SPIS TREŒCI Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego........................... 13 Od Autora........................................... 15 Rozdzia³ 1 ROLA I ZNACZENIE FARMAKOEKONOMIKI 1. Rola i znaczenie farmakoekonomiki..................... 19 1.1. Podstawowe definicje........................... 19 1.2. Rola farmakoekonomiki......................... 20 1.3. Adresaci analiz farmakoekomonicznych............. 22 1.4. S³aboœci farmakoekonomiki...................... 24 1.5. Podsumowanie................................. 25 Pytania kontrolne................................... 26 5
Rozdzia³ 2 KOSZTY W EKONOMICZNEJ OCENIE PROGRAMÓW OCHRONY ZDROWIA 2. Koszty w ekonomicznej ocenie programów ochrony zdrowia.. 31 2.1. Podzia³ kosztów................................ 31 2.2. Obliczenia kosztów bezpoœrednich................. 34 2.3. Obliczenia kosztów poœrednich.................... 37 2.4. Podsumowanie................................. 38 Pytania kontrolne................................... 39 Rozdzia³ 3 INFORMACJE O WYNIKACH LECZENIA. DANE FARMAKOEPIDEMIOLOGICZNE 3. Informacje o wynikach leczenia. Dane farmakoepidemiologiczne....................... 43 3.1. Rola i podzia³ badañ klinicznych we wspó³czesnej medycynie i farmacji............................ 44 3.2. Komputerowe bazy danych....................... 48 3.3. Badania epidemiologiczne....................... 49 3.4. Ocena jakoœci ycia............................. 50 3.5. Podsumowanie................................. 57 Pytania kontrolne................................... 58 Rozdzia³ 4 TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH 4. Typy analiz faramkoekonomicznych................... 63 4.1. Analiza kosztów choroby......................... 65 4.2. Analiza efektywnoœci kosztów..................... 66 6
4.3. Analiza wydajnoœci kosztów...................... 72 4.4. Analiza u ytecznoœci kosztów..................... 76 4.5. Analiza minimalizacji kosztów.................... 83 4.6. Analiza konsekwencji kosztów.................... 84 4.7. Podsumowanie................................. 85 Pytania kontrolne................................... 86 Rozdzia³ 5 PRZYK ADY ANALIZY KOSZTÓW CHOROBY I ICH ZNACZENIE DLA FARMACEUTY 5. Przyk³ady analizy kosztów choroby i ich znaczenie dla farmaceuty................................... 91 5.1. Badania kosztów choroby w cukrzycy oraz koszty cukrzycy w Polsce............................. 92 5.2. Koszty wynikaj¹ce z niewyrównanego nadciœnienia têtniczego oraz koszty nadciœnienia têtniczego w Polsce..................................... 96 5.3. Podsumowanie................................ 100 Pytania kontrolne.................................. 101 Rozdzia³ 6 PRZYK ADY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH I ICH ZNACZENIE DLA FARMACEUTY 6. Przyk³ady analiz farmakoekonomicznych i ich znaczenie dla farmaceuty....................... 107 6.1. Efektywnoœæ kosztowa wybranych leków z trzech klas leków przeciwdepresyjnych stosowanych w leczeniu depresji w Wielkiej Brytanii............ 108 7
6.2. Farmakoekonomiczne znaczenie nieprawid³owej wspó³pracy pacjenta (non-compliance) przyjmuj¹cego statyny.......................... 113 6.3. Kosztowo efektywne strategie prewencji nefropatii cukrzycowej......................... 117 6.3.1. Badania przesiewowe w kierunku mikroalbuminurii........................ 118 6.3.2. Intensywna kontrola glikemii............... 118 6.3.3. Leczenie przeciwnadciœnieniowe (intensywna kontrola ciœnienia têtniczego)............... 119 6.3.4. Terapia inhibitorami konwertazy angiotensyny.. 120 6.3.5. Terapia lekami blokuj¹cymi receptor angiotensyny............................ 121 6.3.6. Dieta niskobia³kowa...................... 121 6.3.7. Terapia modyfikuj¹ca poziom lipidów........ 121 6.4. Podsumowanie................................ 122 Pytania kontrolne.................................. 123 Rozdzia³ 7 PRZYK ADY OCEN JAKOŒCI YCIA I ICH ZNACZENIE DLA FARMACEUTY 7. Przyk³ady ocen jakoœci ycia i ich znaczenie dla farmaceuty................................... 129 7.1. Zwi¹zek miêdzy produktywnoœci¹ a zale n¹ od stanu zdrowia jakoœci¹ ycia.................. 131 7.1.1. Wp³yw oczekiwanej produktywnoœci na ocenê stanu zdrowia.................... 132 7.1.2. Wp³yw jakoœci ycia na produktywnoœæ....... 135 7.2. Pomiar jakoœci ycia zwi¹zanej ze stanem zdrowia w przebiegu cukrzycy.......................... 136 8
7.3. Jakoœæ ycia zwi¹zana ze stanem zdrowia w zaostrzeniach przewlek³ego zapalenia oskrzeli i przewlek³ej obturacyjnej choroby p³uc............ 138 7.4. Podsumowanie................................ 140 Pytania kontrolne.................................. 141 Rozdzia³ 8 POSTRZEGANIE ROLI FARMAKOEKONOMIKI PRZEZ FARMACEUTÊ 8. Postrzeganie roli farmakoekonomiki przez farmaceutê.... 145 8.1. Podsumowanie................................ 152 Pytania kontrolne.................................. 153 Rozdzia³ 9 WP YW FARMACEUTY NA EKONOMICZNE ZACHOWANIA PACJENTA APTEKI OGÓLNODOSTÊPNEJ 9. Wp³yw farmaceuty na ekonomiczne zachowania pacjenta apteki ogólnodostêpnej..................... 157 9.1. Podsumowanie................................ 164 Pytania kontrolne.................................. 165 Rozdzia³ 10 ROLA INTERNETU WE WSPÓ CZESNEJ FARMAKOEKONOMICE 10. Rola internetu we wspó³czesnej farmakoekonomice..... 169 10.1. Œledzenie postêpu wiedzy i dostêp do aktualnych informacji.................................. 171 9
10.2. Korzystanie z medycznych i ekonomicznych baz danych................................. 176 10.3. Kszta³cenie przez internet..................... 179 10.4. Komunikacja interpersonalna i wymiana danych... 181 10.5. Podsumowanie.............................. 182 Pytania kontrolne.................................. 182 Rozdzia³ 11 ETYKA W FARMAKOEKONOMICE 11. Etyka w farmakoekonomice........................ 187 11.1. Podsumowanie.............................. 199 Pytania kontrolne.................................. 200 Rozdzia³ 12 FARMAKOEKONOMIKA W OPIECE FARMACEUTYCZNEJ 12. Farmakoekonomika w opiece farmaceutycznej......... 205 12.1. Podsumowanie.............................. 210 Pytania kontrolne.................................. 211 Wykaz tabel i rycin................................... 212 Indeks wa niejszych pojêæ rzeczowych.................... 216 Objaœnienie najczêœciej wystêpuj¹cych wa niejszych skrótów.. 222 Leksykon wa niejszych pojêæ........................... 226 Summary........................................... 241 Resume............................................ 242 Piœmiennictwo....................................... 243 10