EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE PILNA REZOLUCJA: Kryzys finansowy na podstawie sprawozdania złożonego przez Oscara Daría Péreza (Parlandino) i Manuela Antónia dos Santosa (PE, PSE w imieniu Komisji Spraw Gospodarczych, Finansowych i Handlowych Środa, 8 kwietnia 2009 r. Madryt (Hiszpania) RE\782190.doc PE100.516v01-00
EUROLAT Pilna rezolucja z dnia 8 kwietnia 2009 r. Madryt (Hiszpania) [na podstawie sprawozdania złożonego przez Oscara Daría Péreza (Parlandino) i Manuela Antónia dos Santosa (PE, PSE) w imieniu Komisji Spraw Gospodarczych, Finansowych i Handlowych] Kryzys finansowy Europejsko-latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając art. 8 ust. 3 i 4, art. 16 ust. 3 i 4 oraz art. 17 ust. 1 Regulaminu, uwzględniając dokumenty robocze przedstawione przez latynoamerykańską i europejską składową Zgromadzenia w sprawie globalizacji i kryzysu finansowego, w których wyrażono potrzebę podjęcia wszechstronnych i kompleksowych środków umożliwiających stawienie czoła kryzysowi i złagodzenie jego skutków dla osób najbardziej zagrożonych, uwzględniając zalecenia komisji ekspertów przy przewodniczącym Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych z 19 marca 2009 r. dotyczące reformy międzynarodowego systemu walutowego i finansowego, A. mając na uwadze, że Zgromadzenie Europejsko-latynoamerykańskie jest instytucją parlamentarną międzyregionalnego partnerstwa strategicznego między Unią Europejską a Ameryką Łacińską i Karaibami oraz że Zgromadzenie jako instytucja odpowiedzialna za parlamentarne doradztwo, kontrolę i monitorowanie partnerstwa pracuje na rzecz jego wzmocnienia, rozwoju i widoczności za pośrednictwem swoich uprawnień do przyjmowania rezolucji przekazywanych uczestnikom szczytu UE-AŁK oraz instytucjom, organom, grupom i konferencjom ministerialnym poświęconym rozwojowi partnerstwa, B. mając na uwadze, że liderzy największych gospodarek świata, którzy zebrali się w listopadzie 2008 r. na spotkaniu grupy G-20, za źródło kryzysu uznali niedostateczną koordynację i brak spójności polityk makroekonomicznych, a także niewłaściwe i nietrwałe reformy strukturalne w skali światowej, C. mając na uwadze potrzebę oceny obecnego spotkania grupy G-20, popieramy główny cel liderów grupy G-20 i zapowiedź konkretnych działań mających na celu powstrzymanie światowej recesji; wyrażamy zadowolenie z porozumień londyńskich; istotne jest stworzenie wspólnego funduszu w wysokości biliona dolarów z przeznaczeniem na wzmożenie wymiany handlowej, jak również likwidacja tajemnicy bankowej, D. mając na uwadze potrzebę reorganizacji Międzynarodowego Funduszu Walutowego, grupa G-20 postanowiła przekazać funduszowi dodatkowe pół biliona dolarów na wzmocnienie jego roli światowego pożyczkodawcy; dzięki temu będzie on dysponować kwotą 750 mld dolarów na pomoc dla licznych krajów dotkniętych kryzysem, lecz konieczna jest rewizja warunków, jakie MFW narzucił wielu krajom, ponieważ jeśli zostaną one ponownie zastosowane, spowodują pogłębienie się recesji, E. mając na uwadze, że Światowa Organizacja Handlu odnotowała, iż rok 2008 był pierwszym rokiem w tym ćwierćwieczu, w którym nastąpił spadek wymiany handlowej PE100.516v01-00 2/6 RE\782190.doc
na świecie; kluczem wyjścia z kryzysu jest ożywienie handlu światowego, dlatego też grupa G-20 postanowiła, że z kwoty biliona dolarów przewidzianych w budżecie podczas szczytu, 250 mld dolarów zostanie przeznaczonych na ożywienie handlu światowego, a 100 mld dla międzynarodowych banków rozwoju; w kontekście walki z protekcjonizmem członkowie grupy G-20 zobowiązali się do niestosowania środków protekcjonistycznych celem powstrzymania kryzysu w skali lokalnej; w związku z tym uważamy za konieczne natychmiastowe wznowienie negocjacji rundy dauhańskiej, a także ożywienie porozumień między UE i różnymi blokami Ameryki Łacińskiej, F. mając na uwadze, że jeśli chodzi o decyzje grupy G-20 w kwestiach regulacji finansowej i rajów podatkowych, nowa regulacja będzie surowsza w odniesieniu do instytucji finansowych innych niż banki i że będzie musiała jednocześnie gwarantować większą kontrolę i nadzór nad systemem bankowym celem zapewnienia przejrzystości jego funkcjonowania i skutecznych działań ostrożnościowych, G. mając na uwadze, że dokument końcowy szczytu w Londynie obejmuje 29 punktów, a tylko punkt 28 zawiera zobowiązanie do walki z zagrożeniem nieodwracalnymi zmianami klimatu, potwierdzamy potrzebę osiągnięcia na konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu, która ma odbyć się w Kopenhadze w grudniu 2009 r., wspólnego porozumienia obejmującego różne zobowiązania poszczególnych państw; w szczególności podkreślamy potrzebę zmiany wzorców zużycia energii celem ograniczenia efektu cieplarnianego, H. mając na uwadze, że zapoczątkowany w Stanach Zjednoczonych kryzys finansowy spowodował brak płynności na rynkach międzynarodowych i destabilizację sektora bankowego, co w krótkim czasie przyniosło negatywne skutki dla wszystkich gospodarek świata, a w szczególności spadek popytu z będącym jego następstwem spowolnieniem produkcji i światowego wzrostu gospodarczego, gwałtowny wzrost bezrobocia oraz szybki wzrost ubóstwa, I. mając na uwadze, że w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach spadek wywozu towarów i napływu kwot przesyłanych przez emigrantów może oznaczać początek recesji gospodarczej w całym regionie, utrudniającej zwalczanie ubóstwa i nierówności, J. mając na uwadze, że kryzys, który ma nie tylko wymiar finansowy i gospodarczy, lecz również zbiegł się z kryzysem klimatycznym, a zatem ma także wymiar społeczny i konsekwencje polityczne, dotyczy również takich aspektów jak migracje, bezpieczeństwo żywnościowe, demokracja i praworządność, ochrona środowiska, zwalczanie ubóstwa niektórych spośród wielu ważnych czynników niezbędnych do rozwoju i postępu społeczeństw, K. mając na uwadze, że kryzys nie osiągnął jeszcze apogeum oraz że obecna recesja może potrwać dłuższy czas, L. mając na uwadze, że wzajemna zależność krajów uprzemysłowionych, wschodzących i rozwijających się wymaga kompleksowej reakcji, nie tylko ze strony państw należących do grupy G-8 lub grupy G-20, ale także na szczeblu Organizacji Narodów Zjednoczonych i że wszelkie proponowane działania muszą uwzględniać reperkusje we wszystkich krajach, 1. wzywa rządy państw objętych strategicznym partnerstwem międzyregionalnym UE- AŁK do stworzenia mechanizmów i skoordynowanych polityk, które w ramach filarów RE\782190.doc 3/6 PE100.516v01-00
partnerstwa będą sprzyjały podjęciu antycyklicznych środków monetarnych i fiskalnych stymulujących działalność gospodarczą, będą wspierać spójność społeczną i które umożliwią przezwyciężenie kryzysu finansowego i gospodarczego oraz złagodzenie jego skutków dla osób i sektorów najbardziej zagrożonych; 2. zwraca się do rządów uczestniczących w szczycie UE-AŁK o podjęcie działań ukierunkowanych na zwiększenie popytu, takich jak wsparcie popytu gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, wsparcie zatrudnienia, bezpośrednie zwiększenie popytu poprzez inwestycje publiczne i modernizację infrastruktury; 3. wzywa do wspólnego wysiłku na rzecz zagwarantowania dostępu do niskooprocentowanych kredytów dla gospodarstw domowych i dla przedsiębiorstw, a szczególnie małych i średnich przedsiębiorstw, jako części strategii na rzecz przywrócenia zaufania do systemu bankowego; 4. proponuje, aby zgodnie z zaleceniem Międzynarodowej Organizacji Pracy centralnym elementem wszystkich działań na rzecz walki z recesją było tworzenie miejsc pracy; 5. proponuje uznanie za szczególny priorytet inwestycji i projektów współpracy w dziedzinach badań i rozwoju, innowacji technologicznej i edukacji; 6. zwraca się do rządów państw objętych strategicznym partnerstwem międzyregionalnym UE-AŁK o zapewnienie obywatelom ochrony w czasie kryzysu poprzez zwalczanie spekulacji oraz za pomocą szczegółowych działań sprzyjających zatrudnieniu i umacniających usługi publiczne gwarantujące korzystanie z szeregu praw socjalnych o powszechnym zasięgu, równego dostępu do darmowej opieki zdrowotnej i edukacji, jak również szczegółowych działań ochronnych zorientowanych na grupy ryzyka, a tym samym zapewnienie równości szans umożliwiającej postępy na drodze ku pełnemu rozwojowi społeczeństw; 7. usilnie wzywa uczestników szczytu UE-AŁK, by uniknęli przyjęcia środków protekcjonistycznych, które fatalnie wpływają na wzrost gospodarczy, a w dłuższej perspektywie odbijają się bezpośrednio na społeczeństwie, które ma być nimi chronione; 8. zwraca się do rządów państw objętych strategicznym partnerstwem międzyregionalnym UE-AŁK o współpracę nad zasadniczą rewizją warunków negocjacji rundy dauhańskiej w ramach WTO w celu dojścia do pełnego i zrównoważonego porozumienia, które umożliwi zdynamizowanie handlu międzynarodowego z korzyścią dla wszystkich stron; również negocjacje dotyczące partnerstwa UE-Mercosur, UE-Ameryka Środkowa i UE- Wspólnota Andyjska powinny nabrać nowego rozpędu celem jak najszybszego ich zakończenia; 9. zaleca państwom objętym międzyregionalnym strategicznym partnerstwem UE-AŁK, a zwłaszcza tym, które wchodzą również w skład grupy G-20, by poparły reformę międzynarodowego systemu finansowego opartą na zasadach przejrzystości, odpowiedzialności, skuteczności i uczciwości oraz by domagały się także reformy organizacji międzynarodowych, takich jak Światowa Organizacja Handlu; 10. zaleca zwłaszcza uczestnikom szczytu UE-AŁK, by poparli reformę systemu zarządzania MFW, w tym bardziej odpowiednią reprezentację gospodarek wschodzących, a także zwiększenie środków finansowych będących w gestii MFW; PE100.516v01-00 4/6 RE\782190.doc
11. wyraża zadowolenie z rezultatów londyńskiego szczytu z dnia 2 kwietnia, który przeznaczył bilion dolarów na odnowę systemu kredytowego, ożywienie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, stworzył warunki dla przywrócenia zaufania, umocnił regulację finansową, zreformował instytucje finansowe, stał się impulsem dla handlu i inwestycji na skalę światową oraz odrzucił protekcjonizm; 12. popiera konkluzje niedawnego szczytu grupy G-20, który odbył się w Londynie w dniu 2 kwietnia, i całkowicie się z nimi zgadza, oraz usilnie wzywa wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania wyżej wspomnianych decyzji w ramach różnych organizacji wielostronnych, w tym w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych, oraz do podjęcia zobowiązań krajowych i regionalnych, które doprowadzą do ich realizacji; 13. popiera inicjatywę grupy G-20 oraz zwołanie przez Organizację Narodów Zjednoczonych konferencji na najwyższym szczeblu, która odbędzie się w czerwcu bieżącego roku, mającej na celu przekształcenie światowego systemu finansowego i gospodarczego w system bardziej sprawiedliwy i demokratyczny; 14. proponuje, by wszystkie rynki finansowe, produkty i uczestniczące podmioty podlegały bez wyjątku i niezależnie od kraju pochodzenia regulacji i nadzorowi, w którym to celu konieczne jest sporządzenie i zatwierdzenie przez wszystkie państwa listy sankcji przeciwko rajom podatkowym (offshores) oraz pilne uregulowanie funduszy hedgingowych, funduszy spekulacyjnych i agencji ratingowych; zwraca się do państw UE-AŁK, by natychmiast zlikwidowały wszelkie raje podatkowe znajdujące się na swoim terytorium, a także by dążyły na arenie międzynarodowej do likwidacji wszystkich pozostałych rajów podatkowych oraz do karania przedsiębiorstw i osób prywatnych korzystających z ich usług; 15. zaleca z uwagi na okoliczności polityczne stworzenie instytucji regionalnych mających za cel zarządzanie długiem publicznym w Europie i w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach oraz określenie potrzeb związanych z jego finansowaniem; 16. zwraca się o ułatwienie przepływu pracowników między państwami objętymi strategicznym partnerstwem; 17. zwraca się o dalsze traktowanie ochrony środowiska naturalnego i zapobiegania zmianom klimatycznym jako kwestii priorytetowych; państwa objęte strategicznym partnerstwem powinny inwestować w technologie i alternatywne źródła energii odnawialnych (w tym biopaliwa) i działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego, szczególnie ukierunkowane na powstrzymanie wylesiania i emisji gazów cieplarnianych; 18. wzywa do poszanowania zasady praworządności i praw politycznych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych obywateli w kontekście działań na rzecz restrukturyzacji międzynarodowego systemu finansowego oraz inwestycji na rzecz światowego ożywienia gospodarczego; 19. proponuje, by w celu realizacji powyższych zaleceń partnerstwo UE-AŁK rozważyło przyjęcie inicjatywy opartej na strategii lizbońskiej UE, w ramach której zostaną wyznaczone cele związane ze wzrostem i z zatrudnieniem oraz zostaną określone linie przewodnie współpracy międzyregionalnej w zakresie ochrony środowiska naturalnego, nauki i technologii oraz edukacji, zmierzającej do stworzenia społeczeństwa wiedzy, RE\782190.doc 5/6 PE100.516v01-00
sprzyjania bezpieczeństwu energetycznemu i dostosowania się do gospodarki o ograniczonej emisji związków węgla; zwraca się o to, by inicjatywę tę powiązać z realizacją milenijnych celów rozwoju; * * * 20. zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji przewodnictwu szczytu UE-AŁK, przewodnictwu spotkania ministerialnego Grupy z Rio, Radzie Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej, a także parlamentom państw członkowskich Unii Europejskiej i wszystkich państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Andyjskiemu i Parlamentowi Mercosuru. PE100.516v01-00 6/6 RE\782190.doc