Wykorzystanie neurodydaktyki w praktyce szkolnej mgr Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl
Naurodydaktyka Dlaczego nauczyciele powinni interesować się wnioskami płynącymi z badań nad mózgiem? 2
Marzena Żylińska Celem neurodydaktyki jest dostarczenie nauczycielom, studentom, jak również rodzicom wiedzy na temat przebiegu procesów uczenia się i zapamiętywania 3
Procesy uczenia się i zapamiętywania Jedno to co uczymy (treści), drugie w jaki sposób uczymy (metody, techniki). 4
Neurodydaktyka nowa dyscyplina, która opierając się na badaniach nad mózgiem, stawia sobie za cel tworzenie nowych koncepcji pedagogicznych, a także inicjuje poszukiwanie systemu edukacyjnego przyjaznego mózgowi i lepiej wykorzystującego jego silne strony od synapsy do szkolnej klasy Neurodydaktyka jest nauką interdyscyplinarną 5
Słowniczek Neurodydaktyka - - zajmuje się badaniem co wspiera, a co hamuje naturalne procesy uczenia się Neuroplastyczność zdolność do tkanki nerwowej do tworzenia nowych połączeń w celu np. uczenia się Neuroobrazowanie - metody umożliwiające obrazowanie struktury i funkcji mózgu. Metody neuroobrazowania pozwalają na obserwację czynności mózgu podczas przeprowadzania wybranych procesów Neurony/ komórki nerwowe/ lustrzane uaktywniają się gdy człowiek wykonuje jakąś aktywność lub gdy obserwuje, jak wykonuje ją inna osoba 6
Edukacja przyjazna mózgowi mózg waży ok. 1,4 kg zużywa ponad 20% energii dostępnej całemu ciału
Dieta Mózg człowieka do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje odpowiedniej diety bogatej w węglowodany, proteiny, tłuszcze oraz witaminy A, C, E i wszystkich z grupy B. Zbyt długie przerwy w dopływie energii powodują osłabienie koncentracji i logicznego myślenia 8
Dlaczego neurodydaktyka? Szkoła w obecnej formule nie wspiera naturalnych procesów uczenia się i nie jest miejscem umożliwiającym indywidualny rozwój każdego ucznia 9
Szkoła dziś Wstrzymać nauczycieli, ruszyć uczniów 10
Dlaczego neurodydaktyka? Jaka ma być szkoła? 11
Dlaczego neurodydaktyka? Kompetencje twarde, a kompetencje miękkie? 12
Dlaczego neurodydaktyka? Od neuronauki do praktyki szkolnej 13
Dlaczego neurodydaktyka? Ostatnie 20 lat to rezonans magnetyczny 14
Aktywność rzeźbi mózg Efektywna nauka jest możliwa, gdy mózg jest aktywny i wykonuje pracę M. Żylińska Nic tak silnie nie stymuluje rozwoju mózgu, jak kreatywne zajmowanie się wszelkimi rodzajami sztuki. Maluchy powinny możliwie dużo śpiewać, tańczyć, lepić, rysować, malować i przede wszystkim bawić się z innymi dziećmi 15
Aktywność rzeźbi mózg Informacje o zabarwieniu emocjonalnym zostają łatwiej zapamiętane niż neutralne 16
Aktywność rzeźbi mózg Mózg jest przede wszystkim organem społecznym (co wspiera, a co blokuje rozwój neuronów lustrzanych) 17
Marzena Żylińska Mózg każdego ucznia jest inny, ma inną strukturę i na swój własny sposób przetwarza informacje.. Nauczyciel muszą założyć, że każdy mózg inaczej przetworzy to, co usłyszał.. Podobnie jest z nami..(wszystko zależy od naszych wcześniejszych doświadczeń) 18
Jak działa mózg? Mózg rośnie po narodzinach (dwukrotnie) Jednak liczba komórek nerwowych odpowiada liczbie występującej u dorosłego Dziś wiemy, że mózg jest bardzo plastyczny dopasowuje się do otaczających warunków i okoliczności przez całe życie 19
Temple Grandin Neuroobrazowanie pozwala zobaczyć aktywność mózgu Mózgi autystyczne nie są uszkodzone, są inne Zaobserwowano znaczące obniżenie aktywności na twarze (preferowanie przedmiotów) Często powiększone ciało migdałowate (funkcje emocjonalne), osoba z autyzmem może się czuc jak jeden wielki odkryty nerw 20% osób z autyzmem ma powiększone mózgi (duże głowy makrocefalia) Autyzm ma pochodzenie neurologiczne czyli powiązanie symptomów autyzmu i funkcji mózgu Jakie z tego wnioski dla edukacji? 20
Motywacja Zdaniem Manfreda Spitzera organizowanie seminariów poświęconych jej rozbudzaniu jest zupełnie bezcelowe, dlatego że nikogo do pracy motywować nie można Nie ma też takiej potrzeby, wystarczy, że system szkolny nie będzie niszczył motywacji, z jaką dzieci przychodzą do szkół i wykorzysta ich ciekawość poznawczą Gerald Hüther Mózg jest przede wszystkim organem społecznym 21
To co najważniejsze na dziś dla nauczycieli i szkoły 22
Mózg jest organem społecznym M. Żylińska Neurodydaktyka Zdaniem Joachima Bauera najnowsze wyniki badań pokazują, że pełny rozwój neurobiologicznego wyposażenia człowieka możliwy jest jedynie dzięki relacjom międzyludzkim 23
Film Rita Pierson Każde dziecko potrzebuje mistrza https://www.ted.com/talks/rita_pierson_every_kid_needs_a_cha mpion?language=pl 24
M. Żylińska Neurodydaktyka Gerald Huther twierdzi, że najważniejszym wnioskiem płynącym z badań nad mózgiem jest właśnie przekonanie, że jest to organ społeczny, którego rozwój wymaga interakcji z innymi ludźmi Im więcej dobrych relacji, tym lepsze warunki rozwoju Siła i otwartość dziecka ma swoje źródło w sile i otwartości osób, które się dzieckiem opiekują i którym ono ufa, twierdzi Gerald Huther 25
Neurony lustrzane Uśmiech, czy dobre słowo mają wielką moc sprawczą i działają na mózg jak każda inna nagroda, prowadzą do uwalniania dopaminy 26
Neurony lustrzane Silny stres hamuje proces uczenia się, zrozumienie mechanizmu jego działania jest tak ważne dla każdego nauczyciela 27
Neurony lustrzane Te same informacje wplecione w emocjonalny kontekst mogą być dużo łatwiej i lepiej zapamiętane niż typowo podręcznikowe 28
Jeśli chcesz, żeby twoje dziecko nauczyło się jak budować statek, to musisz rozbudzić w nim tęsknotę za morzem Antoine de Saint-Exupèry 29
Dziękuję za uwagę. Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl 30