Powiatowy Ośrodek Doradztwa Metodyczno Programowego w PORE, w Środzie Śląskiej. Ewaluacja i kontrola zewnętrzna jak możemy przygotować się do niej? Opracowała: Maria Węglowska - Wojt
Cele ewaluacji zewnętrznej Ewaluacja powinna służyć rozwojowi szkoły. Zebrane informacje powinny obligować szkołę do: podejmowania decyzji związanych z podnoszeniem jakości pracy; rozwijania działań sprzyjających procesom uczenia się lub utrzymywania ich na wysokim poziomie. Ewaluacja zewnętrzna dostarcza: informację, w jakim stopniu realizowane przez szkołę działania spełniają wymagania państwa; dane, które powinny stać się elementem analiz w ramach ewaluacji wewnętrznej.
Planowane ewaluacje zewnętrzne 1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci. 2. Dzieci są aktywne. 3. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 1. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 2. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 3. Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
Pytania istotne. 1. Jak nauczyciele odczytują wymagania? Jak je rozumieją? 2. Jakie wg nauczycieli poszczególne wymagania stawiają przed naszą szkołą wyzwania? 3. Jak nasza szkoła, w opinii nauczycieli, spełnia te wymagania? 4. Jakie działania, w opinii nauczycieli, warto podjąć, żeby lepiej spełniać te wymagania?
Refleksja rady pedagogicznej Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Co mieści się w tym wymaganiu? 1.Odnoszenie się w codziennej pracy z uczniami do elementów podstawy programowej: a) zadań szkoły, b) celów ogólnych kształcenia, c) umiejętności ponadprzedmiotowych d) umiejętności i wiedzy przedmiotowej, e)zalecanych warunków i sposobów realizacji pp jako wyznaczników organizacyjnych nauczania.
c.d. 2. Monitorowanie przez nauczycieli realizacji podstawy programowej w perspektywie każdego ucznia. 3. Współpraca nauczycieli i uczniów w procesie uczenia się. 4. Budowanie u uczniów odpowiedzialności za proces uczenia się i własny rozwój. 5. Znajomość podstawy programowej poprzednich i następnych etapów kształcenia i nadbudowanie wiedzy i umiejętności na istniejących już fundamentach. Interdyscyplinarność. 6. Szukanie powiązań pomiędzy treściami przedmiotowymi różnych zajęć edukacyjnych. 7. Odpowiedzialność zespołu nauczycieli uczących w szkole za realizację całości podstawy i efekty kształcenia współpraca w ramach zespołów. 8. Skuteczność działań dydaktyczno- wychowawczych podejmowanych wobec każdego ucznia.
Pytania pomocnicze 1. Czy nauczyciele dyskutują o pp jako całości? Jak wygląda współpraca nauczycieli w realizacji pp? Czy nauczyciele różnych przedmiotów współpracują ze sobą na płaszczyźnie planowania i realizowania podobnych lub powiązanych zagadnień? 2. Czy nauczyciele tworzą własne programy nauczania lub dostosowują pozyskiwane do potrzeb zespołu klasowego? Czy to ja realizuję pp czy każdy z moich uczniów? Jak ja diagnozuję osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu uczenia się? Czy i jak wykorzystuję tę wiedzę w planowaniu własnej pracy? Jak często umożliwiam uczniom kształcenie umiejętności kluczowych (ponadprzedmiotowych)? 3. W jaki sposób monitoruję realizacje pp? Jak często uwzględniam zalecane warunki i sposoby realizacji pp w planowaniu procesu uczenia? 4. Czy wiem, jakie działania szkoły, wynikające z wniosków z monitorowania, przyczyniły się do wzrostu efektów kształcenia lub innych sukcesów edukacyjnych uczniów? 5. Skąd wiem, że moi absolwenci odnoszą sukcesy na kolejnych etapach? Czy jest w tym moja zasługa? 6. Jakie są dowody potwierdzające moje działania?
Szkoła (przedszkole) lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. Co mieści się w tym wymaganiu: 1. Rozpoznanie potrzeb każdego ucznia i ustalenie z nim ( jego rodzicami, opiekunami) celów rozwojowych w bliższej i dalszej perspektywie. 2. Uwzględnianie zróżnicowanych potrzeb rozwojowych uczniów przez nauczycieli, w tym także ustalanie aktualnej hierarchii zdiagnozowanych u ucznia potrzeb 3. Różnicowanie celów zajęć, metod uczenia się / nauczania, zadań, czasu/ itp. w taki sposób, aby każdy uczeń mógł robić postępy w miarę swoich możliwości 4. Tworzenie warunków do rozwijania talentów, budzenia zainteresowań i pasji.
c.d. 5. Tworzenie warunków do wyrównywania braków i zaległości; pomoc w przezwyciężaniu specyficznych trudności w nauce. 6. Prowadzenie zajęć rewalidacyjnych. 7. Współpraca z poradniami PP. 8. Troska o ucznia w sytuacji, gdy jego środowisko domowe nie zapewnia mu dostatecznego wsparcia emocjonalnego i intelektualnego 9. Przeciwdziałanie formom wykluczenia, dyskryminacji.
Pytania pomocnicze 1. Czy dostrzegam potrzebę pracy nad rozwijaniem uzdolnień każdego dziecka w tym szczególnie uzdolnionego? Czy jestem wrażliwy na program ukryty szkoły czy jestem świadomy jego istnienia? 2. Co świadczy o tym, że w mojej szkole uwzględnia się indywidualność uczniów? W jaki sposób w szkole rozpoznaje się możliwości, potrzeby, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia? Co świadczy o systemowości prowadzonego rozpoznania? 3. Jakie działania podejmowanie są w szkole w oparciu o wyniki rozpoznania potrzeb i sytuacji uczniów? 4. Na ile oferta zajęć pozalekcyjnych w mojej szkole jest dostosowana do potrzeb każdego ucznia? 5. Jakie działania antydyskryminacyjne są podejmowane w szkole? Jakich działań(ewentualnie) brakuje? 6. Jaka część uczniów jest wspierana przez nauczycieli? Ilu uczniów uważa, że wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom?
Kontrola zewnętrzna Informacja o obowiązującej tematyce kontroli z planu nadzoru pedagogicznego ministra właściwego ds. oświaty wraz z rozporządzeniami MEN opisującymi kontrolowane obszary pracy szkoły.
Zajęcia rewalidacyjne. Planowanie zajęć rewalidacyjnych. Zajęcia rewalidacyjne planujemy tylko dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego na podstawie tego orzeczenia. Dokonuje tego zespół nauczycieli specjalistów pracujących w szkole z uczniem, który ma wskazanie PPP do pracy z takim orzeczeniem. Przewodniczącym zespołu zazwyczaj jest wychowawca klasy. Dokumentem, w którym potwierdzamy zaplanowanie zajęć rewalidacyjnych, jest indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET).
Wymiar zajęć rewalidacyjnych Zajęcia rewalidacyjne na danym etapie edukacyjnym zostały określone do realizacji w minimalnej liczbie godzin: 190 godz. dla szkół podstawowych, gimnazjów i zasadniczych szkół zawodowych, 180 godz. dla liceów ogólnokształcących, 240 godz. dla techników. Ale przy zastrzeżeniu, że tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla ucznia wynosi co najmniej 2 godziny (we wszystkich typach szkół).
Obowiązki organu prowadzącego Obowiązkiem organu prowadzącego jest przyznanie godzin na zajęcia rewalidacyjne dla ucznia bez względu na rodzaj niepełnosprawności Wszyscy uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego muszą mieć zaplanowane zajęcia rewalidacyjne. Z wnioskiem do organu prowadzącego o przyznanie godzin na zajęcia rewalidacyjne dla ucznia występuje dyrektor szkoły. Muszą one być wykazane w projekcie organizacyjnym. Jeśli o przyznanie godzin dyrektor wnioskuje w trakcie roku szkolnego, to ma obowiązek napisać aneks do projektu organizacyjnego.
Zajęcia mają indywidualny charakter Rodzaj zajęć rewalidacyjnych i ich forma muszą odpowiadać indywidualnym potrzebom rozwojowym i edukacyjnym ucznia niepełnosprawnego oraz być dostosowane do jego możliwości psychofizycznych. Dlatego obowiązek ich zaplanowanie należy do zadań zespołu na terenie szkoły. Zajęcia rewalidacyjne mogą być indywidualne lub zespołowe te wskazania powinny być zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. W orzeczeniu powinny być również wskazane rodzaje zajęć rewalidacyjnych, w jakich udział powinien brać uczeń.
Szkolny plan nauczania w gimnazjum Rozporządzenie ramowe plany nauczania Na co warto zwrócić uwagę.
Prawidłowość prowadzonych przez szkołę działań wychowawczych i zapobiegawczych wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem Załącznik Raport NIK
Realizacja godzin wychowania fizycznego. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2011 r.w sprawie dopuszczalnych form realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego (Dz. U. z dnia 25 sierpnia 2011 r.) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z dnia 22 lutego 2012r., poz.204) Formy realizacji zajęć wf w szkołach 1. 1. Obowiązkowe zajęcia wychowania fizycznego dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych są realizowane w formie: 1) zajęć klasowo-lekcyjnych; 2) zajęć do wyboru przez uczniów: zajęć sportowych, zajęć sprawnościowo-zdrowotnych, zajęć tanecznych lub aktywnej turystyki. 2. Zajęcia klasowo-lekcyjne są realizowane w wymiarze nie mniejszym niż: 1) 2 godziny lekcyjne tygodniowo w szkołach podstawowych i gimnazjach; 2) 1 godzina lekcyjna tygodniowo w szkołach ponadgimnazjalnych.
Liczba godzin wf w szkołach W klasach I-III szkoły podstawowej minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego wynosi 3 godziny w tygodniu. W trzyletnim okresie nauczania całkowity minimalny wymiar obowiązkowych zajęć wf-u wynosi 290 Obowiązkowy wymiar zajęć wychowania fizycznego dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych i uczniów gimnazjów wynosi 4 godziny lekcyjne w tygodniu. W trzyletnim okresie nauczania (II etap edukacyjny klasy IV-VI) nowy ramowy plan nauczania nakazuje zrealizować co najmniej 385 godzin wych. fizycznego. Liczba obowiązkowych godzin wychowania fizycznego dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych wynosi 3 godziny lekcyjne w ciągu tygodnia. A w 3 - letnim cyklu nauczania np. LO do zrealizowania przez uczniów jest 270 godzin, w przypadku technikum jest to 360 godzin.
Szkoły liczba uczniów zwolnionych Podstawowe 251 Gimnazja 1116 Ponadgimnazjalne 1920 Ogółem 3287 Wyniki monitorowania zajęć wf ( rok szkolny 2010/11) 8,2 % uczniów monitorowanych szkół województwa dolnośląskiego zwolnionych jest z zajęć wychowania fizycznego. 19 % monitorowanych szkół na terenie województwa dolnośląskiego wprowadziło realizację obowiązkowych godzin zajęć wychowania fizycznego w formach alternatywnych. Główny powód braku wprowadzenia przez szkoły obowiązkowych godzin zajęć wychowania fizycznego w formach alternatywnych to dowóz uczniów do szkół i niewystarczająca baza sportowa. 39879 liczba uczniów, 160 liczba szkół
Badania NIK 2010 rok. 33% uczniów szkół ponadgimnazjalnych 19% uczniów SP 24% uczniów gimnazjów stwierdziło, że zajęcia wf nie są interesujące. Ponad 17% uczniów SP ponad 24% uczniów gimnazjum ponad 38 % uczniów szkół ponadgimnazjalnych nie uczestniczy w zajęciach wf.
Najczęstsze powody zwolnień 33,1 % - brak stroju 22,8 % - zwolnienia rodziców 17,7 % - zwolnienia lekarskie. Istotna informacja Nie ma przepisu prawnego pozwalającego rodzicom zwalniać dzieci z zajęć wychowania fizycznego. Badania NIK wskazały, że szkoły regulują ten obszar prawem wewnątrzszkolnym uchwały rp lub zarządzenia dyrektora.
W - f na pierwszym etapie edukacyjnym kl. I - III Ze wszystkich dni, w których powinny odbywać się zajęcia ruchowe w danej klasie, aż w 64,8% dni nie przeprowadzono tych zajęć. 64% oddziałów ćwiczy w sali gimnastycznej tylko raz w tygodniu. 9,4% oddziałów nie korzysta z sali gimnastycznej w ogóle.
Uwagi do nadzoru pedagogicznego Brakuje monitoringu zjawiska zwalniania uczniów z zajęć wf-u. Dokumentuje się wyłącznie obecności i nieobecności na zajęciach. W szkolnej dokumentacji nie ma informacji o tym, czy uczeń obecny ćwiczy czy nie. W 4/5 szkół nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora jest nieskuteczny: dyrektorzy nie badają jakości zajęć wychowania fizycznego. 55% szkół nie uwzględnia posiadanej infrastruktury w prowadzeniu zajęć wf-u. 74% szkół nie prowadzi działań zapobiegających spadkowej tendencji uczestnictwa uczniów w zajęciach wf-u. 86 % kontrolowanych szkół nie bada problematyki aktywnego udziału uczniów w zajęciach wf-u.
Powiatowy Ośrodek Doradztwa Metodyczno Programowego w Środzie Śląskiej. Dziękuję za uwagę