Innowacja pedagogiczna z języka niemieckiego 1. Nazwa innowacji: Klasa z poszerzonym programem nauki języka niemieckiego w oparciu o Rahmenplan Deutsch als Fremdsprache für Auslandsschulwesen (plan ramowy Niemiecki jako język obcy dla uczniόw szkόł zagranicznych). 2. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56 z dnia 15 maja 2002r., poz. 506). 3. Rodzaj innowacji: programowo-organizacyjna 4. Miejsce realizacji: Publiczne Gimnazjum nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Przegini 5. Informacje o szkole: adres: Zespół Szkół w Przegini 32-048 Przeginia 403 Publiczne Gimnazjum nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Przegini tel. 12 3898014 6. Autorki innowacji: mgr Aneta Martyniak mgr Sylwia Dahlmanns 7. Czas realizacji: wrzesień 2015 czerwiec 2018 kl.i 8. Finansowanie: wrzesień 2015 - czerwiec 2017 kl.ii Dodatkowe 3 godziny w ramach innowacji finansowane będą przez organ prowadzący szkołę Urząd Gminy Jerzmanowice-Przeginia. 1
9. Opis innowacji: Wstęp: Znajomość języków obcych jest we współczesnym świecie koniecznością. To okno na świat nie tylko w sensie technicznym, ale i intelektualnym. Ludzie, którzy potrafią postrzegać rzeczywistość w więcej niż jednym języku, postrzegają ją wielokrotnie, za każdym razem inaczej. Uczmy się języków obcych, ponieważ zwiększa to możliwość globalnego zrozumienia świata, podnosi naszą atrakcyjność na rynku pracy, a co za tym idzie otwiera możliwości znalezienia ciekawszej pracy, rozwija świadomość o roli języka ojczystego, możemy czynnie uczestniczyć w życiu kulturalnym, słuchać muzyki i czytać w języku obcym, mamy lepszy dostęp do świata rozrywki, podróżowanie staje się łatwiejsze i ciekawsze, zawieramy przyjaźnie i znajomości niedostępne bez języka obcego. Niniejsza innowacja przeznaczona jest dla uczniów gimnazjum będących na poziomie III.O z języka niemieckiego. Uwzględnia on założenia obowiązującej podstawy programowej do języka niemieckiego oraz wzbogaca je o nowe elementy. Innowacja kierowana jest do uczniów szczególnie zainteresowanych nauką języków obcych ułatwiając im wieloaspektowy rozwój. Innowacja poszerza elementy kultury, literatury, historii oraz geografii krajów niemieckojęzycznych. Uczniowie stają się świadomi podobieństw i różnic historycznych, kulturowych czy socjologicznych, rozwijają się społecznie. Innowacja pomaga w kształtowaniu wrażliwości i tolerancji wobec innych narodów. Wzbogaca zasób słownictwa oraz poszerza wiadomości z zakresu struktur gramatycznych. Innowacja zakłada również pełniejsze przygotowanie uczniów do realizacji gimnazjalnego projektu edukacyjnego oraz stymuluje ich do szerszej aktywności na poziomie szkolnym, gminnym, wojewódzkim czy międzynarodowym. 10. Zakres innowacji: Innowacja wdrożona zostanie w klasach I i II gimnazjum i kontynuowana w trzyletnim i dwuletnim cyklu kształcenia. Realizowana będzie w klasie z poszerzonym programem języka niemieckiego ( 6 godzin tygodniowo). Innowacja nie wymaga wcześniejszej znajomości języka niemieckiego. Każdy uczeń ma prawo wyrażenia chęci uczestnictwa w innowacji. Jednak ze względu na ograniczoną liczbę miejsc przyjęci do klasy innowacyjnej będą uczniowie spełniający oczekiwane wymagania. W związku z czym, niezbędna jest wcześniejsza weryfikacja predyspozycji językowych w oparciu o wyniki z języka angielskiego. 11. Założenia innowacji: Innowacja pedagogiczna zachowuje cele kształcenia i umiejętności uczniów określone w podstawie programowej (w zakresie czytania i słuchania, samokształcenia i docierania do informacji, świadomości językowej, interpretacji, tworzenia wypowiedzi). Innowacja rozwija umiejętności kluczowe niezbędne do podjęcia nauki na kolejnym etapie kształcenia i funkcjonowania w życiu społecznym i daje możliwość kontynuowania nauki w szkołach ponadgimnazjalnych w kasach DSD II przygotowujących do międzynarodowego egzaminu z języka niemieckiego. DSD - Deutsches Sprachdiplom der Kultusministerkonferenz Stałej Konferencji Ministrów Kultury Landów Republiki Federalnej Niemiec jest egzaminem z 2
języka niemieckiego przeznaczonym dla uczniów szkół zagranicznych przeprowadzanym na mocy porozumienia z Ministerstwem Kultury RP. Innowacja opiera się na programie nauczania do podręcznika z języka niemieckiego z uwzględnieniem założeń programowych planu ramowego Rahmenplan für DaF. 12. Cele innowacji 1. Cele ogólne: : rozwijanie zainteresowań i zdolności językowych uczniów, kształtowanie postawy otwartości, tolerancji i ciekawości wobec innych narodów, rozwijanie i rozszerzanie zasobów leksykalnych i gramatycznych zdobytych na lekcjach, kształtowanie samodzielnego i twórczego myślenia, inspirowanie do samodzielnego poszukiwania wiedzy, rozwiązywania realnych problemów życia codziennego, przygotowanie do korzystania z najnowszych technologii informacyjnych, rozwijanie zainteresowania dorobkiem kulturowym innych narodów, reprezentowanie szkoły w konkursach przedmiotowych. 2. Cele szczegółowe: szersze poznanie kultury i spraw życia codziennego krajów niemieckojęzycznych, poznanie wybranych autorów literatury krajów niemieckojęzycznych, zapoznanie się z ważniejszymi faktami historycznym oraz geografią krajów niemieckojęzycznych, podniesienie poziomu zintegrowanych kompetencji językowych, zwiększenie zasobu słownictwa i struktur gramatycznych, prezentowanie zdobytej wiedzy i umiejętności w konkursach, wykorzystanie nabytych nawyków i umiejętności językowo kulturowych poprzez udział w projektach europejskich lub ogólnopolskich, animowanie życia artystyczno kulturalnego szkoły. 13. Zakładane efekty innowacji Po zrealizowaniu innowacji uczeń: potrafi płynnie i przy pomocy różnorodnych środków leksykalnych i gramatycznych tworzyć wypowiedzi ustne dotyczące sytuacji życia codziennego (np. opisuje ludzi, miejsca, przedmioty) oraz sytuacji problemowych (np. ochrona środowiska, stosowanie używek); argumentuje, negocjuje, jest mediatorem; odgrywa role autentyczne (np. uczeń, dziecko) i fikcyjne (np. sprzedawca, gość w restauracji); zdobywa i udziela informacji; opisuje ilustracje; w zakresie rozumienia ze słuchu uczeń rozumie teksty o różnorodnej formie i długości w różnych warunkach odbioru, potrafi zrozumieć szczegóły nagrania i przekazać je w wypowiedzi ustnej i pisemnej, potrafi streścić usłyszane nagranie; 3
w zakresie czytania ze zrozumieniem uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o różnorodnej formie i długości (np. artykuły prasowe, recenzje, wywiady, teksty literackie, programy telewizyjne); wyszukuje, selekcjonuje informacje z różnych źródeł, np. z Internetu; w zakresie tworzenia wypowiedzi pisemnej uczeń streszcza teksty, pisze samodzielnie listy formalne i nieformalne, wykorzystuje informacje o kulturze i życiu codziennym krajów niemieckojęzycznych tworząc np. broszury, projekty, prezentacje multimedialne, opisuje niektóre wydarzenia z historii Niemiec, Austrii, Szwajcarii, nazywa różnice kulturowe pomiędzy poszczególnymi krajami, potrafi wskazać na mapie poszczególne landy, ich stolice i ważniejsze obiekty geograficzne, zna główne święta w Niemczech, Austrii i Szwajcarii oraz związane z nimi zwyczaje, wymienia ważniejsze pozycje w literaturze niemieckiej, posługuje się zintegrowanymi kompetencjami językowymi, wykorzystuje w wypowiedzi ustnej i pisemnej wzbogacone struktury leksykalno gramatyczne, 14. Metody pracy metody aktywizujące metoda komunikacyjna metoda audiowizualna 15. Formy pracy praca indywidualna np. ciche czytanie w celu zrozumienia informacji praca w parach np. krótka konwersacja praca w grupach np. odgrywanie scenki, rozwiązywanie problemu praca z całą klasą np. burza mózgów stacje edukacyjne na każdym ze stanowisk uczniowie w parach lub grupach wykonują inne zadanie, związane ze zdobytymi umiejętnościami lub wiedzą projekty szkolne (planowanie, zbieranie materiałów, opracowanie projektu i prezentacja produktu finalnego) projekty europejskie -np. program etwinning (www.etwinning.net) lub partnerska (dwustronna lub wielostronna) współpraca szkół w ramach programu Comenius (www.comenius.org.pl) praca z komputerem, tablicą interaktywną, kamerą, projektorem multimedialnym, dyktafonem 16. Problematyka Tematy zajęć zostały opracowane w oparciu o podstawę programową i mają charakter otwarty oraz zostały poszerzone o elementy z wyżej wymienionego Rahmenplan für DaF. Nauczyciel w zależności od potrzeb, zainteresowania i możliwości uczniów poszerza je lub modyfikuje. 4
17. Ewaluacja Zadaniem ewaluacji jest ulepszenie programu oraz dostosowanie go pod kątem kolejnej grupy uczniów. Cele ewaluacji: Zweryfikowanie zrealizowanej innowacji pod kątem oczekiwań uczniów i rodziców. Zweryfikowanie trafności doboru treści, form i metod pracy. Zweryfikowanie trafności dobranych materiałów. Wykonawca i odbiorca ewaluacji: Nauczyciel prowadzący zajęcia Czas realizacji: Po przeprowadzonej innowacji ( koniec czerwca 2018 r. kl.i i koniec czerwca 2017 r. kl.ii) Przedmiot ewaluacji: Oferta zrealizowanych zajęć. Identyfikacja oczekiwań uczniów i rodziców w odniesieniu do założeń innowacji. Sposób prowadzenia zajęć. Zasady ewaluacji: Użyteczność (czy program przyczynił się do zaspokojenia potrzeb) Trafność (czy odpowiadał potrzebom uczniów) Adekwatność (do jakiego stopnia cele innowacji są zbieżne ze zmieniającymi się potrzebami i priorytetami) Efektywność (jakie efekty przyniosły zaplanowane działania) Skuteczność (do jakiego stopnia program przyczynił się do realizacji celów) Wykonalność (czy zamierzone cele były możliwe do wykonania) Rzetelność (czy przestrzegane były standardy etyczne i badawcze, podczas ewaluacji) Jawność (czy wyniki ewaluacji są udostępnione Radzie pedagogicznej, rodzicom, organowi prowadzącemu) Trwałość (jakie są szanse, że efekty innowacji będą widoczne po zakończeniu) Kluczowe pytania: Jak udział uczniów w zajęciach wpłynął na ich wyniki w nauce? Czy uczniowie chętnie korzystają z oryginalnych filmów podczas nauki języka niemieckiego? Czy zwiększyła się motywacja uczniów do nauki drugiego języka obcego? Jakie było zainteresowanie zajęciami ze strony rodziców i uczniów? 5
Kryteria ewaluacji: Adekwatność dobranych tekstów źródłowych, scenariusza przedstawienia, zastosowanych materiałów, programów, filmów i stron WWW do oczekiwań uczniów i rodziców. Metody badawcze: Wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły. Ankieta wśród rodziców. Ankieta wśród uczniów biorących udział w innowacji. Raport ewaluacyjny: lipiec 2018 r. kl.i lipiec 2017 r. kl.ii 18. Bibliografia: 1. Zasady prowadzenia innowacji pedagogicznych przez publiczne szkoły/placówki, Kuratorium Oświaty we Wrocławiu, kwiecień 2007. 2. Rahmenplan Deutsch als Fremdsprache für das Auslandsschulwesen. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki. (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506). 4. Metodyka nauczania językόw obcych H. Komorowska. 5. Qualitative Forschung im Bereich Fremdsprachen lehren und lernen A. Müller-Hartmann Badania jakościowe z zakresu nauczania i uczenia się językόw obcych. 6. Program nauczania języka niemieckiego w kl. I-III gimnazjum. 6