Szkolny System Oceniania (SSO) Szkoła Podstawowa nr 1 im. Króla Władysława Jagiełły Wewnętrzny system oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów stanowi zapis procedur zmierzających do rozpoznawania przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych z programów nauczania oraz formułowania oceny. SSO określa również procedury ustalania oceny z zachowania w odniesieniu do oczekiwań wyartykułowanych w podstawie programowej. I. Założenia ogólne. Ocenianie wewnątrzszkolne: 1. wskazuje, co jest najważniejsze dla uczniów w uczeniu się 2. wyznacza kierunek procesu uczenia się i nauczania oraz go wspomaga 3. daje możliwość wnioskowania o umiejętnościach uczniów, gdyż opiera się na średnim zakresie gromadzonych materiałów 4. daje każdemu uczniowi możliwość prezentacji swojej wiedzy i umiejętności 5. jest dostępne i otwarte na weryfikację i analizę w każdej fazie i każdym aspekcie dla wszystkich zainteresowanych środowisk 6. jest wewnętrznie spójne, bowiem każdy składnik systemu oceniania jest zgodny ze standardami nauczania, standardami oceniania i programem szkoły Szkolny system oceniania ma charakter dynamiczny i otwarty, z zastrzeżeniem obowiązywania przyjętych rozwiązań wynikających z Rozporządzenia MEN w danym roku szkolnym. SSO podlega ewaluacji na koniec roku szkolnego. Cele oceniania wewnątrzszkolnego Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju motywowanie ucznia do dalszej pracy dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej dostarczenie informacji osobom i instytucjom pośrednio lub bezpośrednio związanym ze szkołą zgodnie z ich potrzebami i oczekiwaniami. - 1 -
II. Formy i sposoby oceniania skala ocen bieżących i śródrocznych. Ocenianie wewnętrzne obejmuje postawy, umiejętności i wiedzę ze wszystkich obszarów osiągnięć przedmiotowych nakreślonych w podstawie programowej w zakresie ujętym w standardach osiągnięć. SSO zmierza do spójności i komplementarności wobec standardów wymagań egzaminacyjnych i egzaminów zewnętrznych. Wymagania ponadprogramowe : wymagania wykraczające ocena celujący (6); Wymagania programowe : wymagania dopełniające ocena bardzo dobry (5); wymagania rozszerzające ocena dobry (4); wymagania podstawowe ocena dostateczny (3); wymagania konieczne ocena dopuszczający (2); Nie spełnienie wymagań poziomu koniecznego - ocena niedostateczny (1). Każdy kolejny, wyższy poziom wymagań zakłada spełnienie wymagań niższych poziomów. Kryteria wymagań przy stawianiu ocen uczniom: 1. Ocenę dopuszczający (dop 2) otrzymuje uczeń, który: w ograniczonym zakresie opanował podstawowe wiadomości i umiejętności, a braki nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy z danego przedmiotu w ciągu dalszej nauki, rozwiązuje często przy pomocy nauczyciela zadania typowe, o niewielkim stopniu trudności. 2. Ocenę dostateczny (dst 3) otrzymuje uczeń, który: opanował podstawowe treści programowe w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się z danego przedmiotu, rozwiązuje typowe zadania o średnim stopniu trudności, czasem przy pomocy nauczyciela. 3. Ocenę dobry (db 4) otrzymuje uczeń, który: opanował wiadomości i umiejętności w zakresie pozwalającym na rozumienie większości relacji między elementami wiedzy z danego przedmiotu nauczania, poprawnie stosuje wiadomości, rozwiązuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne. 4. Ocenę bardzo dobry (bdb 5) otrzymuje uczeń, który: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przedmiotu w danej klasie, - 2 -
sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne, potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach. 5. Ocenę celujący otrzymuje uczeń, który: posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program, samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje zadania wykraczające poza program nauczania danej klasy, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach, zawodach sportowych lub innych, kwalifikuje się do finałów na szczeblu wojewódzkim (regionalnym) albo krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. Szczegółowe kryteria oceniania z poszczególnych zajęć edukacyjnych zawarte zostały w przedmiotowych systemach oceniania. Ponadto przedmiotowe systemy oceniania zawierają: sposób i tryb informowania uczniów i rodziców o wymaganiach edukacyjnych w poszczególnych zakresach i poziomach sposób i tryb informowania uczniów o poziomie ich osiągnięć formy pomocy uczniom w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju działania motywujące uczniów do dalszej pracy sposób i tryb dostarczania rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach uczniów możliwość doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej nauczycieli. Zaliczanie zajęć edukacyjnych w postaci wydzielonych ścieżek edukacyjnych dokonywane będzie na podstawie udziału w zajęciach i aktywności uczniów oraz prezentacji pracy pisemnej, projektu. Zaliczanie spełnia wszystkie funkcje oceny - oprócz klasyfikacyjneji podlega rygorom wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Ustala się, że prace klasowe dłuższe formy wypowiedzi zapowiada się z tygodniowym wyprzedzeniem, testy, kartkówki w przeddzień. Ustala się maksymalnie 3 prace tygodniowo maksymalnie 1 dziennie. Na ferie, święta nie zadaje się zadań pisemnych. III. Komunikacja z uczniami i rodzicami. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów na początku roku szkolnego przedstawiają uczniom wymagania edukacyjne wynikające z realizowanego programu nauczania. Szczegółowe informacje zostały zawarte w przedmiotowych systemach oceniania. Uczniowie i ich rodzice (prawni opiekunowie) powiadamiani są pisemnie na miesiąc przed klasyfikacją o zagrożeniach ocenami niedostatecznymi, zaś 7 dni przed konferencją klasyfikacyjną są powiadamiani o wystawionych ocenach pisemnie o ocenach niedostatecznych stanowi to obowiązek nauczycieli prowadzących poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawcy klasy. Od chwili poinformowania o wystawionych ocenach do - 3 -
konferencji klasyfikacyjnej możliwa jest zmiana oceny, ale tylko na korzyść ucznia. Zatwierdzenie ocen następuje uchwałą Rady Pedagogicznej. Na prośbę ucznia lub jego rodziców nauczyciel ustalający ocenę ma obowiązek ją uzasadnić. Ustala się prowadzenie zebrań ogólnych z rodzicami nie rzadziej niż 3 razy w roku. Nauczyciele przedmiotów mają obowiązek poinformowania rodziców o postępach ucznia za każdym razem, gdy rodzice zwracają się o tę informację do nauczyciela. IV. Ocenianie zachowania uczniów. Śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania uwzględnia w szczególności: 1) wywiązywanie się z obowiązków ucznia; 2) postępowanie zgodne z dobrem szkolnej społeczności, dbałość o honor i tradycje szkoły; 3) dbałość o piękno mowy ojczystej, 4) dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób; 5) godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią; 6) okazywanie szacunku innym osobom; 7) przeciwstawianie się przejawom przemocy, agresji i wulgarności. Roczną i śródroczną ocenę klasyfikacyjną zachowania ustala się według następującej skali: 1) wzorowe 2) bardzo dobre 3) dobre 4) poprawne 5) nieodpowiednie 6) naganne Wychowawca klasy na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz rodziców (na pierwszym spotkaniu) o zasadach oceniania zachowania uczniów. Kryteria przyznawania ocen zachowania przedstawione zostały w tabeli. - 4 -
KRYTERIA PRZYZNAWANIA OCEN Z ZACHOWANIA Frekwencja wzorowe bardzo dobre dobre poprawne nieodpowiednie naganne wszystkie nieobecności usprawiedliwione, 1 spóźnienie wszystkie nieobecności usprawiedliwione, do 3 spóźnień max 4 nieobecności nieusprawiedliwione do 6 spóźnień max 8 godzin nieusprawiedliwionych do 9 spóźnień max 18 godzin nieusprawiedliwionych do 12 spóźnień nagminne spóźnianie się lub opuszczanie zajęć bez usprawiedliwienia Takt i kultura w stosunkach z ludźmi w szkole i poza nią Dbałość o piękno mowy ojczystej Dbałość o bezpieczeństwo, zdrowie własne i innych osób Dbałość o tradycje szkoły, postępowanie zgodnie z dobrem społeczności szkolnej taktowny, życzliwy, z wysoką kulturą osobistą, wrażliwy na potrzeby innych z szacunkiem odnosi się do kolegów, nauczycieli, rodziców, osób starszych nie używa nie używa wulgaryzmów wulgaryzmów przestrzega zasad dba o bezpieczeństwa i bezpieczeństwo, prawidłowo reaguje na zdrowie własne i przejawy zagrożenia innych (nie pali, nie pije, nie używa narkotyków) jest inicjatorem działań na rzecz klasy i szkoły aktywnie uczestniczy w życiu szkoły (udział w organizacjach, okazuje szacunek nauczycielom, rodzicom i ludziom starszym czasem zdarzają się wulgaryzmy dba o zdrowie własne i innych (nie pali, nie pije, nie używa narkotyków), akceptuje i włącza się w realizację tradycji i zwyczajów ustalonych w szkole i w klasie - 5 - zdarza mu się być nietaktownym, niegrzecznym wobec osób dorosłych, czasem zaczepia innych, źle zachowuje się na korytarzu, ale podjęte środki wychowawcze przynoszą efekt używa słów wulgarnych, ale występuje poprawa rzadko się zdarza, by spowodował lub zlekceważył zagrożenie bezpieczeństwa, ale reaguje na zwróconą uwagę akceptuje tradycje i zwyczaje ustalone w szkole i w klasie często bywa nietaktowny, brak kultury osobistej,, zaczepia kolegów, wszczyna bójki, nie reaguje na upomnienia i uwagi nauczyciela używa wulgaryzmy w szkole i poza nią często stwarza zagrożenie i lekceważy zagrożenia mimo zwracanej uwagi, zdarza się przyjmowanie używek (papierosów, alkoholu bądź narkotyków) biernie uczestniczy w pracy na rzecz klasy i szkoły sprawia poważne trudności wychowawcze, zachowuje się arogancko wobec innych osób, ma wybryki chuligańskie w szkole i poza nią, a podjęte środki zaradcze nie przynoszą efektu używa wulgaryzmy w szkole i poza nią często zachowanie ucznia stwarza zagrożenie lub uczeń często lekceważy niebezpieczeństwo i nie zmienia swojej postawy mimo zwracanych uwag; nie dba o zdrowie swoje i kolegów (pali papierosy, pije alkohol czy też używa narkotyki) nie bierze udziału w życiu klasy i szkoły
Postawa moralna (uczciwość, sumienność i odpowiedzialność) Rozwój uzdolnień i zainteresowań (w zależności od swoich możliwości, wkładu pracy i innych uwarunkowań) Dbałość o wygląd zewnętrzny oraz ład i porządek w szkole rzetelnie wywiązuje się z powierzonych mu oraz podejmowanych dobrowolnie prac i zadań bierze udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych; ma osiągnięcia naukowe, artystyczne, sportowe, itp. szczególnie dba o swój wygląd, jest zawsze czysty i stosownie ubrany, zawsze na terenie szkoły nosi obuwie zamienne samorządzie, kółkach, akademiach itp.) uczciwy, szanujący godność, pracę oraz mienie swoje i innych, koleżeński, reagujący na przejawy zła, odpowiedzialny za własne czyny, dobrze wywiązuje się z powierzonych mu prac i zadań osiąga wyjątkowo wysoki poziom z zakresu niektórych przedmiotów, bierze aktywny udział w zajęciach pozalekcyjnych lub innych form rozwoju osobowego szczególnie dba o swój wygląd, jest zawsze czysty i stosownie ubrany, zawsze na terenie szkoły nosi obuwie zamienne uczciwy, koleżeński, szanuje pracę oraz mienie swoje i innych, dostrzega przejawy zła, rzadko podejmuje dobrowolne zobowiązania, ale dobrze się z nich wywiązuje uczestniczy w zajęciach kół zainteresowań, prosi nauczycieli o wskazówki do samodzielnej pracy nad sobą zdarzyło się sporadycznie (2-3 razy), że strój ucznia, jego higiena lub czystość obuwia zamiennego budziły zastrzeżenia stara się być uczciwym, czasem nie dotrzymuje ustalonych terminów nie zawsze starannie wykonuje powierzone mu prace i zadania sporadycznie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych lub innych formach samokształcenia kilkakrotnie zwracano uczniowi uwagę na niestosowność stroju, niedostateczną dbałość o higienę, brak obuwia zamiennego zwykle nie dotrzymuje ustalonych terminów nie wykonuje powierzonych mu prac i zadań, zwykle nieuczciwy i mało odpowiedzialny, często obojętny wobec przejawów zła nie jest zainteresowany rozwojem osobowym, nie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych uczniowi często trzeba przypominać o potrzebie dbałości o higienę i odpowiedni strój, często zdarza się brak obuwia zamiennego postępuje nieuczciwie, nie szanuje: godności, pracy albo mienia swojego lub innych, kradnie, wyłudza pieniądze, jest brutalny nie jest zainteresowany rozwojem osobowym i samokształceniem nawet w stopniu koniecznym dla uzyskania przeciętnych wyników w nauce jest zwykle niestosownie ubrany lub nie dba o higienę, nie nosi obuwia zamiennego i nie reaguje na uwagi dba o estetykę miejsca pracy, wykonuje prace na rzecz szkoły, klasy (gazetki ścienne, prace porządkowe) dba o estetykę miejsca pracy, wykonuje prace na rzecz szkoły, klasy (gazetki ścienne, prace porządkowe) dba o estetykę miejsca pracy, wykonuje prace na rzecz szkoły, klasy (gazetki ścienne, prace porządkowe) czasami bierze udział w pracach na rzecz szkoły, pomaga w porządkowaniu klasopracowni lub terenu szkoły nie przywiązuje wagi do porządku oraz estetycznego wyglądu sal, rzadko bierze udział w pracach na rzecz szkoły nie dba o ład i porządek w szkole i jej otoczeniu - 6 -
Oceny półroczne i końcoworoczne z zachowania ustala wychowawca klasy, w porozumieniu z innymi nauczycielami oraz z uczniem i klasą na lekcji wychowawczej. O przewidywanej ocenie wychowawca powiadamia uczniów i ich rodziców pisemnie, na tydzień przed konferencją klasyfikacyjną. Do oceny zachowania ma zastosowanie standardowa procedura odwoławcza. Ocena zachowania nie może mieć wpływu na: 1. oceny z zajęć edukacyjnych, 2. promocję do następnej klasy, 3. ukończenie szkoły. V. Sposób formułowania wymagań wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych Nauczyciel jest zobowiązany na podstawie pisemnej opinii poradni psychologiczno pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z programu nauczania. Ocena powinna uwzględniać zdolności poszczególnych uczniów i odnosić się do danego ucznia z uwzględnieniem jego wkładu pracy w proces uczenia się. Dla uczniów mających trudności w nauce szkoła organizuje zajęcia wyrównawcze i korekcyjno-kompensacyjne. Dla uczniów szczególnie uzdolnionych prowadzi się kółka zainteresowań. VI. Sposób formułowania wymagań wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania i ustaleniu oceny zachowania. Klasyfikacja roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania i zachowania ucznia w danym roku szkolnym oraz ustaleniu rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i rocznej klasyfikacyjnej oceny zachowania. Śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku lub wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. W takim wypadku klasyfikacji dokonuje się w trybie egzaminu klasyfikacyjnego zgodnie z rozporządzeniem MEN. Uczeń ma prawo do składania egzaminu sprawdzającego, jeżeli ustalona przez nauczyciela ocena jego zdaniem lub zdaniem jego rodziców jest zaniżona. - 7 -
Egzamin przeprowadza się na pisemną prośbę ucznia lub jego rodziców zgłoszoną do dyrektora na 3 dni przed konferencją klasyfikacyjną. Egzamin sprawdzający i klasyfikacyjny przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły. W skład komisji wchodzą: wychowawca jako przewodniczący komisji, nauczyciel uczący przedmiotu, inny nauczyciel uczący tego przedmiotu lub przedmiotu pokrewnego, nauczyciel egzaminator. Na prośbę rodziców mogą oni być obecni podczas egzaminu. Uczeń ma prawo do odwołania od wystawionej oceny zachowania, jeśli jest jego zdaniem lub jego rodziców zaniżona. Procedura odwołania analogiczna, jak w przypadku oceny z zajęć edukacyjnych. W takiej sytuacji komisja (wychowawca i nauczyciele uczący danego ucznia) dokonuje powtórnej analizy oceny zachowania tak ustalona ocena zachowania jest ostateczna. Laureaci i finaliści konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim otrzymują z danego przedmiotu celującą roczną (śródroczną) ocenę klasyfikacyjną. Uczeń, którego średnia ocen końcoworocznych z poszczególnych przedmiotów wynosi co najmniej 4.75 otrzymuje promocję do klasy następnej z wyróżnieniem. VII. Zwalnianie z zajęć edukacyjnych Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z zajęć wychowania fizycznego lub informatyki na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia ucznia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii. W przypadku zwolnienia ucznia z zajęć wychowania fizycznego, informatyki w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się zwolniony. VIII. Postanowienia końcowe. Szkolny System Oceniania może być poddawany modyfikacjom po każdym roku szkolnym. - 8 -