3. INSTALACJE I URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE I TELETECHNICZNE. 1. Zasilanie obiektu Zasilanie budynku odbywać się będzie ze złącza kablowego znajdującego się na działce inwestora. Złącze należy zabudować zgodnie z projektem PZT. Obok złącza zabudować szafkę licznikową z pomiarem zgodnym z technicznymi warunkami zasilania i zabezpieczeniem przelicznikowym. Z szafki tej należy wyprowadzić linie zasilające tablicę TG. Do budynku hotelowo pensjonatowego przewiduje się zasilanie poprowadzone ziemną linią kablową o przekroju 5x50mm 2. Kabel ten należy wprowadzić do tablicy TG znajdującej się na parterze budynku w pomieszczeniu obok wejścia do budynku. 2. Tablice bezpiecznikowe Do zasilania tablicy TG przewidziano zasilanie podstawowe. Dla potrzeb p.poż. przewidziano zainstalowanie wyłącznika napięcia w obiekcie. Wyłącznik ten zainstalować na poziomie parteru przy wejściu do budynku. Połączenie pomiędzy wyłącznikiem a elementem realizującym wyłączenie wykonać przewodem ognioodpornym typu NKGs 2x1mm. Wyłącznik główny prądu należy zainstalować tak aby nie pozbawiać napięcia urządzenia mające wpływ na bezpieczeństwo użytkowania obiektu. Z tablicy TG rozprowadzić wewnętrzne linie zasilające poszczególne tablice. Tablicę bezpiecznikową TG jak i pozostałe zlokalizowane na poszczególnych piętrach obiektu należy wyposażyć w odpowiednie bezpieczniki instalacyjne zgodnie ze schematem zasilania. Wszystkie tablice zasilić zgodnie z schematem zasilania. Z tablicy TG należy wyprowadzić wewnętrzne linie zasilające poszczególne tablice zlokalizowane w obiekcie. Linie zasilające wykonać przewodami zgodnie z schematem zasilania.. Wszystkie rozdzielnie wykonać jako podtynkowe w klasie szczelności IP24. 3. Obwody odbiorcze Na tablicy bezpiecznikowej TG projektowane obwody odbiorcze należy zabezpieczyć wyłącznikami instalacyjnymi typu S oraz wyłącznikami różnicowo-prądowymi typu P. Na tablicy TG należy zainstalować wydzieloną listwę zaciskową do podłączenia przewodów ochronnych PE obwodów odbiorczych. Przed tablicą TG przewiduje się zainstalowanie wyłączników instalacyjnych typu FR 100, które umożliwią wyłączenie tablicy jak i zabezpieczają całą tablicę przed możliwością porażeniem prądem wskutek długotrwałego przebicia. Wszelkie naprawy jak i przeprowadzanie kontroli może przeprowadzać tylko osoba uprawniona i przeszkolona w tym zakresie. Na każdej z tablic należy pozostawić wolne miejsca na zainstalowanie dodatkowych zabezpieczeń i innych urządzeń sterujących. Ilość pozostawionego miejsca powinna wystarczyć na zainstalowanie co najmniej 2 obwodów 3 fazowych. Rozwiązanie takie pozwoli na wpięcie dodatkowych obwodów i rozbudowę poszczególnych tablic. Z tablic zainstalowanych na poszczególnych piętrach wyprowadzić obwody zasilające gniazda w korytarzach jak i obwody oświetleniowe korytarzy. Zapalanie opraw na korytarzach odbywać się będzie za pomocą czujników ruchu. Oświetlenie klatek schodowych realizowane jest z tablicy TG zlokalizowanej na parterze a załączanie realizowane poprzez stycznik i sterowane przyciskami z pomieszczenia recepcji. Oprawy dobrano zgodnie z obowiązującymi normami. Szczegóły dotyczące producenta jak i kształtu i wyglądu opraw należy uzgodnić z inwestorem. W projekcie przewidziano dobranie opraw pod względem źródła światła, jego mocy jak i natężenia oświetlenia. Do oświetlenia awaryjnego przewidziano oprawy jarzeniowe z modułem awaryjnym o czasie świecenia 2h. Oprawy te zainstalowano w
korytarzach, klatkach schodowych. W pomieszczeniach ogólno dostępnych przewidziano zainstalowanie opraw ewakuacyjnych nad drzwiami wyjściowymi z odpowiednim piktogramem wskazującym kierunek ewakuacji. Przed każdą z tablic zainstalowano wyłącznik FR który umożliwia wyłączenie tablicy z pod napięcia w celu wykonania napraw czy też przeglądu. Instalacje elektryczne wykonać osprzętem wtynkowym za wyjątkiem, wc, łazienki, kotłowni, kuchni gdzie należy zastosować osprzęt szczelny. Gniazda wtyczkowe montować na wysokości : - pokoje i komunikacja - 20 cm od posadzki - gniazda porządkowe - 100 cm od posadzki - łazienki - 130 cm od posadzki. Załączanie wentylatorów wyciągowych zlokalizowanych w sanitariatach odbywać się będzie z włączników oświetlenia. Istnieje możliwość zainstalowania wentylatorów z czujnikiem wilgotności które włączą się automatycznie po przekroczeniu dopuszczalnego poziomu wilgotności w pomieszczeniu. Sterowanie pracą wentylatorów dobrać zgodnie z zaleceniami podanymi w projekcie instalacji wentylacyjnych. Instalację gniazd wtyczkowych 1-faz. oraz obwodów zasilających urządzenia grzewcze wykonać przewodem YDY 3 x 2,5 mm² jak i 4x1,5w rurach RB 16 p/t. Instalacje odbiorów 3-faz wykonać przewodem od przekroju YDY 5 x 2,5 mm² do przekroju 5x50 w rurach RB o odpowiedniej średnicy. Przewody i rury pod tynkiem należy układać pionowo i poziomo: - poziome odcinki instalacji na ścianach układać w odległości 0,3 m od sufitu, - pionowe odcinki instalacji powinno prowadzić 0,15 m od krawędzi ościeżnicy lub prostopadle od puszki do gniazda, - przewód biegnący od gniazda do gniazda powinien się znajdować od 0,2 m do 1,3 m nad podłogą. Gniazda 16/A/Z (ze stykiem ochronnym) montować: - w pomieszczeniach - na wys. 0,3 m od podłogi, - w łazience - na wys. 1,3 m od podłogi, - w kuchni - na wys. 1,2 m od podłogi. W remontowanych pomieszczeniach przewody układać z wykorzystaniem istniejących rurek ochronnych. Wszędzie tam gdzie jest to możliwe przewody wciągać do położonych już rur ochronnych. W przypadku gdy jest to niemożliwe przewody układać pod sufitem podwieszanym lub w listwach i kanałach instalacyjnych montowanych na ścianach. Sposób ułożenia przewodów w remontowanych pomieszczeniach uzgodnić z przedstawicielem Inwestora. 4. Oświetlenie ewakuacyjne Do oświetlenia awaryjnego przewidziano oprawy jarzeniowe z modułem awaryjnym o czasie świecenia 2h. Oprawy te zainstalowano w całym obiekcie i dobrano tak aby średnie natężenie oświetlenia na podłożu wzdłuż środkowej linii drogi ewakuacyjnej wyniesie nie mniejsze niż 1 lx. Natomiast na centralnym pasie drogi, obejmującym co najmniej połowę szerokości drogi, natężenie oświetlenia wyniesie co najmniej 0,5 lx. Na rysunkach wyróżniono te oprawy kolorem czerwonym. Wymagane natężenia oświetlenia powinno być wytworzone w ciągu 5 sek., a pełny poziom natężenia oświetlenia osiągnie w 60 sek. Przed każdym z wyjść z pomieszczeń przewidziano zainstalowanie opraw ewakuacyjnych z własnym podtrzymaniem zasilania. Oprawy te należy podłączyć do najbliższego włącznika oświetlenia pod przewód fazowy nierozłączalny przez włącznik. W momencie zaniku zasilania oprawy powinny się zapalić wskazując drogę ewakuacji przez okres 2h.
Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne należy uruchamiać nie tylko w przypadku całkowitego uszkodzenia zasilania oświetlenia podstawowego, ale również w przypadku lokalnego uszkodzenia takiego, jak uszkodzenie obwodu końcowego. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne zaprojektowano tak że powinno działać w przypadku uszkodzenia jakiejkolwiek części zasilania oświetlenia podstawowego. Oprawy awaryjne zasilane nieciągle i oprawy awaryjne zespolone zasilane nieciągle powinny działać w przypadku uszkodzenia końcowego obwodu oświetlenia podstawowego. We wszystkich przypadkach należy przeprowadzić aranżacje w celu upewnienia się, że awaryjne oświetlenie ewakuacyjne będzie działać w przypadku uszkodzenia zasilania podstawowego danej strefy. Rozmieszczenia opraw oświetlenia ewakuacyjnego -umieszczenie oprawy co najmniej 2m nad podłogą - Przy każdych drzwiach wyjściowych przeznaczonych do wyjścia ewakuacyjnego. - W pobliżu schodów, tak aby każdy stopień był oświetlony bezpośrednio. - W pobliżu każdej zmiany poziomu. - Obowiązkowo przy wyjściach ewakuacyjnych i znakach bezpieczeństwa. - Przy każdej zmianie kierunku. - Przy każdym skrzyżowaniu korytarza. - Na zewnątrz i w pobliżu każdego wyjścia końcowego. - W pobliżu każdego punktu pierwszej pomocy (poza drogą ewakuacyjną 5 Lx). - W pobliżu każdego urządzenia przeciwpożarowego i przycisku alarmowego (poza drogą ewakuacyjną 5lx, odległość na podłodze 2m.) Znaki zaprojektowano tak aby przy wszystkich wyjściach awaryjnych i wzdłuż dróg ewakuacyjnych powinny być tak podświetlone, aby jednoznacznie wskazywały drogę ewakuacji do bezpiecznego miejsca. 5. Sterowanie pracą klap dymowych Wariant 1 automatyczne uruchomienie poprzez czujkę pożarową Optyczna czujka dymu po wykryciu pożaru generuje sygnał do centrali oddymiania, która przekazuje sygnał do siłowników elektrycznych otwierających klapę dymową na ostatniej kondygnacji klatki schodowej jak i załączenie poprzez stycznik wentylatora nawiewowego. Wariant 2 uruchomienie ręczne poprzez przycisk ręcznego uruchomienia oddymiania. W przypadku zauważenia zjawisk pożarowych przez użytkowników obiektu istnieje możliwość ręcznego uruchomienia systemu oddymiania klatki schodowej. Włącznik ręcznego przewietrzania klatki schodowej zainstalować obok baru na parterze. Włączenie spowoduje zwarcie obwodu i wysłanie do centrali oddymiania sygnału, która przekazuje sygnał do siłowników elektrycznych otwierających klapę dymową na ostatniej kondygnacji klatki schodowej. Element ten należy podłączyć do linii dozorowej obsługującej centralę oddymiającą w celu sygnalizacji zadziałania systemu. 6. Połączenia wyrównawcze główne i dodatkowe (miejscowe) Połączenia wyrównawcze główne realizować przez umieszczenie w najniższej (przyziemnej) kondygnacji budynku głównej szyny uziemiającej (zacisku), do której są przyłączone:
- przewody uziemienia ochronnego lub ochronno-funkcjonalnego, - przewody ochronne lub ochronno-neutralne, - przewody funkcjonalnych połączeń wyrównawczych, w przypadku ich stosowania, - metalowe rury oraz metalowe urządzenia wewnętrznych instalacji wody zimnej, wody gorącej, kanalizacji, centralnego ogrzewania, gazu, klimatyzacji, metalowe powłoki i pancerze kabli elektroenergetycznych itp. - metalowe elementy konstrukcyjne budynku, takie jak np. zbrojenia itp. Elementy przewodzące wprowadzane do budynku z zewnątrz (rury, kable) przyłączyć do głównej szyny uziemiającej możliwie jak najbliżej miejsca ich wprowadzenia. W pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem, jak np. w łazienkach wyposażonych w wannę lub/i basen natryskowy, hydroforniach, pomieszczeniach wymienników ciepła, kotłowniach, pralniach, kanałach rewizyjnych, pomieszczeniach rolniczych i ogrodniczych oraz przestrzeniach, w których nie ma możliwości zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej przez samoczynne wyłączenie zasilania po przekroczeniu wartości napięcia dotykowego dopuszczalnego długotrwale na częściach przewodzących dostępnych, powinny być wykonane połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe). Połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe) powinny obejmować wszystkie części przewodzące a jednocześnie dostępne, takie jak: - części przewodzące dostępne, - części przewodzące obce, - przewody ochronne wszystkich urządzeń, w tym również gniazd wtyczkowych i wypustów oświetleniowych, - metalowe konstrukcje i zbrojenia budowlane. Wszystkie połączenia i przyłączenia przewodów biorących udział w ochronie przeciwporażeniowej powinny być wykonane w sposób pewny, trwały w czasie, chroniący przed korozją. Przewody należy łączyć ze sobą przez zaciski przystosowane do materiału, przekroju oraz ilości łączonych przewodów, a także środowiska, w którym połączenie to ma pracować. 7.Ochrona od porażeń Do ochrony przeciwporażeniowej w obwodach odbiorczych zastosowano przewód ochronny PE jako 3 w instalacji jednofazowej i jako piąty w trójfazowej. Przewód ochronny musi być odizolowany od przewodów roboczych i na tablicy bezpiecznikowej wprowadzony na wydzieloną listwę zaciskową a następnie wspólnym przewodem ochronnym sprowadzony do złącza ZK 3 i połączony z uziomem. W piwnicy budynku należy wykonać szynę wyrównawczą płaskownikiem Fe/Zn 25x4 mm do której należy podłączyć metalowe części konstrukcji budynku i wyposażenia instalacyjnego i połączyć ją z przewodem zerowym w złączu. W łazience należy wykonać miejscowe połączenia wyrównawcze drutem DY 4 mm 2. Zabezpieczeniem przed porażeniem jest dostatecznie szybkie wyłączenie. 8.Uwagi końcowe Po zakończeniu prac należy wykonać pomiary: -sprawdzenia ciągłości przewodów ochronnych PE głównych i dodatkowych miejscowych -rezystancji izolacji przewodów, kabli i rozdzielnic -sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (po podaniu napięcia do 2 dni) - pomiarów natężenia oświetlenia wewnętrznego oraz równomierności oświetlenia na płaszczyźnie roboczej po zakończeniu robót. - natężenia oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego
Wszystkie pomiary przedstawić w formie protokołów. Zabudowane urządzenia i aparaty w projektowanym obiekcie powinny posiadać znak CE wyrobu. Po wykonaniu instalacji należy wykonać pomiary sprawdzające skuteczność ochrony przeciwporażeniowej. Całość robót wykonać zgodnie z niniejszym projektem oraz przepisami i odnośnymi normami. Opracował: