Informator Prawno Ubezpieczeniowy Luty 2014 W BIE CYM NUMERZE: Bez mandatu gdy nie zap³acimy za postój w strefie p³atnego parkowania Zadoœæuczynienie za œmieræ osoby bliskiej jest dziedziczne doradzamy pomagamy informujemy
SPIS TREŒCI AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO str. 3 str. 3 Zadoœæuczynienie za œmieræ osoby bliskiej jest dziedziczne 150.000 z³otych odszkodowania od gminy dla poszkodowanej zranionej no em w szkole Ponad pó³ miliona odszkodowania dla potr¹conej kobiety PROJEKTY, ZMIANY Bez mandatu gdy nie zap³acimy za postój w strefie p³atnego parkowania STU Ergo Hestia przejmie MTU Moje Towarzystwo Ubezpieczeñ SA Rzecznik Praw Pacjenta wyjaœnia procedurê zg³oszenia zdarzenia medycznego PRAWO CO DNIA str. 5 str. 5 str.5 str. 7 Pomimo skarg, lekarzy rzadko spotyka kara Poszkodowany tak e jest konsumentem Wy sze odszkodowanie tylko w s¹dzie Znaczna skala regresu do pijanych kierowców Co ubezpieczyciele rozumiej¹ pod pojêciem pojazd zastêpczy Najczêœciej kradzione pojazdy Reklamacje na umowy ubezpieczenia inwestycyjnego Spowolnienie tempa wzrostu upad³oœci PROWADZONE SPRAWY str. 8 Rekompensata za obra enia cia³a blizny na twarzy str. 2
AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO Zadoœæuczynienie za œmieræ osoby bliskiej jest dziedziczne Postanowienie S¹du Najwy szego z dnia 26.02.2014 r., sygn. akt: III CZP 102/13 Na skutek zwrócenia siê do S¹du Najwy szego z pytaniem, czy w sprawie o zap³atê zadoœæuczynienia za krzywdê zwi¹zan¹ ze œmierci¹ osoby bliskiej (art. 446 4 k.c.) w razie œmierci powoda po wytoczeniu powództwa dopuszczalne jest odpowiednie stosowanie art. 445 3 k.c. S¹d Najwy szy postanowi³ przej¹æ sprawê do rozpoznania. Zaznaczy³ jednak, e w przypadku œmierci jednego z powodów w sprawie o zadoœæuczynienie za skutki œmierci osoby bliskiej s¹d powinien zawiesiæ postêpowanie, daj¹c czas spadkobiercom zmar³ego, by wyst¹pili o jego roszczenie. Tym samym S¹d Najwy szy potwierdzi³, e zadoœæuczynienie jest dziedziczne. 150.000 z³otych odszkodowania od gminy dla poszkodowanej zranionej no em w szkole Wyrok S¹du Okrêgowego w Krakowie z dnia 20.02.2014 r. Sprawa dotyczy³a gimnazjalistki, któr¹ kole anka rani³a no em podczas przerwy szkolnej. Dy uruj¹ce nauczycielki nie podjê³y próby powstrzymania napastniczki przed zranieniem kole- anki. U poszkodowanej na skutek wypadku powsta³y rozleg³e blizny na twarzy oraz dosz³o do rozstroju zdrowia psychicznego. Poszkodowana pozwa³a gminê jako organ prowadz¹cy szko³ê i ponosz¹cy ryzyko za to, co siê w niej dzieje. Bieg³y psycholog wskaza³, e poszkodowanej pozostanie trauma do koñca ycia. Natomiast bieg³y chirurg uzna³, e z uwagi na fakt, e blizn nie da siê usun¹æ operacyjnie, uszczerbek mo na okreœliæ jako 7%. Nauczycielki za swe zachowanie zosta³y ukarane kar¹ nagany z ostrze eniem. Jedna z nauczycielek na skutek odwo³ania zosta³a uniewinniona. Z kolei s¹d rozpoznaj¹cy sprawê nie doszuka³ siê winy nauczycielek. S¹d uzna³, e szko³a jest winna zdarzeniu, poniewa gdyby sprawowa³a w³aœciwy nadzór nad uczniami, mo na by³oby zapobiec zdarzeniu. Z tego wzglêdu S¹d zas¹dzi³ na rzecz poszkodowanej kwotê 150.000 z³otych zadoœæuczynienia. Gmina zapowiedzia³a, e bêdzie sk³adaæ apelacjê. Przede wszystkim budzi w¹tpliwoœæ wysokoœæ zas¹dzonego zadoœæuczynienia. Ponad pó³ miliona odszkodowania dla potr¹conej kobiety Wyrok S¹du Okrêgowego w Gorzowie Wielkopolskim, sygn. akt: I C 247/11 S¹d analizowa³ sprawê potr¹conej przez samochód ciê arowy 4 lata temu 73-letniej kobiety. Kobieta na skutek wypadku dozna³a wstrz¹su krwotocznego, urazu klatki piersiowej, z³amania eber, miednicy, podudzia. Na etapie przedprocesowym ubezpieczyciel wyp³aci³ na rzecz poszkodowanej kwotê 130.000 z³otych. Poszkodowana dochodzi³a dalszej kwoty 320.000 z³otych zadoœæuczynienia i renty na przysz³oœæ. S¹d zas¹dzi³ na rzecz poszkodowanej kwotê 320.000 z³otych, niemal e 6.000 z³otych miesiêcznej renty oraz ponad 80.000 z³otych odsetek. Ubezpieczyciel z³o y³ apelacjê, skar ¹c czêœciowo wyrok s¹du I instancji....w przypadku śmierci jednego z powodów w sprawie o zadośćuczynienie sąd powinien zawiesić postępowanie, dając czas spadkobiercom zmarłego, by wystąpili o jego roszczenie. Sąd zasądził na rzecz poszkodowanej kwotę 150.000 złotych zadośćuczynienia. Gmina zapowiedziała, że będzie składać apelację. Przede wszystkim budzi wątpliwość wysokość zasądzonego zadośćuczynienia. Na etapie przedprocesowym ubezpieczyciel wypłacił na rzecz poszkodowanej kwotę 130.000 złotych. Sąd zasądził na rzecz poszkodowanej kwotę niemalże trzykrotnie wyższą - 320.000 złotych zadośćuczynienia i 6.000 złotych miesięcznej renty. str. 3
AKTUALNOŒCI PROJEKTY, ZMIANY Bez mandatu gdy nie zap³acimy za postój w strefie p³atnego parkowania Od po³owy lutego obowi¹zuj¹ nowe przepisy (rozporz¹dzenia Ministra Transportu z 23.09.2013 r. oraz 03.10.2013 r.), na podstawie których kierowca, który nie uiœci³ op³aty za postój w strefie p³atnego parkowania bêdzie zobowi¹zany jedynie do uiszczenia op³aty dodatkowej, unikaj¹c mandatu. Mandat zostanie na³o ony na kierowcê, który zaparkuje na tzw. kopercie b¹dÿ w miejscu, gdzie obowi¹zuje zakaz parkowania. Zmiany wynikaj¹ z ujednolicenia nazewnictwa znaków i jednoznacznego rozró nienia znaku strefy p³atnego parkowania i strefy parkowania. Nowe przepisy wskazuj¹ tak e, e op³ata mo e byæ pobierana jedynie w dniu robocze, co powoduje, e miasta nie bêd¹ mog³y pobieraæ ju op³at za postój w weekendy i œwiêta. Nadto op³ata za postój w strefie p³atnego parkowania dotyczy jedynie pojazdów samochodowych, co zwalnia z op³aty motocyklistów. Kierowca, który nie uiścił opłaty za postój w strefie płatnego parkowania uniknie mandatu, a motocykliści nie muszą uiszczać opłat za postój w strefie płatnego parkowania. STU Ergo Hestia przejmie MTU Moje Towarzystwo Ubezpieczeñ SA Ergo Hestia zapowiedzia³a, e w ci¹gu najbli szego roku po³¹czy siê z MTU Moje Towarzystwo Ubezpieczeñ S.A. Po³¹czenie to spowoduje, e powstanie jeden z najwiêkszych ubezpieczycieli maj¹tkowych na polskim rynku. Rzecznik Praw Pacjenta wyjaœnia procedurê zg³oszenia zdarzenia medycznego Rzecznik Praw Pacjenta z uwagi na du ¹ liczbê pytañ dotycz¹cych procesu dochodzenia roszczeñ odszkodowawczych w przypadku zdarzeñ medycznych, a tak e statystyk potwierdzaj¹cych, e oko³o 1/5 wniosków nap³ywaj¹cych do wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych jest niekompletna postanowi³ przygotowaæ Niezbêdnik dla wnioskodawców. Rzecznik wskazuje w nim na istotne informacje, w tym wyjaœnia pojêcie zdarzenia medycznego, opisuje koszty zwi¹zane ze wszczêciem postêpowania i przewidywane terminy rozpatrzenia roszczeñ. Znajduj¹ siê tam przydatne informacje dla ka dego, kto zamierza wszcz¹æ postêpowanie dotycz¹ce zdarzeñ medycznych. Rzecznik Praw Pacjenta przygotował Niezbędnik dla wnioskodawców, w którym m.in. wyjaśnia pojęcie zdarzenia medycznego, opisuje koszty związane ze wszczęciem postępowania.
PRAWO CO DNIA Pomimo skarg, lekarzy rzadko spotyka kara Rocznie do izb lekarskich wp³ywa kilka tysiêcy skarg na lekarzy. Niewielka czêœæ jest jednak uwzglêdniana. Je eli ju dochodzi do ukarania lekarza, to zazwyczaj nak³adana jest kara upomnienia czy nagany, rzadziej kara pieniê na. Nikomu w ostatnich latach nie odebrano prawa wykonywania zawodu. Znaczna czêœæ skarg dotyczy natomiast porodów przesz³o 1/3 skarg. Szacuje siê, e w ci¹gu roku mo e dochodziæ do 20.000-30.000 b³êdów medycznych. Pojawi³y siê postulaty, aby utworzyæ rejestr b³êdów medycznych, który móg³by zgodnie z zasad¹ ucz siê na b³êdach byæ wykorzystywany w celach edukacyjnych. Na chwilê obecn¹ brak jest jednak projektu, który umo liwia³by utworzenie takiego rejestru. Poszkodowany tak e jest konsumentem W ostatnim czasie s¹dy orzek³y, e konsumentem jest nie tylko osoba, która zawar³a umowê ubezpieczenia, ale tak e poszkodowany. Wyroki nie s¹ jednak prawomocne. Jest to o tyle istotna kwestia, e dziêki temu poszkodowani mog¹ zyskaæ uprawnienia do sk³adania skarg do Urzêdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nadto w postêpowaniach cywilnych w sprawach o ochronê konsumentów, powództwa mog¹ wytaczaæ tak e organizacje spo³eczne oraz powiatowy rzecznik konsumentów. Urz¹d ma tak e kompetencje wszczynania postêpowañ administracyjnych o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, co ma na celu zakazanie stosowania praktyki naruszaj¹cej prawa konsumentów, ale tak e na³o enie kary pieniê nej w wysokoœci do 10% przychodu. G³ównym przedmiotem skarg oprócz niezwracania przez zak³ady ubezpieczeñ kosztów najmu pojazdu zastêpczego jest tak e niewyp³acanie zadoœæuczynienia za utratê osoby bliskiej przed 2008 r. Wy sze odszkodowanie tylko w s¹dzie Ze statystyk wynika, e zak³ady ubezpieczeñ znacznie zani aj¹ odszkodowania, czêstokroæ nawet czterokrotnie. Ubezpieczyciele najczêœciej s¹ œwiadomi tego, e wiêkszoœæ poszkodowanych nie zdecyduje siê na skierowanie sprawy na drogê s¹dow¹, dlatego nie trac¹ nic, umniejszaj¹c nale ne poszkodowanym odszkodowanie. W ostatnim czasie by³y podejmowane próby zmiany tego procederu. I tak Instytut Wymiaru Sprawiedliwoœci zebra³ 180 orzeczeñ celem usystematyzowania wysokoœci zadoœæuczynieñ. Wraz z Polsk¹ Izb¹ Ubezpieczeñ sporz¹dzono podsumowanie, które nie otrzyma³o jednak dalszego biegu. Ubezpieczyciele nadal praktykuj¹ swoje postêpowanie. Co istotne bardzo czêsto ubezpieczyciele zmieniaj¹ swoje stanowisko co do przyznanego odszkodowania, po otrzymaniu odpisu pozwu. Wtedy zwracaj¹ siê czêsto do poszkodowanego z propozycj¹ ugodowego zakoñczenia sprawy. Rocznie do izb lekarskich wpływa kilka tysięcy skarg na lekarzy. Niewielka część jest jednak uwzględniana. W ostatnim czasie sądy orzekły, że konsumentem jest nie tylko osoba, która zawarła umowę ubezpieczenia, ale także poszkodowany. Wyroki nie są prawomocne. Zakłady ubezpieczeń znacznie zaniżają odszkodowania - nawet czterokrotnie, mając świadomość, że większość poszkodowanych nie zdecyduje się na skierowanie sprawy do sądu. str. 5
PRAWO CO DNIA Znaczna skala regresu do pijanych kierowców Ze statystyk wynika, e pijani kierowcy rocznie s¹ zobowi¹zani do pokrycia odszkodowañ o wartoœci oko³o 50.000.000 z³otych. Najwy sze odszkodowanie, jakie zosta³o przyznane poszkodowanemu przez pijanego kierowcê wynios³o niespe³na 700.000 z³otych. Przypomnieæ nale y, e przepisy nie zwalniaj¹ ubezpieczyciela sprawcy wypadku z obowi¹zku wyp³aty odszkodowania, pomimo tego, e sprawca by³ pijany. Ubezpieczyciel zyskuje w takiej sytuacji prawo regresu, czyli prawo ¹dania pokrycia wyp³aconych œwiadczeñ przez sprawcê wypadku. Œrednia wysokoœæ regresu wynosi oko³o 8.000 z³otych i jest wy sza od wysokoœci œredniego odszkodowania z OC (które wynosi oko³o 5.000 z³otych), co œwiadczy o skali wypadków powodowanych przez pijanych kierowców. Rocznie pijani kierowcy są zobowiązani do pokrycia odszkodowań o wartości około 50.000.000 złotych. Co ubezpieczyciele rozumiej¹ pod pojêciem pojazd zastêpczy To, e zak³ady ubezpieczeñ nie s¹ skore do refundacji kosztów najmu pojazdu zastêpczego jest wiadome. Jeden z poszkodowanych przekona³ siê o pomys³owoœci zak³adu ubezpieczeñ, któremu zamiast pojazdu zastêpczego zaproponowano rower. Z powodu takiego stanowiska zak³adów ubezpieczeñ, do s¹dów powszechnych trafia coraz wiêcej pozwów. Szacuje siê, e roszczenia dot. zwrotu kosztów najmu pojazdu zastêpczego, które zosta³y zg³oszone do s¹dów w ca³ym kraju opiewaj¹ w chwili obecnej na wartoœæ kilkudziesiêciu milionów z³otych. Najczêœciej kradzione pojazdy Najwiêksze zainteresowanie wœród z³odziei pojazdów budz¹ marki niemieckie, czyli Audi i Volkswagen. Jeœli chodzi o modele to najczêœciej kradziony jest Volkswagen Golf, Volkswagen Passat oraz Audi A4, Audi A6 i Audi A3. Jak zauwa aj¹ eksperci na kradzie nara one s¹ szczególnie samochody nowe z dobrym wyposa eniem i mocnym silnikiem. Z roku na rok wzrasta te wartoœæ kradzionych samochodów, pomimo zauwa alnego spadku iloœci kradzionych pojazdów. Nale y tak e mieæ na uwadze, e z³odzieje czêsto upatruj¹ sobie konkretne czêœci samochodu. I tak bardzo czêsto zdarzaj¹ siê kradzie e lusterek, ko³paków, radia. Reklamacje na umowy ubezpieczenia inwestycyjnego Instytucje finansowe zaczê³y pozytywnie rozpatrywaæ reklamacje osób, które zawar³y umowê ubezpieczenia inwestycyjnego. Najczêœciej uwzglêdniane s¹ reklamacje osób starszych oraz osób, które zosta³y wprowadzone w b³¹d i które nie mia³y okazji zapoznaæ siê z warunkami umowy przed jej podpisaniem. Eksperci podkreœlaj¹ tak e, e z uwagi na nag³oœnienie sprawy reklamacje zaczê- ³y sk³adaæ tak e osoby, które nie maj¹ adnych powodów, co skutkuje du ¹ iloœci¹ bezprzedmiotowych reklamacji. Osoby, które przez lata by³y zadowolone z inwestycji, nie mog¹ bowiem liczyæ na pozytywne rozpatrzenie ich reklamacji. Najczęściej uwzględniane są reklamacje osób starszych oraz osób, które zostały wprowadzone w błąd i które nie miały okazji zapoznać się z warunkami umowy przed jej podpisaniem.
PRAWO CO DNIA Spowolnienie tempa wzrostu upad³oœci W 2013 r. z³o ono o niemal e 12% wiêcej wniosków o og³oszenie upad³oœci, ani eli w 2012 r. Jednak w 2012 r. z³o ono takich wniosków o 31% wiêcej ni w 2011 r. Zauwa alne jest zatem znaczne spowolnienie tempa wzrostu upad³oœci. Zak³adaj¹c stopniowy i stabilny wzrost polskiej gospodarki w 2014 r. eksperci prognozuj¹, e w roku 2014 zostanie z³o onych o oko³o 8% mniej wniosków o og³oszenie upad³oœci. W styczniu 2014 r. s¹dy gospodarcze og³osi³y oko³o 60 upad³oœci. Najwiêcej upad³oœci ma miejsce w bran y budowlanej. Zauwa alne jest zmniejszenie liczby upad³oœci w handlu detalicznym. Najczêœciej upad³oœci dot. firm dzia³aj¹cych w województwie dolnoœl¹skim, zachodniopomorskim, ma³opolskim i mazowieckim. str. 7
PROWADZONE SPRAWY Rekompensata za obra enia cia³a blizny na twarzy W listopadzie 2013 r. nasz klient uczestniczy³ w wypadku drogowym, na skutek którego dozna³ powa nych obra eñ cia³a w obrêbie twarzy. Wypadek mia³ bardzo gwa³towny przebieg z powodu wymuszenia pierwszeñstwa przejazdu przez innego kierowcê, poszkodowany musia³ nagle zjechaæ z jezdni na pobocze i uderzy³ w przydro ne drzewo. Si³y uderzeniowe dzia³aj¹ce w momencie wypadku spowodowa³y, e zniszczeniu uleg³ ca³y przód samochodu, a nasz klient zosta³ dotkliwie poraniony przez fragmenty st³uczonej szyby. Na miejsce wypadku przyjecha³a Policja, stra po arna, a tak e karetka pogotowia ratunkowego, która przewioz³a poszkodowanego do szpitala. W wyniku przeprowadzonych w szpitalu badañ stwierdzono, e rana t³uczona prawego ³uku brwiowego oraz rana g³owy wymagaj¹ szycia chirurgicznego. Poszkodowanemu za³o ono ³¹cznie 7 szwów. Po wygojeniu okaza³o siê, e rany pozostawi³y trwa³e blizny d³ugoœci ok. 10 cm i szerokoœci ok. 0,5 cm. Ponadto u poszkodowanego w miejscu blizn wyst¹pi³a bolesnoœæ uciskowa oraz nadwra liwoœæ na czynniki atmosferyczne. Z uwagi na rozmiar doznanych na skutek wypadku obra eñ cia³a i rozstroju zdrowia, poszkodowany zwróci³ siê do XALTUM w celu uzyskania rekompensaty pieniê nej z ubezpieczenia OC sprawcy zdarzenia. Po zg³oszeniu szkody przez XALTUM ubezpieczyciel wszcz¹³ postêpowanie likwidacyjne, w toku którego m.in. dokona³ oceny stopnia trwa³ego uszczerbku na zdrowiu naszego klienta spowodowanego wypadkiem. Zdaniem ubezpieczyciela, uszczerbek ten kszta³towa³ siê na poziomie 4 %, a w zwi¹zku z tym poszkodowanemu nale a³o siê zadoœæuczynienie w wysokoœci 6.000 z³. Zdaniem ubezpieczyciela poszkodowany doznał 4% trwałego uszczerbku na zdrowiu, a w związku z tym wypłacił na rzecz poszkodowanego 6.000 zł zadośćuczynienia. XALTUM na skutek prowadzonego postępowania odwoławczego oraz podjętych negocjacji ugodowych doprowadziło do zawarcia ugody na łączną kwotę 15.000 zł w zakresie zadośćuczynienia. Kwestionuj¹c wysokoœæ przyznanego zadoœæuczynienia, XALTUM zwróci³o siê do ubezpieczyciela z odwo³aniem, wnosz¹c o wyp³acenie na rzecz poszkodowanego dalszym sum pieniê nych tytu³em rekompensaty powsta³ej krzywdy, a ponadto przyjêcia odpowiedzialnoœci na przysz³oœæ za skutki wypadku (zwrot kosztów potencjalnej przysz³ej operacji plastycznej). Ubezpieczyciel pocz¹tkowo w ogóle nie zgadza³ siê na dop³atê zadoœæuczynienia i w ca³oœci oddali³ roszczenia naszego klienta. Dziêki negocjacjom podjêtym przez XALTUM ostatecznie zgodzi³ siê jednak na zawarcie z poszkodowanym ugody na ³¹czn¹ sumê 15.000 z³ w zakresie zadoœæuczynienia (dop³ata 9.000 z³). Ugoda nie objê³a przy tym przysz³ych kosztów leczenia, co oznacza, e poszkodowany nadal mo e wyst¹piæ do ubezpieczyciela z roszczeniami, je eli zdecyduje siê na korektê plastyczn¹ blizn w przysz³oœci. str. 8
KONTAKT XALTUM spó³ka z ograniczon¹ odpowiedzialnoœci¹ spó³ka komandytowa ul. Wyspiañskiego 14/37, 60-750 Poznañ tel. 61 222 54 46, fax 61 222 40 91 biuro@xaltum.pl www.xaltum.pl NIP 7792388531, KRS 0000378622 S¹d Rejonowy Poznañ - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydzia³ Krajowego Rejestru S¹dowego Redakcja: Anna Jackowska, mail: anna.jackowska@xaltum.pl Niniejszy biuletyn stanowi informacjê dostarczan¹ bezp³atnie. Nie stanowi us³ugi doradztwa prawnego oraz nie powinien byæ podstaw¹ do podejmowania decyzji biznesowych.