Zadanie 3.5 Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji organizmów szkodliwych kukurydzy Dr. hab. Elżbieta Kochańska Czembor, prof. nadzw. IHAR-PIB Pracownia Traw Pastewnych i Roślin Motylkowatych Dr. Piotr Ochodzki, Zakład Fitopatologii Dr Roman Warzecha Zakład Genetyki i Hodowli Roślin
Cele badań Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych: sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi, Kabatiella zea), głowni guzowatej (Ustilago zea), fuzariozy kolb (Fusarium spp.) i ocena zagrożenia skażeniem ziarna kukurydzy mikotoksynami fuzaryjnymi monitorowanie podatności kukurydzy na uszkodzenia powodowane przez larwy omacnicy prosowianki.
Zakres merytoryczny zadania w roku 2015 obejmuje wykonanie następujących prac: monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi i Kabatiella zea) poprzez ocenę stopnia porażenia prób roślin, monitorowanie głowni guzowatej (Ustilago zea) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni w doświadczeniach prowadzonych w roku 2015; określenie porażenia ziarna oraz zawartości toksyn fuzaryjnych w próbach pobranych z doświadczeń prowadzonych w roku poprzednim, tworzenie i utrzymywanie kolekcji izolatów Fusarium spp. w kulturach jednozarodnikowych, monitorowanie porażenia kolb przez omacnicę prosowiankę, określanie terminu nalotu motyli omacnicy i sygnalizowanie terminu zabiegów chemicznego zwalczania z wykorzystaniem pułapek feromonowych; kalkulacja strat powodowanych przez tego szkodnika, drobna plamistość liści rdza kukurydzy
Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi i Kabatiella zea) W roku 2015 zebrano próby liści porażonych przez badane grzyby (rdzy kukurydzy Puccinia sorghi i drobnej plamistości liści - Kabatiella zea). Ocenę prowadzono w skali 1 9 (9 brak porażenia; 6 10% powierzchni porażonej) Porażenie prób liści przez Kabatiella zea (porażenie Puccinia sorghi było sporadyczne)
Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi i Kabatiella zea) Smolice jako lokalizacja gdzie porażenie Puccinia sorghi było największe (Kabatiella zea małe nasilenie) odmiana Opoka Dumka Leekutra Bejm Narew Kresowiak SMH3555 Smolitop Jawor Nimba Smolan Glejt Konkurent SMH36114 Rywal Konseser Wiarus Kanonier Opcja Rataj Juhas Podlasiak Kosmal Kosynier Smolik SMH35814 Bogoria Lokata Rosomak Tonacja Ułan Blask Legion Skarsk Wiarus San SMH3513 Prosna SMH63114 Wilga stopień porażenia 6 >6 Monitorowanie głowni guzowatej (Ustilago zea) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni Krościna Mała jako lokalizacja gdzie porażenie było największe odmiana ES Concord ES Tolerance P8134 SY Multipass DKC3623 Linsdey P9027 SY Enigma ES Gallery ES Cirrus Es Cocpit Ricardinio Rivaldinio KWS Sy Gibuti Herkuli CS DKC3711 Norico LG30273 Arturo SY Rotango % roślin porażonych SY Werena Kanonier MAS 20S ES Carmen P 8589 11-20 MAS 17G Ambrosini Opcja Torinio ES Abacus Silvinio ES Metronom Sativo MAS15P P8523 0-10 >20
Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni w doświadczeniach prowadzonych w roku 2015 oraz porażenie ziarna lokaliacja Głębokie Kościelna Wieś odmiana porażonych kolb (%) Arturo Rivaldinio KWS SY Rotango DKC3623 Herkuli CS P8589 Silvinio Z+P) Ambrosini ES Cirrius Opcja SY Enigma ES Carmen Kanonier MAS 15P Lindsey 4 P9027 SY Werena Z+P) Ricardinio Z+K+P) ES Gallery MAS 17G >4 Norico KWS Carolino Silvinio 4 Linsdey Opcja >4 Gatunki dominujące: F. verticillioides, F. subglutinans F. proliferatum, F. graminearum Określenie zawartości toksyn fuzaryjnych w próbach pobranych z w roku poprzednim Badano 110 prób (10 z 11 lokalizacji) na zawartość: Deoksyniwalenolu (DON), Zearelonu (ZEA), Fumonizyn (FUM ) - Stwierdzono istotne różnice pomiędzy genotypami i lokalizacjami
Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) Stwierdzono istotne różnice pomiędzy genotypami i lokalizacjami
Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) Poziom skażenia prób ziarna toksynami fuzaryjnymi Monitorowanie porażenia kolb przez omacnicę prosowiankę, Liczebność motyli omacnicy prosowianki w lipcu i sierpniu (pułapka feromonowa) Liczebność motyli omacnicy prosowianki - lipiec Liczebność motyli omacnicy prosowianki - sierpień Data samice samce Data samice samce 15.07 6 3 1.08 0 0 16 7 3 2 1 0 17 13 4 3 4 1 18 65 41 4 8 4 19 68 31 5 5 3 20 3 2 6 5 1 21 4 2 7 4 1 22 3 2 8 2 0 23 7 1 9 1 1 24 16 8 25 39 16 26 1 5 27 1 1 28 8 1 29 1 2 30 2 1 31 0 0 toksyna DON zawartość (µg/kg) liczba prób (%) 200 0 200-500 11,8 500-780 12,7 780-1750 33,6 1750 38,2 20 29,1 20-100 29,1 100-350 30,9 350 10,9 200 75,5 200-800 16,4 800-1000 0,9 1000-4000 7,3 4000 0 Określenie możliwości zwalczania omacnicy prosowianki metodą chemiczną: skuteczność zabiegu chemicznego była relatywnie niska i wyniosła tylko 40%. Monitorowanie uszkodzenia roślin przez omacnicę prosowiankę - Kawęczyn Grupa wczesna: Średni stopień uszkodzonych roślin wyniósł 20,8% (od 10,0 27,5%). W przedziale 0-10% była 1 odmiana, w przedziale 10,1-20% - 18 odmian, a w przedziale 20,1-30% - 18 odmian. ZEA FUM (FBs)
Forma wdrażania i upowszechniania wyników: Czembor, E., Stępień, Ł., Waśkiewicz, A. 2015. Effect of environmental factors on Fusarium species and associated mycotoxins in maize grain grown in Poland. PLOSONE http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0133644 poster: Piotr Ochodzki, Elżbieta Czembor, Roman Warzecha. 2015. Monitoring of maize contamination by Fusarium mycotoxins in Poland. Konferencja "Power of Fungi and Mycotoxins in Health and Disease", 20-23 września 2015, Sibenik, Croatia. Wykład: Piotr Ochodzki, Elżbieta Czembor, Roman Warzecha 2015. Monitoring of maize contamination by Fusarium mycotoxins in Poland. Konferencja "Power of Fungi and Mycotoxins in Health and Disease", 20-23 września 2015, Sibenik, Croatia. Rola partnerów w realizacji zadań Współpraca z Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych, woj. wielkopolskie 63-022 Słupia Wielka. Monitoring Puccinia sorghi, Kabatiella zea, Ustilago zea oraz Fusarium spp. wykonano na doświadczeniach prowadzonych przez COBORU.
MIERNIKI Nazwa miernika wartość zrealizowana wartość planowana liczba analiz mikologicznych i oznaczeń do gatunku: 20 20 liczba analiz laboratoryjnych chemicznych lub molekularnych 110 100 liczba wykonanych testów charakteryzujących cechy chorobotwórcze zebranych izolatów patogenów: liczba zgromadzonych w kolekcjach roboczych izolatów ras, patotypów i szczepów z nowymi patogenicznościami: liczba referatów, wykładów, doniesień konferencyjnych, publikacji i raportów: 3 3 30 30 2 2 Wykonanie założonego celu 100% Dziękuję za uwagę!!