1X4 2X5 3X6 6X9 9X12 12X15 18X21 Rynek stopy procentowej Na globalnym rynku stopy procentowej wtorkowa sesja przyniosła wyhamowanie spadków rentowności obligacji skarbowych. Najwyraźniej wzrost obaw o stabilność niemieckiej sceny politycznej i utrzymująca się niepewność o przyszłość Półwyspu Koreańskiego zostały już wycenione w poniedziałek, a przy pustym wtorkowym kalendarzu makroekonomicznym nie było impulsu dla dalszego umocnienia notowań obligacji. W efekcie rentowności długoterminowych polskich papierów nieznacznie wzrosły, kopiując tym samym ruchy na rynkach bazowych. Krótki koniec krzywej w kraju pozostawał stabilny, czemu sprzyjać mogły ostatnie wypowiedzi przedstawicieli RPP (R. Sura i J. Żyżynski) sygnalizujące prawdopodobną stabilizację stóp procentowych do końca 2018 r. Do piątkowej publikacji danych nt. inflacji i informacji nt. podaży papierów skarbowych w IV kw. 2017 r. trudno przewidywać, aby doszło do istotnej zmiany sentymentu na rynku (sama publikacja informacji powinna sprzyjać przecenie obligacji). Niemniej jednak trudno oczekiwać, aby w najbliższych dniach rentowności obligacji mogły jeszcze spadać. To, co wzmacniało wyceny papierów na świecie, to przede wszystkim wspomniany wzrost awersji do ryzyka. Bez niego raczej sytuacja fundamentalna przemawia za globalną przeceną na rynku długu. W tym kontekście istotne znaczenie dla rynku może mieć dzisiejsza publikacja danych w Stanach Zjednoczonych. W środę inwestorzy poznają m.in. dane nt. zamówień na dobra trwałe za sierpień, które nie będą uwzględniały jeszcze efektu huraganu Irma (będą one widoczne dopiero we wrześniu). Po silnym spadku wskaźnika w lipcu teraz oczekiwane jest wyraźniejsze odreagowanie. Chociaż trudno spodziewać się, aby dane istotnie zmieniły prognozy odnośnie tegorocznych decyzji Fed, to jednak przy obecnych, bardzo podzielonych opiniach ekonomistów mogą mieć większe znaczenie. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę, że w ostatnich wypowiedziach dwóch przedstawicieli sygnalizowało konieczności kontynuacji cyklu podwyżek stóp. Również w ostatnich dokumentach Fed podtrzymał scenariusz jeszcze jednej podwyżki stóp w tym roku, a prezes J. Yellen potwierdziła taka możliwość podczas wtorkowego przemówienia. Rynek nie jest przekonany, co do takiej decyzji, więc każda dodatkowo informacja będzie miała większy wpływ na zachowanie jego uczestników. Biorąc pod uwagę bardzo umiarkowane oczekiwania rynkowe widać raczej ryzyko wzrostu rentowności. Za przeceną obligacji przemawiać może również ostatni wzrost cen ropy naftowej na rynkach towarowych. W ostatnich dniach notowania ropy Brent zbliżyły się już do poziomu 60 USD/b. Tak wyraźny wzrost cen będzie w najbliższych miesiącach skutkował wzrostem ścieżki inflacyjnej, w tym również w Polsce. Wykres dnia: Spread pomiędzy rentownościami 10-letnich obligacji Polski i Węgier na coraz wyższych poziomach. Niedawne poluzowanie polityki pieniężnej przez węgierski bank centralny przyniosło jego dalszy wzrost powyżej 80 pb. 1,0 0,0-1,0-2,0-3,0-4,0-5,0 paź-09 maj-11 gru-12 lip-14 lut-16 wrz-17 Mirosław Budzicki miroslaw.budzicki@pkobp.pl + 48 22 521 87 94 Na rynku FRA we wrześniu wyraźnie wzrosły oczekiwania na dalsze podwyżki stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych. 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 2017-08-31 2017-09-26 Stopa procentowa Polska Δ1d Δ5d 2Y 1,68 1-10 5Y 2,63 2-6 10Y 3,31 2-5 PL 10Y-2Y 163 1 6 PL-Bund 10Y 290 2 0 PL ASW 10Y 49 0-4 Rynki bazowe Δ1d Δ5d UST 10Y 2,24 2-1 Bund 10Y 0,41 1-4 UST-Bund 10Y 183 1 4, stan na 26.09 1
wrz-15 lis-15 sty-16 mar-16 maj-16 lip-16 wrz-16 lis-16 sty-17 mar-17 maj-17 lip-17 wrz-17 Rynek walutowy Wtorkowa sesja przyniosła dalsze umocnienie dolara do euro, co znalazło przełożenie w rosnących notowaniach kursu eurozłotego. Nominalnie EURUSD spadł poniżej wsparcia na 1,18 (notując minimum dnia na poziomie ok. 1,1755), zaś EURPLN wzrósł do blisko 4,296. W związku z wynikiem wyborów parlamentarnych w Niemczech nasilają się obawy o ściślejszą integrację Europy. Propozycje prezydenta Francji E. Macrona (powołanie ministra finansów i utworzenie wspólnego budżetu) nie idą bowiem w parze z przekonaniami nowego koalicjanta ugrupowania A. Merkel. Ponadto wspólnej walucie nadal ciąży poniedziałkowe wystąpienie M. Draghiego, w którym prezes EBC po raz kolejny wskazał na dużą zmienność na rynku walutowym, jako źródło niepewności. Pomimo, że Draghi zwrócił uwagę, że inflacja w strefie euro zaczyna zmierzać do celu banku centralnego, jego wypowiedź została odebrana gołębio. W oczekiwaniu na wystąpienie prezes Fed J. Yellen inwestorzy poznali kolejne dane dot. gospodarki amerykańskiej. Wskaźnik nastrojów Consumer Board spadł we wrześniu do 119,8 pkt wobec 120 oczekiwanych, zaś sierpniowa sprzedaż domów na rynku wtórnym spowolniła do 560 tys. wobec 588 tys. prognozowanych. Nastroje Amerykanów mają kluczowe znaczenie dla kondycji gospodarki USA, ponieważ wydatki konsumentów odpowiadają za ponad dwie trzecie amerykańskiego PKB. Tym razem za słabość wskaźnika w całości najprawdopodobniej odpowiadały jednak katastroficzne huragany, które nawiedziły Karaiby. Podczas wtorkowego wystąpienia prezes Fed powtórzyła, że trudno jest zrozumieć mechanizmy, które utrzymują inflację CPI poniżej 2%. Niemniej, w ocenie J. Yellen nierozsądnym byłoby utrzymywanie polityki monetarnej bez zmian dopóki inflacja nie wróci do celu. Oznacza to więc, że stopy w USA mogą wzrosnąć, nawet jeśli inflacja będzie utrzymywała się poniżej celu banku centralnego. Słowa te przyczyniły się do nasilenia oczekiwań na wzrost stóp procentowych, a rynek kontraktów terminowych szanse na grudniową podwyżkę podniósł już na blisko 80% wobec około 40% miesiąc temu. Techniczny obraz rynku eurodolara sprzyja pogłębieniu korekty spadkowej, a przełamanie wsparcia na 1,18 otwiera drogę do poziomu 1,16 na koniec roku. Wydawało się, że kluczowa dla nastrojów rynkowych będzie piątkowa publikacja preferowanej przez Fed miary inflacji PCE, dane te są bowiem wprost odnoszone do przyszłych decyzji amerykańskiego banku centralnego. Po wczorajszej wypowiedzi J. Yellen ich wpływ na nastroje rynkowe może mieć już mniejszy wpływ. Niemniej im zaskoczenie będzie bardziej pozytywne, tym lepiej dla dolara. W efekcie wzrostu napięcia na Środkowym Wschodzie i referendum niepodległościowego Kurdów w Iraku notowania ropy naftowej wyznaczają wielomiesięczne maksima. Turcja zagroziła bowiem, że zamknie tranzyt ropy z kurdyjskiego terytorium, a do tego do wzrostu notowań czarnego złota przyczyniają się informacje o zwiększonym popycie ze strony Chin, gdzie budowane są strategiczne rezerwy tego surowca. W rezultacie wyższe ceny ropy wraz z prawdopodobnymi przejściowo wyższymi cenami energii w USA (w związku z mającymi miejsce we wrześniu niszczycielskimi huraganami) powinny przełożyć się na nieco wyższą inflację w USA w najbliższym czasie. Efektem rosnących cen powinny zaś być wzrastające notowania dolara na świecie, jako efekt nasilania się oczekiwań rynków na grudniową podwyżkę stóp przed Fed. W środę D. Trump i liderzy Republikanów ujawnią szczegóły długo oczekiwanej reformy systemu podatkowego w USA, która ma uprościć i obniżyć podatki dla firm i osób prywatnych. Ponadto poznamy też kolejne dane z USA, w tym dot. zamówień na dobra trwałe i przedwstępnych umów sprzedaży domów. Oczekiwane wyższe wyniki niż ostatnio publikowane powinny dodatkowo wspierać dolara. Joanna Bachert Joanna.bachert@pkobp.pl +48 22 521 41 16 Indeks nastrojów US Conference Board we wrześniu na poziomie 119,8 pkt pod negatywnym wpływem huraganów. 125 120 115 110 105 100 95 90 Indeks nastrojów Consumer Board (w pkt.) Wykres dnia: Notowania kursu EURPLN (niebieska linia wykresu, p.oś), na tle cen ropy Brent (l.oś odwrócona). Daily EURPLN=; LCOc1 Price USD Bbl 56 54 52 50 48 46 2017-03-13-2017-10-06 (GMT) Price PLN 4,3 4,28 4,26 4,24 4,22 4,2 4,18 Notowania kursów Rynek walutowy Δ 1d Δ 5d EUR/PLN 4,29 0,01 0,01 USD/PLN 3,64 0,03 0,08 CHF/PLN 3,75 0,02 0,04 EUR/USD 1,18-0,01-0,02 EUR/CHF 1,14 0,00-0,01, stan na 27.09 16 03 17 01 16 01 16 03 17 01 16 01 18 02 mar 17 kwi 17 maj 17 cze 17 lip 17 sie 17 wrz 17 2
6 wrz 14 wrz 2 6 wrz 14 wrz 2 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 8X11 9X12 Pozostałe informacje rynkowe stopa procentowa Notowania skarbowych papierów wartościowych (SPW), stan na dzień 26.09 PLN 1,68 2,63 3,31 Δ 1d 1 2 2 Δ 5d -10-6 -5 Bund -0,72-0,31 0,41 Δ 1d -1 0 1 Δ 5d -3-4 -4 UST 1,44 1,86 2,24 Δ 1d 1 2 2 Δ 5d 3 2-1 Notowania kontraktów IRS, stan na dzień: 26.09 PLN 1,96 2,36 2,82 Δ 1d 2 2 3 Δ 5d 2 0-1 EUR -0,18 0,21 0,85 Δ 1d 1 1 0 Δ 5d 0-2 -3 USD 1,69 1,92 2,18 Δ 1d 1 2 1 Δ 5d 4 2-1 Polski rynek stopy procentowej Krzywa FRA Krzywa WIBOR 3,80 3,10 2,40 1,70 1,00-27,9-36,95-1,35 16 48,5 48,9 38,343,35 32,1 27,4 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y IRS (%, l.o.) ASW (pb. p.o.) SPW (%, l.o.) 65 50 35 20 5-10 -25-40 -55 1,91 1,88 1,86 1,83 1,81 1,78 1,76 1,73 0,1 0,1 0,3 0,4-0,1-0,9 2,0 2,0 Dzienna zmiana (pb., p.o.) 2017-09-26 (%, l.o.) 2,40 1,60 0,80 0,00-0,80-1,60 2,10 2,00 1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 ON TN SW 2W 1M 3M 6M 9M 1Y Dzienna zmiana (pb, p. o.) 2017-09-26 (%, l.o.) 28,8 24,0 19,2 14,4 9,6 4,8 0,0 Stopy procentowe banków centralnych Główne stopy procentowe Prognozy BSR dot. stóp procentowych* 5,0 Stany Zjednoczone 1,00-1,25% Tenor 3Q17 4Q17 3,5 2,0 0,5-1,0 2010 2012 2014 2016 USA EMU POL UK CH Strefa euro 0,00% Wielka Brytania 0,25% Szwajcaria -0,75% Japonia -0,10% Polska 1,50% Węgry 0,90% Czechy 0,05% PL 1Y 1,60 1,70 PL 2Y 1,90 2,05 PL 5Y 2,75 2,95 PL 10Y 3,40 3,65 *) prognozy z 04-lip-2017 roku Dochodowości obligacji (%) Krzywe IRS (%) Spread dla 10Y SPW (pb) 0,46 2,30 3,65 295 125 0,42 0,38 0,34 0,30 2,24 2,18 2,12 2,06 2,00 2,85 2,05 1,25 0,45-0,35 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y 289 283 277 119 113 107 101 95 Bund 10Y (l.o.) US Treasury 10Y (p.o.) USD EUR PLN ` Spread PLN-Bund (l.oś) Spread PLN-UST (p.oś) 3
9 sie 17 sie 25 sie 2 sie 10 sie 1 26 sie 3 wrz 11 wrz 27 wrz 2 sie 10 sie 1 26 sie 3 wrz 11 wrz 27 wrz 1 1 1 Pozostałe informacje rynkowe waluty, akcje, surowce Para walutowa bid offer EUR/PLN 4,2694 4,2971 USD/PLN 3,6026 3,6525 CHF/PLN 3,7175 3,7626 EUR/USD 1,1756 1,1864 EUR/CHF 1,1407 1,1492 USD/JPY 111,48 112,49 notowanie dnia na: 26.09 Notowania kursów walut w NBP EUR/PLN 4,282 USD/PLN 3,6234 CHF/PLN 3,7368 GBP/PLN 4,8873 CZK/PLN 0,1643 RUB/PLN 0,063 stan na dzień: 26.09 Prognozy BSR dot. kursów walut* 3Q17 4Q17 EUR/PLN 4,30 4,35 USD/PLN 3,64 3,75 CHF/PLN 3,74 3,82 EUR/USD 1,18 1,16 EUR/CHF 1,15 1,14 *) prognozy z 22-wrz-2017 roku EUR/USD EUR/PLN USD/PLN 1,210 4,306 3,670 1,200 1,190 1,180 1,170 1,160 4,286 4,266 4,246 4,226 3,640 3,610 3,580 3,550 3,520 WIG20 (pkt) Ropa naftowa (USD/bbl) Złoto (USD/oz) 2560 61 1370 2495 2430 2365 2300 58 56 54 51 49 1340 1310 1280 1250 KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE Data publikacji Godz. Kraj Ostatnie dane Prognoza rynkowa Środa, 27 września 2017 roku Podaż pieniądza M3, sierpień 10:00 EMU 4,5% r/r 4,6% r/r Posiedzenie banku centralnego Czech 13:00 CZE 0,25% 0,25% Zamówienia na dobra trwałe, sierpień 14:30 USA -6,8% m/m 1,5% m/m Czwartek, 28 września 2017 roku Indeks nastrojów konsumentów, wrzesień (ost.) 11:00 EMU -1,2 pkt (wst.) -1,2 pkt PKB, II kw (ost.) 14:30 USA 3,0% kw/kw (annual, wst.) 3,0% kw/kw (annual) Liczba nowych bezrobotnych w tygodniu kończącym się 23.09 14:30 USA 259 tys. 270 tys., Bloomberg, PAP, GUS, MF, NBP 4
BIURO STRATEGII RYNKOWYCH PKO Bank Polski SA ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa tel. (22) 521 75 99 fax (22) 521 76 00 Dyrektor Biura Mariusz Adamiak, CFA (22) 580 32 39 mariusz.adamiak@pkobp.pl Rynek Stopy Procentowej Mirosław Budzicki Arkadiusz Trzciołek (22) 521 87 94 miroslaw.budzicki@pkobp.pl (22) 521 61 66 arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl Rynek Walutowy Joanna Bachert Jarosław Kosaty (22) 521 41 16 joanna.bachert@pkobp.pl (22) 521 65 85 jaroslaw.kosaty@pkobp.pl Analizy Ilościowe Artur Płuska (22) 521 50 46 artur.pluska@pkobp.pl DEPARTAMENT SKARBU Zespół Klienta Strategicznego: (22) 521 76 43-50 Zespół Klienta Korporacyjnego: (22) 521 76 35-42 (22) 521 76 56 (22) 521 76 57 Zespół Klienta Detalicznego: (22) 521 76 28-34 (22) 521 76 355 Instytucje finansowe: (22) 521 76 20 (22) 521 76 25 (22) 521 76 26 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości zawarte w materiale nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. PKO BP SA i jej spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38, REGON: 016298263; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 PLN. 5