Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie w II kwartale 2016 roku przeprowadził ogółem 418 czynności kontrolnych, w tym: - 326 czynności kontrolnych na rynku krajowym, - 92 czynności kontrolnych w obrocie z zagranicą. Kontrole jakości handlowej artykułów rolno spożywczych na rynku krajowym Kontrole planowe: I. Cel kontroli: W II kwartale 2016 roku Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie przeprowadził kontrole planowe w zakresie jakości handlowej następujących grup artykułów rolno-spożywczych: - herbaty i herbatek owocowych, - napoje bezalkoholowe ze szczególnym uwzględnieniem wód smakowych, - ocet ze szczególnym uwzględnieniem octu winnego, balsamicznego, owocowego, winno-owocowego - soki warzywne i warzywno-owocowe, - przetwory mięsne ze szczególnym uwzględnieniem kiełbasy o różnym stopniu wysuszenia, rozdrobnienia i grubości batonu, wędzonek oraz pasztetów, - jaj z uwzględnieniem podmiotów zwolnionych ze znakowania. 1 / 8
Wspomniane kontrole miały na celu sprawdzenie czy art. rolno-spożywcze spełniają wymagania określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania zadeklarowane przez producenta. W trakcie kontroli dokonano oceny organoleptycznej, sprawdzono parametry fizykochemiczne oraz oceniono prawidłowość znakowania produktów żywnościowych. Kontrole przeprowadzono w 25 podmiotach z czego w 19 podmiotach pobrano próby w celu sprawdzenia jakości handlowej art. rolno-spożywczych. W kontrolowanych przedsiębiorstwach sprawdzono prawidłowość znakowania łącznie 45 partii wyrobów. Ocenę parametrów fizykochemicznych przeprowadzono w przypadku 36 spośród kontrolowanych partii wyrobów natomiast ocenie organoleptycznej poddano 42 spośród kontrolowanych partii. II. Zakres kontroli: Kontrole jakości handlowej herbaty i herbatek owocowych, napojów bezalkoholowych, octu oraz soków warzywnych i warzywno-owocowych miały na celu głównie sprawdzenie prawidłowości znakowania. Wspomniane kontrole przeprowadzono, w przypadku: - herbaty i herbatek owocowych w jednym podmiocie, w którym pobrano próbki z trzech partii o łącznej masie partii produkcyjnych 256,384 kg - napojów bezalkoholowych w czterech podmiotach z czego w dwóch pobrano łącznie próbki z trzech partii o łącznej objętości partii produkcyjnych 23 940,0 l, - octu w jednym podmiocie w którym pobrano jedną próbkę z partii o objętości partii produkcyjnej 14 119,5 l, W trakcie przedmiotowych kontroli oprócz sprawdzenia prawidłowości znakowania dokonano również oceny parametrów fizykochemicznych dwóch partii herbat, jednej partii octu, dwóch partii napojów bezalkoholowych oraz jednej partii soków warzywnych. Kontrolę jakości handlowej przetworów mięsnych przeprowadzono w 13 podmiotach z czego w 2 / 8
11 podmiotach pobrano łącznie próbki z 31 partii o łącznej masie partii produkcyjnych 2 467,55 kg w tym : - wędzonki z mięsa czerwonego (8 partii o łącznej masie partii produkcyjnych: 565,13 kg) - kiełbasy z mięsa czerwonego o różnym stopniu rozdrobnienia (23 partie o łącznej masie partii produkcyjnych: 1 902,42kg) W toku kontroli dokonano oceny parametrów fizykochemicznych, organoleptycznych 30 spośród kontrolowanych partii. Oceną prawidłowości znakowania objęto wszystkie kontrolowane partie. Kontrolę jakości handlowej jaj przeprowadzono w czterech podmiotach z czego w trzech podmiotach pobrano łącznie próbki z 6 partii. W trakcie przedmiotowych kontroli dokonano oceny organoleptycznej jaj, sprawdzono prawidłowości znakowania oraz ustalania klas wagowych jaj. W ramach wyżej wymienionych kontroli Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie przeprowadził dodatkowo czynności wyjaśniające w związku z napływającymi informacjami, z innych jednostek kontrolnych tj. Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Sanitarnej, dotyczące jakości handlowej art. rolno-spożywczych w czterech podmiotach. Przesłane informacje dotyczyły przetworów mięsnych oraz herbaty. III. Wyniki kontroli: 3 / 8
Niezgodne z deklaracją parametry fizykochemiczne stwierdzono wśród kontrolowanych partii napojów bezalkoholowych oraz przetworów mięsnych. Stwierdzone nieprawidłowości w przypadku napojów bezalkoholowych dotyczyły zaniżonej zawartość substancji słodzących w stosunku do deklaracji producenta umieszczonej w oznakowaniu wyrobu. Natomiast w odniesieniu do przetworów mięsnych kontrolowane produkty nie spełniały wymagań jakości handlowej z uwagi na: - zaniżoną zawartość białka w stosunku do deklaracji producenta. - zawyżoną zawartość wody w stosunku do deklaracji producenta - zawyżoną zawartość tłuszczu w stosunku do deklaracji producenta - obecność niezadeklarowanego białka sojowego - obecność DNA niezadeklarowanego surowca drobiowego Nieprawidłowości w oznakowaniu artykułów rolno spożywczych stwierdzono wśród kontrolowanych partii herbat i herbatek owocowych, napojów bezalkoholowych oraz przetworów mięsnych. Wspomniane nieprawidłowości dotyczyły: - nazwy i rodzaju produktu m. in.: - użycia nazwy nieadekwatnej do rzeczywistego składu produktu, - zastosowania niewłaściwej nazwy środków spożywczych niezgodnej z nazwami przewidzianymi w przepisach - umieszczenia na etykiecie dwóch różnych nazw dla jednego produktu - podanie część nazwy wyrobu w postaci skrótu (np.,,kieł. z pieca,,,kieł. z beczki ) - braku w nazwie wyrobu informacji o wodzie dodanej, której poziom przekracza 5% wagi wyrobu gotowego - braku w nazwie wyrobu informacja o wykorzystaniu w produkcji białek pochodzących z różnych źródeł zwierzęcych oraz informacji o ich pochodzeniu (np. z dodatkiem białek mleka/ z dodatkiem białek wołowych ) - składu m. in.: - braku wyszczególnienia w wykazie składników wyrobu gotowego wszystkich stosowanych składników w tym również składników składnika złożonego oraz dozwolonych 4 / 8
substancji dodatkowych (np. miód, Azotynowa sól peklująca, tłuszcz wieprzowy, ekstrakty przypraw, białka mleka, majeranek, czosnek granulowany, regulator kwasowości cytrynian sodu E331, przeciwutleniacz: izoaskorbinian sodu ), - umieszczenia w wykazie składników nazw składników rzeczywiście niewykorzystanych przy produkcji w tym również substancji dodatkowych (np. sok cytrynowy w proszku, błonnik roślinny pszenny, chlorek potasu, wzmacniacz smaku glutaminian sodu, przeciwutleniacz: kwas askorbinowy E301 ), - braku w nazwie składników środka spożywczego danych szczegółowych dotyczących warunków fizycznych tych składników lub szczególnego przetwarzania, jakiemu zostały one poddane, (np. nie zawierają określenia suszona(-y),) - zastosowania niewłaściwej nazwy składnika wykorzystywanego w produkcji niezgodnej z nazwami zwyczajowymi oraz nazwami przewidzianymi w przepisach (np. miód w proszku) - umieszczenia w oznakowaniu nazwy substancji dodatkowej użytej do produkcji niedozwolonej do stosowania do surowych wyrobów mięsnych ( barwnik czerwień koszenilowa E124 ) - podania składników bez zachowania porządku malejącego według ich masy, - nieprawidłowego oznaczenia ilości poszczególnych składników istotnych w celu scharakteryzowania danego środka spożywczego ( mięso wieprzowe). - braku obowiązkowego oznaczenia ilości poszczególnych składników istotnych w celu scharakteryzowania danego środka spożywczego ( koncentratu soku cytrynowego ) - braku wyróżnienia za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego je od reszty nazwy składnika powodującego alergie lub reakcje nietolerancji (np. białko soi), - braku informacji o osłonce jadalnej - nierzetelnego oznakowania m. in.: - podania nieprawidłowo danych producenta, - nieprawidłowego przedstawienia daty minimalnej trwałości - braku opisu warunków przechowywania, które muszą być przestrzegane, - niewłaściwego przedstawienia informacji o wartości odżywczej 5 / 8
Przeprowadzona ocena organoleptyczna nie wykazała nieprawidłowości. IV. Sankcje: W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami Organ - wydał 3 decyzje administracyjne zakazujące wprowadzenia do obrotu artykułu rolno-spożywczego, - wydał 1 decyzję administracyjną nakazującą poddanie artykułu rolno-spożywczego określonym zabiegom w tym prawidłowego oznakowania, - wydał 3 decyzje administracyjne nakładające kare pieniężną na łączną kwotę 3700 zł, - wydał 2 decyzje administracyjne odstępujące od wymierzenia kary pieniężnej - wszczął 6 postępowań administracyjnych w celu nałożenia kary pieniężnej, - nałożył 4 grzywny w drodze mandatu karnego na łączną kwotę 250 zł (za brak zgłoszenia Wojewódzkiemu Inspektorowi prowadzenia działalności w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania lub obrotu artykułami rolno-spożywczymi, za wprowadzanie do obrotu produktów niespełniających wymagań zadeklarowanej przez producenta Polskiej Normy) Kontrole na wniosek: W II kwartale 2016 roku Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie dodatkowo przeprowadził na rynku krajowym 269 kontrole na wniosek podmiotów zainteresowanych mające na celu dokonanie oceny jakości handlowej świeżych owoców i warzyw wycofywanych z rynku w celu bezpłatnej dystrybucji. Kontrolą jakości handlowej świeżych owoców i warzyw przeznaczonych na wycofanie z rynku w związku z nadzwyczajnymi środkami wsparcia w sektorze owoców i warzyw podjętymi w wyniku wprowadzenia embarga przez Federację Rosyjską objęto 269 partii w tym 263 partii jabłek, cztery partie marchwi oraz dwie partie pomidorów. Łączna masa kontrolowanych partii 6 / 8
wynosiła 1 309 582,5 kg w tym 1 245 230,5 kg stanowiły jabłka, 20 000 kg stanowiła marchew natomiast 44 352 kg stanowiły pomidory. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że wszystkie oceniane partie spełniają wymagania odpowiednio szczegółowej normy handlowej UE dla jabłek klasy II oraz ogólnej normy handlowej UE. Kontrole jakości handlowej artykułów rolno spożywczych w obrocie z zagranicą Kontrolą jakości handlowej art. rolno-spożywczych przywożonych z krajów trzecich objęto 118 partii art. rolno-spożywczych o łącznej masie 1 661 027 kg w tym: siedem partii przetworów ziemniaczanych, 51 partii przetworów owocowo-warzywnych, 46 partii przetworów rybnych, trzy partie grzybów niehodowlanych, cztery partie soków owocowych oraz siedem partii wyrobów winiarskich. Przeprowadzone kontrole ujawniły zawyżoną wartość ph oraz nieprawidłowości w oznakowaniu dwóch partii soków owocowych w wyniku czego wydano dwie decyzji administracyjnych zakazujących wprowadzenia do obroty przedmiotowych artykułów rolno-spożywczych. Kontrolą jakości handlowej świeżych owoców i warzyw przeznaczonych do wywozu do krajów trzecich objęto 10 partii pomidorów o masie 173 764 kg. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Realizacja pozostałych czynności kontrolnych Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno 7 / 8
Spożywczych w Olsztynie prowadzi nadzór nad klasyfikacją poubojową tusz wieprzowych i wołowych w systemie EUROP. W II kwartale 2016 roku nadzorem objęto 8 ubojni wieprzowiny i 2 ubojnie wołowiny. W ramach prowadzonego nadzoru nad klasyfikacją poubojową wieprzowiny przeprowadzono 16 kontroli, w ramach klasyfikacji poubojowej wołowiny 4 kontrole nie stwierdzając nieprawidłowości w przedmiotowym zakresie. Ponadto w dokonano jednej kontroli prawidłowości przekazywania danych rynkowych dotyczących wołowiny oraz jednej kontroli w zakresie wprowadzenia do obrotu mięsa pochodzącego z bydła w wieku do 12 miesięcy nie stwierdzając nieprawidłowości w przedmiotowym zakresie. Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie prowadzi również nadzór nad jednostkami certyfikującymi w ramach którego w II kwartale 2016 r. przeprowadził 9 kontroli u producentów ekologicznych dokonując sprawdzenia prawidłowości przeprowadzonych przez jednostki certyfikujące kontroli u producentów ekologicznych oraz oceniając czy prowadzona przez producentów produkcja ekologiczna jest prowadzona zgodnie z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. Przeprowadzone kontrole ujawniły nieprawidłowości u dwóch producentów ekologicznych dotyczące: - zastosowania w ekologicznej produkcji roślinnej nieekologicznego materiału siewnego bez uzyskania zgody Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, - nieprawidłowo prowadzonej dokumentacji dotyczącej ekologicznej produkcji zwierzęcej W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami Organ wydał zalecenia pokontrolne wzywające do usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie. 8 / 8