AUTOR PROGRAMU: Agata Kudełka Nauczyciel mianowany Prawa autorskie: Agata Kudełka PROGRAM ZAJĘĆ DYDAKTYCZNO WYRÓWNAWCZYCH Z UCZNIEM SŁABYM JĘZYK POLSKI KLASY I GIMNAZJUM CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program zajęć dydaktycznych przeznaczony jest do realizacji w klasach I gimnazjum, dla uczniów z trudnościami w nauce, często niezwiązanymi z poważnymi deficytami intelektualnymi, dotyczącymi szczególnie czytania ze zrozumieniem różnych tekstów kultury, redagowania krótszych i dłuższych form wypowiedzi pisemnych, uzupełnienia wiadomości i umiejętności z różnych działów nauki o języku i wypowiadania się na zajęciach dydaktycznych. Program ten służy głównie do wyrównywania poziomu wiedzy uczniów słabszych, którzy nie nadążają z opanowaniem materiału razem ze wszystkimi uczniami w czasie lekcji. W tworzeniu programu korzystałam z podstawy programowej, programu nauczania języka polskiego i dostępnej literatury. Przeznaczony jest do realizacji w formie zajęć pozalekcyjnych i można go korygować, dopasowując do indywidualnych potrzeb uczniów. Zajęcia z uczniem słabym są prowadzone raz w tygodniu. DZIEDZINY AKTYWNOŚCI 1. Czytanie ze zrozumieniem. 2. Redagowanie krótszych i dłuższych form wypowiedzi. 3. Swobodne wypowiadanie się na dany temat. 4. Uzupełnianie wiadomości ze wszystkich działów gramatyki. 5. Korzystanie ze słowników, encyklopedii i innych źródeł wiedzy. 6. Rozwiązywanie zadań testów kompetencji z zakresu przedmiotów humanistycznych. CEL GŁÓWNY Wyrównywanie braków w opanowaniu podstawowych wiadomości, motywowanie ucznia do samodzielnej pracy, kształcenie szeregu umiejętności niezbędnych do kontynuowania nauki. 1

CELE SZCZEGÓŁOWE; Doskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem różnych tekstów kultury. Rozwijanie umiejętności samodzielnego redagowania i pisania krótkich i dłuższych tekstów na dany lub dowolny temat, ze zwróceniem uwagi na poprawność pod względem gramatycznym, stylistycznym i ortograficznym oraz czytelności i estetyczności pisma. Wzbogacanie zasobów słownictwa uczniów i wiedzy o otaczającym świecie. Kształcenie różnych form wypowiedzi. Rozwijanie zainteresowań czytelniczych, motywowanie do czytania i krytycznego odbioru utworów literackich i innych tekstów kultury. Wdrażanie do uważnego i aktywnego słuchania nauczyciela i kolegów. Utrwalanie zasad ortograficznych, ze zwróceniem uwagi na umiejętne stosowanie ich w praktyce. Doskonalenie umiejętności korzystania z dostępnych słowników i encyklopedii. Wdrażanie do samodzielnego uczenia się i poszukiwania wiedzy. Kształcenie umiejętności poprawnego rozwiązywania zadań testowych. TREŚCI KSZTAŁCENIA. Propozycje realizacji treści Czytanie ze zrozumieniem Cele operacyjne umiejętności ucznia czyta wyraźnie, głośno zdaniami, przestrzega znaków interpunkcyjnych, doskonali technikę czytania cichego ze zrozumieniem, przestrzega właściwego przestankowania, intonacji i akcentów emocjonalnych, potrafi zredagować i odpowiedzieć na pytania o treść czytanego tekstu, umie wyszukać w tekście wyrazy, zdania, fragmenty, określa świat przedstawiony w tekście epickim i sytuację liryczną w poezji, określa cechy liryki, określa funkcję podstawowych środków stylistycznych, wyjaśnia przyczyny i skutki wydarzeń, dokonuje charakterystyki postaci, dokonuje prób oceny bohaterów utworu, dokonuje analizy i interpretacji tekstu lirycznego, odczytuje sens dosłowny i przenośny tekstów poetyckich. Uwagi o realizacji 2

Redagowanie krótszych i dłuższych form wypowiedzi Swobodne wypowiadanie się na dany temat samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela redaguje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie, tworzy kilkuzdaniową wypowiedź na określony temat, pisze poprawnie: ogłoszenie, zaproszenie, notatkę encyklopedyczną, plan wydarzeń, instrukcję obsługi, przepis na wykonanie czegoś, dedykację, życzenia, podziękowanie, notatkę biograficzną i inne, samodzielnie redaguje: dzieje bohatera, charakterystykę, opis reprodukcji, list streszczenie, sprawozdanie, recenzję, rozprawkę, przepis kulinarny i inne, pisze starannie pod względem ortograficznym i stylistycznym, samodzielnie korzysta ze słownika ortograficznego. stale wzbogaca i poszerza zasób słownictwa, opowiada treść przeczytanych tekstów literackich, redaguje wypowiedzi na podstawie ilustracji, własnych przeżyć, filmów lub tekstów prasowych, wypowiada się poprawnie pod względem gramatycznym i stylistycznym, samodzielnie korzysta ze słownika frazeologicznego, słucha z uwagą opowiadań kolegów lub nauczyciela, rozpoznaje intencję nadawcy (złość, smutek, radość), oddziela informacje ważne od mniej ważnych, zabiera głos w dyskusji, broni swego poglądu, argumentuje swoje zdanie. Uzupełnienie wiadomości ze wszystkich działów gramatyki rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń, konstruuje różne typy wypowiedzeń, dokonuje rozbioru gramatycznego i logicznego zdań, rozpoznaje części mowy i części zdania, tworzy rodzinę wyrazów, zna zasady deklinacji i koniugacji. 3

Korzystanie ze słowników, encyklopedii i innych źródeł wiedzy Rozwiązywanie zadań testów kompetencji z zakresu przedmiotów humanistycznych zna rodzaje słowników, potrafi samodzielnie korzystać ze; słownika frazeologicznego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego, poprawnej polszczyzny i języka polskiego, potrafi korzystać z encyklopedii, samodzielnie korzysta z innych źródeł wiedzy, np. Internetu. czyta ze zrozumieniem teksty, uważnie czyta polecenia zadań testowych, dokonuje właściwych wyborów w zadaniach zamkniętych, poprawnie nanosi odpowiedzi, starannie udziela odpowiedzi na zadania otwarte, podejmuje się redagowania wypowiedzi pisemnych zgodnie z tematem. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW EDUKACYJNYCH 1. Zorganizowanie i prowadzenie zajęć wyrównawczych. 2. Urozmaicanie zajęć przez stosowanie różnych form i metod pracy z uczniem: indywidualnych, zbiorowych, jednolitych, zróżnicowanych oraz metodsłownych, oglądowych, problemowych, działalności praktycznej, przekładu intersemiotycznego, elementów dramy i mapy mentalnej. 3. Projektowanie, wykonanie i wykorzystywanie na zajęciach pomocy dydaktycznych. 4. Korzystanie ze słowników, encyklopedii i innych źródeł wiedzy. 5. Prezentacja wykonanych prac (plakat, ilustracja, kolaż, drama, mapa mentalna). 6. Urozmaicanie zajęć poprzez wykorzystanie różnych środków dydaktycznych (wizualnych i dźwiękowych, komputerów). 7. Częste powtarzanie i utrwalanie zdobytych wiadomości. 8. Kontakt z pracownikami PPP i pedagogiem szkolnym. 9. Kontakt z wychowawcami uczniów i nauczycielami innych przedmiotów. 10. Informowanie nauczycieli i rodziców o postępach uczniów. 11. Eliminowanie napięcia emocjonalnego poprzez stosowanie pochwał i nagradzania. 12. Wzmacnianie samooceny ucznia poprzez eksponowanie jego mocnych stron. 13. Współpraca z biblioteką szkolną (wypożyczanie na zajęcia potrzebnych pomocy dydaktycznych; lektur szkolnych, albumów, filmów, słowników itp.). 4

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA Głównym celem programu jest pomoc uczniom w opanowaniu podstawowych wiadomości i umiejętności przewidzianych do realizacji podczas zajęć edukacyjnych. Po zajęciach uczeń: udoskonali technikę czytania ze zrozumieniem różnych tekstów kultury; rozwinie umiejętności samodzielnego redagowania i pisania krótkich i dłuższych tekstów na dany lub dowolny temat; wzbogaci zasób słownictwa o otaczającym świecie; wykształci różne formy wypowiedzi; rozwinie zainteresowania czytelnicze; utrwali zasady ortograficzne i będzie je stosował w praktyce; potrafi umiejętnie korzystać z dostępnych słowników i encyklopedii; stara się samodzielnie uczyć i zdobywać wiedzę; wykształci umiejętność poprawnego rozwiązywania zadań testowych. SPOSOBY OCENIANIA Program przeznaczony jest do realizacji w formie zajęć pozalekcyjnych, jako zajęcia nadobowiązkowe, dlatego ocenianie występuje wyłącznie w formie słownej. Wskazuje mocne strony ucznia, motywuje go do dalszej pracy i aktywności na lekcji. EWALUACJA PROGRAMU 1. Ewaluacja zajęć (ankieta skierowana do uczniów). 2. Poziom zadowolenia uczniów. 3. Obserwacja pracy uczniów. 4. Wyniki osiągane przez uczniów. 5. Analiza postępów uczniów (sprawdziany, testy). 5