Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez zmodernizowany system doskonalenia nauczycieli w powiecie gryfińskim UDA-POKL.03.05.00-00-219/12-00 SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU PRACY SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA Nazwa sieci Jak rozwijać twórcze myślenie uczniów? Rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko Koordynatora sieci Nadiia Ciasnocha
W roku szkolnym 2013/2014 do sieci współpracy i samokształcenia pt." Jak rozwijać twórcze myślenie uczniów" należało 22 nauczycieli, w tym 16 kobiet i 4 mężczyzn. Do sieci przystąpili nauczyciele uczący w szkołach podstawowych i gimnazjach powiatu gryfińskiego. Grupa uczestników sieci była bardzo różnorodna ze względu na nauczane przedmioty: kształcenie zintegrowane, język polski, matematyka, język niemiecki, wychowanie fizyczne, informatyka, przyroda. W sieci uczestniczyli również doradcy zawodowi i terapeuci. Pierwsze spotkanie uczestników sieci odbyło się 27 listopada 2013 roku w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Gryfinie. Uczestnicy spotkania ustalili zasady wzajemnej współpracy oraz zapoznali się z prezentacją multimedialną dotyczącą projektu, przygotowaną przez koordynatora sieci. Następnie została przeprowadzona diagnoza potrzeb, podczas której nauczyciele mogli określić swoje oczekiwania i kompetencje związane z obszarem tematycznym sieci. Do najczęściej wymienianych oczekiwań należały: wymiana doświadczeń, otrzymanie gotowych scenariuszy oraz możliwość uzyskania wsparcia w sytuacjach problemowych. Wyniki diagnozy potrzeb zostały zaprezentowane na dużym arkuszu, tak aby nauczyciele mogli wybrać zagadnienia związane z obszarem tematycznym sieci. Poprzez pracę w grupach nauczyciele zdefiniowali dwa obszary szczegółowe: rozwijanie twórczego myślenia u ucznia zdolnego oraz u ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Następnie wyznaczone zostały terminy spotkań sieci oraz omówiono formy współpracy z ekspertem. Przedstawiono także "Regulamin rekrutacji i uczestnictwa w projekcie Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez zmodernizowany system doskonalenia nauczycieli w powiecie gryfińskim". Na zakończenie spotkania, koordynator sieci zapoznał uczestników z platformą internetową, jako narzędziem ułatwiającym komunikację pomiędzy uczestnikami sieci oraz służącym do zamieszczania scenariuszy zajęć, wymiany doświadczeń oraz "dobrych praktyk". Nauczyciele uczestniczący w spotkaniu organizacyjnym niechętnie odnosili się do współpracy na platformie, ponieważ nigdy wcześniej nie korzystali z takiego narzędzia. Na pierwszym spotkaniu został również skonstruowany roczny plan pracy sieci, w którym zawarto cele i zadania realizowane na potrzeby sieci. Celem operacyjnym sieci było rozwijanie twórczego myślenia uczniów. Natomiast do działań sieci współpracy i samokształcenia należały: spotkanie organizacyjne, spotkania robocze, spotkanie podsumowujące oraz działania na platformie cyfrowej pomiędzy spotkaniami. Spotkania robocze miały na celu tworzenie nowych rozwiązań, dzielenie się doświadczeniami oraz dobrymi praktykami. W ramach spotkań roboczych odbyły się dwa spotkania z ekspertem, podczas których nauczyciele mogli dokładniej zapoznać się z tematem kreatywności. Na spotkaniu podsumowującym omówiono działania sieci oraz zaplanowano sposoby
udostępniania wypracowanych rozwiązań. Bardzo ważnym narzędziem we wzajemnej współpracy była platforma internetowa, na której były publikowane efekty pracy sieci: scenariusze zajęć, dokumenty i przydatne linki. Uczestnicy, po zalogowaniu się na platformie internetowej (www.doskonaleniewsieci.pl), mogli zapoznać się z celami ogólnymi i szczegółowymi sieci oraz z harmonogramem sieci. Na platformie zostały zamieszczone trzy cele ogólne: rozwijanie twórczego myślenia u ucznia zdolnego, kreatywność - specjalne potrzeby edukacyjne - jak się uczyć, żeby się nauczyć oraz podsumowanie pracy sieci współpracy i samokształcenia. Zostały również określone cele szczegółowe i odpowiednie działania przy pomocy których zrealizowano poszczególne cele. Realizacja zadania - Rozwijanie twórczego myślenia u ucznia zdolnego - rozpoczęła się od szkolenia z ekspertem dnia 22 stycznia 2014 w Zespole Szkół w Gryfinie. Szkolenie trwało 4 godziny dydaktyczne i uczestniczyło w nim 16 nauczycieli. Pierwsze spotkanie z ekspertem odbyło się w formie wykładu i warsztatów kreatywności. Uczestnicy dowiedzieli się czym jest kreatywność, czy szkoła jest dobrym miejscem na kreatywność oraz na czym polega twórczość wyjątkowego talentu. Ekspert zwrócił również uwagę na zależność pomiędzy kreatywnością a inteligencją wieloraką oraz zapoznał uczestników z metodą kreatywną - tworzeniem map myśli. Uczestnicy otrzymali materiały szkoleniowe, a na platformie została zamieszczona bibliografia oraz filmy wideo dotyczące tematu kreatywności. Analiza testów po szkoleniu wykazała 95% przyrost wiedzy. Analiza ankiety ewaluacyjnej wykazała, że uczestnicy najwyżej ocenili przygotowanie merytoryczne, umiejętność przekazania wiedzy oraz współpracę z wykładowcą, a także miejsce i organizację szkolenia. Nauczyciele mieli wątpliwości co do przydatności nabytej wiedzy, oczekiwali więcej konkretnych porad i nowinek z dziedziny kreatywnej pracy z uczniem. Ogólna średnia ankiety ewaluacyjnej wyniosła 4,63. Po spotkaniu z ekspertem, nauczyciele mieli możliwość dyskusji i zamieszczania komentarzy na platformie. Do działań w sieci należało również stworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z kreatywnością i metodami twórczymi oraz przygotowanie przez każdego uczestnika przynajmniej jednego scenariusza zajęć z wykorzystaniem metod kreatywnych, w ramach tworzenia banku "dobrych praktyk". Realizacja kolejnego zadania - Kreatywność-specjalne potrzeby edukacyjne-jak się uczyć, żeby się nauczyć - rozpoczęła się od zapoznania z materiałami przesłanymi przez eksperta i zamieszczonymi na platformie. Spotkanie z ekspertem odbyło się 12 marca 2014 w Zespole Szkół w Gryfinie, trwało 4 godziny dydaktyczne i uczestniczyło w nim 11 uczestników. Szkolenie to miało charakter wykładu i warsztatów kreatywności - jak kreatywnie pracować z dyslektykami. Ekspert zwrócił uwagę na zależność pomiędzy dysleksją a kreatywnością oraz zapoznał uczestników z metodami kreatywnymi dla dyslektyków. Uczestnicy spotkania dowiedzieli się również jak stopniować trudności w pracy
z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Uczestnicy otrzymali materiały szkoleniowe, a na platformie zostały zamieszczone liczne artykuły i dokumenty dotyczące problemu dysleksji. Analiza testów po szkoleniu wykazała 100% przyrost wiedzy. Analiza ankiety ewaluacyjnej wykazała, że uczestnicy najwyżej ocenili miejsce przeprowadzenia spotkania i materiały dydaktyczne wykorzystywane na potrzeby szkolenia, a także przygotowanie merytoryczne, umiejętność przekazania wiedzy oraz współpracę z wykładowcą. Tematykę szkolenia nauczyciele ocenili na 4,5 oraz mieli wątpliwości co do przydatności nabytej wiedzy (4,6). Ogólna średnia ankiety ewaluacyjnej wyniosła 4,8. Po spotkaniu z ekspertem, nauczyciele mieli możliwość dyskusji i zamieszczania komentarzy na platformie. Do działań w sieci należało również stworzenie zbioru linków do zasobów internetowych związanych z problemem dysleksji oraz przygotowanie przez każdego uczestnika przynajmniej jednego scenariusza zajęć z wykorzystaniem metod kreatywnych, w ramach tworzenia banku "dobrych praktyk" - jak kreatywnie pracować z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Ostatnie spotkanie z uczestnikami sieci odbyło się 20 maja 2014 w Zespole Szkół w Gryfinie. W spotkaniu wzięło udział 14 nauczycieli i trwało ono 2 godziny dydaktyczne. Spotkanie to miało na celu podsumowanie rocznej pracy sieci, spotkań z ekspertami i działań na platformie. Analiza ankiety podsumowującej wykazała, że uczestnicy najwyżej ocenili pracę koordynatora (4,95) oraz harmonogram i realizację celów pracy sieci (4,4). Najsłabiej została oceniona użyteczność omawianych treści i zagadnień (3,5). Ogólna średnia ankiety podsumowującej wyniosła 4,5. Uczestnicy ocenili również mocne i słabe strony sieci współpracy i samokształcenia. Do mocnych stron sieci zaliczyli: możliwość wymiany informacji i doświadczeń, różnorodność materiałów dostępnych na platformie, lojalność eksperta, dobrą organizację czasu, przygotowanie zajęć, profesjonalizm koordynatora oraz wspaniałą atmosferę spotkań. Za słabe strony funkcjonowania sieci uznano: zbyt teoretyczne szkolenia, zbyt mało kokretnych rozwiązań i propozycji ze strony eksperta oraz zbieżność terminów spotkań z innymi szkoleniami. Uczestnicy sieci wyrazili również chęć modyfikacji spotkań i ukierunkowanie szkoleń na tematy związane z nauczaniem matematyki. Tworzenie sieci współpracy i samokształcenia to bez wątpienia nowatorska metoda szkoleń, których podstawą jest wymiana doświadczeń pomiędzy uczestnikami oraz analiza i wprowadzanie "dobrych praktyk" stosowanych przez nauczycieli. Działania na platformie internetowej sprzyjają tworzeniu nowych rozwiązań oraz nawiązywaniu kontaktów i współpracy między nauczycielami w sieci. Bez wątpienia należy zachęcać nauczycieli do dzielenia się swoimi zasobami wiedzy, co będzie sprzyjało poszerzaniu kompetencji pozostałych uczestników sieci. W przyszłym roku funkcjonowania sieci należy zwrócić uwagę na dobór eksperta, który potrafi przekazać nie tylko wiedzę teoretyczną, ale i
praktyczną.