Instytut Badawczy Randstad 1 Prezentacja wyników badań Instytutu Badawczego Randstad i TNS OBOP Data: 5 września 2011 r.
Agenda spotkania Metodologia badania Plany Pracodawców Wyniki badania sytuacja gospodarcza poziom zatrudnienia i wynagrodzeń wpływ otwarcia rynków niemieckiego i austriackiego zakończenie obowiązywania ustawy antykryzysowej Podsumowanie Randstad w Polsce 2
Metodologia badania 3 Respondenci: wywiady realizowano z osobami odpowiadającymi w firmie bezpośrednio za zarządzanie kadrami i rekrutacjami nowych pracowników. Okres realizacji badania: 29 lipca 9 sierpnia 2011 Metoda: CATI - indywidualne wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo Liczba firm biorących udział w badaniu: 300 Charakterystyka próby: przedsiębiorstwa reprezentatywne (branŝa, region); z próby wykluczono firmy zatrudniające poniŝej 10 osób, firmy doradztwa personalnego oraz firmy, dla których agencje pracy tymczasowej nie świadczą usług Margines błędu statystycznego dla próby N=300 wynosi 5,64%.
4 Wyniki badania
Ocena tempa wzrostu gospodarczego recesja; 16% trudno powiedzieć; 12% wzrost; 21% Największy udział badanych zapowiada, Ŝe w najbliŝszych sześciu miesiącach naleŝy spodziewać się stagnacji (51%). Wzrost gospodarczy zapowiada co piąty przedstawiciel badanych firm (21%). Recesji obawia się 16% pracodawców. Recesji obawiają się przede wszystkim przedsiębiorstwa małe (23%). stagnacja; 51% 5 Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XII fala, sierpień 2011; (N=300)
Ocena tempa wzrostu gospodarczego porównanie w czasie 37% 24% 31% 21% 46% 41% 51% 50% 47% 7% 13% 20% 11% 16% VIII.2010 XI.2010 II.2010 V.2011 VII.2011 12% 10% 9% 9% 9% wrost stagnacja recesja trudno powiedzieć W trzecim kwartale spadła liczba firm zakładających wzrost gospodarczy w ciągu następnych sześciu miesięcy (z 31% w maju 2011 do 21% w sierpniu 2011 r.). Równocześnie coraz więcej przedstawicieli badanych przedsiębiorstw mówi o recesji (11% w maju 2011 r. vs. 16% w sierpniu 2011 r.). 6 Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XII fala, sierpień 2011; (N=300 w kaŝdej z fal)
Ocena tempa wzrostu gospodarczego porównanie w czasie dłuŝsza perspektywa 50% odestek deklaracji respondentów dla wzrostu gospodarczego w nadchodzącym półroczu 45% 44% 40% 35% 37% 37% 30% 25% 20% 20% 26% 28% 24% 31% 21% 15% 10% 5% 0% 9% II 2009 V 2009 IX 2009 XI 2009 III 2010 VIII 2010 XI 2010 II 2011 V 2011 VII 2011 7 Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XII fala, sierpień 2011; (N=300 w kaŝdej z fal)
Dokonane zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu ubiegłych 6 miesięcy zmniejszenie zatrudnienia 21% nie wiem\trudno powiedzieć 2% zwiększenie zatrudnienia ogółem 35% W ostatnim półroczu 35% firm zwiększyło zatrudnienie. Zatrudnienie istotnie częściej zwiększały firmy budowlane (52%). Redukcja liczby etatów miała miejsce w co piątym badanym przedsiębiorstwie (21%). pozostawieni e zatrudnienia na obecnym poziomie 42% Zmniejszenie zatrudnienia istotnie częściej dotyczy firm zatrudniających 250 i więcej pracowników (28%). 8 Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana(i) firmie miało miejsce? XII fala, sierpień 2011, N=300
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu ubiegłych 6 miesięcy porównanie w czasie XI.2010 35% 33% 30% 30% 50% 49% 43% 43% 22% 20% 21% 18% II.2011 V.2011 VII.2011 Działania badanych przedsiębiorstw w zakresie poziomu zatrudnienia nie zmieniły się istotnie w stosunku do ostatniego kwartału. 2% 1%1% 2% zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia trudno powiedzieć 9 Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana(i) firmie miało miejsce? XII fala, sierpień 2011, N=300 dla kaŝdej z fal
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu nadchodzących 6 miesięcy zmniejszenie zatrudnienia 16% nie wiem\trudno powiedzieć 3% zwiększenie zatrudnienia 20% 3 na 5 pracodawców biorących udział w badaniu deklaruje, Ŝe zatrudnienie w ich firmach nie ulegnie zmianie (61%). Zwiększenia zatrudnienia moŝna się spodziewać w co piątej badanej firmie (20%). 10 pozostawieni e na obecnym poziomie 61% Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? XII fala, sierpień 2011, N=300
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach porównanie w czasie 11 23% 24% 23% 20% zwiększenie zatrudnienia 64% 61% 62% 61% 55% pozostawienie na obecnym poziomie 16% 14% 10% 11% zmniejszenie zatrudnienia VIII.2010 XI.2010 II.2011 V.2011 VII.2011 7% 3% 3% 5% 3% trudno powiedzieć Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? Plany przedsiębiorstw w zakresie poziomu zatrudnienia są zbliŝone do tych, jakie deklarowano w drugim kwartale 2011 roku. W bieŝącym okresie nieco większa grupa respondentów zadeklarowała plany zmniejszenia zatrudnienia (16% w sierpniu 2011 vs. 11% w maju 2011). XII fala, sierpień 2011, N=300 dla kaŝdej z fal
ZróŜnicowanie prognozy zatrudnienia: w ciągu nadchodzących 6 miesięcy regiony 12 zwiększenie zatrudnienia ogółem pozostawienie zatrudnienia na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia nie wiem\trudno powiedzieć 3 2 6 2 0 3 11* 22 21 21 20 19 15 17 18 11 16 30 66 61 56 59 58 61 0 20 40 60 80 Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? południowy centralny zachodni wschodni północny ogółem XII fala, sierpień 2011, N=300
13 ZróŜnicowanie prognozy zatrudnienia: w ciągu nadchodzących 6 miesięcy branŝe 80 70 60 50 40 30 20 10 0 24 9 16 36 42 1514 1 zwiększenie zatrudnienia ogółem 20 60 68 64 31 50 57 71 61 pozostawienie zatrudnienia na obecnym poziomie 14 20 14 32 8 26 15 16 zmniejszenie zatrudnienia 2 3 4 2 0 0 0 3 nie wiem\trudno powiedzieć Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? przemysł budownictwo handel i naprawy transport, gospodarka magazyna i łączność pośrednictwo finansowe obsługa nieruchomości i firm pozostała działalność usuługowa ogółem ; XII fala, sierpień 2011, N=300
Zatrudnienie nowych pracowników w ciągu nadchodzących 6 miesięcy (V 11) 14 w dziale produkcji (26%) w dziale sprzedaŝy (16%) w dziale administracji i obsługi klienta w dziale logistyki i obsługi magazynowej (8%) (8%) w dziale marketingu i PR 3% (3%) na szczeblu kadry zarządzającej nie planujemy zatrudnienia nowych pracowników w Ŝadnym z działów 2% 8% 7% 14% 25% (3%) 50% (40%) W jakich działach Pana firma planuje zatrudniać pracowników w ciągu nadchodzących 6 miesięcy? W co czwartej badanej firmie planowane jest zatrudnienie nowych pracowników w działach produkcyjnych (25%). W drugiej kolejności firmy chcą zatrudniać pracowników działów sprzedaŝy (14%). Pracowników produkcyjnych planują zatrudnić przede wszystkim firmy przemysłowe (46%). Natomiast pracownicy sprzedaŝy będą poszukiwani przede wszystkim przez duŝe firmy (20%) oraz przedsiębiorstwa zajmujące się handlem i naprawami (26%). XII fala, sierpień 2011, N=300, wskazania powyŝej 2%
Dokonane zmiany w zakresie wynagrodzeń w ciągu ubiegłych 6 miesięcy spadły 3% nie wiem\trudno powiedzieć 3% wzrosły 31% W ciągu ostatnich sześciu miesięcy ponad połowa przedsiębiorstw nie wprowadziła Ŝadnych zmian w poziomie wynagrodzeń (63%). Ogólny poziom wynagrodzeń wzrósł w jednej trzeciej (31%) badanych przedsiębiorstwach. pozostały na obecnym poziomie 63% 15 Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana\i firmie wynagrodzenia ogółem: XII fala, sierpień 2011, N=300
Zmiany w zakresie wynagrodzeń w firmach porównanie w czasie 40% 65% 54% 63% II.2011 V.2011 VII.2011 W ciągu ostatnich trzech miesięcy badane firmy znacznie rzadziej niŝ w drugim kwartale 2011 roku zwiększały wynagrodzenia (31%). 29% 31% 4% 4% 3% 2% 2% 3% 16 wzrosły pozostały na obecnym poziomie spadły nie wiem\trudno powiedzieć Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana\i firmie wynagrodzenia ogółem: XII fala, sierpień 2011, N=300 dla kaŝdej z fal
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy spadną 3% nie wiem\trudno powiedzieć 6% wzrosną 19% Niemal trzy na cztery przedsiębiorstwa nie spodziewają się Ŝadnych zmian w poziomie wynagrodzeń w ciągu najbliŝszych sześciu miesięcy (72%). Wzrost wynagrodzeń brany jest pod uwagę w co piątym badanym przedsiębiorstwie (19%). Jedynie 3% badanych zakłada obniŝenie wynagrodzeń w nadchodzącym okresie. pozostaną na obecnym poziomie 72% 17 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XII fala, sierpień 2011, N=300
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń porównanie w czasie 74% 73% 72% 66% 63% VIII.2010 XI.2010 II.2011 V.2011 VII.2011 Plany w zakresie zmian wynagrodzeń nie zmieniły się istotnie w stosunku do ostatniego kwartału. 29% 23% 22% 17% 19% 5% 4% 3% 1% 3% 5% 6% 4% 6% wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną trudno powiedzieć 18 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XI fala, maj 2011, N=300 w kaŝdej z fal
19 Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy regiony wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną nie wiem \ trudno powiedzieć 4 2 4 2 0 3 7 1 4 9 6 21 13 15 25 26 19 15 68 84* 77 59* 66 72 0 20 40 60 80 100 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? Który region reprezentuje Pana(i) firma? południowy centralny zachodni wschodni północny ogółem XII fala, sierpień 2011, N=300
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy branŝe 100 90 86* przemysł 20 80 70 60 50 40 30 20 10 0 21 21 18 9 42 6* 13 72 60 72 79 58 59 wzrosną pozostaną na obecnym poziomie 6 2 2 12 15 16 6 5 6 2 0 0 0 13 spadną nie wiem\trudno powiedzieć budownictwo handel i naprawy Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? XII fala, sierpień 2011, N=300 transport, gospodarka magazyna i łączność pośrednictwo finansowe obsługa nieruchomości i firm pozostała działalność usuługowa
Praca tymczasowa rośnie popyt przedsiębiorców na elastyczne zatrudnienie 60 000 pracownicy tymczasowi Polskiego Forum HR (w FTE) 50 000 45 392 48 769 46 214 47085 40 000 30 000 20 000 34 531 29 463 27 452 32 683 27 248 21 196 19 855 29 669 34 049 35 650 38 341 10 000 21 0 4Q 07 1Q 08 2Q 08 3Q 08 4Q 08 1Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q 09 1Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q10 1Q11 2Q11 *FTE full time equivalent, wskaźnik obrazujący liczbę pracowników zatrudnionych kaŝdego dnia w przeliczeniu na pełne etaty Źródło: Instytut Badawczy Randstad, dane: Polskie Forum HR
Dynamika na rynku pracy Otwarcie niemieckiego rynku pracy ZauwaŜalny, lecz nie powodujący zaburzeń w działaniu firmy 6% Zdaniem większości badanych odpływ pracowników na rzecz emigracji zarobkowej do Niemiec jest marginalny (94%). Nikt nie uznał, Ŝe proces ten przybrał skalę, która zakłócałaby funkcjonowanie firmy. NiezauwaŜalny lub marginalny 94% 22 Czy w ciągu ostatnich trzech miesięcy zauwaŝył(a) Pan(i) odpływ pracowników z firmy na rzecz emigracji zarobkowej do Niemiec? XII fala, sierpień 2011; N=300
Otwarcie niemieckiego rynku pracy porównanie w czasie 97% 94% V.2011 VII.2011 W porównaniu do poprzedniego pomiaru widać nieznaczny wzrost liczby badanych, którzy uwaŝają, iŝ odpływ pracowników do Niemiec jest zauwaŝalny, ale nie wpływa na działanie firmy (3% w maju 2011 r. vs. 6% w sierpniu 2011 r.). 3% 6% niezauwaŝalny lub marginalny zauwaŝalny, lecz nie powodujący zaburzeń w działaniu firmy 23 Czy w ciągu ostatnich trzech miesięcy zauwaŝył(a) Pan(i) odpływ pracowników z firmy na rzecz emigracji zarobkowej do Niemiec? XII fala, sierpień 2011; N=300 dla kaŝdej z fal
Dynamika na rynku pracy zatrudnienie w oparciu o ustawę antykryzysową Nie 47% Nie wiem / nie dotyczy 13% 2 na 5 badanych zatrudniało w czasie prowadzenia badania pracowników w oparciu o zasady wprowadzone przez tzw. ustawę antykryzysową (40%). Tak 40% 24 Czy Pana(i) firma zatrudnia obecnie pracowników w oparciu o zasady wprowadzone przez tzw. ustawę antykryzysową? XII fala, sierpień 2011; N=300
Ustawa antykryzysowa planowane działania pracodawców będziemy kontynuować współpracę w tymi pracownikami korzystając z pośrednictwa agencji zatrudnienia 3% zgodnie z ustawą zrobimy 3 miesięczna przerwę 4% będziemy kontynuować współpracę w tymi pracownikami na podstawie umowy na czas określony nie przedłuŝymy współpracy z tymi pracownikami, ich stanowiska nie będą utrzymane w strukturze firmy nie przedłuŝymy współpracy z tymi pracownikami, ale zatrudnimy nowych pracowników na podstawie umów na czas określony 4% 9% 9% będziemy kontynuować współpracę w tymi pracownikami na podstawie umowy na czas nieokreślony 79% 25 Jakie działania są planowane w Pana firmie wobec pracowników zatrudnionych na podstawie ustawy antykryzysowej, którym upływa 24-miesięczny dopuszczalny okres zatrudnienia?, odpowiedzi nie sumują się do 100% poniewaŝ respondent mógł udzielić więcej niŝ jednej odpowiedzi, Firmy zatrudniające pracowników na podstawie ustawy antykryzysowej. XII fala, sierpień 2011; N=119
Podsumowanie 26 Następuje pogorszenie nastrojów gospodarczych wśród pracodawców. Coraz mniej firm przewiduje wzrost gospodarczy w lipcu 2011 roku pozytywnie sytuację gospodarczą ocenia 21% przedsiębiorstw. Wraz ze spadkiem gospodarczym nastąpił spadek liczby firm, które w ciągu ostatnich sześciu miesięcy podwyŝszyły wynagrodzenia swoim pracownikom (z 40% na 31%), zaś istotnie więcej firm pozostawiło pensje na bieŝącym poziomie (zmiana z 54% na 63%). Plany w zakresie zatrudnienia pozostają na poziomie zbliŝonym do poprzedniego kwartału. Pracodawcy w największym stopniu zainteresowani są zatrudnieniem pracowników produkcyjnych (25%). Rośnie zainteresowanie wykorzystaniem pracy tymczasowej. Poziom zatrudnienia w tej formie osiągnął blisko 49 tysięcy osób w przeliczeniu na pełne etaty. Firmy w dalszym ciągu nie odczuwają skutków otworzenia rynków europejskich. Zdecydowana większość z nich uwaŝa (94%), Ŝe wpływ emigracji zarobkowej do Niemiec jest marginalny. 40% badanych zatrudniało pracowników na podstawie ustawy antykryzysowej. Większość firm zamierza kontynuować współpracę z tymi pracownikami na podstawie umowy na czas nieokreślony (79%).
Randstad w pigułce Randstad w Polsce 27 Randstad na świecie załoŝony w 1960 r. numer 2 na światowym rynku usług HR doświadczenie zdobyte przez 50 lat działalności aktywny w ponad 40 krajach Misja Randstad Kształtujemy rynek pracy numer 1 na rynku usług HR obecny od 1994 r. 57 biur regionalnych w całym kraju ponad 1000 Klientów średnio 15 500 pracowników tymczasowych zatrudnianych dziennie ponad 1300 projektów rekrutacji stałych rocznie pierwsza agencja pracy tymczasowej posiadająca certyfikat ISO 9001:2008 Filozofia Randstad Good to know you
28 Zapraszamy do dyskusji!