INSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ P L 0 0-6 1 1 W A R S Z A W A, u l. F I L T R O W A 1 tel.: (48 22) 825 04 71; (48 22) 825 76 55 fax: (48 22) 825 52 86 C z ł o n e k E u r o p e j s k i e j U n i i A k c e p t a c j i T e c h n i c z n e j w B u d o w n i c t w i e U E A t c C z ł o n e k E u r o p e j s k i e j O r g a n i z a c j i d s. A p r o b a t T e c h n i c z n y c h E O T A Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-7472/2008 Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upowaŝnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie na wniosek firmy: P.H. HAMAR sp. j., B. i H. Grzesiak ul. Hutnicza 7, 81-061 Gdynia stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą: STALOWE TULEJE KOTWIĄCE HAMAR` w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin waŝności: 21 marca 2013 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne Warszawa, 21 marca 2008 r. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7472/2008 zawiera 17 stron. Tekst tego dokumentu kopiować moŝna tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w kaŝdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.
AT-15-7472/2008 str. 2/17 Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY...3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA...3 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA...4 3.1. Materiały...4 3.2. Tuleje kotwiące...4 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT...4 5. OCENA ZGODNOŚCI...5 5.1. System oceny zgodności...5 5.2. Wstępne badanie typu...6 5.3. Zakładowa kontrola produkcji...6 5.4. Badania kontrolne gotowych wyrobów...6 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych gotowych wyrobów...6 5.6. Metody badań...7 5.7. Pobieranie próbek do badań...7 5.8. Ocena wyników badań...7 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE...7 7. TERMIN WAśNOŚCI...8 INFORMACJE DODATKOWE...9 RYSUNKI i TABLICE...10
AT-15-7472/2008 str. 3/17 POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem Aprobaty Technicznej są stalowe tuleje kotwiące HAMAR, produkcji firmy P.H. HAMAR sp.j., B. i H. Grzesiak. Tuleje kotwiące HAMAR pokazano na rysunkach 1 i 2, a wymiary tulei podano w tablicy 1. Tuleje kotwiące HAMAR są wykonywane ze stali zwykłej, węglowej i pokrywane warstwą cynku o grubości nie mniejszej niŝ 5 µm. Zamocowanie tulei kotwiącej HAMAR w podłoŝu, uzyskuje się wbijając trzpień stoŝkowy w głąb tulei, powodując tym samym rozwieranie porozcinanych fragmentów powierzchni bocznej tulei i powstania trwałego zakotwienia. Do tulei wkręcana jest śruba stalowa lub nagwintowany pręt stalowy z nakrętką. Mocowanie z zastosowaniem tulei kotwiącej HAMAR pokazano na rysunku 3. 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Tuleje kotwiące HAMAR są przeznaczone do wykonywania zamocowań statycznie obciąŝonych elementów konstrukcji w zbrojonym lub niezbrojonym betonie zwykłym klasy nie niŝszej niŝ C20/25 według normy PN-EN 206-1:2003. Zamocowania mogą być wykonywane tylko w betonie niezarysowanym. Ze względu na agresywność korozyjną środowiska tuleje kotwiące HAMAR naleŝy stosować zgodnie z wymaganiami podanymi w normach PN-EN 12329:2002, PN-EN ISO 12944-2:2001 i PN-EN 10152:1997. Nośności obliczeniowe zamocowań tulei kotwiących HAMAR podano w tablicy 2. Rozmieszczenie w podłoŝu tulei kotwiących HAMAR pokazano na rysunku 4 oraz podano w tablicy 3. Otwór naleŝy wiercić prostopadle do powierzchni betonowego podłoŝa. Tuleja kotwiąca powinna dać się wprowadzić w wykonywany w podłoŝu otwór lekkimi uderzeniami młotka. Trzpień stoŝkowy powinien być wbijany za pomocą osadzaka firmowego, a montaŝ łącznika powinien być wykonany przy uŝyciu klucza dynamometrycznego (rysunek 6). NaleŜy zwrócić uwagę, aby łeb śruby lub nakrętka były silnie dociśnięte do mocowanego elementu.
AT-15-7472/2008 str. 4/17 Parametry montaŝowe tulei kotwiących HAMAR pokazano na rysunku 5 oraz podano w tablicy 4. Osadzenie tulei kotwiących HAMAR powinno być zgodne z projektem, w którym uwzględniono wymagania występujące w polskich normach i przepisach budowlanych, wymagania niniejszej Aprobaty Technicznej ITB oraz informacje Producenta dotyczące warunków wykonywania połączeń z uŝyciem ww. tulei. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Materiały Tuleje kotwiące HAMAR powinny być wykonane ze stali zwykłej, węglowej charakteryzującej się wytrzymałością na rozciąganie R m 340 MPa, granicą plastyczności R e 285 MPa, wydłuŝeniem względnym A 5 20% i pokryte warstwą cynku o grubości nie mniejszej niŝ 5 µm, spełniającą wymagania normy PN-EN 10152:1997. 3.2. Tuleje kotwiące 3.2.1. Kształt i wymiary. Kształt i wymiary tulei kotwiących HAMAR powinny być zgodne z rysunkami 1 i 2 oraz z tablicą 1. Metodę sprawdzenia podano w p. 5.6.1. 3.2.2. Nośności charakterystyczne zamocowań tulei kotwiących. Nośności charakterystyczne zamocowań tulei kotwiących HAMAR nie powinny być niŝsze niŝ podane w tablicy 5. Metodę sprawdzenia podano w p. 5.6.3. 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Tuleje kotwiące HAMAR powinny być dostarczane w opakowaniach firmowych Producenta oraz przechowywane i transportowane w sposób zapewniający niezmienność ich właściwości. Do opakowania powinna być dołączona informacja zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę wyrobu, nazwę i adres Producenta, numer Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7472/2008, numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności,
AT-15-7472/2008 str. 5/17 nazwę jednostki certyfikującej, która brała udział w ocenie zgodności, rodzaj surowca, podstawowe warunki stosowania i przechowywania, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobu znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041). 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. System oceny zgodności Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881), wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom uŝytkowym i przeznaczeniu, jeŝeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7472/2008 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041) oceny zgodności wyrobów objętych Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7472/2008 dokonuje Producent, stosując system 1. W przypadku systemu 1 oceny zgodności, Producent moŝe wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7472/2008, jeŝeli akredytowana jednostka certyfikująca wydała certyfikat zgodności wyrobu na podstawie: a) zadania Producenta: zakładowej kontroli produkcji, badań kontrolnych gotowych wyrobów (próbek) pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzonych przez Producenta, zgodnie z ustalonym planem badań, b) zadania akredytowanej jednostki: wstępnego badania typów, wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji, ciągłego nadzoru, oceny i akceptacji zakładowej kontroli produkcji.
AT-15-7472/2008 str. 6/17 5.2. Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości techniczno-uŝytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu i stosowania. Wstępne badanie typu tulei kotwiących HAMAR obejmuje nośności obliczeniowe zamocowań tulei oraz grubość ich powłoki cynkowej. Badania, które w procedurze aprobacyjnej stanowiły podstawę do ustalenia właściwości techniczno-uŝytkowych wyrobu, stanowią wstępne badania typów w ocenie zgodności. 5.3. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1) specyfikację i sprawdzanie wyrobów składowych i materiałów, 2) kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4), prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach. Kontrola produkcji powinna zapewniać, Ŝe wyrób jest zgodny z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7472/2008. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, Ŝe wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. KaŜda partia wyrobów powinna być jednoznacznie zidentyfikowana w rejestrze badań i w dokumentach handlowych. 5.4. Badania kontrolne gotowych wyrobów Badania kontrolne gotowych wyrobów obejmują sprawdzenie kształtu i wymiarów oraz grubości powłoki cynkowej tulei kotwiących HAMAR. 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych gotowych wyrobów Badania kontrolne gotowych wyrobów powinny być wykonywane zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie rzadziej niŝ dla kaŝdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji.
AT-15-7472/2008 str. 7/17 5.6. Metody badań 5.6.1. Sprawdzenie kształtu i wymiarów tulei kotwiących. Sprawdzenie kształtu i wymiarów tulei kotwiących naleŝy przeprowadzać za pomocą przyrządów pomiarowych zapewniających uzyskanie dokładności pomiaru do 0,01 mm. 5.6.2. Sprawdzenie grubości powłoki cynkowej tulei kotwiących. Sprawdzenie grubości powłoki cynkowej tulei kotwiących naleŝy wykonywać według normy PN-EN ISO 2178:1998. 5.6.3. Sprawdzenie nośności charakterystycznych zamocowań tulei kotwiących. Sprawdzenie ww. nośności charakterystycznych połączeń naleŝy przeprowadzać na tulejach osadzonych w podłoŝu z betonu klasy C20/25 według normy PN-EN 206-1:2003. Pomiaru sił naleŝy dokonywać za pomocą urządzenia o zakresie dobranym do spodziewanej wartości siły niszczącej, umoŝliwiającego stałe i powolne zwiększanie siły aŝ do zniszczenia. Błąd pomiaru nie powinien przekraczać 3% w całym zakresie pomiarowym. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki do badań naleŝy pobierać zgodnie z normą PN-83/N-03010. 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowane tuleje kotwiące HAMAR naleŝy uznać za zgodne z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB jeŝeli wyniki wszystkich badań, odpowiednio według p. 5.4, są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-7472/2008 jest dokumentem stwierdzającym przydatność tulei kotwiących HAMAR do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881), wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom uŝytkowym i przeznaczeniu,
AT-15-7472/2008 str. 8/17 jeŝeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7472/2008 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.2. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119, poz. 1117). Zapewnienie tych uprawnień naleŝy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.3. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.4. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia Producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość wyrobów oraz wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe ich zastosowanie. 6.5. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzeniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie tulei kotwiących HAMAR, naleŝy zamieszczać informację o udzielonej tym wyrobom Aprobacie Technicznej ITB AT-15-7472/2008. 7. TERMIN WAśNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-7472/2008 waŝna jest do 21 marca 2013 r. WaŜność Aprobaty Technicznej ITB moŝe być przedłuŝona na kolejne okresy, jeŝeli jej Wnioskodawca, lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niŝ 3 miesiące przed upływem terminu waŝności tego dokumentu. K o n i e c
AT-15-7472/2008 str. 9/17 INFORMACJE DODATKOWE Normy związane PN-EN 206-1:2003 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność PN-EN 12329:2002 Ochrona metali przed korozją. Elektrolityczne powłoki cynkowe z dodatkową obróbką na Ŝelazie lub stali PN-EN ISO 12944-2:2001 Farby i lakiery. Ochrona przed korozją konstrukcji stalowych za pomocą ochronnych systemów malarskich. Część 2: Klasyfikacja środowisk PN-EN 10152:1997 Stal niskowęglowa. Wyroby płaskie walcowane na zimno, ocynkowane elektrolitycznie PN-EN ISO 2178:1998 Powłoki niemagnetyczne na podłoŝu magnetycznym. Pomiar grubości powłok. Metoda magnetyczna PN-83/N-03010 Statystyczna kontroli jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki PN-EN ISO 898-1:2001 Własności mechaniczne części złącznych wykonanych ze stali węglowej i stopowej. Śruby i śruby dwustronne Badania i oceny LOK-723/A/07. Raport z badań i ocena techniczna dotyczące tulei kotwiących HAMAR z gwintem wewnętrznym. Zakład Elementów Konstrukcji Budowlanych Oddziału Śląskiego ITB, Katowice 2007 r.
AT-15-7472/2008 str. 10/17 RYSUNKI i TABLICE Rysunek 1. Stalowe tuleje kotwiące HAMAR...11 Rysunek 2. Stalowa tuleja kotwiąca HAMAR, z wkręconą śrubą stalową...11 Rysunek 3. Mocowanie z zastosowaniem stalowej tulei kotwiącej HAMAR...12 Rysunek 4. Parametry rozmieszczenia stalowych tulei kotwiących HAMAR w podłoŝu...12 Rysunek 5. Parametry montaŝowe stalowych tulei kotwiących HAMAR...13 Rysunek 6. Osadzanie w podłoŝu stalowych tulei kotwiących HAMAR, z zastosowaniem firmowego osadzaka i klucza dynamometrycznego...13 Tablica 1. Wymiary stalowych tulei kotwiących HAMAR...14 Tablica 2. Nośności obliczeniowe zamocowań tulei kotwiących HAMAR na wyrywanie z podłoŝa betonowego i na ścinanie...14 Tablica 3. Parametry rozmieszczenia w podłoŝu tulei kotwiących HAMAR...15 Tablica 4. Parametry montaŝowe tulei kotwiących HAMAR...15 Tablica 5. Nośności charakterystyczne zamocowań tulei kotwiących HAMAR na wyrywanie z podłoŝa betonowego i na ścinanie...16
AT-15-7472/2008 str. 11/17 Rysunek 1. Stalowe tuleje kotwiące HAMAR a) tuleja z gładką powierzchnią zewnętrzną, b) tuleja z moletowaną powierzchnią zewnętrzną Rysunek 2. Stalowa tuleja kotwiąca HAMAR, z wkręconą śrubą stalową 1 tuleja kotwiąca, 2 wkręcona śruba stalowa
AT-15-7472/2008 str. 12/17 Rysunek 3. Mocowanie z zastosowaniem stalowej tulei kotwiącej HAMAR Rysunek 4. Parametry rozmieszczenia stalowych tulei kotwiących HAMAR w podłoŝu
AT-15-7472/2008 str. 13/17 Rysunek 5. Parametry montaŝowe stalowych tulei kotwiących HAMAR
AT-15-7472/2008 str. 14/17 Rysunek 6. Osadzanie w podłoŝu stalowych tulei kotwiących HAMAR, z zastosowaniem firmowego osadzaka i klucza dynamometrycznego
AT-15-7472/2008 str. 15/17 Tablica 1 Wymiary stalowych tulei kotwiących HAMAR Poz. Oznaczenie tulei D, mm L, mm 1 2 3 4 1 HAMAR M6 25 (1) (1),(2) 8 25 HAMAR M6 25 M 2 HAMAR M8 30 (1) (1),(2) 10 30 HAMAR M8 30 M 3 HAMAR M10 40 (1) (1),(2) 12 40 HAMAR M10 40 M 4 HAMAR M12 50 (1) (1),(2) 16 50 HAMAR M12 50 M 5 HAMAR M16 60 (1) (1),(2) 20 65 HAMAR M16 60 M (1) (2) M6 M16 to oznaczenia gwintów śrub stalowych wkręcanych do tulei lub stalowych prętów nagwintowanych litera M oznacza, Ŝe zewnętrzna powierzchnia tulei jest moletowana (rysunek 1b) Tablica 2 Nośności obliczeniowe zamocowań tulei kotwiących HAMAR na wyrywanie z podłoŝa betonowego i na ścinanie Poz. Oznaczenie tulei Nośność obliczeniowa (1),(2), kn 1 2 3 1 HAMAR M6 25 HAMAR M6 25 M 4,10 2 HAMAR M8 30 HAMAR M8 30 M 3 HAMAR M10 40 HAMAR M10 40 M 4 HAMAR M12 50 HAMAR M12 50 M 5 HAMAR M16 60 HAMAR M16 60 M 5,40 6,35 10,45 11,60 (1) (2) beton podłoŝa klasy C20/25 według normy PN-EN 206-1:2003 klasa własności mechanicznych śrub stalowych lub stalowych prętów nagwintowanych nie niŝsza niŝ 5.8 według normy PN-EN ISO 898-1:2001
AT-15-7472/2008 str. 16/17 Tablica 3 Parametry rozmieszczenia w podłoŝu tulei kotwiących HAMAR Poz. Oznaczenie tulei Minimalny rozstaw tulei s cr,n, mm Minimalna odległość tulei od krawędzi podłoŝa s cr,n, mm 1 2 3 4 1 HAMAR M6 25 HAMAR M6 25 M 70 95 2 HAMAR M8 30 HAMAR M8 30 M 3 HAMAR M10 40 HAMAR M10 40 M 4 HAMAR M12 50 HAMAR M12 50 M 5 HAMAR M16 60 HAMAR M16 60 M 75 100 100 135 125 175 165 230 Tablica 4 Parametry montaŝowe tulei kotwiących HAMAR Poz. Oznaczenie tulei Średnica otworu d cut, mm Minimalna głębokość otworu h 1, mm Minimalna głębokość zakotwienia h ef, mm 1 2 3 4 5 1 HAMAR M6 25 HAMAR M6 25 M 8 25 25 2 HAMAR M8 30 HAMAR M8 30 M 3 HAMAR M10 40 HAMAR M10 40 M 4 HAMAR M12 50 HAMAR M12 50 M 5 HAMAR M16 60 HAMAR M16 60 M 10 30 30 12 40 40 16 50 50 20 60 60
AT-15-7472/2008 str. 17/17 Tablica 5 Nośności charakterystyczne zamocowań tulei kotwiących HAMAR na wyrywanie z podłoŝa betonowego i na ścinanie Poz. Oznaczenie tulei Nośność charakterystyczna (1),(2), kn 1 2 3 1 HAMAR M6 25 HAMAR M6 25 M 10,40 2 HAMAR M8 30 HAMAR M8 30 M 3 HAMAR M10 40 HAMAR M10 40 M 4 HAMAR M12 50 HAMAR M12 50 M 5 HAMAR M16 60 HAMAR M16 60 M 13,65 16,00 26,30 29,20 (1) (2) beton podłoŝa klasy C20/25 według normy PN-EN 206-1:2003 klasa własności mechanicznych śrub stalowych lub stalowych prętów nagwintowanych nie niŝsza niŝ 5.8 według normy PN-EN ISO 898-1:2001