DOLNOŚLĄSKI ZESPÓŁ POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2017(2015-2017) Bukówka.Grudzień 2017
Dolnośląski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego przewodniczący: mgr inż. Tomasz Kulon z-ca: prof. dr hab. Andrzej Kotecki z-ca: dr inż. Paweł Dopierała sekretarz: mgr inż. Regina Karkoszka Stacja Koordynująca PDO na Dolnym Śląsku COBORU Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie 55-080 Kąty Wrocławskie Dyrektor: mgr inż. Marcin Włodarczyk e-mail sdoo.zybiszow@coboru.pl www.zybiszow.coboru.pl tel. 71 334 20 10 fax 71 334 20 17 Opracował: mgr inż. Tomasz Kulon Rozpowszechnianie danych zawartych w publikacji wyłącznie z podaniem COBORU jako źródła informacji Wydawca: COBORU SDOO Zybiszów
PSZENŻYTO JARE I. WSTĘP. W syntezie wykorzystano wyniki 12 doświadczeń z odmianami pszenżyta jarego przeprowadzonych na Dolnym Śląsku w latach 2015-2017. Wiosną 2017 roku założono 4 doświadczenia. Obecnie w Krajowym Rejestrze znajduje się 12 odmian pszenżyta jarego. W dalszej części publikacji podano charakterystyki badanych 6 odmian. Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechnicznych: a1 przeciętnym, a2 wysokim (zwiększone o 40 kg nawożenie azotowe, zwalczanie chorób grzybowych, stosowanie antywylegacza i dolistne dokarmianie mikronawozami). II. ANALIZA WYNIKÓW DOŚWIADCZEŃ. W roku 2017 poziom plonowania pszenżyta jarego był najwyższy od trzech lat i wyniósł 74,5 dt/ha na poziomie agrotechnicznym podstawowym a na wysokim wyniósł 77,2 dt/ha. Przyrost plonów w wyniku intensyfikacji nakładów wyniósł jedynie 2,7 dt/ha. Na poziomie a1 najwyżej plonowały odmiany Mazur i Milkaro. Nie zanotowano porażenia mączniakiem. Niski poziom porażenia i różnice w porażeniu rdzą brunatną i septoriozą liści oraz plew odmian nie było bardziej zróżnicowane niż w poprzednich latach. III. CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH W ROKU 2017. MILKARO plenność dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechnicznym nieco poniżej średniej dla gatunku. Odporność na maczniaka i rdzę brunatną - duża, na fuzariozę kłosów dość duża, na septoriozę liści i plew oraz choroby podstawy źdźbła - przeciętna, na rynchosporiozę dość mała, na brunatną plamistość liści bardzo mała. Rośliny dość wysokie, o małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziarn dość duża, wyrównanie i gęstość w stanie zsypnym przeciętne. Odporność na porastanie w kłosie śrdednia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
DUBLET - plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na rynchosporiozę duża, na septoriozę liści i plew oraz na inne choroby podstawy źdźbła dość duża, na mączniaka i fuzariozę kłosów - przeciętna. Rosliny nśredniej wysokości, o małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziarn dość duża, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie srednia, liczba opadania duża. Zawartość białka w ziarnie dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. MAZUR - odmiana pastewna. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na rdzę brunatną duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę liści i fuzariozę kłosów dość duża, na mączniaka prawdziwego i brunatną plamistość liści średnia, na septoriozę plew dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie w kłosie i liczba opadania średnia. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. PUZON - plenność dobra. Odporność na rdzę brunatną duża, na brunatną plamistość liści i septoriozę liści dość duża, na mączniaka prawdziwego, septoriozę plew i fuzariozę kłosów średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. SOPOT - plenność bardzo dobra. Odporność na septoriozę liści i septoriozę plew duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów dość duża, na mączniaka prawdziwego średnia. Rośliny niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. MAMUT (d. DC 06177-49) Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści duża, na mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów dość duża, na rdzę brunatną, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści i septoriozę plew średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania mała. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
IV. WYNIKI DOŚWIADCZEŃ. Lp. Tabela 1. Pszenżyto jare. Odmiany badane. Rok zbioru: 2017 Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru w Polsce 1 Dublet 2006 2 Mazur 2014 Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmian zagranicznych dodatkowo pełnomocnika w Polsce 3 Sopot 2015 4 Puzon 2015 DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. Choryń 5 Mamut 2016 6 Millkaro 2007 Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Tabela 2. Pszenżyto jare. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Miejscowość Krościna Mała Tarnów Tomaszów Jelenia Góra Kompleks gleb 5 2 11 Klasa bonitacyjna gleby IVa IIIa IVb IVa Zasobność gleby P 2 O 5 wysoka wysoka wysoka b. wysoka Zasobność gleby K 2 O średnia średnia średnia b. wysoka Zasobność gleby Mg średnia średnia bardzo wysoka średnia ph gleby w KCl 5,8 6,6 6,0 6,3 Przedplon Groch siewny Burak cukrowy Groch siewny Groch siewny Nawożenie N na a1 83 60 118 65 Nawożenie N na a2 83 60 118 65 Nawożenie P 2 O 5 (kg/ha) 80 60 60 50 Nawożenie K 2 O (kg/ha) 120 90 90 75 Data siewu 27.03.17 17.03.17 28.03.17 16.03.17 Obsada nasion na 1m 2 450 450 500 500 Insektycyd Ammo Sup 0,1l Fastac Activ 0,15l Ammo Super 0,1l Herbicyd Lintur 150g Chwastox Extra 3l Fungicyd na a2 Artea 0,4l Amistar 0,6l Topsin 500sl 1,4l Artea 0,4l Dobromor 0,6l Durbasan 0,6l Bi 58 0,5l Fastac0,12l Chwastox Turbo 2,0l Biathlon 0,05kg Duet Star 1,0 l Osiris 65EC 2,5l Ammo Super 0,1l Mustang 0,6l Topsin M 1,4 Fandango 200EC 1,0l Innne na a2 OSD Mikrozboże 2,0kg Plonvit zboża 4 Basfoliar 6,0l -
Tabela 3. Pszenżyto jare. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Miejscowość Krościna Mała Tarnów Tomaszów Jelenia Góra Poziom agrotechniczny a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 Termin krzewienia (data) 11.05.17 29.04.17 2.05.17 23.04.17 Termin kłoszenia (data) 3.06 5.06 6.06 6.06 6.06 5.06 5.06 Termin dojrzałości wosk. (data) 12.07 13.07 25.07 27.07 17.07 18.07 27.07 27.07 Zbiór omłot (data) 8.08.17 9.08.17 5.08.17 17.08.17 Wysokość roślin (cm) 98 100 105 104 89 89 110 108 Wyleganie przed zbiorem (sk.9 0 ) 8,5 8,3 6,5 6,4 Septorioza liści (sk.9 0 ) 7,8 8,6 Mączniak prawdziwy (sk.9 0 ) Septorioza plew (sk.9 0 ) 5,9 6,4 Rdza brunatna (sk.9 0 ) 6,2 8,5 Masa 1000 ziaren (g) 42,2 40,5 47,4 48,8 48,9 49,8 39,5 41,1 Plon ziarna dt/ha 66,4 68,0 99,2 102,0 53,8 60,2 78,5 78,5 a 2 a 1 a 2
Tabela 4. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2017. Poziom a1 Poziom a2 Lp. Odmiana Tomaszów Bol. Jelenia Góra Tarnów Krościna Mała Tomaszów Bol. Jelenia Góra Tarnów Krościna Mała Plon średni, dt z ha 53,8 78,5 99,2 66,4 60,2 78,5 102,0 68,0 1 SOPOT 89 108 96 96 97 111 96 99 2 MAMUT 91 97 97 105 92 92 97 98 3 MAZUR 111 104 103 100 108 102 104 93 4 DUBLET 95 105 98 92 94 107 100 102 5 MILKARO 106 96 106 108 105 92 103 107 6 PUZON 108 91 101 100 104 96 99 101 Wzorzec średnie z odmian badanych w doświadczeniach K
Tabela 5. Plon względny ziarna. Lata zbioru: 2015 2017. Lp. Odmiana 2015 2016 2017 Plon ziarna Poziom a 1 Poziom a 2 2016-2017 2015-2017 2015 2016 2017 wzorzec, dt z ha 71,8 63,2 74,5 68,9 69,8 79,5 64,5 77,2 70,9 73,7 1 SOPOT 105 99 98 99 101 102 101 101 101 101 2 MAMUT - 106 98 102 - - 103 95 99-3 MAZUR 107 103 104 104 105 106 98 102 100 102 4 DUBLET 111 102 98 100 104 106 102 101 102 103 5 MILKARO 103 96 104 100 101 101 100 101 101 101 6 PUZON 97 95 99 97 97 98 97 100 99 98 Liczba doświadczeń 4 4 4 8 12 4 4 4 8 12 Wzorzec średnie z odmian badanych w doświadczeniach K 2016-2017 2015-2017
Tabela 6. Pszenżyto jare. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Rok zbioru: 2017 Lp. Odmiana Mączniak prawdziwy Wyniki wylegania i porażenia przez choroby w tabeli zamieszczono jedynie z tych doświadczeń w których zjawisko to wystąpiło. wzorzec - średnia odmian badanych w doświadczeniach, Rdza brunatna Septorioza liści Septorioza plew a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 wzorzec, skala 9 0 6,2 8,5 7,8 8,6 5,9 6,4 1 SOPOT -0,7 0,0 1,2 0,4 0,6-0,4 2 MAMUT 1,3 0,0 0,2-0,1 0,1 0,1 3 MAZUR -1,2 0,0 0,2-0,1 0,1 0,1 4 DUBLET -1,2 0,0 0,2 0,4-0,4 0,1 5 MILKARO 0,8 0,0-1,8-1,1-0,4 0,1 6 PUZON 0,8 0,0 0,2 0,4 0,1 0,1 Liczba doświadczeń 0 1 1 1
Tabela 6. Pszenżyto jare. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Rok zbioru: 2017 Lp. Odmiana Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa 1000 nasion Dojrzałość pełna a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 wzorzec, skala 9 0 100 100 7,5 7,4 38,6 39,0 207 208 1 SOPOT -8-9 1,0 0,9-1,0-0,9 0-1 2 MAMUT -3-6 0,8 1,1 1,4 0,3 1 1 3 MAZUR -4-3 1,0 1,1-0,4-0,2 1 0 4 DUBLET 5 5-1,3-1,9-1,1-0,6 0 1 5 MILKARO 8 9-2,0-1,6 2,9 2,2-1 -1 6 PUZON 2 3 0,5 0,4-1,9-0,9-1 0 Liczba doświadczeń 4 2 4 2 Wyniki wylegania i porażenia przez choroby w tabeli zamieszczono jedynie z tych doświadczeń w których zjawisko to wystąpiło. wzorzec - średnia odmian badanych w doświadczeniach