PROGRAM WARSZTATÓW DZIENNIKARSKICH DLA UCZNIÓW KLAS DRUGICH GIMNAZJUM IM.ŚWIĘTEGO FRANCISZKA Z ASYŻU W TERESINIE Program opracowała: Marzena Pietz nauczycielka języka polskiego i opiekunka szkolnej gazetki Kapsel Teresin, 20 czerwca 2011r.
I. Wstęp Program został napisany dla tych uczniów Gimnazjum w Teresinie, którzy w klasie pierwszej uczęszczali na warsztaty dziennikarskie i brali udział w redagowaniu gazetki szkolnej oraz dla tych, którzy dopiero w klasie drugiej zdecydowali się wziąć udział w takiej formie zajęć artystycznych. Dla tych którzy zasmakowali w pracy dziennikarskiej i dla chcących się w niej sprawdzić. Konieczne więc będzie zapoznanie młodzieży z podstawowymi formami wypowiedzi dziennikarskiej ( dla niektórych będzie to utrwalenie) oraz udoskonalenie umiejętności pisania trudniejszych artykułów ( reportaż, fotoreportaż, felieton) W ciągu 30 godzin pracy młodzi ludzie powinni także nauczyć się mądrze korzystać z Internetu( znajdowanie i przetwarzanie informacji, a nie ich powielanie i ściąganie),a także robić ciekawe zdjęcia do swoich artykułów. Dzięki twórczej pracy w zespole uczniowskim, gimnazjalista zyskuje świadomość, że przez szkolną gazetkę ma wpływ na otaczającą go rzeczywistość. Ma, bowiem prawo ją opisywać, zwracać uwagę na pewne istotne dla niego problemy, przekonywać, zachęcać lub zniechęcać czytelnika Kapsla. Warsztaty mają charakter praktyczny, bo każdy ich uczestnik jest członkiem redakcji i bierze udział w jej pracach: redagowaniu artykułów, korekcie, oprawie graficznej, składzie komputerowym, kserowaniu lub sprzedaży. II. Cele ogólne: 1.Zapoznanie młodzieży z głównymi zagadnieniami i problemami współczesnego dziennikarstwa. 2.Opanowanie przez uczniów podstaw sztuki dziennikarskiej i praktyczne jej wykorzystanie przy tworzeniu gazetki szkolnej. 3.Stworzenie forum dziennikarskiego, które umożliwi prezentację swoich opinii, spostrzeżeń, sądów. 4.Doskonalenie sprawności językowej i dbałość o kulturę słowa.
5.Poznanie twórczości wybitnych dziennikarzy. 6.Rozbudzanie kreatywności oraz poczucia własnej wartości 7. Nabywanie i wykorzystywanie umiejętności informatycznych oraz technicznych przy wydawaniu gazetki. III. Cele szczegółowe: Uczniowie powinni: 1. Znać wszystkie formy dziennikarskie. 2. Stosować różne metody zdobywania dziennikarskich informacji. 3. Rozumieć, że dziennikarstwo powinno służyć dążeniu do prawdy, poprawy stosunków międzyludzkich. 4. Redagować: notatkę prasową, felieton, wywiad, reportaż. 5. Podawać tylko sprawdzone informacje. 6. Rekonstruować przebieg wydarzeń dzięki poznanym faktom, wypowiedziom ich uczestników,poznanym okolicznościom. 7. Współpracować z grupą. 8. Unikać pochopnych ocen i prostych rozwiązań. 9. Wykazywać dziennikarską bezstronność wobec problemów, zjawisk i ludzi, których zjawiska te dotyczą. 10. Rozbudzać kreatywność i budować poczucie własnej wartości. IV Kryteria oceny osiągnięć uczniów: Ocenie będą podlegać następujące elementy pracy ucznia: a) Wypowiedzi ustne w czasie lekcji b) Prezentacje przygotowane w domu c) Zdjęcia, szkice, wykresy wykonane w specjalnym programie komputerowym, d) Notatki tworzone na podstawie słuchania wypowiedzi innych, pracy w grupie, e) Wykonanie określonego zadania wyznaczonego indywidualnie lub w grupie, f) Prace pisemne w zakresie obowiązkowych, przewidzianych programem form wypowiedzi,
g)inne działania, np.: udział w konkursach dziennikarskich Każda ocena powinna być przez nauczyciela uzasadniona. Recenzując pracę,należy wskazać jej zalety, dopiero później braki. Oceniając prace nauczyciel powinien uwzględniać stopień opanowania przez ucznia umiejętności wymienionych w wymaganiach podstawowych i ponadpodstawowych.
V. Rozkład materiału Zajęcia artystyczne warsztaty dziennikarskie dla uczniów klas drugich ( 30 godz.) Nr lekcji Temat zajęć Wymagania podstawowe Uczeń potrafi: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Środki dydaktyczne Formy i metody 1. Organizacja pracy na zajęciach warsztatowych. Określić swoje zainteresowania. Umie ocenić stan swojej wiedzy Zeszyty do zajęć, segregator, archiwalne numery Kapsla Pogadanka 2. Klasyfikacja czasopism 3. Dziennikarz, dziennikarstwocechy dobrego dziennikarza 4. Kolegium redakcyjne nr 1 5. Gatunki dziennikarskie ( Informacja, news a artykuł informacyjny) Dokonuje podziału czasopism ze względu na problematykę, czas ukazywania się, przeznaczenie Wymienia cechy dobrego dziennikarza Uczniowie potrafią samodzielnie wyznaczyć osoby odpowiedzialne za różne czynności w procesie redagowania gazetki Po przejrzeniu tekstów w gazetach potrafi wskazać: reportaż, list, felieton, Wskazuje graficzne wyznaczniki tekstu:lead,tytuł, podtytuł,śródtytuł, rodzaj czcionki Wie, czym jest etyka dziennikarska Decydują w jakich konkursach dziennikarskich mogą wziąć udział. Redaguje artykuły informacyjne i nadaje im tytuły. Różne czasopisma M.Chyliński Dziennikarstwo zeszyty Czasopisma, ćwiczenia przygotowa nauczyciela czasopismem w grupach małych grupach, pogadanka z elementa mi
6. Piszemy listy do redakcji 7. Kolegium redakcyjne nr 2 8. Jak przeprowadzić interesującą rozmowę? 9. Portretujemy bez pędzla 10. Felieton jako gatunek paraliteracki 11. Konferencja prasowa z zaproszonym gościem 12 Oceniamy wybrane wydarzenie kulturalne ((recenzja) 13. Artykuł problemowy jako krewniak notatkę prasową Zna cechy listu Znajduje je w czasopismach Proponuje tematy listów do redakcji Potrafi napisać lead Przeprowadza wywiad z sąsiadem z ławki, zbiera jak najwięcej istotnych informacji Na podstawie wywiadu redaguje portret osoby, z którą rozmawiał na poprzedniej lekcji Wymienia cechy felietonu Zna zasady i cele konferencji prasowych Zna cechy recenzji. Prezentuje wybrane recenzje Zna strukturę artykułu problemowego Pisze list do redakcji o problemach młodzieży gimnazjalnej Potrafi przydzielić artykuły i wybrać listy do gazetki szkolnej Układa ciekawe pytania. Wie, czym jest autoryzacja Dokonuje niezbędnych korekt w tekstach Zna klasyków tego gatunku: Prusa, Słonimskiego, Kisielewskiego. Pisze krótkie felietony Pisze sprawozdanie z konferencji. Wybiera najciekawsze felietony Pisze recenzję wybranego wydarzenia kulturalnego Wybiera najlepiej napisane recenzje. Pisze artykuł. Czasopisma, zeszyty, Warsztaty dziennikars kie Zeszyty, Ćwiczenia przygotowa nauczyciela Warsztaty dziennikars kie, zeszyty Wywiady zeszyty Warsztaty dziennikars kie Zeszyty materiały przygotowa uczniów Recenzje zamieszczo ne w gazetach, zeszyty Dziennikar stwo Artykuły dyskusji małych grupach parach komputer em Dyskusja parach Dyskusja komputerem Porówny wanie informacji
rozprawki 14. Czym jest polemika na łamach prasy? 15. Kolegium redakcyjne nr 3 16. Reklama, antyreklama, kryptoreklama w prasie 17. Planujemy spotkanie z dziennikarzem 18. Wycieczka do redakcji jednej z lokalnych gazet 19 Rozbieranie reportażu 20-21 Nad reportażamidoskonalenie umiejętności redakcyjnych. Pisze plan artykułu: czy zreformowana szkoła jest taką o jakiej marzyłeś? Wie, czym jest polemika i wskazuje jej przykłady w gazetach Wybiera najciekawszy artykuł polemiczny Rozpoznaje charakterysty czny dla reklamy język Przygotowuje pytania Przeprowadza wywiad Zna cechy gatunkowe reportażu Omawia reportaż i próbuje go zredagować Nadaje mu tytuł i śródtytuły Pisze artykuł polemizujący z wybranym tekstem z prasy codziennej Sporządza makietę gazetki,rozdziela tematy Wypowiada się na temat kryptoreklamy w czasopismach Organizuje spotkanie ze znanym dziennikarzem Notuje wywiad, nagrywa go i robi ciekawe zdjęcia oraz dokonuje ich obróbki i wysyła je przez Internet Umie scharakteryzować język reportażu Wańkowicza Redaguje ciekawy reportaż wycięte z gazet i przyniesie uczniów Warsztaty dziennikars kie Czasopisma Flamastry, brystol, artykuły polemiczne Flamastry Wycinki czasopism kartony Zeszyty Rozkład jazdy PKP Dyktafon aparat fotograficzny, telefon komórkowy Reportaże przyniesie nauczyciela Tekst Wańkowic cza: Karafka La Fontainea z różnych gazet małych grupach tekstem w 2 grupach parach komputer em, w Internecie terenie grupach tekstem 22 Kolegium redakcyjne nr 4 23 Poradnik- formą usługi dla ludności Wysyła przez Internet napisa siebie teksty Wie, czemu służą czasopisma zajmujące się Dokonuje korekty tekstów, zmyka numer gazetki Ocenia poradnictwo w sprawach sercowych dla Słowniki Wycinki z gazet, zeszyty, klej komputer em w parach Pogadan ka
24 Dziennikarstwo prasowe, radiowe,telewi zyjnepodobieństwa i różnice 25 Z historii radia i telewizji 26 Wysyłamy prace na konkurs dziennikarskikolegium redakcyjne nr 5 27 Jak nas oceniają?- podsumowanie udziału w konkursie 28 Przygotowuje- My prezentacje na ŚWIĘTO SZKOŁY 29 Czy mogę zostać dziennikarzem? - ankieta 30 Podsumowanie całorocznej pracy redakcyjnej poradnictwem i jakie to są Zna specyfikę pracy radiowca Pisze i wygłasza przygotowany przez siebie krótki referat Proponuje artykuły, które mogą być wysłane na konkurs Zna gazetki szkolne z powiatu sochaczewskie go Pisze plan prezentacji Wypełnia poprawnie ankietę Zna wyniki przeprowadzo nej ankiety i formułuje wnioski dziewcząt Wie, jakich porad oczekują nastolatki. Umie napisać list do psychologa Wymienia słynnych dziennikarzy radiowych, telewizyjnych Zabiera glos w dyskusji: Czy możliwa jest dominacja któregoś z mediów Dokonuje wyboru artykułów i opisuje je Prezentuje zdjęcia z uroczystego podsumowania konkursu Przygotowuje prezentacje Dokonuje analizy ankiet Porównuje wydania gazetki, wybiera najlepszą Zeszyty radio Referaty zeszyty Wszystkie numery Kapsla Wydane w bieżącym roku szkolnym Komputery Telefony komórkowe Komputery Aparat fotografi czny dyktafon Ankiety przygotowa nauczyciela Wszystkie numery Kapsla Burza muzgów Pogadan ka kompute rem kompute rem tekstem Wykład
VI. Przewidywane osiągnięcia uczniów: 1. Opanowanie przez uczniów podstawowych umiejętności dziennikarskich: a) Przeprowadzania wywiadu b) Zredagowania artykułu informacyjnego, polemicznego, recenzji, reportażu, felietonu c) Zdobywania informacji z różnych źródeł i ich selekcji 2. Poznanie zasad funkcjonowania redakcji prasowej oraz zasad etyki dziennikarskiej i praktyczne ich stosowanie w redakcji Kapsla 3. Pogłębienie umiejętności informatycznych i technicznych np.: sprawne posługiwanie się programami komputerowymi, dyktafonem. 4. Nauczenie się pracy w zespole, odpowiedzialności, rzetelności i samodzielności. 5. Uzyskanie większej świadomości i sprawności językowej. VII Procedury osiągania celów: Na zajęciach warsztatowych uczniowie zostaną postawieni przed problemami, które będą musieli rozwiązać zdobywając informacje, analizując je i interpretując. Drogą do zdobycia wiedzy będzie też obserwacja i bezpośrednie angażowanie się uczniów w zdobycie informacji niezbędnych do opracowania materiałów prasowych. Rozwiązanie postawionego problemu powinno być przedyskutowane, a efekt opracowany z wykorzystaniem poznanej formy dziennikarskiej. Zajęcia będą prowadzone różnymi metodami, jednak najczęściej aktywizującymi. Praca dziennikarza wymaga samodzielności i kreatywności. Ten, kto tych cech nie nabędzie, nie jest w stanie przygotować ciekawego materiału prasowego. Pod okiem nauczyciela uczniowie będą też doskonalić umiejętność korzystania z Internetu. VIII. Ewaluacja: Zdobytą na zajęciach wiedzę i umiejętności uczniowie wykorzystają tworząc gazetkę szkolną Kapsel, pisząc artykuły do tej gazetki i przygotowując prezentacje. Zdobyta na zajęciach wiedza będzie weryfikowana w praktycznych działaniach. Efektem pracy ma być też powstanie forum
dziennikarskiego, na którym uczestnicy będą prezentować swoje spostrzeżenia, problemy, opinie. Na zakończenie warsztatów uczniowie wypełnią ankietę, która powinna wskazać błędy zaistniałe w pracy nauczyciela. To z kolei pozwoli nanieść konieczne poprawki w programie i wykorzystać tak zdobytą wiedzę w roku następnym. IX Bibliografia: 1. Marek Chyliński, Dziennikarstwo, Polska Presse, Warszawa 2008. 2. Stanisław Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, Stentor, Warszawa 2003 3. Ryszard Jedliński, Gatunki publicystyczne w szkole średniej, WSiP, Warszawa 1984. 4. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Antologia polskiego reportażu w opracowaniu szkolnym, Książnica, Katowice 1998. Opracowała: Marzena Pietz