IBM Cognos Analytics Wersja 11.0 Ułatwienia dostępu podręcznik IBM
Informacje o produkcie Warunki tego dokumentu mają zastosowanie do produktu IBM Cognos Analytics 11.0.0 i mogą obowiązywać przy kolejnych jego wersjach. Prawa autorskie Licensed Materials - Property of IBM Copyright IBM Corp. 2015, 2017. Użytkowników z instytucji rządowych USA obowiązują warunki umowy GSA ADP Schedule Contract z IBM Corp. IBM, logo IBM i ibm.com są znakami towarowymi lub zastrzeżonymi znakami towarowymi International Business Machines Corp. zarejestrowanymi w wielu systemach prawnych na całym świecie. Nazwy innych produktów i usług mogą być znakami towarowymi IBM lub innych firm. Aktualna lista znaków towarowych IBM dostępna jest w serwisie WWW IBM w sekcji Copyright and trademark information (Informacje o prawach autorskich i znakach towarowych) pod adresem www.ibm.com/legal/copytrade.shtml.
Spis treści Rozdział 1. Przegląd funkcji ułatwień dostępu................... 1 Przegląd interfejsu.................................. 2 Włączanie funkcji ułatwień dostępu............................. 3 Nawigacja przy użyciu klawiatury............................. 3 Włączanie funkcji ułatwień dostępu podczas tworzenia subskrypcji i planowania............... 6 IBM i ułatwienia dostępu................................ 6 Rozdział 2. Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu................ 7 Uwagi dotyczące zwiększania dostępności raportów........................ 7 Tekst zastępczy i tekst podsumowania............................ 8 Dodawanie tekstu alternatywnego do obrazów i wykresów..................... 8 Dodawanie tekstu podsumowania do tabel.......................... 9 Oznaczanie komórek jako nagłówków tabel.......................... 10 Nagłówki i wyróżnienia................................ 10 Etykiety elementów sterujących pytania........................... 10 Powiązanie elementu tekstowego z elementem sterującym pytania w programie IBM Cognos Analytics - Reporting.... 11 Tworzenie powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą zestawów pól............ 11 Tworzenie powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą elementów HTML........... 11 Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting........ 12 Przykład warunkowe wyświetlanie listy pod wykresem dla raportu z ułatwieniem dostępu........... 12 Dodatek. Informacje o tym podręczniku...................... 15 Indeks.................................... 17 iii
iv IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Rozdział 1. Przegląd funkcji ułatwień dostępu Ułatwienia dostępu pomagają efektywnie korzystać z produktów informatycznych użytkownikom z niepełnosprawnością fizyczną, na przykład z upośledzeniem ruchowym lub wzrokowym. Program Cognos Analytics oferuje funkcje ułatwień dostępu do nawigowania po interfejsie użytkownika oraz do tworzenia raportów, tak aby były dostępne dla ich autora i innych użytkowników. W produkcie Cognos Analytics dostępne są następujące główne ułatwienia dostępu: v Obsługa tylko za pomocą klawiatury. v Operacje, podczas których używany jest lektor ekranowy. v Preferencje użytkownika i ustawienia raportów, które aktywują funkcje ułatwień dostępu. v Wyniki raportów z ułatwieniami dostępu dla przebiegów raportów, z uwzględnieniem zadań, kroków zadań, subskrypcji i zaplanowanych elementów. v Obsługa w trybach dużego kontrastu. v Obsługa przy poziomie powiększenia przeglądarki ustawionym na 200%. W przypadku systemu operacyjnego Microsoft Windows należy skorzystać z najnowszej wersji lektora ekranowego JAWS wraz z najnowszą wersją Extended Support Release przeglądarki WWW Mozilla Firefox. Pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić po zalogowaniu się, jest ustawienie preferencji użytkownika i włączenie funkcji ułatwień dostępu. Tę preferencję należy włączyć, ponieważ tylko niektóre części interfejsu użytkownika są dostępne domyślnie. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Włączanie funkcji ułatwień dostępu na stronie 3. Po ustawieniu preferencji można nawigować w interfejsie użytkownika za pomocą klawiatury oraz otrzymywać wynik raportu z ułatwieniami dostępu po uruchomieniu raportów utworzonych w celu uwzględnienia funkcji ułatwień dostępu. Przykładowy raport Cognos Analytics Zadowolenie pracowników został utworzony w celu uwzględnienia funkcji ułatwień dostępu. Poniższy rysunek przedstawia przykład wyniku, który obejmuje funkcje ułatwień dostępu. Rysunek 1. Wynik z ułatwieniami dostępu dla przykładowego raportu 1
W celu przeprowadzenia porównania na poniższym rysunku przedstawiono przebieg tego samego przykładowego raportu z wyłączonymi funkcjami ułatwień dostępu i wynikającym z tego naciskiem na wartości wizualne wyświetlanych grafikach. Przegląd interfejsu Rysunek 2. Wynik dla przykładowego raportu bez uwzględnienia funkcji ułatwień dostępu Informacje na temat tworzenia raportów z ułatwieniami dostępu zawiera sekcja Rozdział 2, Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu, na stronie 7. Interfejs WWW produktu Cognos Analytics zawiera nawigacyjne punkty orientacyjne WAI-ARIA, z których można korzystać w celu szybkiej nawigacji do funkcjonalnych obszarów aplikacji. Poniżej zamieszczono opis układu ułatwiający orientację. Po zalogowaniu się i przejściu na stronę Witamy w interfejsie użytkownika dostępny jest pasek nawigacji po lewej stronie u dołu okna, poprzeczny pasek nawigacji u góry oraz obszar główny z opcjami interakcji z treścią. Korzystając z paska nawigacji po lewej stronie, można wyszukiwać, otwierać foldery treści lub ostatnie elementy, tworzyć nowe elementy (raporty, kokpity, scenariusze i moduły danych), otwierać powiadomienia, przesyłać pliki danych i otwierać obszar zarządzania (dot. administratorów). Na pasku aplikacji dostępne są ikony po lewej stronie, na środku i po prawej stronie paska. Przełącznik zmiany stron znajduje się na środku paska. Przełącznik ten umożliwia otwieranie, usuwanie lub zmianę stron. Menu osobiste po prawej stronie umożliwia dostęp do preferencji użytkownika, subskrypcji, logowanie i wylogowanie się. Opisy funkcji w innych częściach interfejsu użytkownika zawiera sekcja Wprowadzenie. Informacje dodatkowe o interfejsie Interfejs użytkownika programu Cognos Analytics nie zawiera elementów migających z częstotliwością od 2 do 55 razy na sekundę. Interfejsy WWW w programie Cognos Analytics wykorzystują kaskadowe arkusze stylów w celu prawidłowego wyświetlania zawartości, co ułatwia pracę użytkownikowi. Użytkownicy niedowidzący mogą dostosować ustawienia wyświetlania systemu operacyjnego i korzystać z takich ustawień jak tryb dużego kontrastu. Możliwe jest kontrolowanie wielkości czcionki w 2 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
ustawieniach urządzenia albo przeglądarki WWW. Włączanie funkcji ułatwień dostępu Domyślnie preferencja użytkownika Włącz ułatwienia dostępu jest wyłączona. Aby ją włączyć, przejdź do obszaru Menu osobiste i otwórz okno Moje preferencje. Można ustawić tę preferencję, używając myszy lub klawiatury. Poniższa procedura umożliwia zalogowanie się i nawigowanie za pomocą klawiatury w celu ustawienia preferencji. O tym zadaniu Jeśli preferencja Włącz ułatwienia dostępu jest wyłączona, jej pole wyboru nie jest zaznaczone. Jeśli preferencja jest zaznaczona, działanie interfejsu użytkownika zmieni się w następujący sposób: v Działaniem interfejsu można sterować wyłącznie za pomocą klawiatury. v Po uruchomieniu raportów utworzonych z wykorzystaniem ułatwień dostępu uzyskiwany jest dostępny wynik. v Podczas tworzenia raportów opcja Pokaż opcje interfejsu na żądanie po kliknięciu prawym przyciskiem myszy (ikona Więcej, Opcje, karta Widok) jest automatycznie zaznaczona. Wówczas paski narzędzi obiektów raportu nie są wyświetlane. Aby wyświetlić pasek narzędzi obiektu, należy przejść do obiektu i nacisnąć klawisz Enter. Procedura 1. Z ekranu logowania przejdź do obszaru Wybierz przestrzeń nazw. Naciśnij klawisz Enter, aby wybrać przestrzeń nazw. Opcjonalnie, jeśli dostępnych jest kilka przestrzeni nazw, użyj klawiszy strzałek w górę i w dół, aby nawigować po liście. 2. Przejdź do pola Id. użytkownika, wpisz swój identyfikator, a następnie przejdź do pola Hasło. 3. Wpisz swoje hasło i naciśnij klawisz Enter. 4. Na ekranie powitalnym przejdź do obszaru Menu osobiste na pasku aplikacji. 5. Przy aktywnym obszarze Menu osobiste naciśnij klawisz Enter i przejdź do obszaru Moje preferencje. Naciśnij klawisz Enter. 6. W panelu Moje preferencje przejdź do obszaru Włącz ułatwienia dostępu i naciśnij klawisz Enter, aby zaznaczyć pole wyboru. 7. Naciśnij skrót Ctrl+S. Panel się zamknie, a preferencja zostaje ustawiona. Co dalej Aby aktywować subskrypcję raportów, które obejmują dostępne wyniki, najpierw należy ustawić właściwości raportu, włączając obsługę dostępności. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Włączanie funkcji ułatwień dostępu podczas tworzenia subskrypcji i planowania na stronie 6. Nawigacja przy użyciu klawiatury Cognos Analytics korzysta głównie ze standardowych klawiszy nawigacji i gestów, jednak oferuje również unikatowe skróty klawiaturowe. Rozdział 1. Przegląd funkcji ułatwień dostępu 3
Jeśli na urządzeniach mobilnych włączona jest funkcja VoiceOver, działa ona jak lektor ekranowy. Nawigowanie jest wówczas możliwe za pośrednictwem klawiatury Bluetooth Apple. W produkcie Cognos Analytics można korzystać z następujących skrótów klawiszowych. Tabela 1. Skróty klawiszowe w Cognos Analytics Czynność Zapisanie zmian na panelu wysuwanym. Zamykanie paneli wysuwanych (z wyjątkiem interfejsu modelowania), list rozwijanych i menu paska narzędzi. Wpisanie tekstu w polu tekstowym kokpitu lub scenariusza. Wyjście z pola tekstowego kokpitu lub scenariusza. Rozwinięcie wizualizacji w celu edytowania. Przejście do pierwszego wiersza w siatce danych. Przejście do ostatniego wiersza w siatce danych. Skrót klawiatury komputerowej Ctrl+S Escape F12 Shift+F12 F10 Ctrl+Home Ctrl+End Skrót klawiatury urządzenia mobilnego Ctrl+S Ctrl+[ Ctrl+1 Ctrl+0 Ctrl+X Ctrl+H Ctrl+E Otwarcie menu kontekstowego. Shift+F10 Nie dotyczy Nawigacja klawiaturowa w interfejsie modelowania Aby nawigować w interfejsie użytkownika podczas modelowania, należy użyć standardowych skrótów klawiaturowych programu Cognos Analytics oraz skrótów dodatkowych, które przedstawiono w poniższej tabeli. Należy pamiętać, że skróty klawiaturowe urządzeń mobilnych nie mają zastosowania w przypadku komponentu modelowania. Tabela 2. Skróty klawiaturowe w interfejsie modelowania programu Cognos Analytics Czynność Dodawanie metadanych do modułu danych lub wyrażenia. Rozwijanie lub zwijanie panelu danych. Wyświetlanie kolumn w panelu danych. Wyświetlanie wierszy w panelu danych. Zwiększanie lub zmniejszanie liczby wierszy wyświetlanych w panelu danych. Skopiowanie zaznaczonego elementu z drzewa metadanych lub widoku przegródek. Skrót klawiatury komputerowej Shift+strzałka w prawo Enter Klawisze strzałek w prawo i w lewo lub klawisz Tab Klawisze strzałek w górę i w dół Klawisze strzałek w górę i w dół Ctrl+C 4 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Tabela 2. Skróty klawiaturowe w interfejsie modelowania programu Cognos Analytics (kontynuacja) Czynność Wklejenie elementu skopiowanego z drzewa metadanych lub przegródki do nowej przegródki. Należy klawiszem Tab przejść do żądanego punktu wstawienia: Skrót klawiatury komputerowej Ctrl+V v dodaje skopiowany element przed zapasami przy otwarciu. v skopiowanym elementem. zastępuje zapasy przy otwarciu v zapasami przy otwarciu. dodaje skopiowany element za Poniższa lista zawiera przykłady czynności w interfejsie modelowania oraz skróty klawiaturowe umożliwiające wykonywanie tych czynności. v Dodawanie tabel do modułu danych W panelu Wybrane źródła wybierz co najmniej jedną tabelę i naciśnij klawisz Shift+klawisz strzałki w prawo, aby dodać tabele do panelu Moduł danych. v Użycie menu kontekstowego w panelu Moduł danych Naciśnij skrót Shift+F10, aby otworzyć menu kontekstowe dla modułu, tabeli lub kolumny. Użyj klawiszy strzałek w górę i w dół, aby nawigować pomiędzy opcjami menu, a klawisza Enter, aby wybrać opcję. Klawisz Escape zamyka menu kontekstowe bez wybierania opcji. v Tworzenie obliczeń niestandardowych Wybierz kolumnę w panelu Moduł danych i naciśnij skrót Shift+klawisz strzałki w prawo, aby dodać nazwę kolumny do wyrażenia w edytorze wyrażeń. Aby dodać funkcję do wyrażenia, wpisz pierwszą literę funkcji. W wyświetlonej liście rozwijanej przejdź do funkcji, której zamierzasz użyć, i naciśnij klawisz Enter. Nawigacja klawiaturowa w IBM Cognos LifeCycle Manager Do nawigacji w interfejsie użytkownika Cognos LifeCycle Manager służą standardowe klawisze nawigacyjne oraz kilka skrótów dodatkowych, które opisano w poniższej tabeli. Należy pamiętać, że skróty klawiaturowe urządzeń mobilnych nie mają zastosowania w przypadku Cognos LifeCycle Manager. Tabela 3. Skróty klawiszowe w Cognos LifeCycle Manager Czynność Przejście do strony głównej Cognos LifeCycle Manager (tekst IBM Cognos LifeCycle Manager w interfejsie użytkownika). Otwarcie paneli wysuwanych, drążenie w dół wyników porównania. Zamknięcie paneli wysuwanych. Skrót klawiatury komputerowej Ctrl+Alt+h Enter Escape Rozdział 1. Przegląd funkcji ułatwień dostępu 5
Włączanie funkcji ułatwień dostępu podczas tworzenia subskrypcji i planowania Aby dokonać subskrypcji raportu i uzyskać zapisany wynik z ułatwieniami dostępu, należy we właściwościach raportu włączyć obsługę ułatwień dostępu. Podobnie, aby zaplanować uruchomienie raportu z ułatwieniami dostępu i zapisać dostępny wynik, należy we właściwościach raportu ustawić opcję włączenia funkcji ułatwień dostępu. Użytkownicy funkcji ułatwień dostępu mogą wówczas wykorzystywać zapisane wyniki w raporcie. O tym zadaniu Przed dokonaniem subskrypcji dla raportu lub zaplanowaniem raportów we właściwościach raportu należy aktywować obsługę funkcji ułatwień dostępu. Jeśli właściwości raportu zostaną zmienione i włączona zostanie obsługa ułatwień dostępu, wyniki raportów będą dostępne dla wszystkich użytkowników tego raportu, niezależnie od ustawień ich preferencji użytkownika. Procedura 1. W przypadku raportu z listy treści dotknij ikony, a następnie dotknij ikony. 2. Na wysuwanym panelu właściwości dotknij zakładki Raport. 3. Stuknij Opcje raportu. IBM i ułatwienia dostępu 4. Z listy rozwijanej opcji Włącz ułatwienia dostępu wybierz Prawda. Po włączeniu obsługi ułatwień dostępu zapisany wynik z raportu będzie obejmował funkcje ułatwień dostępu. IBM zobowiązuje się do oferowania funkcji ułatwień dostępu. Program Cognos Analytics oferuje funkcje ułatwienia dostępu spełniające stosowne wymagania dotyczące zgodności, dzięki którym program ten jest dostępny dla użytkowników z niepełnosprawnością. W produkcie Cognos Analytics używany jest najnowszy standard W3C WAI-ARIA 1.0 (http://www.w3.org/tr/wain-aria/) w celu zapewnienia zgodności z wytycznymi United States Access Board zawartymi w standardach Section 508 (http://www.access-board.gov/ guidelines-and-standards/communications-and-it/about-the-section-508-standards/section- 508-standards) oraz z wytycznymi Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 (http://www.w3.org/tr/wcag20/). W dokumentacji online produktu Cognos Analytics w Centrum wiedzy IBM aktywowano ułatwienia dostępu. Więcej informacji można znaleźć w serwisie WWW Accessibility features for IBM Knowledge Center (https://www.ibm.com/support/knowledgecenter/ help#accessibility). Więcej informacji na temat zaangażowania IBM w działania na rzecz ułatwień dostępu zawiera serwis WWW IBM Accessibility (www.ibm.com/able). Obok standardowego stanowiska pomocy IBM i serwisów WWW wsparcia firma IBM udostępnia usługę telefoniczną obsługującą urządzenia TTY przeznaczoną dla osób głuchych i niedosłyszących, które chcą korzystać z usług sprzedaży i wsparcia: Usługa dla urządzeń TTY 800-IBM-3383 (800-426-3383) (na obszarze Ameryki Północnej) 6 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Rozdział 2. Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu Tworzenie dostępnych raportów zapewnia dostęp do informacji wszystkim użytkownikom bez względu na poziom ich możliwości. Aby ułatwić korzystanie z funkcji ułatwień dostępu, autorzy raportów mogą dodawać tekst alternatywny oraz tekst podsumowania do obrazów, wykresów i tabel, definiować tabele i inne nagłówki, tworzyć powiązania etykiet z elementami sterującymi pytań oraz dodawać układy warunkowe. W przypadku wbudowania ułatwień dostępu do raportu można przetestować i sprawdzić uzyskany wynik, korzystając z opcji uruchamiania, która dołącza funkcje ułatwień dostępu. Ta opcja uruchamiania jest przydatna dla autorów, którzy w preferencjach użytkownika nie mają wybranego ustawienia włączania funkcji ułatwień dostępu. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting na stronie 12. Aby zaplanować uruchomienie raportu z ułatwieniami dostępu i zapisać dostępny wynik, należy we właściwościach raportu ustawić opcję włączenia funkcji ułatwień dostępu. Funkcje ułatwień dostępu mogą wówczas wykorzystywać zapisane wyniki w raporcie. Uwagi dotyczące zwiększania dostępności raportów Oprócz formatów z ułatwieniami dostępu, jakie można utworzyć w raportach w celu zapewnienia obsługi ułatwień dostępu, można również skorzystać z najlepszych sprawdzonych procedur, dzięki którym treści będą powszechnie dostępne. Poniżej przedstawiono kilka kwestii z zakresu projektowania w ramach tworzenia dostępnych raportów: v Przy przekazywaniu informacji unikaj wizualnych wyróżnień, takich jak pogrubiony tekst lub kolor. v Unikaj korzystania z obrazów i obiektów OLE w dokumentach PDF, ponieważ te elementy są oznaczone jako artefakty i są ignorowane przez czytnik ekranu. v Unikaj korzystania z warunkowego formatowania przy przekazywaniu istotnych informacji. v Jeśli wybierasz palety kolorów dla obiektów raportu, wybierz wzory lub odcienie szarości. v Upewnij się, że istnieje tabela odpowiadająca typom wykresu, które są renderowane jako obrazy, ponieważ czytnik ekranu ignoruje tę informację. v Dostarczaj raporty w formacie HTML, który jest najczęściej obsługiwanym formatem wyjściowym dla większości lektorów ekranowych. v Sprawdź, czy raport ma tytuł. v Zapoznaj się z technologią odczytu ekranu. v Unikaj błędów pisowni i gramatycznych, ponieważ powodują one, że oprogramowanie odczytu ekranu błędnie interpretuje informacje. v Unikaj korzystania z takich funkcji jak pola kalendarza oraz wybory w górę i w dół w elementach sterujących godziną. Zamiast tego stosuj pytania w formie pól wyboru, przełączników, okien złożonych i pól wielokrotnego wyboru. v Upewnij się, że dostępna jest docelowa aplikacja w przypadku użycia wbudowanych aplikacji WWW lub ścieżek drążenia wszerz. v Unikaj używania dużych, złożonych raportów listy lub tabeli przestawnej. 7
Wyświetlanie informacji na kilku prostych listach lub w raportach tabel przestawnych jest łatwiejsze w obsłudze dla użytkowników korzystających z technologii wspierającej. v Dodaj alternatywny tekst do obrazów, wykresów i innych obiektów wizualnych, tak aby czytniki ekranu mogły udostępniać dla nich kontekst. v W przypadku korzystania z tabel dodaj tekst podsumowania w celu udostępnienia kontekstu dla treści tabeli. Jeśli górne komórki w tabeli zachowują się jak nagłówki, oznacz je jako nagłówki, tak aby czytniki ekranów mogły zidentyfikować relacje. v Unikaj korzystania z zakresowych elementów sterujących pytań zawierających przełączniki. Rysunek 3. Pytanie z wyborem zakresu z sekcjami Od i Do Gdy użytkownik przejdzie (za pomocą klawisza Tab) do grupy przełączników, obszar aktywnym powinien znajdować się na wybranym przełączniku. W przypadku pytań z wyborem zakresu (dla sekcji Od i Do) grupy przełączników zaczynają się zgodnie z kolejnością tabulacji. Jednak drugorzędne elementy danych wejściowych, np. pola tekstowe, listy rozwijane, pola edycji danych itp. znajdują się przed wybranym przełącznikiem w kolejności tabulacji. W takim przypadku obszar aktywny nie przechodzi do wybranego przełącznika, ale do drugorzędnego elementu danych wejściowych. W rezultacie użytkownik korzystający z lektora ekranowego nie wie, że element danych wejściowych jest jedną z dwóch opcji. Tekst zastępczy i tekst podsumowania W celu udostępniania raportów można dodawać teksty zastępcze i teksty podsumowania do obiektów, takich jak obrazy, wykresy i tabele. Gdy czytnik ekranu napotka jeden z tych obiektów, odczyta tekst dodany do obiektu. Dodawanie tekstu alternatywnego do obrazów i wykresów Możesz dodać tekst alternatywny dla obrazów, map i wykresów, aby zwiększyć dostępność swoich raportów. Gdy czytnik ekranu napotka jeden z tych obiektów, odczyta tekst alternatywny, który został dodany do obiektu. Możesz dodać tłumaczenia dla tekstu, aby umożliwić użytkownikom obsługę w kilku językach. Gdy użytkownicy uruchomią raport, IBM Cognos Analytics użyje tekstu alternatywnego w odpowiednim języku. Jeśli używasz obrazów jedynie do wizualnej optymalizacji przestrzeni w raporcie, pozostaw pole właściwości Tekst alternatywny puste. Zanim rozpoczniesz Aby wynik raportu zawierał tekst alternatywny, konieczne jest włączenie funkcji ułatwień dostępu dla raportu. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting na stronie 12. 8 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Procedura 1. Wybierz obraz lub obiekt wykresu. 2. Kliknij ikonę Pokaż właściwości, następnie w panelu Właściwości kliknij ikonę wyboru elementu nadrzędnego 3. Kliknij dwukrotnie właściwość Tekst alternatywny. 4. Wybierz Określony tekst i kliknij przycisk wielokropka (...). i wybierz obiekt Obraz, Mapa lub obiekt wykresu. 5. W polu Tekst domyślny wpisz opis obiektu i kliknij ikonę dodawania. 6. W polu dialogowym Języki wybierz języki, które mają zastosowanie dla Twojego tekstu. 7. Kliknij dwukrotnie język i wpisz tłumaczenie tekstu dla każdego języka, a następnie kliknij OK. Dodawanie tekstu podsumowania do tabel Możesz udostępnić tekst podsumowania dla tabel przestawnych, list, tabel repetycyjnych i obiektów tabeli. Ten tekst udostępnia kontekst dla całego obiektu, co zwiększa dostępność raportów. Gdy czytnik ekranu napotka jeden z tych obiektów w wynikach raportów HTML, odczyta opis dodany do obiektu. Podsumowanie tabeli nie jest nigdy wyświetlane w wizualnych przeglądarkach WWW. Tylko czytniki ekranu i przeglądarki rozpoznające mowę używają tekstu podsumowania. Tekst podsumowania jest zazwyczaj odczytywany tuż przed opisem tabeli. Możesz dodać tłumaczenia dla tekstu, aby umożliwić użytkownikom obsługę w kilku językach. Gdy użytkownicy uruchomią raport, IBM Cognos Analytics użyje tekstu podsumowania w odpowiednim języku. Jeśli korzystasz z tabel dla układu raportu, pozostaw podsumowanie puste w celu zasygnalizowania czytnikom ekranu, że tabela jest używana wyłącznie dla układu wizualnego, a nie w celu prezentowania danych tabelarycznych. Zanim rozpoczniesz Aby wynik raportu zawierał tekst podsumowania, konieczne jest włączenie funkcji ułatwień dostępu dla raportu. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting na stronie 12. Procedura 1. Wybierz tabelę przestawną, listę lub tabelę. 2. Kliknij ikonę Pokaż właściwości, następnie w panelu Właściwości kliknij ikonę wyboru elementu nadrzędnego repetycyjna lub Tabela. i wybierz obiekt Tabela przestawna, Lista, Tabela Wskazówka: Lub kliknij selektor kontenera (trzy pomarańczowe kropki), aby go wybrać. 3. Kliknij dwukrotnie właściwość Tekst podsumowania. 4. Wybierz Określony tekst i kliknij przycisk wielokropka (...). 5. W polu Tekst domyślny wpisz opis obiektu i kliknij ikonę dodawania. 6. W polu dialogowym Języki wybierz języki, które mają zastosowanie dla Twojego tekstu. Rozdział 2. Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu 9
7. Kliknij dwukrotnie język i wpisz tłumaczenie tekstu dla każdego języka, a następnie kliknij OK. Oznaczanie komórek jako nagłówków tabel Możliwe jest określenie, czy dane komórki tabel są nagłówkami tabel. Pozwala to czytnikom ekranów i przeglądarkom rozpoznającym mowę identyfikować relacje pomiędzy komórkami w tabelach. Zanim rozpoczniesz Aby wynik raportu zawierał nagłówki komórek, konieczne jest włączenie funkcji ułatwień dostępu dla raportu. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz: Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting na stronie 12. Procedura Nagłówki i wyróżnienia 1. Wybierz komórki tabeli. 2. Kliknij ikonę Pokaż właściwości, a następnie w panelu Właściwości ustaw właściwość Nagłówek tabeli na Tak. Istnieje możliwość zastosowania pewnych klas globalnych względem obiektów tekstowych, aby ułatwić odczytywanie tekstu osobom z upośledzonym narządem wzroku. Dostępne są następujące klasy globalne, które zwiększają czytelność tekstu w nagłówkach i blokach tekstu: v Heading 1 do 6 Wskazówka: W danych wyjściowych HTML te klasy są przekształcane na znaczniki: od <h1> do <h6>. v Emphasize Text i Strong Text Wskazówka: W danych wyjściowych HTML te klasy są przekształcane na znaczniki <em> i <strong>. W celu zastosowania jednej z tych klas globalnych względem tekstu należy uzyskać dostęp do właściwości Klasy dla tekstu, a następnie wybrać klasę do zastosowania. Etykiety elementów sterujących pytania W celu zwiększenia dostępności pytań można powiązać etykiety z elementami sterującymi pytań. Istnieje wiele metod powiązania etykiety z elementem sterującym pytania: v Powiązanie elementu tekstowego z elementem sterującym pytania. v Wstaw element sterujący pytania do zestawu pól i użyj tytułu zestawu pól, aby określić etykietę. v Użyj elementów HTML, aby zdefiniować zestaw pól. Po powiązaniu elementu tekstowego z elementem sterującym pytania tekst jest odczytywany przez czytniki ekranu, gdy użytkownik przejdzie (za pomocą klawisza Tab) do elementu sterującego. Po wstawieniu elementu sterującego pytania do zestawu pól czytniki ekranu 10 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
odczytują etykietę pola ustawioną w przypadku przesunięcia obszaru aktywnego do dowolnego elementu wejściowego w ustawionym polu. Powiązanie elementu tekstowego z elementem sterującym pytania w programie IBM Cognos Analytics - Reporting Powiąż element tekstowy z elementem sterującym pytania w celu utworzenia etykiety pytania. Zanim rozpoczniesz Należy określić nazwę elementu sterującego pytania, zanim możliwe będzie powiązanie elementu tekstowego z pytaniem. Procedura 1. Aby określić nazwę elementu sterującego pytania, wybierz element sterujący, kliknij ikonę Pokaż właściwości Nazwa. i w panelu Właściwości wprowadź nazwę we właściwości 2. Utwórz element tekstowy lub wybierz istniejący element tekstowy. 3. W panelu Właściwości we właściwości Etykieta dla wprowadź nazwę elementu sterującego pytania. Tworzenie powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą zestawów pól Istnieje możliwość tworzenia powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą zestawów pól. Procedura 1. Kliknij ikonę Narzędzia i przeciągnij obiekt Zestaw pól do raportu. 2. Kliknij dwukrotnie podpis zestawu pól i wpisz tekst, który będzie wyświetlany jako etykieta elementu sterującego pytania. 3. Kliknij ikonę Narzędzia i przeciągnij element sterujący pytania do zestawu pól. 4. Opcjonalne: W celu ukrycia krawędzi zestawu pól w taki sposób, aby na stronie pytania pojawiała się tylko krawędź elementu sterującego pytania, ustaw dla krawędzi opcję Brak. a. Wybierz zestaw pól. b. Kliknij ikonę Pokaż właściwości, a następnie w panelu Właściwości kliknij właściwość Krawędź. c. W polu Styl kliknij opcję Brak. d. W sekcji Podgląd kliknij ikonę zastosowania wszystkich krawędzi i kliknij przycisk OK. Tworzenie powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą elementów HTML Istnieje możliwość tworzenia powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań za pomocą elementów HTML zamiast za pomocą obiektu zestawu pól. Elementy HTML służą do utworzenia zestawów pól. Rozdział 2. Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu 11
Procedura 1. Kliknij ikonę Narzędzia i przeciągnij element HTML w lewą stronę od pytania. 2. Kliknij element HTML. 3. Kliknij ikonę Pokaż właściwości, a następnie w panelu Właściwości kliknij dwukrotnie właściwość HTML. 4. Do okna HTML wpisz poniższy tekst i kliknij przycisk OK. <fieldset style="border:0;"> <legend>etykieta pytania</legend> 5. Kliknij ikonę Narzędzia i przeciągnij element HTML w prawą stronę od pytania. 6. Kliknij element HTML. 7. W panelu Właściwości kliknij dwukrotnie właściwość HTML. 8. Do okna HTML wpisz poniższy tekst i kliknij przycisk OK. </fieldset> Wyświetlanie wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie IBM Cognos Analytics - Reporting Funkcje ułatwień dostępu można wyświetlić w wyniku raportu, jeśli raport zostanie uruchomiony za pośrednictwem programu Cognos Analytics - Reporting. O tym zadaniu Po włączeniu wyniku raportu z ułatwieniami dostępu w programie Cognos Analytics - Reporting można przetestować funkcje ułatwień dostępu, które zostały dodane do raportu. Procedura 1. W programie Cognos Analytics - Reporting kliknij ikonę Opcje uruchamiania. 2. Kliknij opcję Pokaż opcje uruchamiania. 3. Zaznacz pole wyboru Dołącz funkcje ułatwień dostępu. Przykład warunkowe wyświetlanie listy pod wykresem dla raportu z ułatwieniem dostępu Wykresy są renderowane jako obrazy w wynikach raportu, takich jak HTML i PDF. W rezultacie użytkownicy z upośledzonym narządem wzroku mają trudności z nawigacją, a czytniki ekranów nie mogą przekazywać informacji pokazywanych na wykresach. Aby ułatwić dostęp do raportów, możesz dodać układ warunkowy, pokazujący odpowiedniki listy lub tabeli przestawnej wykresu, gdy funkcje ułatwień dostępu są włączone dla wyniku raportu. Aby ustawić ten układ warunkowy, użyj bloku warunkowego zawierającego listę lub tabelę przestawną oraz funkcję raportu IsAccessible. Funkcja IsAccessible jest funkcją logiczną, która zwraca wartość Tak (lub prawda), gdy funkcje ułatwień dostępu są włączone dla wyniku raportu oraz Nie (lub fałsz), gdy funkcje te nie są włączone. Z tego względu lista lub tabela przestawna staje się warunkowa i pojawia się jedynie w przypadku włączenia opcji wyniku raportu. Ponadto należy dodać tekst alternatywny dla obiektu wykresu, tak aby czytniki ekranu mogły sygnalizować użytkownikom, że pojawi się dostępna lista lub tabela przestawna. 12 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Procedura 1. Otwórz IBM Cognos Analytics - Reporting z pakietem Sprzedaż WIO (zapytanie). 2. Utwórz nowy raport z wykresem kołowym. 3. Dodaj elementy danych do wykresu. Kliknij ikonę Dane i z karty Źródło wykonaj następujące czynności: v Rozwiń Sprzedaż (zapytanie) i Sprzedaż, a następnie wstaw Ilość do obszaru Miara domyślna. v Rozwiń Produkty i wstaw Linię produktów do obszaru Serie (wycinki koła). 4. Uruchom raport, aby wyświetlić wykres. 5. Dodaj tekst alternatywny dla wykresu kołowego: v Wybierz wykres, kliknij ikonę Właściwości dwukrotnie właściwość Tekst alternatywny. v Wybierz Określony tekst i kliknij przycisk wielokropka (...). v Wpisz tekst domyślny dla wykresu, np. i w panelu Właściwości kliknij Wykres kołowy przedstawiający ilość sprzedaży według linii produktów jako procent sprzedaży całkowitej. Lista odpowiedników znajduje się poniżej. Jeśli chcesz dodać tekst alternatywny w dodatkowych językach, kliknij przycisk dodawania. 6. Kliknij ikonę Narzędzia i z grupy Zaawansowane wstaw obiekt Bloki warunkowe pod wykresem. 7. Wybierz blok warunkowy, a następnie w panelu Właściwości kliknij dwukrotnie właściwość Zmienna bloku. 8. W sekcji Zmienna wybierz opcję Nowa zmienna logiczna i wpisz nazwę dla zmiennej (np. accessibility_condition). 9. W polu dialogowym Wyrażenie raportu określ wyrażenie, które definiuje zmienną: v Na karcie Funkcje rozwiń Funkcje raportu i wstaw funkcję IsAccessible do pola Definicja wyrażenia. v Wpisz nawias zamykający na końcu funkcji IsAccessible () i kliknij OK. 10. Wybierz blok warunkowy, a następnie w panelu Właściwości zmień właściwość Bieżący blok na Tak. 11. Kliknij ikonę Narzędzia i dodaj listę wewnątrz bloku warunkowego. 12. Dodaj te same elementy danych z wykresu do listy. Kliknij ikonę Dane i z karty Źródło wykonaj następujące czynności: v Rozwiń Sprzedaż (zapytanie) i Produkty, a następnie wstaw Linię produktów do listy. v Rozwiń Sprzedaż i wstaw Ilość jako drugą kolumnę na liście. 13. Dodaj tekst podsumowania do listy: v Wybierz listę i w panelu Właściwości kliknij dwukrotnie właściwość Tekst podsumowania. v Wybierz Określony tekst i kliknij przycisk wielokropka (...). v Wpisz tekst domyślny dla listy, np. Pierwsza kolumna zawiera listę wszystkich linii produktów, natomiast druga - ilości sprzedaży. Rozdział 2. Tworzenie raportu z ułatwieniami dostępu 13
Jeśli chcesz dodać tekst alternatywny w dodatkowych językach, kliknij przycisk dodawania. 14. Wybierz blok warunkowy, a następnie w panelu Właściwości zmień właściwość Bieżący blok na Nie. 15. Kliknij ikonę Opcje uruchamiania, kliknij opcję Pokaż opcje uruchamiania i zaznacz pole wyboru Dołącz funkcje ułatwień dostępu. 16. Uruchom raport. Wyniki Ponieważ właśnie postanowiłeś uwzględnić funkcje ułatwień dostępu, wyświetlany jest zarówno wykres, jak i lista. Gdy czytnik ekranu napotka obraz dla wykresu, odczyta tekst alternatywny, który dodałeś. Jeśli odznaczysz pole wyboru Dołącz funkcje ułatwień dostępu i ponownie uruchomisz raport, wyświetlany będzie tylko wykres. Rysunek 4. Raport przedstawiający wykres kołowy i listę 14 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Dodatek. Informacje o tym podręczniku Niniejszy dokument dotyczy produktu IBM Cognos Analytics. Produkt Cognos Analytics integruje operacje raportowania, modelowania, analizowania, a także kokpity, scenariusze, metryki i zarządzanie zdarzeniami, co ułatwia zrozumienie danych organizacji i podejmowanie skutecznych decyzji biznesowych. Dokumentację produktów w sieci WWW, w tym wszystkie publikacje przetłumaczone na inne języki, można znaleźć w Centrum Wiedzy IBM (http://www.ibm.com/support/ knowledgecenter). Informacje dotyczące przyszłych zmian W niniejszej dokumentacji opisano obecną funkcjonalność produktu. W dokumentacji mogą pojawiać się odwołania do elementów, które nie są jeszcze dostępne. Przedstawione informacje nie powinny być traktowane jako podstawy do wnioskowania o dostępność funkcji. Wszelkie odwołania i informacje nie stanowią zobowiązania, obietnicy ani zobowiązania prawnego do dostarczania jakiegokolwiek materiału, kodu lub funkcji. Opracowanie i wprowadzenie na rynek funkcji i funkcjonalności oraz czas, w którym to nastąpi, zależą wyłącznie od decyzji IBM. Wyłączenie odpowiedzialności dotyczącej podawanych przykładów Spółka Przykładowe biuro wycieczek, spółka Wycieczki i obozy, Sprzedaż WIO, wszelkie odmiany nazw Przykładowe biuro wycieczek oraz Wycieczki i obozy, a także przykłady planowania to nazwy fikcyjnych operacji biznesowych, które zostały wykorzystane wraz z przykładowymi danymi do projektowania przykładowych aplikacji dla IBM i klientów IBM. Te fikcyjne rekordy zawierają przykładowe dane wykorzystywane w transakcjach sprzedaży, dystrybucji produktów, operacjach finansowych i zarządzaniu zasobami ludzkimi. Wszelkie podobieństwo do rzeczywistych nazw, adresów, numerów kontaktowych oraz wartości transakcji jest przypadkowe. Inne przykładowe pliki mogą zawierać fikcyjne dane wygenerowane ręcznie lub maszynowo, fakty pochodzące ze źródeł uniwersyteckich lub publicznie dostępnych albo dane wykorzystane za zgodą właściciela praw autorskich do użytku jako dane przykładowe w przykładowych aplikacjach. Przywoływane nazwy produktów mogą być znakami towarowymi odpowiednich właścicieli. Powielanie bez upoważnienia jest zabronione. 15
16 IBM Cognos Analytics Wersja 11.0: Ułatwienia dostępu podręcznik
Indeks B bloki warunkowe raporty z ułatwieniem dostępu 13 S subskrypcja włączanie zapisanego wyniku z ułatwieniami dostępu 6 L logowanie nawigacja przy użyciu klawiatury 3 O obrazy dodawanie tekstu alternatywnego 8 opcje uruchamiania opcje ułatwień dostępu 12 P planowanie raportów włączanie zapisanego wyniku z ułatwieniami dostępu 6 preferencje użytkownika ułatwienia dostępu 3 pytania powiązanie elementów tekstowych 11 tworzenie powiązań etykiet w celu utworzenia dostępnych pytań 10 R raporty z ułatwieniem dostępu 7 bloki warunkowe 13 dodawanie tekstu alternatywnego 8 dodawanie tekstu podsumowania 9 nagłówki 10 określanie nagłówków komórek w tabelach 10 opcje wyniku raportu 12 tworzenie powiązań etykiet z elementami sterującymi pytań 10 wyróżnianie tekstu 10 T tabele dodawanie tekstu podsumowania 9 określanie nagłówków komórek 10 tekst tworzenie etykiet dla pytań 11 tekst alternatywny ułatwienia dostępu 8 tekst podsumowania dodawanie do tabel 9 U ułatwienia dostępu w programie Cognos Analytics 1 W właściwości raportu włączanie obsługi ułatwień dostępu 6 włączanie funkcji ułatwień dostępu preferencje użytkownika 3 włączanie ustawień dostępu 3 wykresy dodawanie tekstu alternatywnego 8 raporty z ułatwieniem dostępu 13 wynik z ułatwieniami dostępu planowanie 6 subskrypcja 6 wyniki raportów opcje ułatwień dostępu 12 17