Konferencja Młodzi na rzecz dzieci. Pamięć i odpowiedzialność. KŁOPOTY SIĘ ZACZYNAJĄ, GDY ZABRAKNIE WITAMINY "M" - Z przeprowadzonych w roku szkolnym 2008/09 w województwie małopolskim badań wynika, Ŝe nieomal 100 proc. dyrektorów małopolskich szkół jest zdania, iŝ przestrzega praw ucznia, niestety, kilkanaście procent rodziców i taki sam odsetek uczniów jest odmiennego zdania... stwierdził Pan Aleksander Palczewski, Małopolski Kurator Oświaty, podczas konferencji zorganizowanej przez Pana Marka Michalaka, Rzecznika Praw Dziecka, 22 czerwca w oświęcimskiej Państwowej WyŜszej Szkole Zawodowej. Konferencja pod hasłem "Młodzi na rzecz dzieci. Świadomość i odpowiedzialność" była poświecona przestrzeganiu praw dziecka i ucznia. Zorganizowano ją w 20. rocznicę uchwalenia Konwencji o Prawach Dziecka i 10-lecie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 9 rano od uroczystego złoŝenia wieńców przez Pana Marka Michalaka i Pana Aleksandra Palczewskiego pod blokiem VI Muzeum Auschwitz Birkenau, w którym w czasie okupacji więzione były dzieci. W czasie wojny przez obóz zagłady w Oświęcimiu przewinęło się w sumie 230 tys. dzieci. Znakomitą większość z nich stanowili śydzi i Romowie, lecz wielu było teŝ Polaków i Białorusinów. śydzi i Romowie przeznaczeni byli do całkowitej eksterminacji. Część dzieci wymordowano, wstrzykując im w serce zastrzyk fenolu; część małych więźniów swym okrutnym eksperymentom poddawał Josef Menele, niemiecki lekarz, zbrodniarz wojenny. Spora grupa nie wytrzymała warunków obozowych, rozdzielenia z rodzicami i zmarła z wycieńczenia, z powodu chorób i z bólu. Nieliczną grupę dzieci o zbliŝonym do aryjskiego wyglądzie zniemczono. Tylko jednostki po latach odnalazły swoje prawdziwe rodziny. Część z tych, którą po wyzwoleniu obozu przygarnęły polskie rodziny, po latach, nierzadko dopiero w jesieni Ŝycia, odnalazła swoje korzenie. Rzecznik Praw Dziecka podkreślał, Ŝe kaŝdy człowiek, podobnie dziecko, ma swoją godność i niezbywalne prawa, których nie moŝna mu odebrać. To m.in. prawo do Ŝycia, toŝsamości, do wychowania w rodzinie, do opieki, zabezpieczenia pod względem medycznym i socjalnym.- W czasie okupacji wszystkie te prawa dzieci zostały zdeptane. Nie odebrano im jednak godności, z którą się narodziły i z którą odeszły podkreślił Pan Marek Michalak. Zwracał on uwagę na to, Ŝe współczesny świat zachodni przywiązuje coraz większą wagę do dziecięcej podmiotowości. W Polsce np. niedawno wydano zakaz bicia dzieci. Prawa człowieka zaczynają się od praw dziecka. Powinniśmy je traktować tak samo, jak i my chcielibyśmy być traktowani podkreślał RPD. JeŜeli pragniemy, by wyrosły na praworządnych obywateli, którzy z szacunkiem odnoszą się do osób starszych i są wolni od agresji, musimy ich tego nauczyć, postępując w ten właśnie sposób, gdyŝ dziecko uczy się, naśladując dorosłych. Pan Marek Michalak mówił teŝ o najwaŝniejszej witaminie, którą w odpowiedniej dawce dziecku potrafi podać tylko rodzic, czyli o witaminie "M" miłości. Takie dzieci, kochane, Ŝyjące bezpiecznie w swoich rodzinach, potrafią oddawać innym to, co zostało im dane. Tak postąpiły m.in. podczas tegorocznej powodzi dzieci z nie zalanych terenów, które pomagały
tym, których dotknął kataklizm. To mali bohaterowie, patrioci mówił o nich Małopolski Kurator Oświaty. Pan Aleksander Palczewski podkreślił, Ŝe pojęcie "prawa ucznia" ma charakter umowny. Tak naprawdę chodzi o prawa młodego człowieka w szkole. Istotne jest m.in. prawo do swobody myśli i wypowiadania się oraz dostępu do informacji, a takŝe prawo do wolności osobistej i bezpieczeństwa osobistego. Znajomość własnych praw pomaga świadomie z nich korzystać. Wiedzą o tym dorośli, ale czy wiedzą o tym uczniowie? Dorośli winni respektować zasady podmiotowości i godności dziecka. To właśnie rolą dorosłych jest przekazywanie dzieciom określonych wartości i norm postępowania. Uczeń musi jednak pamiętać, Ŝe korzystając ze swych praw, musi liczyć się z tym, Ŝe inni teŝ je mają. Prawa człowieka uczeń posiada zawsze, bez względu na to, jak się zachował. Czy zatem uczeń nie ma obowiązków? Ma ich wiele. Poszanowanie praw innych osób to główny obowiązek wszystkich. Prawo do poszanowania godności osoby ludzkiej nakłada obowiązek na kaŝdego młodego człowieka szanowania siebie i innych, obowiązek okazywania szacunku osobom starszym i rówieśnikom, obowiązek obrony w przypadku naruszenia cudzej godności, bez odwoływania się do agresji i przemocy. Maria KsiąŜak z Fundacji Międzynarodowa Inicjatywa Humanitarna, podkreślała, Ŝe i dzisiaj w Polsce prawa dzieci są łamane. Przykładowo czeczeńskie dzieci, przebywające w obozach dla uchodźców, nierzadko mieszkają na powierzchni nie przekraczającej 3 m. kw.; poza tym nie zawsze respektowane jest ich prawo do nauki. 40 proc. z tych dzieci nie przekroczyło 10 roku Ŝycia Podczas bardzo interesującej debaty, zorganizowanej przez uczniów Powiatowego Zespołu nr 4 Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych z Oświęcimia, pytano obecnych na sali dorosłych o prawa dzieci. Okazało się, Ŝe są one dosyć skomplikowane i niestety nie są powszechnie znane. Wszyscy wiedzieli, Ŝe prawo do edukacji obowiązuje od 3 do 18. roku Ŝycia, ale mało kto wiedział, iŝ za pełnoletnią uwaŝa się 16-letnią dziewczynę, wstępującą w związek małŝeński. Prawie nikt nie był świadomy, Ŝe dziecko musi wyrazić zgodę na niektóre zabiegi medyczne: przeszczep szpiku kostnego oraz nerki od 13 lat; badanie medyczne, zabieg medyczny od 16 lat. Sąd rodzinny osądza osoby, które ukończyły 13 rok Ŝycia. W zakładzie poprawczym moŝna przebywać do 21 roku Ŝycia. Od 17 roku Ŝycia jednak sprawca przestępstwa staje przed sądem dla dorosłych sądem karnym. Obowiązek alimentacyjny na dziecko, które się uczy (jeŝeli takie orzeczenie wyda sąd), istnieje do 27 roku Ŝycia. W Polsce istnieją stowarzyszenia, które informują młodzieŝ i dzieci o ich prawach, ale takŝe uczą je historii z troską o to, by pamięć o wydarzeniach I i II wojny światowej, nie zaginęła. Podczas konferencji zaprezentowały się dwie takie grupy Homo Faber z Lublina i Stowarzyszenie Auschwitz Memento PWSZ w Oświęcimiu. Pasja i zaangaŝowanie oraz wraŝliwość obywatelska, z jakimi pracują, być moŝe mogłaby okazać się dla nauczycieli i dyrektorów szkół inspiracją do współdziałania z nimi lub do naśladowania ich twórczych metod. Rzecznik Prasowy Kuratorium Oświaty w Krakowie Aleksandra Nowak
Konferencja w Oświęcimiu: "Młodzi na rzecz dzieci. Świadomość i odpowiedzialność"