Co to jest arkusz kalkulacyjny? Arkusz kalkulacyjny jest programem służącym do wykonywania obliczeń matematycznych. Za jego pomocą możemy również w czytelny sposób, wykonane obliczenia przedstawić w postaci wykresów np.. w celu analizy lub porównania wyników. Obszar arkusza podzielony jest siatką (tabelą). Kolumny siatki oznaczone są literami natomiast wiersze oznaczone są liczbami
Budowa okna arkusza Adres aktywnej komórki Wiersz wprowadzania danych Arkusz kalkulacyjny jest tabelą złożoną z wierszy oznaczonych cyframi i kolumn oznaczonych literami. Aktywna (zaznaczona) komórka arkusza Arkusze skoroszytu Pionowy i poziomy pasek przesuwu Jeśli nie są widoczne wszystkie arkusze skoroszytu, w dolnej części okna znajdują się ikony służące do nawigacji arkuszami. Jeśli wszystkie arkusze są widoczne ikony te są nieaktywne. Przejście do następnego poprzedniego arkusza Jeśli wszystkie arkusze nie są widoczne możemy przesunąć poziomy pasek przesuwu zwiększając ilość miejsca na wyświetlenie wszystkich arkuszy Przejście do pierwszego i ostatniego arkusza
Komórka Komórka jest podstawowym elementem arkusza. Każda komórka ma niepowtarzalny adres, wyznaczany w miejscu przecięcia kolumny i wiersza. Podczas wprowadzania danych do komórek tylko jedna komórka jest aktywna. Oznaczona jest czarną ramką. Aktywna komórka jest oznaczona zmienionym kolorem przy literze kolumny i cyfrze wiersza. Każda kratka nazywa się komórką. Posiada ona swój niepowtarzalny i jednoznacznie ją identyfikujący adres. Powstaje on w miejscu przecięcia kolumny i wiersza (kolumna i wiersz są wyraźnie zaznaczone). UWAGA!!!! Przy podawaniu adresu ZAWSZE należy podać najpierw literę kolumny a następnie numer wiersza np: A10, C23 ad10000. Wielkość liter nie ma znaczenia.
Zaznaczanie fragmentów arkusza Aby zaznaczyć pojedynczą komórkę należy w jej wnętrzu po prostu kliknąć LPM. Obramowanie wskazuje, że komórka jest zaznaczona i aktywna (można do niej wpisywać dane). Aby zaznaczyć blok komórek, które leżą obok siebie trzymamy wciśnięty LPM i przesuwamy myszkę kolorując zaznaczony fragment. Klikając na prostokąt znajdujący się w lewym górnym narożnika obszaru roboczego arkusza możemy zaznaczyć cały arkusz Aby zaznaczyć niezależnie od siebie leżące fragmenty arkusza postępujemy w następujący sposób: zaznaczamy pierwszy zakres komórek (trzymając LPM) naciskamy klawisz CTRL trzymając przyciśnięty klawisz CTRL zaznaczamy kolejne fragmenty Przy zaznaczaniu kilku fragmentów arkusza należy dokładnie przestrzegać kolejność czynności. Jeśli najpierw przyciśniemy klawisz CTL a następnie przeniesiemy się w miejsce zaznaczanego obszaru, poprzednie położenie zaznaczenia komórki również zostanie dołączone do zaznaczanych obszarów. Można również zaznaczyć od razu całą kolumnę lub cały wiersz. Aby to zrobić klikamy LPM na literę kolumny lub numer wiersza. Trzymając wciśnięty LPM i przesuwając po literach lu cyfrach myszką zaznaczymy leżące obok siebie kolumny lub wiersze.
Wprowadzanie i edycja danych w komórkach Aby wpisać cokolwiek do komórki arkusza musimy ją najpierw zaznaczyć. Obramowanie wokół komórki wskazuje, że dana komórka została uaktywniona (zaznaczona) Do komórek arkusza możemy wpisywać dowolne znaki (teksty, liczby, formuły matematyczne). Po wpisaniu znaków zatwierdzamy wszystko naciśnięciem klawisza ENTER!!!! Wprowadzanie danych do komórki Zaznaczyć komórkę (kliknąć ją) Wpisać dane Zatwierdzić klawiszem Enter Zmiana zawartości komórki Kliknąć na edytowaną komórkę 2x LPM Kiedy pojawi się migający kursor nanieść poprawki Zatwierdzić poprawki klawiszem Enter Usuwanie danych z komórki Zaznaczyć komórkę (kliknąć na niej) lub blok komórek Nacisnąć klawisz delete
Zmiana szerokości kolumny i wysokości wiersza Jeśli wpisywany tekst nie mieści się w kolumnie, możemy dostosować szerokość kolumny do długości tekstu. Jeśli w komórce arkusza jest widoczny czerwony trójkąt jest to oznaką nie mieszczącego się tekstu w komórce Jeżeli chcemy zmienić szerokość kolumny należy najechać kursorem na linię oddzielającą kolumny (kursor zmieni kształt na kreskę z dwoma strzałkami). Następnie trzymając wciśnięty LPM przesuwamy kursor zmieniając szerokość kolumny. Wysokość wiersza dostosowujemy tak samo jak szerokość kolumny wykorzystując linię oddzielającą wiersze.
Zmiana szerokości kolumny i wysokości wiersza Aby dostać się opcji konfiguracyjnych wiersza/kolumny należy kliknąć PPM na literze kolumny lub cyfrze wiersza. Wybierając z menu szerokość kolumny lub wysokość wiersza możemy w otwartym oknie podać jaka szerokość/wysokość nas interesuje wpisując dokładną wartość Wybierając z menu opcje optymalna szerokość kolumny lub wysokość wiersza możemy automatycznie dopasować wymiary do znajdujących się tam danych. Po ukazaniu się okna nic nie wpisujemy tylko wybieramy przycisk OK co spowoduje rozszerzenie kolumny/wiersza. Szybszym sposobem na automatyczne dopasowanie szerokości kolumny lub wysokości wiersza do znajdujących się tam danych jest dwukrotne kliknięcie LPM w miejscu łączenia dwóch kolumn. Klikamy zawsze na łączenie kolumny bieżącej z następną (nie poprzednią).
Wstawianie wierszy i kolumn Do arkusza możemy w miarę potrzeby dodawać kolumny. Aby to wykonać należy kliknąć PPM na literze oznaczającej kolumnę a z rozwiniętego menu wybrać Wstaw kolumny Po wstawieniu kolumny nowa kolumna zawsze wstawiana jest przed kolumnę, na której kliknęliśmy PPM W przykładzie kliknięcie PPM zostało wykonane na kolumnie, w której wpisana była wartość 2. Kolumna została wstawiona przed zaznaczaną kolumnę z cyfrą 2 Wstawianie wierszy odbywa się na takiej samej zasadzie jak wstawianie kolumn Czyli klikamy PPM na cyfrze oznaczającej wiersz, a z rozwiniętego menu wybieramy Wstaw wiersze. Po wstawieniu wiersza nowy wiersz zawsze wstawiany jest nad wierszem, na którym kliknęliśmy PPM W przykładzie kliknięcie PPM zostało wykonane na wierszu w którym wpisana była wartość 3. Wiersz został wstawiony nad zaznaczanym wierszem z cyfrą 3
Usuwanie kolumn i wierszy Aby usunąć wybraną kolumnę należy kliknąć na literze oznaczającej kolumnę PPM a następnie z rozwiniętego menu wybrać usuń kolumny Usunięcie wiersza wykonujemy podobnie jak usunięcie kolumny. Klikamy PPM na cyfrze oznaczającej wiersz który chcemy usunąć i z menu wybieramy polecenie Usuń wiersze
Tworzenie formuł (wykonywanie obliczeń) Każde, wpisywane działanie matematyczne (formuła matematyczna) musi być poprzedzone znakiem = Wprowadzając formułę matematyczną do komórki arkusza musimy pamiętać aby poprzedzić ją znakiem równości. Po wprowadzeniu formuły zatwierdzamy ją klawiszem Enter. Po wprowadzeniu formuły i zatwierdzeniu jej klawiszem Enter wpisana formuła w komórce zostanie zamieniona na obliczony wynik Do wykonywania podstawowych działań będziemy wykorzystywali następujące znaki: + dodawanie - odejmowanie * mnożenie / dzielenie Aby wprowadzić poprawki w formule należy kliknąć 2x na komórce z formułą (pojawi się wtedy migający kursor) Po wprowadzeniu poprawek zatwierdzamy formułę klawiszem Enter. Po zatwierdzeniu wpisanej formuły zostanie ona zastąpiona przez obliczony wynik. Aby odczytać zawartość komórki należy ją zaznaczyć (kliknąć na niej LPM). Wówczas w wierszu wprowadzania ujrzymy rzeczywistą zawartość komórki
Formuły obliczeniowe W większości wykonywanych obliczeń nie będziemy posługiwali się wartościami liczbowymi. Do tworzenia formuł będziemy wykorzystywali adresy komórek. W poniższym przykładzie wpisana formuła do komórki o adresie B3 wykona dodawanie wartości wpisanych w komórkach A1 i A2 Aby nanieść poprawki we wprowadzonej formule należy kliknąć na komórkę 2x LPM. Wówczas w komórce pojawi się migający kursor umożliwiający dokonanie poprawek. Dodatkowo kolorami zostaną zaznaczone w arkuszu komórki wykorzystywane w formule.
Suma Przy sumowaniu wielu komórek wykorzystywanie znaku dodawania nie jest wygodne, gdyż formuła robi się bardzo długa. Aby uniknąć rozbudowanych formuł sumujących należy wykorzystywać inny zapis wskazujący na sumowanie zakresu komórek. Po znaku równości wpisujemy słowo suma, a następnie w nawiasach okrągłych wpisujemy zakres sumowanych komórek. =suma(a1:a100) Pierwszy adres oznacza komórkę od której zaczynamy sumowanie Adresy komórek oddzielone są dwukropkiem. Drugi adres oznacza ostatnią komórkę użytą w formule.
Błędy Przy formatowaniu komórek i wykonywaniu obliczeń mogą pojawić się dziwne wpisy w komórce. Jeśli zamiast oczekiwanego wyniku zobaczymy w komórce płotki lub niezrozumiały wpis oznaczać to będzie, że wynik formuły nie mieści się w szerokości kolumny. Należy wtedy dostosować szerokość do wymaganego wpisu. Wpisując nazwę funkcji możemy popełnić błąd, który zostanie zasygnalizowany komunikatem #NAZWA?