Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 3 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego 1
Plan wykładu Wprowadzenie do diagramu MSMD Analiza efektów strefy wolnego handlu i unii celnej na diagramie MSMD Jednolity Rynek Europejski a przepływ dóbr 2
Krzywa popytu na import (MD) cena S H cena P* 1 2 P P 3 P D H MD H P Z Z C C Q M M M 3
cena Krzywa podaży importu (MS) cena S F 3 P P P* 1 2 XS F, MS H. D F C Z Z X X C Q X 4
Dobrobyt i krzywa popytu na import cena S H cena efekt ToT 1 NB: E=B+D P* 2 P P A B C D C E 3 P P D H MD H Z Z C C Q M M M 5
cena P P P* Dobrobyt i krzywa podaży eksportu cena A C E B D D F F=C+E S F 3 1 2 XS F = MS H. D F C X X C Q X Z Z 6
MFN (KNU) analiza ceł cena na granicy cena krajowa MS with T P FT P -T XS=MS T P MS P FT MD X F M H X =M X FT = M FT M M FT 7
Efekty dobrobytowe: Home Spadek importu - strata C (Efekt wielkość handlu) Spadek border price zysk, obszar B (Border price effect) Efekt netto = -C+B Alternatywnie: Zmiana nadwyżki konsumenta (A+C). cena krajowa P P FT P -T A B C T.vol. MD Wzrost dochodów z ceł +A+B. Efekt netto B-C M M =X M FT =X FT 8
Efekty dobrobytowe: Zagranica Spadek eksportu, -D (Trade volume effect) Spadek border price creates loss equal to area -B (Border price effect, ToT effect) Efekt netto = -D-B Alternatywnie: Zmiany w nadwyżkach prywatnych (konsument plus producent) -D-B cena na granicy P FT P -T B XS=MS D X X FT X F 9
Efekty dobrobytowe razem Kraj C+B Zagranica D-B cena krajowa Świat D-C Kraj (-C+B>0) korzysta gdyż zagraniczni partnerzy pokrywają częściowo koszty cła (B). P P FT A B C MS D P -T MD M H M =X M FT =X FT 10
Konsekwencje dystrybucyjne Krajowi konsumenci tracą E+C 2 +A+C 1 ; Krajowi producenci zyskują E, Krajowe dochody z cła A+B Netto zmiany = B-C 2 +-C 1 (równe B-C po lewej) euro cena krajowa euro S H P P FT P -T A C MS B D B E C 2 A C 1 P P FT P -T MD D H M Z Z C C Q 11
Dyskryminacyjna liberalizacja Analiza dyskryminacyjnych układów handlowych wymaga Przynajmniej 3 krajów Przynajmniej 2 integrujących się Przynajmniej jednego wyłączonego Możliwości analizy nie tylko w kraju ale również świata Diagram MD-MS dwa źródła importu 12
RoW Równowaga wolnym handlu P H cena na granicy cena na granicy cena krajowa XS R XS P MS 1 2 P FT MD X R X P X RoW X P M=X P +X R M H 13
MFN tariff RoW cena na granicy P cena na granicy H cena krajowa MS MFN XS R XS P MS P -T 1 2 T P P FT P MD X R X P X RoW X P 14 X R X P M H M M=X P +X R
Plan wykładu Przypomnienie diagramu MSMD Analiza efektów strefy wolnego handlu i unii celnej na diagramie MSMD Jednolity Rynek Europejski a przepływ dóbr 15
Dyskryminacyjna liberalizacja Zakładamy, że H znosi cła tylko w stosunku do P Nowa krzywa MS Liberalizacja przesuwa w górę MS gdzieś pomiędzy wolnym handlem a handlem z T (MFN) 16
Dyskryminacyjna liberalizacja handlu cena na granicy RoW cena na granicy P cena krajowa H MS MFN MS PTA XS R XS P MS P P P P -T P -T T P a p* T 1 MD X RoW X R X R X P X P M M X P M H 17
Ceny, dyskryminacyjna liberalizacja handlu cena na granicy XS R cena na granicy XS P cena krajowa MS MFN MS PTA P -T P -T T P P -T P MS P MD X R X R X P X P M M X RoW X P M H 18
Zmiany w ilości cena na granicy XS R cena na granicy XS P cena krajowa MS MFN MS PTA P -T P -T T P P -T P MS P MD X R X R X P X P M M X RoW X P M H 19
Zmiany w dobrobycie H zmiana netto = A+B-C P zmiana netto = +D RoW s zmiana netto = -E cena na granicy RoW cena na granicy cena krajowa XS R P H XS P A P -T P -T E P D P P P -T P -T C B MD X R X R X P X P X R M M X RoW X P M H 20
Struktura handlu pomiędzy H, P i RoW H Dobro 1 Dobro 1 Dobro 2 Dobro 2 P Dobro 3 RoW Dobro 3 21
Skutki unii celnej FTA vs CU Zakładamy symetrie pomiędzy 3 krajami (H, P i RoW) CU - Wspólna Zewnętrzna Taryfa Celna - Common External Tariff (CET) równą T W rzeczywistości bardziej złożony problem Analiza rekombinacja wniosków z analizy bilateralnej Dobro 1, analiza taka sama Dobro 2, H jest P 22
Dobrobytowe skutki unii celnej, analiza dla kraju H Rynek dobra 1 Zmiany w H = A+B-C 1 -C 2 Rynek dobra 2 euro euro Zmiany w H = +D 1 +D 2 NB: D 1 =C 1 Netto H=A+B-C 2 +D 2 Wpływ na P identyczny RoW traci P P -T D 2 XS P D 1 C 2 C 1 P -T B A MD X P X P X P X R X P M M P 23
Plan wykładu Przypomnienie diagramu MSMD Analiza efektów strefy wolnego handlu i unii celnej na diagramie MSMD Tworzenie unii celnej w Europie cd. Jednolity Rynek Europejski a przepływ dóbr 24
Plan wykładu Przypomnienie diagramu MSMD Analiza efektów strefy wolnego handlu i unii celnej na diagramie MSMD Jednolity Rynek Europejski a przepływ dóbr 25
Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Program JAE - pro-podażowy Usunięcie barier w mobilności - liberalizacja Stworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości zbliżanie przepisów prawnych, wykonawczych i administracyjnych mających bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie jednolitego rynku Działania regulacyjne tylko w zakresie niezbędnym Realizacja polityk wspólnotowych i krajowych wspierających tworzenie jednolitego rynku 26
Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Kontrola towarów w punktach granicznych Uproszczenie procedury granicznej (dokumenty handlowe, gromadzenie danych statystycznych SAD (Single Administrative Document) Od 1993 tylko w obrotach zewnętrznych Likwidacja granicznej kontroli weterynaryjnej i fitosanitarnej Kontrola w miejscu załadunku i miejscu przeznaczenia Harmonizacja warunków higienicznych i zdrowotnych System inspekcji warunków hodowlanych System inspekcji produkcji i wydawania certyfikatów Przepisy dot. swobody przemieszczana się osób 27
Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Likwidacja ograniczeń w transporcie Zniesienie kontyngentów w transporcie drogowym, granicznej kontroli pojazdów zarejestrowanych na teranie WE Liberalizacja lotniczych przewozów towarowych, Harmonizacja zasad: Przewozu towarów niebezpiecznych Bezpieczeństwa towarów Kontroli pracy kierowców 28
Zdefiniowanie barier Bariery techniczne Restrykcje techniczne i administracyjne ograniczające swobodę Standardy techniczne Normy jakościowe Wymogi dopuszczające produkt do obrotu System nadzoru nad rynkiem produktów w obrocie Dyskryminacja przy przetargach na zamówienia publiczne (firm zagranicznych) Ograniczenia w zakładaniu filii przedsiębiorstw Ograniczenia w możliwości zakładania działalności 29
Bariery techniczne Standardy techniczne Zdefiniowanie barier Stare podejście standardy określane w formie dyrektyw Nowe podejście dyrektywy podstawowe wymagania w zakresie ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, konsumenta i środowiska naturalnego. Dobrowolne o ile producenci przejdą procedurę zgodności określoną w normach Zharmonizowana procedura certyfikacji obejmuje od kształtowania produktu, proces produkcyjny po system kontroli Produkty otrzymują znak zgodności europejskiej 30
Zdefiniowanie barier Bariery fiskalne Problem z różnicach w narodowych stawkach i strukturach podatków pośrednich Przejściowy wspólny system podatków pośrednich (VAT) Zasady opodatkowania kraju przeznaczenia Określenie minimalnych stawek VAT stawka podstawowa nie niższa niż 15%, stawki zredukowane nie niższe niż 5% Zakupy osób podróżujących opodatkowanie w kraju pochodzenia Współpraca władz administracyjnych przy wprowadzaniu i egzekwowaniu wspólnych systemów podatkowych Przyjęcie minimalnych zharmonizowanych stawek akcyzy 31
Bariery fiskalne Zdefiniowanie barier Harmonizacja stawek celnych podatku akcyzowego Wyroby tytoniowe minimalna stawka celna 57%, minimalna kwota akcyzy na 1000 sztuk 70 euro Napoje alkoholowe w zależności od zawartości alkoholu Paliwa mineralne minimalna stawka (benzyna bezołowiowa 359 euro/1000 litrów, olej napędowy 350 euro/1000 litrów 32
Bariery poza-taryfowe, analiza dla kraju H Podstawowa różnica nie ma strat w dobrobycie wynikających z mniejszych wpływów celnych do budżetu Rynek dobra 1 Zmiany w H = A+F Rynek dobra 2 Zmiany H = +D euro P D P -T XS euro P P -T F A MD Netto =A+F+D Positive P ma takie same korzyści RoW traci X P X P X R X P X P M M P 33