KARTA PRZEDMIOTU Załącznik Nr 1 1. NAZWA PRZEDMIOTU: 2. KIERUNEK: PEDAGOGIKA PRAKTYKI ZAWODOWE 3. POZIOM STUDIÓW: I STOPNIA 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II/4, III/5 i 6 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 12 6. LICZBA GODZIN: 360 godz. 7. TYP PRZEDMIOTU: OBOWIĄZKOWY 8. JĘZYK WYKŁADOWY: POLSKI 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU: praktyka 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: Wiedza: Wiedza z zakresu psychologii rozwoju, biomedycznych podstaw rozwoju i wychowania oraz teoretycznych podstaw kształcenia i wychowania. Słuchacz posiada wiedzę psychologiczną i pedagogiczną pozwalającą na rozumienie procesów rozwoju, socjalizacji, wychowania i nauczania uczenia się, rozwoju człowieka w cyklu życia, zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym. Ma podstawową wiedzę w oparciu o podstawy prawne na temat funkcjonowanie systemu pieczy zastępczej. umiejętności: Student potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz psychologii rozwojowej do analizowania i interpretowania określonego rodzaju sytuacji i zdarzeń pedagogicznych, a także motywów i wzorów zachowań uczestników tych sytuacji. Posiada umiejętności diagnostyczne pozwalające na rozpoznawanie sytuacji dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, opracowywanie wyników obserwacji i formułowanie wniosków, posiada rozwinięte kompetencje komunikacyjne. Potrafi indywidualizować zadania i dostosowywać metody i treści do potrzeb i możliwości podopiecznych. Posiada umiejętność współpracy z zespole z ukierunkowaniem na realizację planu pomocy dziecku. Potrafi analizować własne działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze) i wskazywać obszary wymagające zmian, potrafi wykorzystywać wiedzę zdobytą w toku samokształcenia. Umie opracować niezbędne dokumenty dotyczące dziecka, potrafi formułować cele i działania długo i krótkoterminowe. kompetencje: W zakresie kompetencji społecznych student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego; dokonuje oceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności w trakcie realizowania działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych), jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność. 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRAKTYK: Celem praktyk zawodowych jest wprowadzenie studenta w realia placówek opiekuńczowychowawczych funkcjonujących w systemie pieczy zastępczej i nie tylko, gromadzenie doświadczeń związanych z realizacją roli zawodowej wychowawcy, łączenie wiedzy teoretycznej z wiedzą praktyczną i rozwijanie umiejętności jej wykorzystania w rozwiązywaniu problemów społecznych. Wiedza:
zapoznanie studenta ze specyfiką funkcjonowania placówki, poznanie realizowanych przez nie opiekuńczowychowawczych, organizacji pracy, struktury organizacyjnej, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji, Umiejętności: kształtowanie konkretnych umiejętności zawodowych oraz interpersonalnych związanych z kompetencjami zawodowymi wychowawcy, zdobycie przez studenta umiejętności obserwowania podejmowanych przez dzieci/wychowanków aktywności oraz relacji wychowawcawychowawaca/ wychowanekwychowawca, rozwijanie u studenta umiejętności współdziałania z opiekunem praktyk, pracownikami placówki oraz podopiecznymi/wychowankami, rozwijanie u studenta umiejętności pełnienia roli opiekuna/wychowawcy, rozpoznawanie potrzeb, zainteresowań i trudności występujących u podopiecznych/wychowanków, wypracowanie u studenta umiejętności analizowania i interpretowania zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji i zdarzeń pedagogicznych, kształtowanie umiejętności integrowania dotychczas posiadanej wiedzy z wiedzą zdobytą podczas trwania praktyki i wykorzystywania jej w działalności edukacyjnej. Kompetencje społeczne: W zakresie kompetencji społecznych student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego; dokonuje oceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności w trakcie realizowania działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych), jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych zawodowych wynikających z roli nauczyciela, ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) w stosunku do wychowanków ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ma świadomość znaczenia profesjonalizmu, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej; wykazuje cechy refleksyjnego praktyka, ma świadomość istnienia etycznego wymiaru diagnozowania i oceniania uczniów, odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze), jest gotowy do podejmowania indywidualnych i zespołowych działań na rzecz podnoszenia jakości pracy placówki. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA P_W01 Zna podstawowe teorie dotyczące procesu wychowania i kształcenia, charakteryzuje ogólną strukturę organizacyjną oraz system pieczy zastępczej. P_W02 Poznaje warunki pracy pedagogicznej i opiekuńczowychowawczej wychowawcy w placówce i poza nimą; wskazuje obszary wymagające dalszego doskonalenia zawodowego z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i przestrzeganiem norm etycznych. P_U01 Potrafi dokonać analizy i interpretacji określonych sytuacji i zjawisk społecznych, w tym wychowawczych, dydaktycznych i opiekuńczych, w tym z uwzględnieniem wiedzy z zakresu pedagogiki oraz psychologii Umiejętnie komunikuje się przy użyciu różnych technik i metod (w tym informacyjnych i informatycznych), zarówno z osobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak i z innymi osobami współdziałającymi w procesie dydaktyczno wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces Posiada umiejętność samodzielnego zdobywania Samodzielnie wyszukuje i selekcjonuje źródła i materiały dydaktyczne potrzebne do przeprowadzenia zajęć wychowawczych i dydaktycznych oraz realizacji wytyczonych celów Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) K1_W09 K1_W14 K1_U01 K1_U03 K1_U04 Umie stosować zasady i normy prawne (w tym z zakresu K1_U06
ochrony własności intelektualnej) oraz etyczne w aspekcie podejmowanej działalności edukacyjnej; dostrzega dylematy etyczne oraz zagrożenie sankcjami prawnymi przy realizacji konkretnych działań pedagogicznych Potrafi pracować w zespole, posiada umiejętność współpracy z innymi nauczycielami, pedagogami i rodzicami uczniów Stosuje różnorodne metody, techniki i środki dydaktyczne wspomagającepodopiecznych/wychowanków w zdobywaniu wiedzy i umiejętności oraz motywujące ich do samodzielnej pracy. Dokonuje ewaluacji własnych działań pedagogicznych i pracuje nad ich doskonaleniem eksperymentuje i wdraża działania innowacyjne. Wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów Samodzielnie projektuje i prowadzi zajęcia wychowawcze (pracę indywidualną i grupową) oraz zajęcia z zakresu organizacji czasu wolnego, wyrównywania deficytów intelektualnych, społecznych, i inne. Określa i definiuje cele i treści kształcenia w ramach przygotowywania scenariuszy/ konspektów zajęć oraz lekcji w obrębie kształcenia zintegrowanego. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego; dokonuje oceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności w trakcie realizowania działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) Wykorzystując zdobytą wiedzę i dostępne źródła planuje, organizuje, kontroluje i ocenia pracę podopiecznych/wychowanków na zajęciach opiekuńczo wychowawczych i dydaktycznych. Wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych zawodowych wynikających z roli nauczyciela Organizuje zajęcia pozalekcyjne, np. wycieczka, spotkanie, impreza środowiskowa, itp. Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze) Charakteryzuje się wrażliwością etyczną, empatią, otwartością, refleksyjnością oraz postawami prospołecznymi i poczuciem odpowiedzialności K1_U07 K1_U08 K1_U09 K1_U10 K1_K01 K1_K02 K1_K04 K1_K05 13. METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Metody (sposoby) oceny Typ oceny Forma dokumentacji P_W01 Zapis w dzienniczku praktyk
P_W02 P_U01 Wykonanie i rejestracja obserwacji zajęć /lekcji. Interpretacje, analiza i podsumowanie w/w obserwacji. Zapis w dzienniczku praktyk, arkusz autoewaluacji pracy studenta Protokoły z wykonanych obserwacji zajęć/ lekcji Opracowanie konspektów/scenariuszy zajęć z wykorzystaniem różnych technik I metod komunikacyjnych Zapis w dzienniczku praktyk, arkusz autoewaluacji pracy studenta Opracowanie konspekt lub scenariusz zajęć. Aktywność, praca indywidualna, końcowe zaliczenie pisemne. Opracowanie konspektów/scenariuszy zajęć. Opracowanie konspektów/scenariuszy zajęć, analizuje. Opracowanie konspektów/scenariuszy zajęć praca indywidualna, opracowanie konspektów/scenariuszy zajęć Arkusz ocen studenta Arkusz autoewaluacji, Protokoły obserwacji Arkusze obserwacji, wycinkowych Arkusz ocen wypełniony przez opiekuna z ramienia placówki, arkusz autoewaluacji Zapis w dzienniczku praktyk. Arkusz ocen wypełniony przez opiekuna z ramienia placówki, arkusz autoewaluacji Arkusz ocen wypełniony przez opiekuna z ramienia szkoły/placówki, arkusz
autoewaluacji Arkusz ocen wypełniony przez opiekuna z ramienia placówki, arkusz autoewaluacji 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne. formy oceny do wyboru przez wykładowcę) Wymagania na daną ocenę określono jako procentowy przedział prawidłowo udzielonych odpowiedzi na końcowym zaliczeniu pisemnym oraz przygotowanie konspektu zajęć na zadany temat. EFEKTY NA OCENĘ 3,0 NA OCENĘ NA OCENĘ NA OCENĘ NA OCENĘ 5,0 KSZTAŁCENIA P_W01 P_W02 P_U01 51%60% 51%60% prawidłowo 3,5 61%70% 61%70% prawidłowo 4.0 71%80% 71%80% prawidłowo Arkusz autoewaluacyjne wypełniona po odbyciu praktyki 4,5 81%90% 81%90% Prawidłowo 91%100% 91%100% prawidłowo 15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik zaliczenia pisemnego egzaminu pisemnego egzaminu ustnego (w.) egzaminu praktycznego egzaminu końcowego prezentacja multimedialna dokumenty w formie papierowej : dzienniczek praktyk Arkusz Ocen wypełniony przez zakładowego opiekuna praktyk, protokoły z obserwowanych zajęć/lekcji, konspekty samodzielnie przeprowadzonych zajęć/lekcji, Arkusz autoewaluacji związany z odbytą praktyką, zleconych przez uczelnianego opiekuna praktyk (np. studium przypadku, mikrobadania,planu pomocy dziecku, planu pomocy rodzinie i inne zgodnie z charakterem placówki.), 16. SEMESTR IV 120 GODZ. PRAKTYKA OBSERWACYJNA 1 1) poznanie specyfiki placówki i obowiązującej w niej dokumentacji placówki i dzieci. Poznanie charakteru placówki, warunków lokalowych, ilości grup, zakresu czynności kadry pedagogicznej, realizowanych zajęć dodatkowych, programów i innowacji realizowanych w placówce. Zapoznanie się z dokumentami obowiązującymi w placówce (regulaminy i procedury) 20 godzin P_W01
2 Poznanie warsztatu pracy opiekuna/wychowawcy. 10 P_W02 3 Obserwacja zajęć. Codziennych obserwacji z opisem aktywności jakie realizują podopieczni oraz zajęć prowadzonych przez wychowawców i specjalistów zgodnie z obowiązującym w placówce rozkładem dnia z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dzieci. 4. Współpraca z opiekunem/wychowawcą w przygotowywaniu i prowadzeniu zajęć, zabaw i innych form realizowanych zarówno w czasie przeznaczonym na realizacje PP jak i zajęć dodatkowych. Wkład studenta we współpracę z kadrą pedagogiczną ( np. samodzielne prowadzenie zabaw grupowych z dziećmi w różnych częściach dnia, pomoc przy realizacji różnych zajęć, przygotowywanie pomocy dydaktycznych, pomoc dzieciom w wykonywaniu prac, itp. ustalone z zakładowym opiekunem praktyk ). Przygotowanie dokumentacji jako potwierdzenia realizowanych w placówce działań i dokonanie ich autoanalizy. RAZEM 60 godzin P_U01 30 godzin 120 godz. 16. SEMESTR V 90 GODZ. PRAKTYKA ASYSTENCKA 1 1) poznanie specyfiki pracy placówki i obowiązującej w niej dokumentacji: jej charakter, standardy zatrudnienia i lokalowe, w tym przeznaczenie pomieszczeń, realizowane programy, projekty, zajęcia i ich charakter, jakie dokumenty obowiązują w szkole (regulaminy i procedury) 20 godzin P_W01 2 Poznanie warsztatu pracy opiekuna/wychowawcy. 20 godzin P_W02 3 Asystowania wychowawcy w przygotowywaniu i prowadzeniu zajęć, i innych form pozalekcyjnych lub pozaszkolnych. Czynności wykonywane we współpracy z wychowawcą lub samodzielnie( np. pomoc przy realizacji różnych zajęć, próba samodzielnej realizacji elementów zajęć lub całości zajęć, przygotowywanie pomocy dydaktycznych, pomoc podopiecznym/wychowankom w wykonywaniu prac, itp. ustalone z zakładowym opiekunem praktyk ). 50 godzin
RAZEM 90 godz. 16. SEMESTR VI 150 GODZ. PRAKTYKA METODYCZNA 1 Poznanie specyfiki pracy wychowawcy, jego warsztu, ścieżki rozwoju zawodowego, zasad Kodeksu Etycznego, kierunków zmian w obowiązkach wychowawcy w odniesieniu do funkcjonowania placówki wczoraj i dziś. 2 Obserwacja pracy wychowawcy, w tym prowadzonych przez niego zajęć. 10 godzin P_W01 P_W02 20 godzin 3. 4. Współdziałanie z wychowawcą w planowaniu pracy 20 godzin prowadzeniu zajęć. Udzielaniu wsparcia dzieciom o SPE. Współdziałanie z opiekunem/wychowawcą w prowadzeniu zajęć z dziećmi P_W01 P_W02 40 godzin 5 Samodzielne prowadzenie zajęć z 60 godzin podopiecznymi/wychowankami i innych czynności wykonywanych przez wychowawcę. RAZEM 150 godz.
17. METODY DYDAKTYCZNE: Praktyki wykorzystujące aktywność własną studentów tj. : praca z całą grupą i w zespołach, drama, gry i zabawy dydaktyczne, praca z książką. Oparte na słowie : pogadanka, rozmowa, praca z książką, Oparte na obserwacji: pokaz z wyjaśnieniem, obserwacja, opis Oparte na działalności praktycznej: opracowywanie kart prac, arkuszy, pomocy dydaktycznych Metody aktywizujące: burza mózgów, metoda projektów Formy pracy: Praca indywidualna, zindywidualizowana, zbiorowa, grupowa, zespołowa 18. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: Zimbardo P.G., Psychologia i życie, Warszawa 2005 Sołtysiak T. (red.), Zagrożenia w wychowaniu i socjalizacji młodzieży oraz możliwości ich przezwyciężania, Bydgoszcz 2005. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, T. 1 i 2, Olsztyn 2006. Zarys metodyki pracy opiekuńczo wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania/ Urszula Kamińska. Wyd. 4. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2005 Samotność dziecka / Maria Łopatkowa. Wyd. 2.Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1989. Konieczna E. J., Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków 2007. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r.(Dz.U. z dnia 2016r.,poz.575,1583,1860). 19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Rodzaj zajęć Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze a. Realizacja przedmiotu: wykłady a. Realizacja przedmiotu: ćwiczenia a. Realizacja przedmiotu: laboratoria Za wymagające udziału prowadzącego 360 godzin a. Egzamin a. Godziny kontaktowe z nauczycielem a. a.. Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e ) h) Przygotowanie się do zajęć
a. Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów/ b. wykonanie projektów Samokształcenie j) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia końcowego Wykonanie poza uczelnią Przygotowanie prezentacji Lektura literatury niezbędnej do realizacji przedmiotu Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. h + i +j + k + l ) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) 360 360 Liczba punktów ECTS 12 20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES EMAIL, INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) mgr Edyta Panas edyta.panas@onet.pl Instytut Humanistyczny Nr pokoju konsultacji: 12