Edukacja dla bezpieczeństwa gimnazjum Klasa 3 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA (WYMAGANIA EDUKACYJNE) ROZDZIAŁ 1. OSTRZEGANIE O ZAGROŻENIACH I ALARMOWANIE 1. Temat: System wykrywania i alarmowania -wyjaśnia, jak należy się zachować po usłyszeniu alarmu -omawia zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu -wymienia przykłady środków alarmowych -wymienia negatywne skutki nieuzasadnionego wszczęcia alarmu pożarowego -wyjaśnia, czemu służy system wykrywania skażeń i alarmowania -wyjaśnia, na czym polegają działania systemu wykrywania skażeń i alarmowania -rozpoznaje rodzaje alarmów i sygnałów alarmowych -zachowuje się właściwie (zgodnie z instrukcją) po ogłoszeniu alarmu w szkole -omawia sposoby przeciwdziałania panice -uzasadnia konieczność istnienia zorganizowanej ochrony ludności 2. Temat: Alarmowanie i ewakuacja -zna i rozróżnia sygnały alarmowe i komunikaty, - wie jak zachować się podczas alarmu w szkole - objaśnić znaki ewakuacyjne -wyjaśnić znaczenie konkretnych sygnałów alarmowych, -wie jak zachować się w czasie zagrożenia - wykonać czynności nakazane określonymi sygnałami alarmowymi, - wyjaśnić, czemu służy system wykrywania skażeń i alarmowania -zachować się po ogłoszeniu alarmu. - wyjaśnić, na czym polegają działania sytemu wykrywania skażeń i alarmowania - zachować sie w obliczu możliwości powstania paniki, ROZDZIAŁ 2. POWSZECHNA SAMOOBRONA I OBRONA CYWILNA 3. Temat: System samoobrony i brony cywilnej w RP -wymienia podstawowe środki gaśnicze -wyjaśnia znaczenie terminów wypadek" i katastrofa" -pokierować akcją ewakuacyjna po ogłoszeniu alarmu, do każdego rodzaju alarmu lub uprzedzeniu o zagrożeniu podaje wyczerpująco zasady postępowania - omówić sposoby przeciwdziałania panice -charakteryzuje najczęstsze -wymienia podstawowe dokumenty -podaje nazwę centralnego sytuacje stanowiące zagrożenie ONZ regulujące organu państwa dla jednostki i grup społecznych działanie obrony cywilnej na odpowiedzialnego za obronę -identyfikuje znak rozpoznawczy OC świecie cywilną; wymienia terenowe -wymienia podstawy prawne organy obrony cywilnej -wyjaśnia znaczenie terminu działania ochrony ludności i -wymienia instytucje zajmujące sytuacja kryzysowa" obrony cywilnej w się zarządzaniem kryzysowym Rzeczypospolitej Polskiej -kompletuje sprzęt i wyposażenie -jest przekonany o celowości istnienia struktur obrony cywilnej na poszczególnych szczeblach, uzasadnia wypowiedź - przewiduje sytuacje kryzysowe zagrażające miejscowości, w której mieszka i szczegółowo omawia te zagrożenia 1
-omawia cele i zadania obrony cywilnej -wymienia i omawia najczęstsze zagrożenia zdrowia i życia na skutek powodzi, pożaru, huraganu i innych sytuacji kryzysowych zagrażających lokalnej społeczności przydatne podczas ewakuacji; uzasadnia swój wybór 4. Temat: Główne zadania ochrony ludności i obrony cywilnej -określić podstawowe zadania ochrony i obrony cywilnej wymienić powinności obywatelskie w zakresie ochrony i obrony cywilnej wymienić i opisać elementy systemu krajowego ratownictwa scharakteryzować regulacje prawne ochrony i obrony cywilnej ROZDZIAŁ 3. ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA I DZIAŁANIA RATOWNICZE 5. Temat: Zagrożenia życia i zdrowia podczas powodzi przedstawić funkcjonowanie obrony cywilnej w poszczególnych państwach europejskich -aktywnie udzielać się w pracach młodzieżowych na rzecz bezpieczeństwa w środowisku lokalnym. -brać udział w konkursach dotyczących bezpieczeństwa i pierwszej pomocy opisać zagrożenia, jakie stwarza woda podać metody ograniczania negatywnych skutków powodzi opisać zagrożenia związane z powodzią wymienić czynności podczas ewakuacji powodziowej opisać znaczenie wody w życiu człowieka wskazać podstawowe czynności biernej ochrony przeciwpowodziowej wskazać lokalne zagrożenia powodziowe dokonać analizy lokalnych zagrożeń związanych z wodą sporządzić indywidualny plan postępowania na wypadek lokalnych zagrożeń hydrologicznych wymienić czynności, które należy podjąć po ustąpieniu powodzi wymienić struktury centralne i lokalne zarządzania kryzysowego w przypadku powodzi 2
6. Temat: Zagrożenia pożarowe. Profilaktyka ppoż. 7. Temat: Posługiwanie się sprzętem ppoż. i postępowanie w wypadku pożaru wymienić przyczyny powstawania pożarów określić, jakie substancje można gasić wodą, a jakie nie wezwać telefonicznie pomoc do gaszenia pożaru omówić sposoby ochrony na wypadek pożaru dokonać podziału pożarów ze względu na rodzaj palącego się materiału ROZDZIAŁ 4. PIERWSZA POMOC I RESUSCYTACJA 8. Temat: Pierwsza pomoc w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia człowieka - przedstawia treść wezwania pogotowia lub lekarza -układa poszkodowanego w pozycji bezpiecznej oraz wie kiedy nie można tego robić opisać zasady ratowania ludzi, zwierząt i mienia określić stopień zagrożenia pożarowego we własnym domu scharakteryzować elementy profilaktyki przeciwpożarowej omówić istotę różnych zagrożeń pożarowych opracować instrukcję ppoż. konkretnego obiektu -wymienia zawartość apteczki -wyjaśnia, jak działa w Polsce pierwszej pomocy; posługuje system ratowniczy się apteczką pierwszej pomocy -rozpoznaje stan osoby -wyjaśnia, czym jest poszkodowanej; prawidłowo zasłabnięcie, i omawia zasady bada jej od- dech (na manekinie) postępowania w przypadku -wyjaśnia znaczenie bólu w klatce zasłabnięcia piersiowej jako objawu stanu -wyjaśnia czym jest łańcuch zagrożenia życia przeżycia -wyjaśnia zasady po- stępowania - wie jak pomóc osobie, która z poszkodowanym skarżącym się zadławiła się na ból w klatce piersiowej -omawia budowę i zasady funkcjonowania układu krążenia człowieka - omawia zasady postępowania aseptycznego i bezpiecznego dla ratownika -wyjaśnia, na czym polega resuscytacja krążeniowooddechowa -wymienia zagrożenia dla osoby nieprzytomnej -wyjaśnia, na czym polega pomoc ratownicza w zadławieniu - omawia znaczenie czasu -bezbłędnie i samodzielnie wykonuje resuscytację krążeniowo- oddechową u dorosłych i dzieci (na manekinach) Omawia przeznaczenie AED oraz wie gdzie takie urządzenia powinny się znajdować 9. Temat: Wstrząs pourazowy przyczyny, objawy postępowanie udzielić pierwszej pomocy w przypadku wstrząsu pourazowego wskazać przyczyny i objawy wstrząsów pourazowych wymienić i opisać rodzaje wstrząsów pourazowych określić objawy sygnalizujące pogłębianie się wstrząsu scharakteryzować okres pobudzenia i apatii omówić samodzielnie wybrane pozycje książkowe dotyczące problemu wstrząsów pourazowych wymienić miejsca, w których można uzyskać fachowe informacje na temat wstrząsów pourazowych 3
10. Temat: Czynności ratownika w przypadku zaburzeń oddychania i przy zatrzymaniu krążenia. RKO 11. Temat: RKO ćwiczenia 12. Temat: RKO ćwiczenia c. d. - układa poszkodowanego w pozycji bezpiecznej oraz wie kiedy nie można tego robić -wymienia zawartość apteczki pierwszej pomocy; posługuje się apteczką pierwszej pomocy -wyjaśnia, czym jest zasłabnięcie, i omawia zasady postępowania w przypadku zasłabnięcia -wyjaśnia czym jest łań- cuch przeżycia -wie jak pomóc osobie, która zadławiła się -omawia zasady postępowania aseptycznego i bezpiecznego dla ratownika -wyjaśnia, na czym polega resuscytacja krążeniowooddechowa -wymienia zagrożenia dla osoby nieprzytomnej -wyjaśnia, na czym polega pomoc ratownicza w zadławieniu -omawia znaczenie czasu w udzielaniu pierwszej pomocy -wyjaśnia, jak działa w Polsce system ratowniczy - rozpoznaje stan osoby poszkodowanej; prawidłowo bada jej od- dech (na manekinie) -wyjaśnia znaczenie bólu w klatce piersiowej jako objawu stanu zagrożenia życia -wyjaśnia zasady po- stępowania z poszkodowanym skarżącym się na ból w klatce piersiowej -bezbłędnie i samodzielnie wykonuje resuscytację krążeniowo- oddechową u dorosłych i dzieci (na manekinach) Omawia przeznaczenie AED oraz wie gdzie takie urządzenia powinny się znajdować 13. Temat: Złamania kości i uszkodzenia stawów udzielić pierwszej pomocy w przypadku złamania, zwichnięcia, skręcenia opisać zastosowanie podręcznych środków do unieruchomienia kończyn wskazać warunki i miejsca sprzyjające urazom wymienić objawy różnych opisać przyczyny urazów w układzie kostno stawowym rozróżnić i opisać złamania, dolnych i górnych złamań zwichnięcia i skręcenia 14. Temat: Pierwsza pomoc w przypadku nagłych zasłabnięć, omdleń i utonięć przedstawić treść wezwania pogotowia lub lekarza zastosować pozycję bezpieczną omówić zasady pierwszej pomocy w przypadku omdleń, zasłabnięć i utonięć wymienić przyczyny zasłabnięć pokazać i opisać pozycje, jakie należy zastosować w przypadku różnych urazów opisać, jak zapobiegać zasłabnięciom i omdleniom wykonać bezbłędnie, w odpowiedniej kolejności czynności ratownicze w przypadku nagłego zasłabnięcia, omdlenia i tonięcia opisać najnowsze metody stosowane przy opatrywaniu urazów układu kostno stawowego omówić samodzielnie wybrane pozycje książkowe dotyczące problemów zasłabnięć wymienić miejsca, w których można uzyskać fachowe informacje na temat nagłych zasłabnięć 15. Temat: Krwotoki, skaleczenia, rany. Opatrunki wymienić rodzaje urazów i krwotoków, - udzielić pomocy w przypadku krwawienia z nosa -wymienić techniki tamowania krwotoków, - udzielić pomocy po rozpoznaniu ran, -opatrywać różne rodzaje ran, tamować krwotoki zewnętrzne, - wyjaśnić, dlaczego krwotok i wstrząs krwotoczny zagrażają życiu opisać najnowsze metody stosowane przy opatrywaniu ran 4
16. Temat: Urazy termiczne Wymienić stopnie oparzeń i odmrożeń, - udzielić pomocy przy poparzeniach i odmrożeniach, - wyjaśnić znaczenie terminów: udar cieplny i udar słoneczny -wymienić sposoby udzielenia pomocy przy oparzeniach i wychłodzeniach, - zaproponować działanie przeciwwstrząsowe przy oparzeniach 17. Temat: Oparzenia chemiczne -rozpoznać zatrucia, udzielić pierwszej pomocy w przypadku Oparzeń chemicznych -potrafi podać przyczyny zatruć opisać poparzenia wymagając szczególnej troski wskazać rodzaje zagrożeń, jakie Występują przy udzielaniu pierwszej pomocy -Potrafi określić drogi wnikania trucizn do organizmu, opisać objawy oparzenia układu przypadku urazu gałki ocznej 18. Temat: Urazy spowodowane prądem elektrycznym udzielić pierwszej pomocy w przypadku porażenia prądem elektrycznym w różnych sytuacjach (dom, warsztat, pracownia, teren niezabudowany) omówić urazy spowodowane przez prąd elektryczny wymienić czynniki wpływające na urazy spowodowane prądem Elektrycznym opisać charakterystyczne cechy oparzeń prądem elektrycznym opisać, w jakich przypadkach może powstać porażenie prądem stałym opisać, jak zmniejszyć możliwość urazu w wyniku wyładowań atmosferycznych wskazać w swoim najbliższym otoczeniu miejsca, w których istnieje szczególne zagrożenie porażenia prądem elektrycznym, oraz określić konkretne zasady przeciwdziałania im 19. Temat: Sposoby ewakuacji poszkodowanych zastosować techniki omówić różne sposoby podnoszenia i transportowania odciągania i ewakuacji poszkodowanych w różnych poszkodowanych sytuacjach zastosować techniki podnoszenia i transportowania poszkodowanych w różnych sytuacjach objaśnić, jak ograniczyć obciążenie własnego kręgosłupa w przypadku podnoszenia poszkodowanych opisać, jak bezpiecznie układać poszkodowanego na noszach sporządzić prowizoryczne nosze za pomocą różnych metod 5
20. Temat: PIERWSZA POMOC I RESUSCYTACJA POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI -wymienia główne przyczyny złamań, zwichnięć i skręceń -wymienia części ciała najłatwiej ulegające odmrożeniem -wyjaśnia, jak należy się zachowywać i czego należy unikać w czasie burzy -omawia zagrożenia wynikające z intensywnych opadów śniegu, porywistych wiatrów i bardzo niskich temperatur oraz prawidłowe zachowanie w takich sytuacjach -wymienia najczęstsze przyczyny utonięć - typowe objawy i najczęstsze okoliczności zatruć -wymienia najczęstsze przyczyny wypadków drogowych -udziela pomocy w przypadku krwawienia z nosa -wyjaśnia, na czym polega pierwsza pomoc przy zatruciach: - pokarmowych - lekami - gazami - środkami chemicznymi - omawia skutki działania niskiej temperatury na organizm ludzki - wyjaśnia, na czym polega pierwsza pomoc: - w wychłodzeniu - w odmrożeniu - wyjaśnia, od czego zależy temperatura odczuwalna - omawia skutki działania wysokiej temperatury na organizm ludzki - wyjaśnia znaczenie terminów.udar słoneczny" i udar cieplny" - wyjaśnia, jakie skutki wywołują porażenia prądem elektrycznym i od czego zależy stopień obrażeń - wyjaśnia, jak udzielić pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym - uzasadnia znaczenie udzielania pierwszej pomocy po- szkodowanym w wypadkach - udziela pomocy przy krwawieniu odpowiednio do rodzaju krwawienia - udziela pomocy przy urazach kończyn - demonstruje sposoby użycia chusty trójkątnej - udziela pomocy osobie poszkodowanej na skutek oparzenia termicznego udziela pomocy osobie poszkodowanej na skutek oparzenia chemicznego: skóry, przełyku i przewodu pokarmowego, oczu - wyjaśnia, jak można pomóc osobie, która ucierpiała wskutek udaru - wyjaśnia, jak należy postępować, by bezpiecznie udzielić po- mocy osobom tonącym - wyjaśnia, jak należy postępować, by bezpiecznie udzielić pomocy osobom tonącym - wyjaśnia, dlaczego krwotok i wstrząs krwotoczny zagrażają życiu - bezbłędnie i samodzielnie demonstruje sposoby opatrywania ran krwawiących oraz opatruje urazy kończyn 6
ROZDZIAŁ 5. OCHRONA PRZED SKAŻENIAMI 21. Temat: Źródła promieniowania i jego skutki - wyjaśnia znaczenie terminu - omawia wpływ substancji promieniotwórczość" promieniotwórczych na ludzi, -wymienia reakcje organizmów zwierzęta, żywność i wodę żywych na napromieniowanie - wyjaśnia znaczenie terminów: (choroba popromienna) skażenie" i zakaże- nie" -wymienia możliwe źródła - charakteryzuje walory skażenia ochronne różnych rodzajów - wymienia sposoby opakowań zabezpieczenia żywności i wody przed skażeniami - odpowiada na pytanie na czym polega zagrożenie nadmiernym promieniowaniem podaje przykłady naturalnych źródeł promieniowania ROZDZIAŁ 6. ZAGROŻENIA CHEMICZNE 22. Temat: Ochrona żywności i wody na wypadek zagrożeń - wie jak oznacza się pojazdy przewożące substancje niebezpieczne 7 - podaje wysokość dawki promieniowania, która wywołuje typowe objawy choroby popromiennej - podaje przykłady wykorzystania promieniotwórczości w służbie ludzkości - podaje nazwy instytucji w Polsce, w ramach których działają służby monitorujące poziom radiacji - uzasadnia konieczność stałej ochrony wody i żywności, zwłaszcza w czasie zdarzeń kryzysowych - podaje wysokość dawki promieniowania, która wywołuje typowe objawy choroby popromiennej - omawia sposoby postępowania w przypadku zagrożenia skażeniami promieniotwórczymi - planuje wielkość zapasów wody i żywności na potrzeby swojej rodziny, na określony czas - omawia postępowanie po uwolnieniu się substancji chemicznej - wyjaśnia, na czym polega uzdatnianie skażonej żywności i wody -wyjaśnia znaczenie terminów:.odkażanie",.dezaktywacja" (mechaniczna, fizyczna, chemiczna), dezynfekcja", dezynsekcja", deratyzacja" - wymienia rodzaje oznakowań substancji toksycznych i miejsca ich eksponowania - rozpoznaje znaki substancji toksycznych na pojazdach i budo lach - przedstawia zasady postępowania w okolicznościach nakazujących opuszczenie zagrożonego miejsca - samopomoc (jak sobie radzić bez pomocy z zewnątrz) i samoewakuacja (doraźna - spontaniczna) -wymienia zagrożenia lokalne stwarzane przez przemysł i transport podaje przykłady zastępczych środków - proponuje działania chroniące ludzi przed działaniem substancji szkodliwych - wyjaśnia zasady postępowania w przypadku awarii instalacji chemicznej i środka transportu oraz rozszczelniania zbiorników z substancjami toksycznymi - uzasadnić rozmieszczenie tablic i znaków bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania i nauki
23. Temat: Zabiegi sanitarne i specjalne - wymienić możliwe źródła skażenia -wyjaśnić pojęcia: odkażanie, dezynfekcja, dezaktywacja, dezynsekcja, deratyzacja, - omówić różnice między częściowymi i całkowitymi zabiegami sanitarnymi i Specjalnym - Przeprowadzić zabiegi sanitarne w domu przy pomocy materiałów znajdujących sie w apteczce domowej 24. Temat: Oznakowanie niebezpiecznych substancji. Tablice i znaki bezpieczeństwa nazwać tablice i znaki bezpieczeństwa wymienić rodzaje znaków bezpieczeństwa podać znaczenie poszczególnych rodzajów znaków opisać znaczenie znaków ewakuacyjnych, ochrony przeciwpożarowej, bhp oraz oznakowanie substancji toksycznych im biologicznych wyjaśnić, dlaczego należy dążyć do jednoznacznego rozumienia informacji opisać, czym wyróżniają się tablice i znaki bhp uzasadnić rozmieszczenie tablic i znaków bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania 8
Dostosowanie wymagań edukacyjnych oraz form i metod pracy indywidualnych potrzeb ucznia na lekcjach historii 1.Uczeń niedosłyszący A. uczeń powinien zająć w sali lekcyjnej miejsce, z którego będzie najlepiej słyszał nauczyciela (lewa lub prawa strona w zależności od tego czy jest to niedosłuch lewostronny czy prawostronny) B. zapewnienie optymalnych warunków akustycznych C. wyraźne artykułowanie z właściwą intonacją D. upewnienie się czy uczeń zrozumiał polecenie E. monitorowanie sporządzanych przez ucznia notatek i wykonywanych ćwiczeń F. częste powtarzanie informacji G. częste stosowanie pomocy wizualnych H. ograniczenie ilości prac domowych oraz zadbać o to, aby rodzice pomagali w odrabianiu zadań domowych I. tempo pracy powinno być dostosowane do możliwości percepcyjnych ucznia J. nie należy gwałtownie gestykulować K. nauczyciel nie powinien jednocześnie pisać na tablicy i komentować (należy stać przodem do ucznia) L. praca z tekstem pod kierunkiem nauczyciela 2.Uczeń słabowidzący A. dostosowanie oświetlenia w sali do potrzeb ucznia B. dostosowanie miejsca pracy ucznia do jego potrzeb (blisko nauczyciela, tablicy, kontrasty barwne dla lepszej orientacji) C. stosowanie odpowiedniej czcionki w tekście (powiększona, wytłuszczona) D. dostosowanie innych elementów graficznych do potrzeb ucznia E. ćwiczenia nie mogą angażować receptorów wzroku dłużej nić przez 15 minut F. wydłużenie czasu pracy podczas testów, sprawdzianów G. w miarę możliwości częste korzystanie ze sprzętu audio (audiobooki) H. dopuszczenie pisania prac domowych na komputerze I. monitorowanie pracy ucznia na lekcji poprzez zadawanie pytań czy rozumie?, czy dobrze widzi? 3.Uczeń niepełnosprawny ruchowo(w tym z afazją) A. dostosowanie stanowiska pracy do specyfiki niepełnosprawności ucznia, B. środki dydaktyczne powinien być w zasięgu ręki ucznia, C. w przypadku niepełnosprawności kończyn górnych należy umożliwić zamianę prac pisemnych na odpowiedz ustną, D. uczeń powinien siedzieć w ławce z osobą sprawną ruchowo, E.przy afazji - wydłużenie czasu odpowiedzi ustnej, b. uwzględnienie problemów z wymową i artykulacją w czasie wypowiedzi, c. uzupełnienia wypowiedzi ustnej zapisem. 9
4.Uczeń ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się A. Dysgrafia a. uczeń powinien siedzieć blisko nauczyciela, b. monitorowanie pracy ucznia (notatki, ćwiczenia), c. precyzyjne formułowanie poleceń, d. dopuszczenie pisma drukowanego oraz prac na komputerze, e. możliwość odczytania pracy domowej w przypadku niewyraźnego pisma, f. umożliwienie zaliczenia części materiału w formie ustnej. B. Dysleksja a. uczeń nie powinien głośno czytać przed całą klasą, b. monitorowanie pracy ucznia (notatki, ćwiczenia), c. precyzyjne formułowanie poleceń, d. wydłużenie czasu pracy z tekstem, e. jak najczęściej stosować środki wizualne i skojarzeniowe, f. monitorowanie stopnia rozumienia czytanego tekstu przez ucznia. C. Dysortografia a. monitorowanie pracy ucznia (notatki, ćwiczenia), b. precyzyjne formułowanie poleceń, c. poprawność ortograficzna nie wpływa na ocenę, d. umożliwienie zaliczenia części materiału w formie ustnej. 5.Uczeń z chorobą przewlekłą A. umożliwienie korzystania przez ucznia na lekcji ze sprzętu medycznego i leków zgodnie z zaleceniem lekarza, B. dostosowanie miejsca pracy ucznia zgodnie z wymogami lekarza (blisko drzwi lub nauczyciela), C. w przypadku dłuższej nieobecności umożliwienie zaliczenia materiału w dodatkowych terminach, D. stosowanie metod uspołeczniania (informacje o danej chorobie), E. unikanie gwałtownych zmian w codziennych czynnościach. 6.Uczeń zdolny A. stosowanie różnorodnych metod nauczania (aktywizujące), B. indywidualizowanie pracy z uczniem jednocześnie nie alienując go (przygotowanie do konkursów, olimpiad), C. zachęcanie do samokszałcenia (metoda portfolio), samooceny i samokontroli, D. samorealizacja (własne projekty), E. udział w zajęciach dodatkowych. 10
7.Uczeń z ADHD A. uczeń powinien siedzieć z uczniem spokojnym lub sam, B stosowanie konsekwencje zasady kar i nagród, C. niedyskwalifikowanie za pierwszą złą odpowiedź, D. precyzyjne formułowanie poleceń, E. umożliwienie częstej wypowiedzi (słowotok) z ukierunkowaniem na omawiany temat, F. monitorowanie sporządzanych na lekcji notatek, G. stosowanie repetycji, H. unikanie gwałtownych zmian w codziennych czynnościach, I. wydłużenie czasu pracy z tekstem, J. zwiększona tolerancja na nietypowe zachowania ucznia, K. ukierunkowanie na zajęcia dodatkowe (fakultety, zajęcia sportowe). Wymagania edukacyjne opracowane 11 marca 2019 r. Podpisy nauczycieli uczących przedmiot:. 11