomie 4,187. To potwierdza, że potencjał aprecjacyjny naszej waluty kończy się i ponownie większą rolę na krajowym rynku walutowym zaczną odgrywać czynniki zewnętrze deprecjonujące PLN, w tym oczekiwany silniejszy dolar do euro. W czwartek, po nieudanym ataku wsparcia na 1,18 kurs EURUSD jeszcze pod koniec sesji europejskiej powrócił powyżej 1,192. Początkowo negatywny wpływ na wspólną walutę miała rozczarowująca publikacja dot. listopadowej inflacji w strefie euro, która przemawia za planem ECB, by jedynie stopniowo ograniczać wsparcie dla gospodarki. Zamiast oczekiwanego 1,6% r/r wzrostu, w listopadzie (wg danych wstępnych) wskaźnik HICP wzrósł o % wobec 1,4% miesiąc wcześniej. Do tego dzień wcześniej w wyraźnie jastrzębim tonie wypowiadała się prezes Fed J. Yellen (podkreślając m.in., że gospodarka może być silniejsza niż się wydaje, a przyczyny stojące za niskimi odczytami inflacji przejściowe), zaś D. Trump na szefa Fed oddziału w Richmond nominował zwolennika podwyżek stóp procentowych Marvina Goodfrienda. Do przodu posuwają się też prace nad reformą podatkową w USA. Wszyscy republikańscy senatorowie (w tym J. McCain, który zahamował dążenie administracji Donalda Trumpa do likwidacji Obamacare) zgodzili się, co do tego, że można już rozpocząć formalną debatę nad ustawą i następnie poddać ją głosowaniu. Po południu dolarowi zaszkodziły słabsze od oczekiwanych dane. Zamiast prognozowanych 66,2 pkt, indeks Chicago PMI za listopad pokazał poziom 63,9 pkt. To najniższy poziom indeksu od trzech miesięcy. Spadek wskaźnika tłumaczony jest mniejszymi zamówieniami, które w październiku osiągnęły najwyższy poziom 43 lat, co było skutkiem naprawy szkód spowodowanych przez huragany. Niemniej, wskaźnik zatrudnienia osiągnął w listopadzie dodatnią wartość, a wskaźnik cen płaconych miał trzecią najwyższą wartość w tym roku. Zatem, gospodarka rozwija się, zbliża się oczekiwana grudniowa podwyżka stóp przez Fed, do przodu posuwają się też prace nad reformą podatkową wspierającą wzrost gospodarczy amerykańskiej gospodarki i zapowiedziane na 2018 rok kolejne podwyżki stóp, co powinno działać na korzyść dolara w najbliższych tygodniach. Wykres dnia: W III kw. 2017 roku polska gospodarka rosła w tempie 4,9%, wciąż jednak przy rozczarowującej dynamice inwestycji. Poniżej kurs EURPLN (linia niebieska wykresu) na tle dynamiki PKB Polski (po kwartałach). Joanna Bachert Joanna.bachert@pkobp.pl +48 22 521 41 16 Rozczarowujące wstępne dane inflacyjne ze strefy euro wsparły dolara. W listopadzie wskaźnik HICP wzrósł o %. 2 1 0 - -1 Notowania kursów Inflacja EZ HICP (w proc.) Rynek walutowy Δ 1d Δ 5d EUR/PLN 4,21 0 1 USD/PLN 3,53-1 -2 CHF/PLN 3,59-1 -3 EUR/USD 1,19 1 1 EUR/CHF 1,17 0 1, stan na 1.12 Źródło: Bloomberg 2
10 lis 18 lis 2 2 10 lis 18 lis 2 2 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 8X11 9X12 Pozostałe informacje rynkowe stopa procentowa Notowania skarbowych papierów wartościowych (SPW), stan na dzień 30.11 PLN 1,61 2,76 3,35 Δ 1d 4 4 1 Δ 5d 7 22 3 Bund -0,68-0,31 0,37 Δ 1d 0-1 -2 Δ 5d 2 3 2 UST 1,78 2,14 2,41 Δ 1d 2 3 2 Δ 5d 6 10 9 Notowania kontraktów IRS, stan na dzień: 30.11 PLN 8 7 3,03 Δ 1d 3 5 5 Δ 5d 5 9 9 EUR -0,16 0,24 0,83 Δ 1d 2 0-2 Δ 5d 3 4 1 USD 1,95 2,18 2,38 Δ 1d 3 3 3 Δ 5d 6 8 7 Polski rynek stopy procentowej Krzywa FRA Krzywa WIBOR 3,70 3,16 2,62 8 4 1,00-3 -46,2-54,75-11,25 19,1519,4 21,4 27,9530,4531,65 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y IRS (%, l.o.) ASW (pb. p.o.) SPW (%, l.o.) 50 25 0-25 -50-75 0 1,92 1,84 1,76 1,68 1,60-0,1-1,6 0,3-0,3 1,2 0,6 Dzienna zmiana (pb., p.o.) 2017-11-30 (%, l.o.) 0,8 2,8 2,1 1,4 0,7-0,7-1,4-2,1 1,95 1,80 1,65 0 1,35 1,20 ON TN SW 2W 1M 3M 6M 9M 1Y Dzienna zmiana (pb, p. o.) 2017-11-30 (%, l.o.) 1 5,0 Stopy procentowe banków centralnych Główne stopy procentowe Prognozy BSR dot. stóp procentowych* 5,0 USA 1,00-1,25% Tenor 4Q17 1Q18 3,5-1,0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 USA EMU POL UK CH Strefa euro 0% Japonia -0,10% UK 0% Szwajcaria -0,75% Polska 0% Węgry 0,90% Czechy 5% PL 1Y 1,60 1,70 PL 2Y 1,90 1,95 PL 5Y 2,85 2,95 PL 10Y 3,50 3,55 *) prognozy z 4-paź-2017 roku Dochodowości obligacji (%) Krzywe IRS (%) Spread dla 10Y SPW (pb) 0,43 2,49 3,85 318 113 0,40 0,38 0,35 0,33 0,30 2,45 2,41 2,37 2,33 2,29 2,25 3,01 2,17 1,33 0,49-0,35 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y 311 304 297 290 106 99 92 85 Bund 10Y (l.o.) US Treasury 10Y (p.o.) USD EUR PLN ` Spread PLN-Bund (l.oś) Spread PLN-UST (p.oś) 3
2 2 2 1 1 1 Pozostałe informacje rynkowe waluty, akcje, surowce Para walutowa bid offer EUR/PLN 4,1930 4,2101 USD/PLN 3,5182 3,5632 CHF/PLN 3,5819 3,6132 EUR/USD 1,1807 1,1934 EUR/CHF 1,1648 1,1719 USD/JPY 111,71 112,66 notowanie dnia na: 30.11 Notowania kursów walut w NBP EUR/PLN 4,2055 USD/PLN 3,5543 CHF/PLN 3,6008 GBP/PLN 4,7847 CZK/PLN 0,165 RUB/PLN 606 stan na dzień: 30.11 Prognozy BSR dot. kursów walut* 4Q17 1Q18 EUR/PLN 4,30 4,23 USD/PLN 3,77 3,62 CHF/PLN 3,77 3,71 EUR/USD 1,14 1,17 EUR/CHF 1,14 1,16 *) prognozy z 24-lis-2017 roku EUR/USD EUR/PLN USD/PLN 1,203 4,340 3,710 1,191 1,179 1,167 1,155 4,305 4,270 4,235 4,200 3,660 3,610 3,560 3,510 WIG20 (pkt) Ropa naftowa (USD/bbl) Złoto (USD/oz) 2550 66 1313 2520 2490 2460 2430 2400 63 60 57 54 1301 1289 1277 1265 KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE Data publikacji Godz. Kraj Ostatnie dane Prognoza rynkowa Piątek, 1 grudnia 2017 roku Indeks koniunktury PMI - przemysł, listopad POL 9;00 53,4 pkt 54,0 pkt Indeks koniunktury PMI przemysł, listopad (ost.) EMU 10:00 60 pkt (wst.) 60 pkt Indeks koniunktury ISM - przemysł, listopad USA 16:00 58,7 pkt 58,3 pkt, Bloomberg, PAP, GUS, MF, NBP 4
BIURO STRATEGII RYNKOWYCH PKO Bank Polski SA ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa tel. (22) 521 75 99 fax (22) 521 76 00 Dyrektor Biura Mariusz Adamiak, CFA (22) 580 32 39 mariusz.adamiak@pkobp.pl Rynek Stopy Procentowej Mirosław Budzicki Arkadiusz Trzciołek (22) 521 87 94 miroslaw.budzicki@pkobp.pl (22) 521 61 66 arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl Rynek Walutowy Joanna Bachert Jarosław Kosaty (22) 521 41 16 joanna.bachert@pkobp.pl (22) 521 65 85 jaroslaw.kosaty@pkobp.pl Analizy Ilościowe Artur Płuska (22) 521 50 46 artur.pluska@pkobp.pl DEPARTAMENT SKARBU Zespół Klienta Strategicznego: (22) 521 76 43-50 Zespół Klienta Korporacyjnego: (22) 521 76 35-42 (22) 521 76 56 (22) 521 76 57 Zespół Klienta Detalicznego: (22) 521 76 28-34 (22) 521 76 355 Instytucje finansowe: (22) 521 76 20 (22) 521 76 25 (22) 521 76 26 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości zawarte w materiale nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. PKO BP SA i jej spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38, REGON: 016298263; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 PLN. 5