Prawa człowieka w szkole. Arleta Kycia

Transkrypt

1 Prawa człowieka w szkole Arleta Kycia

2 PRAWA CZŁOWIEKA KaŜdemu człowiekowi przysługują pewne prawa wynikające z godności osoby ludzkiej

3 Prawa człowieka gwarantują: Konstytucja RP Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych Konwencja o Prawach Dziecka Ustawa o systemie oświaty Prawo wewnątrzszkolne

4 Dziecko w rozumieniu Konwencji o Prawach Dziecka osoba, która nie ukończyła 18 lat Dziecko w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego osoba podlegająca władzy rodzicielskiej

5 Dziecko podlega władzy rodzicielskiej do momentu uzyskania pełnoletności Pełnoletnim jest ten kto ukończył 18 lat Konstytucja RP, Kodeks cywilny Małoletni osoba niepełnoletnia Pełnoletnim jest równieŝ małoletni, który zawarł związek małŝeński (np. 16 letnia uczennica gimnazjum)

6 Definicja pojęcia młodzieŝ nie istnieje na gruncie prawa. Wikipedia: MłodzieŜ - kategoria społeczna ludzi w wieku dojrzewania, będących do pewnego momentu pod opieką opiekuna prawnego, najczęściej rodzica.

7 Art. 70. Konstytucja RP 1. KaŜdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku Ŝycia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. 2. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa moŝe dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyŝsze za odpłatnością

8 Art. 70. Konstytucja RP 3. Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niŝ publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyŝszych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a takŝe zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa. 4. Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa. ( )

9 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Artykuł KaŜdy człowiek ma prawo do nauki. Nauka jest bezpłatna, przynajmniej na stopniu podstawowym. Nauka podstawowa jest obowiązkowa. Oświata techniczna i zawodowa jest powszechnie dostępna, a studia wyŝsze są dostępne dla wszystkich na zasadzie równości w zaleŝności od zalet osobistych. 2. Celem nauczania jest pełny rozwój osobowości ludzkiej i ugruntowanie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności. Krzewi ono zrozumienie, tolerancję i przyjaźń między wszystkimi narodami, grupami rasowymi lub religijnymi; popiera działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych zmierzającą do utrzymania pokoju.

10 Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych Artykuł Państwa Strony niniejszego Paktu uznają prawo kaŝdego do nauki. Są one zgodne, Ŝe nauczanie powinno zmierzać do pełnego rozwoju osobowości i poczucia godności ludzkiej i umacniać poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności. Są one równieŝ zgodne, Ŝe nauka powinna umoŝliwiać wszystkim efektywny udział w wolnym społeczeństwie, rozwijać zrozumienie, tolerancję i przyjaźń między wszystkimi narodami i wszystkimi grupami rasowymi, etnicznymi lub religijnymi, jak równieŝ popierać działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz utrzymania pokoju.

11 Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych 2. Państwa Strony niniejszego Paktu uznają, Ŝe w celu osiągnięcia pełnej realizacji tego prawa: nauczanie podstawowe będzie obowiązkowe, bezpłatne i dostępne dla wszystkich; nauczanie średnie w jego róŝnych formach, włączając w to średnie nauczanie techniczne i zawodowe, będzie powszechnie dostępne dla wszystkich w wyniku zastosowania wszelkich odpowiednich środków, w szczególności stopniowego wprowadzania bezpłatnej nauki;

12 nauczanie wyŝsze będzie w równym stopniu dostępne dla wszystkich na podstawie kryterium zdolności, w wyniku zastosowania wszystkich odpowiednich środków, w szczególności stopniowego wprowadzania bezpłatnej nauki; nauczanie elementarne będzie popierane lub rozwijane w moŝliwie największym stopniu dla osób, które nie otrzymały lub nie ukończyły pełnego wykształcenia podstawowego; rozwój systemu szkół wszystkich stopni będzie aktywnie kontynuowany oraz będzie ustanowiony odpowiedni system stypendiów, a warunki materialne personelu nauczającego będą stale poprawiane.

13 Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych Artykuł Państwa Strony niniejszego Paktu zobowiązują się do poszanowania wolności rodziców lub w odpowiednich przypadkach opiekunów prawnych, wyboru dla swych dzieci szkół innych niŝ szkoły załoŝone przez władze publiczne, ale odpowiadających minimalnym wymaganiom w zakresie nauczania, jakie mogą być ustalone lub zatwierdzone przez Państwo, jak równieŝ zapewnienia swym dzieciom wychowania religijnego i moralnego, zgodnie z własnymi przekonaniami. 4. śadne postanowienie niniejszego artykułu nie będzie interpretowane w sposób naruszający wolność osób i instytucji do tworzenia i prowadzenia zakładów oświatowych, z zastrzeŝeniem, Ŝe będą przestrzegane zasady wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu i Ŝe nauka udzielana w tych zakładach będzie odpowiadać minimalnym wymaganiom, które mogą być ustalone przez Państwo.

14 Konwencja o Prawach Dziecka Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń posiada prawo do znajomości swoich praw (artykuły 29 i 42 KoPD), KaŜdy uczeń posiada prawo do dochodzenia swoich praw (artykuły 2 i 4 KoPD,) KaŜdy uczeń ma prawo do nauki (artykuły 28 i 29 KoPD)

15 Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń ma prawo do wypoczynku i czasu wolnego, uczestnictwa w zabawach i Ŝyciu kulturalnym (artykuł 31 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do równego traktowania wobec prawa (artykuły 2 i 23 KoPD),

16 Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony przed poniŝającym traktowaniem i karaniem oraz wszelkimi formami przemocy fizycznej lub psychicznej (artykuły 2, 19, 28, 34, 35, 37, 39 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w Ŝycie prywatne, rodzinne czy teŝ korespondencję (artykuł 16 KoPD),

17 Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony przed bezprawnymi zamachami na jego honor i reputację (artykuł 16 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do swobodnego wyraŝania własnych poglądów we wszystkich sprawach jego dotyczących (art. 12 KoPD), oraz prawo do swobodnej wypowiedzi (poszukiwanie, otrzymywanie i przekazywanie informacji oraz idei wszelkiego rodzaju) (artykuł 13 KoPD),

18 Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń ma prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania (artykuł 14 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo dostępu do informacji z róŝnych źródeł (art. 13, 17 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do swobodnego zrzeszania się (artykuł 15 KoPD).

19 Prawa ucznia wywodzące się z Konwencji o Prawach Dziecka KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony zdrowia (artykuł 24 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do odpowiedniego poziomu Ŝycia (artykuł 27 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym lub wykonywaniem niebezpiecznych lub szkodliwych prac (artykuł 32 KoPD), KaŜdy uczeń ma prawo do ochrony przed wszelkimi innymi formami wyzysku naruszającego jego dobro (artykuł 36 KoPD)

20 Prawa ucznia Prawa ucznia to prawa człowieka będącego akurat uczniem Prawa ucznia to prawa dziecka będącego akurat uczniem Prawa ucznia to konkretne prawa materialne zawarte w przepisach prawa oświatowego.. Prawa ucznia to specyficzne uprawienia i przywileje wynikające ze specyfiki Ŝycia szkolnego

21 Prawa ucznia w rozumieniu praw człowieka ucznia Prawa ucznia są dokładnie takie same jak prawa nauczyciela (nauczyciel teŝ jest człowiekiem co warto przy okazji - zauwaŝyć )

22 Prawa ucznia w rozumieniu praw człowieka ucznia Prawa ucznia wynikają z godności osobowej, którą posiada kaŝdy człowiek ciekawostka art. 4. Uso

23 USTAWA z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr. 256, poz. 2572, z późn. zm.) Art. 4. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia.

24 Prawa ucznia w rozumieniu praw człowieka ucznia Prawa ucznia chronią ucznia przed nieuwagą ( naduŝyciami ), ze strony nauczycieli, dyrekcji - szkoły

25 Po pierwsze: Art (Uso) ( ) nadzorowi podlega w szczególności: przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach

26 Po drugie: Art (Uso) Samorząd moŝe przedstawiać radzie szkoły lub placówki, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły lub placówki, w szczególności dotyczących realizacji podstawowych praw uczniów, takich jak: 1) prawo do zapoznawania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami; 2) prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu; 3) prawo do organizacji Ŝycia szkolnego, umoŝliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a moŝliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań; 4) prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej; 5) prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i moŝliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem; 6) prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu.

27 Po trzecie: Art (Uso) Statut szkoły lub placówki publicznej powinien określać w szczególności: prawa i obowiązki uczniów, w tym przypadki, w których uczeń moŝe zostać skreślony z listy uczniów szkoły.

28 Po czwarte: Art (Uso) Statut szkoły lub placówki powinien określać: prawa i obowiązki pracowników oraz uczniów szkoły lub placówki,

29 Rozporządzenie o ramowych statutach Statuty szkół powinny określać: prawa ucznia, z uwzględnieniem praw zawartych w Konwencji o Prawach Dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia (o co tutaj chodzi?!)

30 prawo to zbiór reguł zachowania o cechach generalności i abstrakcyjności, których nieprzestrzeganie jest zagroŝone zastosowaniem przymusu państwowego

31 prawo w znaczeniu przedmiotowym to ogół norm, ustanowionych lub uznawanych przez państwo, zabezpieczonych stosowaniem przymusu, regulujących organizację i zakres działania instytucji oraz postępowanie ludzi

32 prawo to pewne moŝliwości dowolnego zachowania się i uprawnienia, jakie wynikają dla określonych osób z poszczególnych przepisów prawnych

33 Konstytucja RP art. 87. źródłami powszechnie obowiązującego prawa (...) są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia

34 Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a takŝe wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka.