III Międzynarodowa Konferencja Naukowo Techniczna TRANSEIA Oceny oddziaływania na środowisko w budownictwie komunikacyjnym Sposoby ograniczania roli samochodu osobowego w obsłudze transportowej miast dr hab. inż. Andrzej Szarata, prof. PK aszarata@pk.edu.pl Krynica Zdrój 6 8 grudnia 2017 r.
Czym jest samochód osobowy?
Rosnąca rola samochodu w obsłudze transportowej miast
Dlaczego tak się dzieje?
1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 600 Wskaźnik motoryzacji w Polsce [poj/1000 mieszk] 500 400 300 200 100 0
Coraz tańszy Coraz dostępniejszy Coraz wygodniejszy Coraz bezpieczniejszy Coraz ciekawszy
Konsekwencje Udział samochodów osobowych w podróżach: Kraków (2013): 34% Warszawa (2015): 32% Gdańsk (2016): 41% Powiat tatrzański (2012): 75%
Rosnące oczekiwania co do rozwoju infrastruktury drogowej Jedyne remedium na zatłoczenie komunikacyjne? źródło: www.mklr.pl źródło: www.mklr.pl
Rosnące oczekiwania co do rozwoju infrastruktury drogowej Wyniki badań KBR Gdańsk 2016
Kształtowanie wzorców zachowań komunikacyjnych Proces wspomagania alternatywnych wobec samochodu sposobów podróżowania: Wysoka jakość usług transportu zbiorowego Parkingi Park and Ride Bezpieczne ciągi piesze Spójna sieć tras rowerowych Działania wspierające - inwestowanie w infrastrukturę transportu zbiorowego
Inwestycje infrastrukturalne Związane z nakładami finansowymi Umożliwiają utrzymanie obecnych klientów TZ Mogą zachęcać do proekologicznych podróży Mogą być traktowane jako marchewka źródło: www.sekretyrozwoju.pl
Czy potrzebujemy kija?
Ranking 2014 Raport Deloitte / Targeo Ranking 2013 Warszawa, marzec 2015 Ranking 2011 Oddanie AOW do eksploatacji Ranking 2010
Ograniczanie roli samochodu osobowego Trudne działanie Silny opór społeczny Grupy obrońców starego porządku Absolutne przekonanie o własnych racjach Rola konsultacji społecznych Zdecydowane działania decyzyjne
Poprawa funkcjonowania TP Przed Separacja uczestników ruchu - Kraków Po
Przebudowa pierwszej obwodnicy - Kraków Przed zmianami
Przebudowa pierwszej obwodnicy - Kraków Po zmianach
Opłaty za wjazd do centrum System opłat za wjazd do śródmieścia Cel nadrzędny ograniczanie kongestii transportowej w obszarach wrażliwych Oslo od lat 90tych przeznacza się środki pozyskane z opłat za wjazd do centrum, na rozwój TZ
London Congestion Charge (2000) Zasięg strefy Po 2007 r Początkowy zasięg strefy Spadek natężenia ruchu o 25%
Stockholm Trial (2003) Sztokholm Każdego dnia: 528 tys. pojazdów wjeżdża do ścisłego centrum (pomimo wysokiego udziału TZ 73%!) Okres próbny na 3 lata Przewidziano, że wielu kierowców przesiądzie się na TZ Spadek natężenia ruchu o 19% w skali doby
Edinburgh Congestion Charge (2002) W 2002 roku rozpoczęto prace nad systemem 2 kordony, przekroczenie każdego skutkuje koniecznością opłaty Pozew w Sądzie Najwyższym przeciw władzom Edynburga Władze zrezygnowały z wprowadzenia opłaty
Opłaty za wjazd do centrum - Kraków Silny opór społeczny (badania ankietowe mieszkańców) Brak regulacji prawnych Co by było, gdyby
Krakow Congestion Charge
Bez opłaty Krakow Congestion Charge
Z opłatą Krakow Congestion Charge
Krakow Congestion Charge Analizy teoretyczne Spadek natężenia ruchu na wybranych odcinkach do 50% Niewielka zmiana w podziale zadań przewozowych Zmiany w pracy przewozowej Praca przewozowa dla modelowanych wariantów [poj.km] dla godziny szczytu Wariant Całe miasto Centrum - bez opłat (W0) 451 500 34 900 - z opłatami (W1) 454 000 33 600 Różnica W1- W0 +2500 1300
Parkowanie w miastach Polityka parkingowa w miastach ograniczenia prawne Wysokość opłat Oznakowanie Opłaty weekendowe Rola stref płatnego parkowania Pobieranie opłat ( haraczu )?? Łatanie dziury budżetowej?? Utrudnianie życia mieszkańcom??
Podsumowanie Konieczność zmian w oczekiwaniach transportowych mieszkańców Dopasowanie popytu do podaży przy ograniczonych możliwościach Sięganie do rezerw systemu transportowego Konieczność podejmowania kompleksowych działań Decyzyjność
Kraków, 1970 Kraków, 2017 aszarata@pk.edu.pl