HEJT JAK UCZYĆ EMPATII W CZASACH NIENAWIŚCI? Teresa Kowalewska W prezentacji wykorzystano materiały edukacyjne udostępnione przez platformę Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
Jak wygląda hejt w szkole? Hejt to inaczej dokuczanie. Dokuczanie to powtarzające się, celowe, złe traktowanie innych, sprawianie im przykrości, ranienie ich. Może zdarzyć się każdemu, w każdym miejscu (szkole, domu, Internecie). Źródło: badzkumplem.cartoonnetwork.pl/#/czym-jest-dokuczanie Najczęstsze formy dokuczania w polskich szkołach: Obgadywanie, izolowanie, nastawianie klasy przeciwko sobie Wyzywanie, obrażanie, krzyczenie Ośmieszanie, wyśmiewanie, poniżanie Agresja materialna (zabieranie i niszczenie przedmiotów) Przemoc fizyczna (celowe potrącanie, zamykanie gdzieś, bicie) Agresja elektroniczna (np. udostępnianie poniżających, ośmieszających informacji, zdjęć, filmów; nieprzyjmowanie do grupy; podszywanie się pod kogoś w Internecie Na podstawie badań IBE dla kampanii,,bądź kumplem, nie dokuczaj
SPRAWCA OFIARA ŚWIADEK/ ŚWIADKOWIE Silna osobowość Duża świadomość swojej wartości Lubi przewodniczyć w grupie,,wygadany Pomysłowy Lubi żarty Ma chęć zwrócenia na siebie uwagi Może być zarówno dobrym jak słabym uczniem Ma trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami,,nieśmiały, wycofany Nie lubi występować publicznie Nie prezentuje głośno swojego zdania Mała świadomość swojej wartości,,ugodowy Może być zarówno dobrym jak słabym uczniem Rówieśnicy, którzy patrzą Osoby z najbliższego kręgu
Działania szkoły wobec sprawcy nakaz zaprzestania niepożądanego zachowania/ odizolowanie od grupy w razie konieczności rozmowa dyscyplinująca z wychowawcą/ pedagogiem/ dyrekcją szkoły poinformowanie rodziców o zaistniałym zdarzeniu /wpis do e-dziennika/telefon/kontakt osobisty rozmowa,,pojednawcza w obecności rodziców/wychowawcy/pedagoga regulaminowe konsekwencje przewidziane w Statucie szkoły zawiadomienie Policji/Sądu dla Nieletnich (zbadanie sytuacji rodzinnej, wypadek, inne zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu
Działania szkoły wobec ofiary odizolowanie od sprawcy w razie konieczności udzielenie wsparcia, pomocy w postaci rozmowy, porady, jak zachować się w danych sytuacjach (wychowawca, pedagog) poinformowanie rodziców o zaistniałym zdarzeniu /wpis do e-dziennika/telefon/kontakt osobisty objęcie dziecka obserwacją stwarzanie sytuacji szkolnych, aby pokazać mocne strony dziecka na forum grupy rozmowa,,pojednawcza ze sprawcą w obecności rodziców/wychowawcy/pedagoga za zgodą dziecka
Działania szkoły wobec świadków działania integrujące grupę rówieśniczą (wychowawca, pedagog, imprezy klasowe, szkolne, wycieczki) edukacja nt. emocji, konsekwencji dokuczania, sposobów reagowania (,,odczarowywanie donosicielstwa) godziny wychowawcze, projekty edukacyjne zapraszanie na zajęcia ekspertów ds. przeciwdziałania przemocy rówieśniczej opracowywanie kontraktów klasowych, w których zawarte są reguły zachowania zasady, rytuały klasowe budują poczucie wspólnoty organizacja przestrzeni w klasie
Gdy moje dziecko jest,,dokuczaczem : Nie oceniaj w pierwszej kolejności wysłuchaj, co ma do powiedzenia. Ustal, dlaczego zachował się w taki właśnie sposób. Wyjaśnij, że jego zachowanie jest przykre dla innych osób, sprawia ból, powoduje, że ktoś czuje się źle, samotnie, nie chce przychodzić do szkoły. Pokaż mu, jak można zjednać sobie kolegów i koleżanki bez dokuczania im odwołaj się do pozytywnych cech, umiejętności, talentów, zainteresowań, usposobienia. Pokaż mu, że Ci na nim zależy, że ma Twoje wsparcie i chciałabyś/chciałbyś, by dogadywał się w grupie i nie sprawiał przykrości innym. Zaproponuj wspólne spędzenie czasu, może warto zaprosić kolegę do domu, zorganizować wspólne wyjście do kina, na łyżwy, itp. Bądź czujny/czujna. Obserwuj dziecko, aby upewnić się, że u podstaw dokuczania nie leży jakiś poważny problem. Nie ignoruj informacji przekazywanych przez nauczycieli, są sprzymierzeńcami wszystkich uczniów. Źródło : https://www.edukacja.fdds.pl
Gdy moje dziecko jest ofiarą: Wzmacniaj poczucie wartości dziecka mów o jego zaletach, o tym, jak świetnie potrafi coś zrobić, w czym się wyróżnia, podkreślaj dobre cechy, stwarzaj okazje do kontaktów z rówieśnikami poza szkołą. Udziel kilku rad, jak reagować na,,dokuczacza : 1. Spróbuj się nie przejmować. Ignorować sprawców dokuczania; pokaż, że Cię wcale to nie obchodzi. Zrozum DOKUCZACZ chce, abyś był smutny, zły; chce, żeby było Ci przykro nie daj mu tej satysfakcji. 2. DOKUCZACZ za Tobą chodzi. Jeśli możesz, odejdź, zmień ławkę, miejsce na korytarzu, znajdź inne towarzystwo nie stój przy nim. 3. Bądź pewny siebie wyprostowany, z podniesioną głową. Taka postawa sprawia, że wyglądasz na odważną osobę, która poradzi sobie w różnych sytuacjach. 4. Głos jest Twoją siłą. Jeśli ktoś Cię zaczepi, odpowiadaj pewnym, mocnym głosem, patrz w oczy. 5. Pokaż swoje poczucie humoru, obróć w żart rzeczy, które słyszysz. Jeśli potrafisz śmiać się w trudnej sytuacji, DOKUCZACZ widzi, że się nie przejmujesz, a wtedy jego dokuczanie nie ma sensu. 6. Powiedz krótko i stanowczo, że nie zgadzasz się na takie traktowanie; nie chcesz, żeby DOKUCZACZ tak do Ciebie mówił, tak cię nazywał itp. Zaskocz DOKUCZACZA możesz udać, że nie dosłyszysz, co mówi albo że zaraz zaśniesz, bo to przezywanie jest takie nudne itp. Źródło : https://www.edukacja.fdds.pl
Gdy moje dziecko jest,,obserwatorem : Wysłuchaj z uwagą dziecka. Zapytaj, co dziecko robiło, gdy było świadkiem dokuczania. Powiedz, że jeśli się śmieje, to tak samo jakby samo dokuczało. Powiedz, że nie wolno bezczynnie przyglądać się, jak ktoś dokucza innym. Porozmawiaj z dzieckiem o uczuciach kolegi, który jest ofiarą odwołaj się do empatii. Udziel kilku wskazówek, jak sprawić, aby udzielić wsparcia koledze/koleżance: 1. Usiądź razem w ławce 2. Zaproponuj wspólną zabawę 3. Porozmawiaj z nim/nią na przerwie 4. Doceń przy wszystkich/ głośno to, co zrobił dobrze spraw mu przyjemność słowami 5. Wybierz go/ją do grupy, jeśli tylko będzie taka okazja