Wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych Czy mamy się czego obawiać? dr Monika Urbaniak

Transkrypt

1 Wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych Czy mamy się czego obawiać? dr Monika Urbaniak

2 Coraz większa liczba wniosków kierowanych do komisji Komisja rozpoznaje sprawy tylko i wyłącznie odnoszące się do zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu na terenie województwa po 1 stycznia 2012 roku. Najczęściej skargi dotyczą świadczeń z zakresu ortopedii, chirurgii i położnictwa Komisja w składzie dwóch prawników i dwóch przedstawicieli zawodów medycznych, rozpatruje wniosek w ciągu 4 miesięcy

3 Ilość wniosków skierowanych do komisji w Wielkopolsce (wrzesień 2013)

4 Wnioski skierowane do komisji w Wielkopolsce (wrzesień 2013) Ogólna liczba wniosków Wnioski odrzucone Wnioski zwrócone Postępowanie umorzone

5 Wnioski skierowane do komisji w Wielkopolsce (wrzesień 2013) Ustalenie zdarzenia medycznego Brak zdarzenia medycznego Sprawy w toku

6 Ilość spraw odwoławczych Ilość spraw odwoławczych Orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego Orzeczenia o braku zdarzenia medycznego Umorzenie postępowania W toku

7 Wypłacono 2 odszkodowania (Wielkopolska) zł Za nieprawidłowy przebieg porodu zł Za utratę zdrowia po operacji neurochirurgicznej

8 Ilość wniosków kierowanych do komisji w Małopolsce stan na Ilość wniosków kierowanych do komisji w Małopolsce Ilość wniosków o ustalenie zdarzenia medycznego Ilość wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy

9 Wnioski skierowane do komisji w Małopolsce (30 wrzesień 2013) Liczba zakończonych postępowań Liczba zwróconych bądź przekazanych wniosków Liczba orzeczeń o braku zdarzenia medycznego Liczba orzeczeń o stwierdzeniu zdarzenia medycznego Liczba orzeczeń o umorzeniu postępowania

10 Krótsza droga dochodzenia roszczeń? Alternatywa dla procedur sądowych Komisja ma 4 miesiące na rozpatrzenie wniosku (termin instrukcyjny) W rzeczywistości powołanie dowodu z opinii biegłego wydłuża postępowanie ponad ten termin

11 Biegłym w postępowaniu przed wojewódzką komisją może być: lekarz specjalista znajdujący się na liście lekarzy w danej dziedzinie medycyny, konsultant wojewódzki w danej dziedzinie medycyny, farmacji lub innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

12 Kwoty na jakie mogą opiewać wnioski do zł do zł

13 Postępowanie może być wszczęte na wniosek: 1. Pacjenta 2. jego przedstawiciela ustawowego 3. Spadkobierców pacjenta w przypadku jego śmierci Ustawa, w przeciwieństwie do KC, nie ogranicza kręgu uprawnionych do ewentualnego odszkodowania tylko do bliskich, ale rozszerza go na wszystkich spadkobierców (np. gmina w przypadku śmierci osoby samotnej, nie mającej żadnych spadkobierców) Wniosek powinien zostać złożony w terminie 1 roku, od dnia w którym podmiot składający wniosek dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo śmierci pacjenta.

14 Kwoty jakich można się domagać zł za uszczerbek majątkowy lub niemajątkowy to niska kwota Trzykrotnie niższa niż wysokość świadczeń dochodzonych przez spadkobierców pacjenta w razie jego śmierci nie ma w świecie systemu prawnego, w którym osoby pośrednio poszkodowane na skutek śmierci osoby bliskiej otrzymywałyby wyższe odszkodowanie niż sam żyjący poszkodowany pacjent Czy należy podnieść limit odszkodowawczy?

15 Wysokość odszkodowań Przed wejściem w życie przepisów możliwość dochodzenia roszczeń na drodze procesowej w sprawach odszkodowań za błędy w sztuce lekarskiej droga postępowania sądowego może doprowadzić do uzyskania znacznie wyższych odszkodowań Z tego względu ograniczenia kwotowe mogą okazać się niekorzystne

16 Uprawdopodobnienie a nie udowodnienie Wnioskodawca jedynie uprawdopodabnia a nie udowadnia zdarzenie medyczne W postępowaniu sądowym należy udowodnić winę lekarza lub innego pracownika służby zdrowia a także związek przyczynowy pomiędzy zaniedbaniem rodzącym niepożądane skutki a zaistniałą szkodą

17 Uprawdopodobnienie a nie udowodnienie Komisja działa z urzędu, ponieważ może zażądać od szpitala dokumentacji medycznej oraz zasięgnąć opinii lekarza w określonej dziedzinie medycyny w procesie sądowym obowiązuje zasada kontradyktoryjności, zgodnie z którą strona musi wykazać zasadność swojego roszczenia, narażając się w przeciwnym wypadku na negatywny skutek w postaci oddalenia powództwa

18 Rozszerzenie zakresu? Czy należy rozszerzyć zakres zdarzenia medycznego o przychodnie i placówki lecznictwa otwartego? szkody jakie powstają są znacznie poważniejsze w szpitalach niż w poradniach i przychodniach Należy usprawnić działanie komisji na obecnym etapie, a dopiero potem wprowadzać zmiany

19 Wady? Dublowanie pracy sądów Zbyt duża opieszałość w rozpatrywaniu spraw Wychodzenie poza ustawowy termin 4 miesięcy W postępowaniu przed komisją nie można żądać renty i brak takiej możliwości stanowi istotną wadę regulacji - roszczenie o zapłatę renty można zgłosić w pozwie do sądu

20 Wady? Ubezpieczyciel lub w braku umowy ubezpieczenia szpital który występuje z propozycją ugody, decyduje, jaka kwota będzie stanowiła rekompensatę przepisy przewidują wyłącznie ograniczenie w zakresie górnej granicy proponowanych kwot Brak przeszkód formalnych do złożenia wnioskodawcy propozycji na poziomie kilkudziesięciu złotych Odrzucenie propozycji ugody przez wnioskodawcę powoduje, że postępowanie kończy się, a dla dochodzenia roszczeń pozostaje tylko droga sądowa

21 Wady? Nie ma przepisów aby w składzie komisji był wyłącznie lekarz jako osoba z wykształceniem i praktyką w dziedzinie nauk medycznych w składzie orzekającym może nie być w ogóle lekarza

22 Wady? podmiotowi składającemu wniosek, kierownikowi podmiotu leczniczego prowadzącego szpital oraz ubezpieczycielowi, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem przysługuje prawo złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Wniosek składa się do wojewódzkiej komisji w trybie odwoławczym rozpatruje ten sam organ, który wydał rozstrzygnięcie rozstrzygnięcie z wyłączeniem członka składu orzekającego, który brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia

23 Niejednolita linia orzecznicza wyłączona jawności postępowania brak wspólnej dla wszystkich komisji instancji odwoławczej ograniczona komunikacja między składami orzekającymi w różnych częściach kraju Skutkuje to powolnym rozwojem jednolitej linii orzeczniczej oraz różnym rozumieniem przesłanek odpowiedzialności przez poszczególne komisje

24 Naczelna Rada Lekarska złożyła wniosek do TK W sprawie zbadania zgodności z Konstytucją art. 67j ust. 7 ustawy o prawach pacjenta Zdaniem NRL artykuł ten narusza prawo lekarzy do sądu poprzez zamknięcie drogi sądowej w zakresie weryfikacji orzeczenia komisji Stwierdzenie zaistnienia zdarzenia medycznego jest jednoznaczne z ustaleniem popełnienia błędu lekarskiego?

25 Wniosek do TK Ustawa narusza prawo do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz prawo lekarzy do obrony Nierówność stron w postępowaniu przed komisją W postępowaniu przed komisją uczestniczą: podmiot składający wniosek, kierownik podmiotu leczniczego, ubezpieczyciel Nie jest uprawniony lekarz obwiniony o zdarzenie medyczne

26 Wniosek do TK lekarze zostali pozbawieni prawa do sądu poprzez: pozbawienie ich możliwości obrony i przedstawienia swojego stanowiska w sprawie Nie mają prawa do odwołania od orzeczenia wojewódzkiej komisji Narusza to art. 45 ust. 1 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji

27 Zalety? Niższe koszty działania komisji- wpis 200 zł ( w postępowaniu sądowym opłata jest stosunkowa i wynosi 5% dochodzonej kwoty odszkodowania) Wynagrodzenie dla biegłego w postępowaniu przed wojewódzką komisją powinno mieścić się w granicach od zł (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie zryczałtowanej wysokości kosztów w postępowaniu przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych)

28 Zalety? Komisja stanowi rodzaj sądu polubownego (organ quasi- sądowy) Możliwość uzyskania wstępnej opinii lekarsko prawnej (orzeczenie komisji) Możliwość uzyskania opinii lekarza biegłego, na którą w sądzie czeka się latami Orzeczenie komisji nie jest wiążące dla sądu, ale może stanowić dowód w sprawie

29 Zalety? Nie zajmuje się kwestią winy lekarza, pielęgniarki albo ratownika medycznego Nie rozważa rażącego niedbalstwa lub umyślności personelu medycznego bądź szpitala Nie orzeka o rozmiarze szkody w efekcie czynności komisji dochodzi do ustalenia zdarzenia medycznego lub jego braku

30

31 Dziękuję za uwagę