Analiza cykli koniunkturalnych model ASAD



Podobne dokumenty
Analiza cykli koniunkturalnych model ASAD

MODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS

Krzywa IS Popyt inwestycyjny zależy ujemnie od wysokości stóp procentowych.

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

Krzywa AD pokazuje, na jaki poziom PKB (Y) będzie zapotrzebowanie przy poszczególnych poziomach cen.

Makroekonomia I Ćwiczenia

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY

Polityka fiskalna i pieniężna

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia

Autonomiczne składniki popytu globalnego Efekt wypierania i tłumienia Krzywa IS Krzywa LM Model IS-LM

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Wykład 9. Model ISLM

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny.

Inflacja. Zgodnie z tym, co poznaliśmy już przy okazji modelu ISLM wiemy, że rynek pieniądza jest w stanie równowagi, gdy popyt jest równy podaży:

Makroekonomia. Jan Baran

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Makroekonomia 1 - ćwiczenia. mgr Małgorzata Kłobuszewska Rynek pracy, inflacja

M. Kłobuszewska, Makroekonomia 1

Makroekonomia I. Jan Baran

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana

Makroekonomia 1 - ćwiczenia

Makroekonomia 1. Modele graficzne

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej

PRZYKŁADOWY EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I

Makroekonomia. Jan Baran

Makroekonomia I. Jan Baran

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

dr Bartłomiej Rokicki Chair of Macroeconomics and International Trade Theory Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw

T7. Szoki makroekonomiczne. Polityka wobec szoków

(b) Oblicz zmianę zasobu kapitału, jeżeli na początku okresu zasób kapitału wynosi kolejno: 4, 9 oraz 25.

Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska

dr Bartłomiej Rokicki Chair of Macroeconomics and International Trade Theory Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw

Zestaw 2 Model klasyczny w gospodarce otwartej

Model klasyczny. dr Bartek Rokicki. Ćwiczenia z Makroekonomii II. W modelu Keynesa wielkość produkcji określała suma wydatków, np.: Y = C + I + G + NX

Krótkookresowa równowaga makroekonomiczna w gospodarce otwartej: model keynesowski

Rynek pracy i bezrobocie

Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania

Makroekonomia I ćwiczenia 13

Krótkookresowe wahania produkcji. Model AD/AS

Model Keynesa opracowany w celu wyjaśnienia przyczyn wysokiego poziomu bezrobocia i

Zadania ćw.6 (Krzyż Keynesowski) 20 marca Zadanie 1. Wyznacz funkcję oszczędności, jeśli funkcja konsumpcji opisana jest wzorem:

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 2. Dynamiczny model DAD/DAS. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Makroekonomia 1 Wykład 13: Model ASAD i szoki makroekonomiczne

Model klasyczny. popyt na czynnik. ilość czynnika

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

Model Keynesa. wydatki zagregowane są sumą popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego

EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I Wersja przykładowa

Zbiór zadań Makroekonomia II ćwiczenia 2016/2017

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ

Model ASAD. i 1 LM' Spadek cen z P 1 do P 2 powoduje wzrost realnej podaŝy pieniądza M/P. Dlatego i 2

Zadania powtórzeniowe

ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a )

Bardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 2. Dynamiczny model DAD/DAS. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO

- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,

Zestaw 3 Optymalizacja międzyokresowa

Makroekonomia I ćwiczenia 12

Kolokwium I z Makroekonomii II Semestr zimowy 2014/2015 Grupa I

pieniężnej. Jak wpłynie to na: krzywą LM... krajową stopę procentową... kurs walutowy... realny kurs walutowy ( przyjmij e ) ... K eksport netto...

ZESTAW 7 MODEL DAD-DAS (DYNAMICZNY)

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Maksymalizacja zysku

Makroekonomia 1 - ćwiczenia

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 12

Nazwisko i Imię zł 100 zł 129 zł 260 zł 929 zł 3. Jeżeli wraz ze wzrostem dochodu, maleje popyt na dane dobro to jest to: (2 pkt)

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 7

Gospodarka otwarta i bilans płatniczy

ZESTAW 5 FUNKCJA PRODUKCJI. MODEL SOLOWA (Z ROZSZERZENIAMI)

Spis treêci.

Zbiór zadań. Makroekonomia II ćwiczenia KONSUMPCJA

Poniższy rysunek obrazuje zależność między rynkiem pracy a krzywą AS tłumaczy jej dodatnie nachylenie.

Makroekonomia 1 Wykład 10: Polityka gospodarcza w modelu ISLM

Jeśli ceny dostosowują się z dłuższym opóźnieniem wtedy polityka FED jest wskazana (to zależy jeszcze jak długie jest to opóźnienie)

Ekonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon

JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM

Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego a teorie głównego nurtu. Mateusz Benedyk

Makroekonomia I ćwiczenia 8

Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

ZADANIA DO ĆWICZEŃ. 1.4 Gospodarka wytwarza trzy produkty A, B, C. W roku 1980 i 1990 zarejestrowano następujące ilości produkcji i ceny:

Inwestycje (I) Konsumpcja (C)

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 2 Model klasyczny gospodarki otwartej

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Zbiór zadań Makroekonomia II ćwiczenia 2018/2019

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

88. Czysta stopa procentowa. 89. Rynkowa (nominalna) stopa procentowa. 90. Efektywna stopa procentowa. 91. Oprocentowanie składane. 92.

Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi

Polityka fiskalna. gdzie DB* oznacza deficyt strukturalny

Transkrypt:

Analiza cykli koniunkturalnych model AS odstawowe założenia modelu: ceny i płace mogą ulegać zmianom (w odróżnieniu od poprzednio omawianych modeli) punktem odniesienia analizy jest obserwacja poziomu produkcji i cen (a nie stopy procentowej jak w modelu ISLM) wielkość podaży zależy od poziomu cen, płac i zatrudnienia AS Krzywa zagregowanego popytu - pokazuje ilość dóbr i usług jakie zostaną kupione przy danym poziomie cen. Zarazem pokazuje wszystkie kombinacje poziomu cen i produkcji, dla których rynki dóbr i pieniądza znajdują się równocześnie w równowadze. Krzywa ma ujemne nachylenie, ponieważ spadek cen powoduje zwiększenie realnej podaży pieniądza, obniżenie stóp procentowych i wzrost wydatków inwestycyjnych. Tym samym zwiększa się poziom produkcji w punkcie równowagi. Wykres krzywej można wyprowadzić na podstawie modelu ISLM. i LM i 1 LM' Spadek cen z do 2 powoduje wzrost realnej podaży pieniądza M/. Dlatego i 2 krzywa LM przesuwa się do LM', stopa IS procentowa musi spaść (i 1 do i 2 ) zaś produkcja rośnie ( 1 do 2 ). 1 2 Jak widać na podstawie wykresu, przy danym poziomie podaży pieniądza, im wyższy poziom cen, tym niższy poziom produkcji w punkcie równowagi. 2 1 2

Równanie krzywej wiemy już, że krzywa jest zbiorem wszystkich punktów, w których rynki dóbr i pieniądza są w stanie równowagi dla różnego poziomu cen. Dlatego też, jasne staje się, iż krzywą tą opisuje wzór na poziom dochodu w równowadze modelu ISLM: : b M = γ A+ γ (1) gdzie h γ = 1+ α b kα h Rozwiązując dla poziomu cen otrzymamy: : b M = γ (2) h γa Widać wyraźnie, że krzywa jest kreślona dla danego poziomu M i A. Jednocześnie przy założeniu stałości dochodu i wydatków autonomicznych, zmiany podaży pieniądza są proporcjonalne do zmian cen. Wreszcie, równanie (2) pokazuje, iż krzywa nie jest linią prostą (aby to sprawdzić wystarczy policzyć drugą pochodną funkcji po ). Nachylenie krzywej - w zależności od nachylenia krzywej zmiana realnej podaży pieniądza ma większy lub mniejszy wpływ na zmianę poziomu : im bardziej płaska jest tym większy wpływ zmian M/ na poziom im bardziej stroma jest tym mniejszy wpływ zmian M/ na poziom Dlatego jest bardziej płaska: im mniejszy wpływ stopy procentowej na popyt na pieniądz (h) oraz im większy wpływ stopy procentowej na inwestycje (b) im większy jest mnożnik (α) oraz im mniejszy jest wpływ wielkości dochodu na popyt na pieniądz (k) W przypadku, gdy mamy do czynienia z pułapką płynności (krzywa LM jest pozioma) wzrost realnej podaży pieniądza nie ma wpływu na poziom dochodu krzywa będzie pionowa. W przypadku klasycznym (LM jest pionowa) zmiany realnej podaży pieniądza mają duży wpływ na poziom dochodu, dlatego będzie pozioma. Wpływ polityki fiskalnej na krzywą Wpływ ekspansywnej polityki fiskalnej na krzywą może być pokazany w oparciu o model ISLM. Wzrost wydatków rządowych spowoduje równoległe przesunięcie się krzywej w prawo. Spowoduje to zwiększenie produkcji dla każdego poziomu cen. Warto zauważyć, że to o ile przesunie się krzywa w prawo zależy od wartości mnożnika polityki fiskalnej. A zatem im większy jest mnożnik tym większe przesunięcie krzywej na skutek zwiększenia wydatków rządowych.

i i 1 i 2 LM Zwiększenie wydatków rządowych powoduje przesunięcie krzywej IS do IS'. rzy danym poziomie cen stopa procentowa wzrośnie z i 1 do i 2, zaś IS' produkcja z 1 do 2. IS 1 2 1 2 ' Wpływ polityki monetarnej na krzywą Efekty ekspansywnej polityki monetarnej również wyprowadzamy w oparciu o model ISLM. Zwiększenie nominalnej podaży pieniądza powoduje wzrost realnej podaży pieniądza dla każdego poziomu cen. Spadek stóp procentowych stymuluje zagregowany popyt i prowadzi do wzrostu dochodu i wydatków. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w tym przypadku nie przesuwa się do góry równolegle ale proporcjonalnie do wzrostu podaży pieniądza. i LM LM' Zwiększenie nominalnej podaży pieniądza przy danym poziomie cen powoduje, że i 1 wzrasta realna podaż pieniądza, spadają i 2 stopy procentowe i wzrasta produkcja. IS Spadek stóp procentowych wpływa na która przesuwa się w prawo ( do '). 1 2 Zwiększenie nominalnej podaży pieniądza sprawia, że przesuwa się w górę 2 proporcjonalnie o tyle samo. Czyli wzrost M o 10% oznacza, że produkcja się nie zmieni tylko gdy ceny wzrosną też o 10%. 1 2 '

Krzywa zagregowanej podaży AS - pokazuje wszystkie kombinacje poziomu cen i odpowiadającej im wielkości produkcji, którą firmy są skłonne dostarczyć przy tych cenach. onieważ ilość dostarczanego towaru zależy zarówno od poziomu cen jak i kosztów produkcji to krzywa AS pokazuje sytuację zarówno na rynku czynników produkcji jak i na rynku dóbr oraz związki zachodzące pomiędzy poziomem płac, zatrudnienia, cen i produkcji. Długookresowa krzywa AS krzywa ta jest w układzie AS pionowa i wyznacza nam poziom produkcji potencjalnej, do którego dąży gospodarka w długim okresie. atrząc na to z punktu widzenia podejścia keynesowskiego, krzywa ta jest wyprowadzana z modelu ISLM rozszerzonego o krzywą FE. okazuje ona właśnie poziom produkcji potencjalnej, który odpowiada pełnemu zatrudnieniu i jest równy poziomowi produkcji osiągniętemu dla naturalnej stopy bezrobocia. Algebraicznie poziom produktu potencjalnego dany jest przez: = Af K, N ) = Af ( K, L(1 u )) gdzie u n oznacza naturalna stopę bezrobocia. ( n n i FE LM i 1 AS IS Krótkookresowa krzywa w przypadku tej krzywej istniej kilka różnych podejść, zgodnie z którymi kształt tej krzywej będzie pochodną innych założeń dotyczących sytuacji na rynku pracy i produktu: a) Keynesowska krzywa - jest ona płaska, co oznacza, że firmy są skłonne dostarczyć na rynek każdą ilość towaru, na który jest popyt przy danym poziomie cen. Jest to oparte na założeniu o występowaniu bezrobocia, które powoduje, iż firmy mogą przy danym poziomie płac uzyskać taką ilość pracowników, jaką potrzebują. Oznacza to, że średni koszt produkcji firm nie zmienia się w chwili zmiany wielkości produkcji. A zatem ceny i nominalne płace są zupełnie sztywne i pozostają na ustalonym poziomie.

i FE LM i 3 LM Wzrost wydatków rządowych powoduje przesunięcie krzywych IS i do góry. i 2 W efekcie rośnie produkcja ale ceny i i 1 płace nie ulegają zmianie w krótkim IS okresie (są sztywne). IS Dopiero w długim okresie ceny i płace 1 rosną przesuwa się do, zaś AS LM do LM. 2 rodukcja wraca do poziomu. 1 W przypadku gdy AS jest keynesowska, ekspansywna polityka fiskalna prowadzi do wzrostu dochodu i stopy procentowej, podczas gdy ceny pozostają bez zmian. Z kolei ekspansywna polityka monetarna powoduje spadek stóp procentowych oraz wzrostu produkcji i realnej podaży pieniądza (ceny pozostają bez zmian). b) odejście zrewidowanej szkoły keynesowskiej jego zwolennicy utrzymują, że ceny są elastyczne natomiast nominalne płace są sztywne lub dostosowują się do poziomu cen z poprzedniego okresu. onieważ jednak w ich opinii popyt na pieniądz jest bardzo wrażliwy względem stopy procentowej (LM bardzo płaska), to jedynie zmiany polityki fiskalnej lub wydatków autonomicznych powodują znaczące przesunięcie krzywej. Krzywa jest w tym przypadku dodatnio nachylona. Krzywą wyprowadzoną w oparciu o zrewidowane podejście keynesowskie można opisać równaniem: : = [1+ λ ( )] 1 AS Jak widać na wykresie krzywa jest dodatnio nachylona i przesuwa się w górę lub w dół w miarę upływu czasu. Jeżeli w okresie t produkcja jest powyżej poziomu typowego dla pełnego zatrudnienia to wówczas w kolejnym okresie przesunie się do góry do. Natomiast w przypadku gdy produkcja w okresie t znajduje się poniżej

poziomu charakterystycznego dla pełnego zatrudnienia to w kolejnym okresie przesunie się w dół do. Nachylenie krzywej krzywa jest bardziej płaska im mniejszy jest wpływ zmian produkcji i zatrudnienia na zmiany płac, a zatem im bardziej płace są sztywne. Wpływ ten mierzony jest przez współczynnik λ. Wpływ polityki fiskalnej i monetarnej na krzywą AS Rysunek dla ekspansywnej polityki monetarnej. 2 Równanie krzywej wyraźnie pokazuje, że ekspansywna polityka fiskalna i monetarna nie będzie miała natychmiastowego wpływu na krzywą. Spowoduje jednak jej przesunięcie w efekcie procesu dostosowawczego, związanego ze wzrostem zatrudnienia. Wzrost wydatków rządowych (według neokeynesistów) lub nominalnej podaży pieniądza (według monetarystów) powoduje przesunięcie krzywej w prawo do i osiągnięcie krótkookresowej równowagi na przecięciu krzywych AS i. onieważ jednak teraz zatrudnienie przekracza poziom pełnego zatrudnienia to płace będą rosły i dlatego przesunie się do. Następnie będzie dalej stopniowo przesuwać się w górę, aż do momentu osiągnięcia krzywej gdzie produkcja jest typowa dla pełnego zatrudnienia. A zatem w krótkim okresie nastąpi wzrost produkcji, jednak w długim okresie wzrost nominalnej podaży pieniądza spowoduje jedynie proporcjonalny wzrost cen. W przypadku ekspansywnej polityki monetarnej jest to przykład na neutralność pieniądza w długim okresie. Efekty ekspansywnej polityki fiskalnej gdy wydatki rządowe są produktywne w tym przypadku zakładamy, że wydatki rządowe mogą być składnikiem funkcji produkcji np. jeśli są to inwestycje infrastrukturalne. Wtedy funkcja produkcji może przyjąć przykładowo postać: 1/ 3 1/ 3 1/ 3 = K N G gdzie K kapitał, N siła robocza, G wydatki rządowe Rysunek poniżej pokazuje co stanie się gdy zwiększone zostaną wydatki rządowe. Z jednej strony krzywa popytu przesuwa się do. Jednocześnie jednak długookresowa krzywa podaży AS przesuwa się w prawo do AS, zaś krótkookresowa krzywa podaży do (bo zgodnie z równaniem krzywej AS jeżeli ceny nie ulegają zmianie to produkcja znajduje się na poziomie potencjalnym). W nowym krótkookresowym punkcie równowagi mamy do czynienia ze zwiększeniem produkcji i spadkiem cen, w związku z tym pracownicy zgodzą się na

spadek płac nominalnych i krzywa przesuwa się w dół do. W efekcie długotrwałego procesu dostosowań krótkookresowa krzywa AS będzie nadal przesuwać się w dół aż do chwili gdy osiągnie poziom. Jak widać w tym przypadku ekspansywna polityka fiskalna powoduje wzrost produkcji i spadek cen. AS AS 2 1 2 Efekty szoków podażowych za pomocą modelu AS możemy pokazać również efekty negatywnych szoków podażowych, związanych np. ze skokową podwyżką cen surowców mineralnych. W tym celu musimy do naszej relacji ceny i kosztu (10) wprowadzić ceny surowców mineralnych. Wtedy nasze równanie przyjmie postać: (1+ z) W = + θ m (15) a gdzie m to cena surowców, θ pokazuje zawartość surowców w jednostce wyprodukowanego dobra. Jak wynika z powyższego równania wzrost cen surowców powoduje wzrost cen produktów dla danego poziomu W. A zatem tym samym powoduje przesunięcie krzywej AS do góry dla każdego poziomu produkcji. Szok podażowy związany ze skokową podwyżką cen surowców spowoduje zatem przesunięcie się krótkookresowej krzywej do góry do. W efekcie w krótkim okresie wzrosną ceny i spadnie produkcja. Spadek produkcji spowoduje wzrost bezrobocia i wymusi na pracownikach zgodę na spadek nominalnych płac. Wtedy firmy znów zdecydują się zwiększyć zatrudnienie i gospodarka wróci do początkowego punktu równowagi. Warto jednak zaznaczyć, że płace nominalne nie ulegną podwyższeniu, a zatem w efekcie szoku podażowego mimo powrotu do dawnego punktu równowagi realne płace są niższe niż na początku. 2 AS c) Jeszcze inne podejście prezentują ekonomiści reprezentujący nową szkołę klasyczną, której głównym postulatem jest założenie o racjonalnych oczekiwaniach. Zgodnie z tym podejściem, decyzje pracowników i pracodawców są oparte o prognozy poziomu cen w przyszłości. Dlatego też jedynie nieoczekiwane zmiany polityki fiskalnej lub monetarnej mogą spowodować krótkotrwałe zmiany zatrudnienia i produkcji.

W tym przypadku wychodzimy od równania na równowagę na rynku pracy gdzie: W t = f ( ut, zt ) e równanie ustalania płac t Wt t = ( 1+ µ ) równanie ustalania cen MN Wstawiając jedno do drugiego i przyjmując, że MN = 1 otrzymujemy e = + µ ) f ( u, z ) czyli klasyczną krzywą t t ( t t oczątkowo zarówno firmy jak i pracownicy przewidują, że poziom cen wynosić będzie e i w oparciu o te prognozy równowaga na rynku pracy osiągana jest na przecięciu krzywych podaży i popytu na pracę. Jeżeli jednak w pewnym momencie występuje asymetria informacji pomiędzy firmami i pracownikami i te pierwsze wiedzą, że rzeczywisty poziom cen przewyższa e (np. w efekcie nieoczekiwanego wzrostu podaży pieniądza) to będą chciały aby zatrudnienie wzrosło (bo spadły realne płace). W efekcie krzywa popytu na pracę przesunie się w górę, rośnie zatrudnienie, płace nominalne i produkcja. W przypadku klasycznego podejścia do modelu AS oznacza to przesunięcie krzywej w górę do i wzrost produkcji do 1 oraz cen do 2. AS ' 3 2 ' 1 Dopiero po pewnym czasie nastąpi rewizja oczekiwań robotników odnośnie cen i w efekcie ' ( e będzie już wyższe). onieważ w tym modelu występuje asymetria informacji pomiędzy firmami i robotnikami, ci ostatni sądzą, że zarabiają więcej, podczas gdy w rzeczywistości w nowym punkcie równowagi płace realne są niższe niż na początku przy płacy nominalnej na poziomie W* i cenach na poziomie e. Gdyby robotnicy wcześniej znali rzeczywisty poziom cen, to ich wzrost nie wpłynąłby na poziom produkcji gdyż krzywa podaży pracy przesunęłaby się w górę.

A zatem, jeżeli wzrost podaży pieniądza jest oczekiwany to zarówno AS jak i przesuną się w górę w takiej samej proporcji. Dlatego oczekiwana zmiana podaży M/ nie ma rzeczywistych efektów. AS ' 2 ' * Wniosek zmiana realnej podaży pieniądza ma wpływ na gospodarkę tylko w sytuacji, gdy jest nieoczekiwana. W przeciwnym przypadku wszyscy uczestnicy życia gospodarczego mogą z wyprzedzeniem przygotować się do zmiany wywołanej zwiększoną podażą pieniądza lub inflacją. Zadanie 1. Równania opisujące strukturę wydatków w pewnej gospodarce mają postać: C = 50 10r+ 0.75( T ), T = 200 + 0.2, I = 300 30r, G = 400. Równowaga na rynku aktywów jest natomiast opisana następującymi równaniami (nominalna i realna stopa procentowa są sobie równe, bo inflacja wynosi 0): L = 0.4 50r, M/ = 300. Wykorzystując podane informacje: a) Oblicz dochód () oraz stopę procentowa (r) w równowadze. b) Jaki jest nowy poziom stopy procentowej i dochodu w równowadze po wzroście wydatków rządowych G do 450? Jaka wielkość wydatków jest wypierana po wzroście wydatków? Jak zmienia się wartość prędkości obiegu pieniądza? c) Oblicz stopę procentowa w równowadze dla M/ = 400 oraz G = 400. d) Jaka jest wartość stopy procentowej i dochodu w równowadze po wzroście zarówno G, jak i M/ (tzn. G = 450 i M/ = 400)? Załóżmy, że r = 20 / 9 oraz = 1277 i 7/9. Czy w tej sytuacji mamy do czynienia z nadwyżką popytu (podaży) na rynku pieniądza lub na rynku dóbr? Jaka jest wartość tej nadwyżki? Czy następuje nieplanowana zmiana zapasów? Jeśli tak, jaka jest jej wartość?

Zadanie 2. Dane są następujące równania, opisujące różne rodzaje wydatków: C = 100 + c(1 t), c = 0,8, t = 0,25, I = 300 1000r, G = 200, M D = (0,8 2000r), M S = 800 Korzystając z podanych danych z keynesowskiego podejścia do modelu -AS (przyjmij założenie stałych cen i płac): a) wyprowadź równanie krzywej b) oblicz zmianę dochodu w równowadze przy założeniu sztywnych płac i cen, wynikającą ze wzrostu poziomu cen z 0 =1 do =1,25. Sporządź odpowiedni wykres, prezentujący zmiany położenia krzywych AS i. c) Oblicz zmianę dochodu i poziomu cen w równowadze długookresowej po wzroście wydatków rządowych o 100 przyjmując, że poziom produktu potencjalnego = 1250 a przed zmianą wydatków gospodarka znajdowała się w równowadze krótkookresowej przy poziomie cen 0 =1. d) Teraz przyjmij założenie, że ceny są zmienne, a nominalne płace są sztywne. rzedstaw na wykresie proces dostosowań, prowadzący do równowagi długookresowej, obliczonej w punkcie (c). rzyjmij, że oczekiwania są skierowane w przeszłość. Zadanie 3. Rozważmy firmę działającą w warunkach konkurencji monopolistycznej, która ponosi koszty zmiany karty dań. opyt, który zaspokaja firma jest liniowy: D = 10 p, gdzie p jest poziomem ceny ustalonej przez firmę. Koszty krańcowe i stałe są równe zero. a) Jaka jest wartość optymalnej ceny? b) rzyjmijmy, ze następuje wzrost popytu do D'= 14 p. Niech Z oznacza koszty zmiany cen (karty dań). Jaki warunek musi być spełniony aby firma dokonała zmiany ceny? Czy firma zmieni cenę dla Z = 6? Zadanie 4. W produkcji firmy wykorzystują prace i ropę naftową. Załóżmy, że dostępna technologia wymaga używania pracy i ropy naftowej w stałej proporcji równej 1. Krańcowy produkt pracy jest równy 1, a nominalna stawka płacy wynosi W. Załóżmy, że nominalna cena baryłki ropy wynosi o, gdzie o = x (innymi słowy, realna cena baryłki ropy równa się o/=x). Wzrost realnej ceny ropy naftowej to wzrost x. a) Jaki jest nominalny koszt wytworzenia jednej jednostki produkcji?

b) Załóżmy, że narzut wynosi zero i firmy ustalają ceny na poziomie krańcowych kosztów (tzn. zgodnie z oznaczeniami przyjętymi na wykładzie µ=0). Wyprowadź poziom cen jako funkcje W oraz x. (rzyjmij x<1: co oznacza, że cena ropy jest mniejsza niż cena produktu finalnego.) Co dzieje się z poziomem cen gdy x rośnie? c) Oblicz realną płacę zgodną z opisaną strategią ustalania cen. rzedyskutuj stwierdzenie: Wzrost cen ropy naftowej niechybnie prowadzi do spadku realnej płacy. d) Załóżmy, że gospodarka jest w długookresowej równowadze przy poziomie dochodu. Rozważ skutki wzrostu ceny ropy naftowej, czyli wzrostu x. okaż graficznie długo i krótkookresowe skutki wzrostu cen ropy dla dochodu i poziomu cen. okaż proces dostosowań do długookresowej równowagi i opisz go słowami. Zadanie 5. rzyjmijmy, że zmiany stopy procentowej nie mają wpływu na inwestycje oraz konsumpcję. a) Co wynika z tego faktu dla nachylenia krzywej? onadto przyjmijmy, że gospodarka znajduje się w długookresowej równowadze kiedy następuje wzrost z, gdzie z jest zmienna opisującą wpływ czynników instytucjonalnych na poziom żądań płacowych. b) Jaki będzie krótkookresowy wpływ wzrostu z na poziom produktu i cen? c) Co będzie działo się z produktem i cenami w miarę upływu czasu? Zadanie 6. Rozważmy gospodarkę, w której podmioty formułują oczekiwania w sposób racjonalny, a krzywe łącznego popytu i podaży dane są równaniami: : t 200 = γ 400+ β t e 1 AS: t = t + ( t ) 50 i wiadomo, że mnożnik polityki fiskalnej = 1, mnożnik polityki pieniężnej = 1/2, produkt potencjalny = 550. W okresie 0 poziom cen w gospodarce wyniósł 0 = 1 i był różny od oczekiwanego. a) Czy gospodarka znajduje się w długookresowej równowadze? Oblicz (i) poziom produktu oraz (ii) oczekiwany poziom cen. Sporządź wykres krzywych -AS na płaszczyźnie -.

b) Biorąc pod uwagę odpowiedź z (a), oblicz o jaką kwotę rząd powinien zmienić wydatki, aby w okresie 0 produkt osiągnął poziom potencjalny. rzedstaw skutki polityki rządu na wykresie krzywych -AS. c) Biorąc pod uwagę, obliczony w (a) oczekiwany poziom cen oraz racjonalność oczekiwań, wyjaśnij czy zmiana wydatków rządowych musi być zapowiedziana. Zadanie 7. W pewnej gospodarce część α wydatków rządowych G jest przeznaczana na inwestycje infrastrukturalne i służy zwiększeniu produktywności pracy. W konsekwencji funkcja produkcji ma postać: =(αg)n, gdzie N oznacza nakłady pracy. odmioty formułują oczekiwania skierowane w przeszłość, tzn. oczekują w okresie bieżącym cen na poziomie z okresu poprzedniego. Jaki będzie długo i krótkookresowy wpływ na poziom cen i produktu zwiększenia wydatków rządowych o ΔG, skoro wiadomo, że α=1/2, mnożnik polityki fiskalnej wynosi 1/2, (Uwaga: uwzględnij wpływ zmian produktywności na poziom zatrudnienia). Zadanie 8. Skomentuj poniższe stwierdzenie. Czy zgadzasz się z wyrażoną w nim opinia o skutkach systematycznych (oczekiwanych) zmian w polityce fiskalnej? Wyjaśnij. Nowe klasyczne podejście, czyli teoria racjonalnych oczekiwań przekonująco wyjaśnia dlaczego systematyczna polityka pieniężna nie ma, nawet w krótkim okresie, wpływu na poziom dochodu i zatrudnienia. Sytuacja jest inna w przypadku polityki fiskalnej, która będzie miała wpływ na dochód niezależnie od tego, czy jest oczekiwana czy nieoczekiwana. Różnica wynika z oddziaływania obu polityk na popyt: zmiany w podaży pieniądza pośrednio wpływają na prywatne wydatki, a zmiana wydatków rządowych bezpośrednio przekłada się na wielkość zagregowanych wydatków. W przypadku polityki fiskalnej nie następuje zmiana wydatków prywatnych, która mogłaby wysiłki rządu zniweczyć. Zadanie 9. Dysponujemy następującymi informacjami o pewnej gospodarce: C= 10 + 0.8 d, I = 20 200r, G = 10, M d = (0.4 - i), M s = 80. Rząd nie nakłada podatków, a oczekiwana inflacja wynosi zero. a) Zapisz równanie krzywej.

b) rzyjmijmy, że równanie ustalania płac ma postać W = e (z - 30u) gdzie z = 140 13 jest parametrem mierzącym siłę przetargową pracowników, zaś u to stopa bezrobocia. Równanie ustalania cen ma postać = (1+ µ )W gdzie µ = 0.3 oznacza narzut. Funkcja produkcji dana jest przez = N, zaś podaż siły roboczej L=300. Oblicz poziom cen i dochodu w długookresowej równowadze. c) Wyobraźmy sobie, że bank centralny prowadzi ekspansywną politykę pieniężną ΔM s = 80. Rozważmy dwa scenariusze: i) ii) e t t (w krótkim okresie oczekiwany i faktyczny poziom cen nie są równe) e t = t (oczekiwany i faktyczny poziom cen zawsze są równe) Opisz zmiany w równowadze krótkookresowej w obu sytuacjach obliczenia są wymagane tylko dla podpunktu (ii). d) rzedstaw dynamiczne dostosowania gospodarki do długookresowej równowagi wykorzystując wykresy opatrzone komentarzem. Wyjaśnij dlaczego i z jakim skutkiem efekty polityki pieniężnej zależą od sposobu formułowania oczekiwań. e) Wyobraźmy sobie, że równowaga długookresowa opisana w (b) jest zakłócona przez wstrząs, który doprowadza do gwałtownego wzrostu µ o 1.3, do wartości 1.6. Oblicz wartość dochodu i cen w nowej długookresowej równowadze. W jaki sposób rząd i bank centralny mogą przywrócić dochód i ceny do poziomu równowagi sprzed szoku, obliczonego w (b)?